杏MAP导航

 G. Tr?n ??c Anh, O.P.

 M?t n?m chi?n tranh

 Sau m?t n?m chi?n tranh ch?ng Hamas, Israel hành ??ng nh? m?t "con chó x? l?ng”, v??t ra ngoài qui lu?t qu?c t?, nhân danh quy?n hi?n h?u c?a mình và c? tình không bi?t t?i các quy?n c?a các dân t?c khác. T? ngày 7/10/2023 ??n nay, t? cu?c t?n công kh?ng b? c?a Hamas t?i mi?n nam Israel, t?i Gaza, quân ??i Israel ?ã gi?t ch?t g?n 42 ngàn ng??i Palestine (41.878) và làm cho g?n 97 ngàn ng??i b? th??ng (96.794), v??t xa con s? các n?n nhân trong 2 n?m 8 tháng chi?n tranh gi?a Nga và Ucraina.

 Cu?c t?n công ?ó c?a Hamas, mà Israel ?ã bi?t tr??c nh?ng có l? c? tình không ph?n ?ng, gi?ng nh? m?t tia l?a ?ã làm bùng lên tr?n h?a ho?n r?ng l?n và m?t th?m tr?ng mà cho ??n nay ng??i ta không th?y bao gi? s? ch?m d?t.

 Phía Israel

 Sau m?t n?m xung ??t, theo quân ??i và nh?ng ngu?n tin chính th?c c?a Israel, có 1.546 ng??i b? thi?t m?ng, k? c? m?t s? công dân n??c ngoài, k? c? h?n 1.200 ng??i, ph?n l?n b? gi?t trong ngày 7/10/2023 ho?c li?n sau ?ó. Con s? nh?ng ng??i ch?t v?a nói bao g?m c? 346 binh s? Israel b? thi?t m?ng t?i Gaza ho?c d?c theo biên gi?i v?i Israel, t? ??u cu?c hành quân trên m?t ??t, trong khi ?ó có 2.284 ng??i b? th??ng. C?ng trong cu?c t?n công ngày 7/10/2023, Hamas ?ã b?t gi? 250 con tin, và cho ??n nay ch? còn kho?ng 100 ng??i còn s?ng.

 Thi?u sót

 M?t n?m sau bi?n c? ?ó, ng??i ta còn t? h?i: làm sao Israel không ng?n ch?n các dân quân Hamas, tuy bi?t r?ng t? ch?c kh?ng b? này ?ang chu?n b? m?t cu?c hành quân xâm nh?p lãnh th? c?a Israel và s? b?t gi? các con tin. ??n v? 8200 thu?c c? quan tình báo ?ã thông báo cho gi?i lãnh ??o quân ??i Israel. Chính ph? c?ng bi?t. M?t tài li?u ???c các c? quan truy?n thông Israel ph? bi?n ?ã t?o nên m?t bóng ?en trên thông cáo chính th?c c?a chính ph? c?a th? t??ng Benjamin Netanyahu v? cu?c t?n công ngày 7/10/2023, theo ?ó không có ai trong các gi?i h?u trách ? Tel Aviv d? trù ???c m?c ?? r?ng l?n c?a cu?c hành quân "??i h?ng th?y Al-Aqsa”.

 Ph?i ch?ng có th? tránh th?m tr?ng và t?t c? nh?ng gì x?y ra sau ?ó?

 Có l? ?ó là ?i?u ng??i ta mu?n. T? ngày 7/10/2023 ??n nay, s? ng??i ch?t và b? th??ng ?ã x?y ra nh? v?a nói trên. Ph?n l?n 42 ngàn ng??i th??ng vong và 97 ngàn ng??i b? th??ng là ph? n? và tr? em. Nh?ng ?i?u kinh kh?ng h?n n?a, ?ó là r?t nhi?u gia ?ình hoàn toàn b? xóa b?”.

