Ki-t? h?u Nigeria kiên c??ng h?n nh?ng k? kh?ng b?
H?ng Th?y - Vatican News
Nigeria có 206 tri?u dân, g?n nh? ???c phân chia ??ng ??u gi?a H?i giáo và Ki-tô giáo. H?i giáo là tôn giáo chính ? mi?n B?c và Ki-tô giáo chi?m ?a s? ? mi?n Nam. Tuy th? các Ki-tô h?u l?i b? t?n công t?i nhi?u n?i, ch? y?u do nhóm H?i giáo c?c ?oan Boko Haram và nhóm ch?n nuôi Fulani. H?u h?t các v? gi?t ng??i ??u di?n ra ? Vành ?ai Trung tâm c?a Nigeria, n?i hai n?a ??t n??c g?p nhau.
Trong m?t báo cáo m?i ?ây có t?a ??: Nigeria: Cánh ??ng gi?t chóc c?a nh?ng Ki-tô h?u không th? t? v?, Hi?p h?i Qu?c t? v? Quy?n t? do dân s? và Pháp quy?n (Intersociety) cho bi?t có t? 11.500 ??n 12.000 Ki-tô h?u ?ã b? gi?t ? Nigeria k? t? tháng 6 n?m 2015. Và trong hai tháng ??u n?m 2020 ?ã có 350 Ki-tô h?u b? gi?t ? Nigeria.
Lý do bách h?i c?a Boko Haram và ISIS: lo?i b? ?nh h??ng ph??ng Tây và tr? thù
Cu?c bách h?i này có nh?ng lý do khác nhau, d?a trên các nhóm và v? trí. ??i v?i Boko Haram, h? mu?n lo?i b? m?i ?nh h??ng c?a ph??ng Tây trên Nigeria, và h? cho r?ng Ki-tô giáo c?ng là m?t ph?n. H? c?ng tìm cách t?o ra m?t ch? ?? H?i giáo ? vùng ?ông b?c c?a ??t n??c. Nhóm Nhà n??c H?i giáo r?t gi?ng v?i Boko Haram v? lý t??ng, nh?ng h? c?ng có nh?ng lý do khác. H? th??ng t?n công các Ki-tô h?u ?? tr? thù cho nh?ng cái ch?t và các cu?c t?n công vào nhóm Nhà n??c H?i giáo và nh?ng ng??i H?i giáo khác trên th? gi?i. M?t ví d? v? vi?c này là v? hành quy?t 11 Ki-tô h?u trên vào ?êm Giáng sinh n?m ngoái, n?m 2019. Trong video quay l?i c?nh hành quy?t, nhóm nói r?ng nh?ng v? gi?t ng??i này là ?? tr? thù cho cái ch?t c?a Abu Bakr al-Baghdadi, th? l?nh nhóm ISIS.
Lý do bách h?i c?a Fulani: kinh t?-xã h?i, s?c t?c và tôn giáo
??i v?i các chi?n binh Fulani, ?ây là m?t v?n ?? r?t ph?c t?p v?i các tác ??ng kinh t? - xã h?i, s?c t?c và tôn giáo. ??i v?i ??ng l?c kinh t? - xã h?i, ng??i Fulani ch? y?u là nh?ng ng??i ch?n nuôi di c?, c?n có ??t ?ai. Các c?ng ??ng nông dân Ki-tô giáo ? Vành ?ai Gi?a c?a Nigeria c?ng c?n có ??t ?ai ? vùng ??t này. ?i?u này t?o ra c?ng th?ng khi gia súc ???c ch?n th? trong các trang tr?i, ho?c các trang tr?i tr?ng hoa màu t?i nuôi gia súc.
V? lý do s?c t?c, ng??i ta tin r?ng ng??i Fulani trong l?ch s? s? h?u ph?n l?n mi?n b?c Nigeria, ? n?i ???c g?i là Sokoto Caliphate – ch? ?? H?i giáo ? bang Sokoto. Do ?ó, m?t s? ng??i ngh? r?ng Fulani ?ang c? g?ng giành l?i quy?n ki?m soát nh?ng gì h? coi là ??t c?a mình. ?i?u này d?n ??n vi?c h? s? t?n công và chi?m ??t t? ??nh?ng ng??i không ph?i là Fulani.
Cu?i cùng, ??ng l?c tôn giáo xu?t phát t? th?c t? là ng??i Fulani ch? y?u là ng??i H?i giáo. Khi t?n công nh?ng ngôi làng nông nghi?p này, h? th??ng ??t phá nhà th?, gi?t ch?t các m?c t?, và phá h?y nhà c?a và c?a hi?u c?a Ki-tô h?u. Ch?a bao gi? nghe nói v? vi?c m?t nhà th? H?i giáo b? phá h?y ho?c imam b? gi?t trong nh?ng cu?c t?n công này, vì v?y có m?t d?u hi?u rõ ràng r?ng ít nh?t là h? ghét Ki-tô giáo, n?u không ??n m?c tr?ng tr?n nh?m vào Ki-tô h?u.
Ông Nathan