 L?i kêu g?i c?a ??c Thánh Cha và ??c H?ng Y Pizzaballa

 Lên ti?ng trong Thánh l? ngày 2/10/2024, ??c Thánh Cha nói: "M?t l?n n?a tôi kêu g?i ng?ng b?n trên m?i m?t tr?n, tr? t? do cho các con tin, và giúp ?? dân chúng ?ang ki?t qu?”. Nh?ng l?i c?a ngài không ???c l?ng nghe và ?áp l?i, c?ng nh? nh?ng l?i c?a ??c Th??ng Ph? Công Giáo la tinh ? Giêrusalem, ??c H?ng Y Pierbattista Pizzaballa. Hai v? ?ã nhi?u l?n kêu g?i nh?ng phe lâm chi?n. Chi?n tranh là m?t th?t b?i cho t?t c? m?i ng??i.

 C? ??c H?ng Y Pizzaballa, trong m?t th? g?i các tín h?u, ?ã nói v? "nhu c?u c?u nguy?n, dâng ?au kh? và ??c mu?n hòa bình c?a chúng ta lên tr??c m?t Chúa. Chúng ta c?n hoán c?i, làm vi?c ??n t? và c?n c?u xin ?n tha th?”.

 D?i bom

 Trong m?t n?m tr?i, các cu?c d?i bom và pháo kích c?a Israel t?i Gaza h?u nh? không bao gi? ng?ng và bây gi? cu?c xung ??t lan t?i mi?n Cisgiordan, Lib?ng và Yemen. Ngo?i ô thành Beirut thu?c nh?ng khu ?ông dân nh?t th? ?ô ?ang s?ng nh?ng ngày thê th?m. Con l? chính n?i li?n Lib?ng v?i Siria b? d?i bom h?u nh? không th? ?i ???c n?a. Trong s? các m?c tiêu ch? y?u mà không quân Israel nh?m t?i có Hashem Safieddine, có th? là ng??i k? nhi?m Hassam Nasrallah, ?ã b? gi?t trong cu?c d?i bom c?a Israel trong tu?n tr??c và ?ã ch?t, theo ngu?n tin c?a quân ??i Israel.

 Iran

 Hôm 4/10/2024, t?i Teheran, th? ?ô Iran, Ayatollah Ali Khamenei, Th? lãnh t?i cao c?a cu?c Cách m?ng H?i giáo, v?i kh?u súng ?eo bên hông, ?ã ch? s? bu?i t??ng ni?m Nasrallah, và kêu g?i các n??c H?i giáo liên k?t v?i nhau ?? ch?ng k? thù chung, ??c bi?t m?i g?i Afghanistan, Yemen, Iran, Gaza và Lib?ng. Ông nói: "Israel s? không bao gi? chi?n th?ng Hezbollah và Hamas”. Và ông nói thêm r?ng "Quan tâm c?a M? ??i v?i an ninh c?a Israel là cái c? che ??y chính sách chi?m ?o?t các tài nguyên trong vùng”. Trong khi ?ó thi hài c?a Nasrallah ???c t?m th?i chôn t?i m?t n?i bí m?t, ?? tránh Israel có th? t?n công trong tr??ng h?p t? ch?c m?t l? an táng.

 Hi?n tình Lib?ng

 Tình tr?ng t?i Lib?ng m?i lúc càng t? h?n. Con s? các n?n nhân ?ã v??t quá m?t ngàn ng??i trong khi s? ng??i b? th??ng là 6 ngàn ng??i. H?n m?t tri?u ng??i ph?i t?n c?. M?t ph?n dân Siria, v?n ?ã tr?n ch?y n?i chi?n t?i quê h??ng và t? n?n sang Lib?ng, trong nh?ng ngày này ?ang tìm cách tr? v? nguyên quán, n?i mà nh?ng xung ??t v?n ch?a ch?m d?t sau 13 n?m chi?n tranh.

 M?t tu s? Don Bosco ?n danh ? Beirut cho bi?t: "Ph?n l?n nh?ng ng??i ?i t?n b? ch?y ch?ng mang theo ???c gì, h? ?ang chi?m các công th? và lang thang trên ???ng ph? tìm l??ng th?c. Chúng tôi tìm cách giúp ?? h?, cung c?p cho h? nh?ng gì thi?t y?u ?? s?ng: m?t ch? ?? ng?, qu?n áo, l??ng th?c, giúp ?? các tr? em. ?i?u r?t quan tr?ng là nâng ?? tâm lý cho các em nh? nh?t, ?ang ph?i tr?i qua m?t th?m tr?ng khó quên”.

 Trong khi ?ó Israel ti?p t?c các ho?t ??ng ngày càng tàn h?i nh?t là t?i nh?ng n?i có s? hi?n di?n c?a Hezbollah, t?i th? ?ô c?ng nh? t?i nh?ng n?i khác trong n??c, k? c? nh?ng trung tâm nh? Mayssara (Kesrouan) ho?c Aley, n?i ?ó có s? hi?n di?n r?t ít c?a nh?ng ng??i H?i giáo Shiite, ?ã ?ón ti?p nh?ng ng??i thu?c ??ng Hezbollah, nay c?ng tr? thành nh?ng m?c tiêu cho nh?ng cu?c oanh kích c?a không quân Israel. T?i nh?ng khu v?c Kitô ? Beirut, ph?n l?n do ??ng Karaeb và quân ??i Lib?ng ?i?u khi?n và v?n ?? k? v?i Hezbollah, h? tr??ng c? các ??ng Kitô. Tuy lo l?ng nh?ng h? không mu?n buông xuôi. M?t câu h?i trên môi mi?ng m?i ng??i ?ó là: T?i sao M?. v?i t?ng th?ng Biden luôn tuyên b? hòa bình r?i l?i cung c?p võ khí v?i s? l??ng r?t d?i dào l?n cho Israel ?? gi?t h?i nh?ng ng??i vô t?i?

 Các Giám M?c Maronite

 Thông cáo sau khóa h?p hàng tháng c?a các Giám M?c Công Giáo Maronite d??i quy?n ch? t?a c?a ??c Th??ng Ph? Béchara Rai, có kh?ng ??nh r?ng: Th?t là ?au th??ng tr??c th?m tr?ng kinh hoàng ?ang giáng xu?ng Lib?ng, v?i nh?ng t?n h?i to l?n, tàn phá và ch?t chóc. Nh?ng c?ng ph?i lên án s? xâm l?ng và t?n công kéo dài c?a Israel, t?o nên hàng tr?m ng??i t? ??o và n?n nhân vô t?i”. Các Giám M?c c?ng kêu g?i c?ng ??ng qu?c t? "hãy lãnh nh?n trách nhi?m c?a mình, d?n thân ?? có cu?c ?ình chi?n t?c kh?c”, chi?u theo ngh? quy?t s? 1701 c?a H?i ??ng b?o an Liên H?p Qu?c.

 Cisjordan

 Nh?ng không quân Israel c?ng t?n công c? các thành ph? ? mi?n Cisjordan. T?i thành Tulkarim, ch? huy nhóm Hamas b? gi?t trong lúc ?ang chu?n b? m?t cu?c t?n công r?ng l?n, theo ngu?n tin quân s? nhân d?p k? ni?m, ngày 7/10. Quân ??i Israel ? trong tình tr?ng báo ??ng t?i ?a ?? phòng ng?a nh?ng toan tính ? Gaza c?ng nh? t?i Cisjordan.

 M?t ?i?u ch?c ch?n là: tr??c ngày 7/10/2023, v? th? c?a Netanyahu v? m?t chính tr?, xã h?i b? b?p bênh và y?u, ít ???c s? ??ng thu?n và b? ?i?u tra vì tham nh?ng, nay ông tr? thành ng??i khó có th? thay th?, m?c dù có nh?ng ph?n ??i và b?t mãn c?a dân chúng, ông v?n v?ng m?nh. Kéo dài xung ??t, gia t?ng c??ng ??, th?c t? là phá nh?ng toan tính th??ng thuy?t, không ?? ra m?t k? ho?ch cho nh?ng gì x?y ra sau xung ??t là ?i?u nh?m phuc v? cho l?i ích cá nhân và chính tr? c?a ông ta. (Nicola Scopelliti, Nuova Bussola Quotidiana 5/10/2024)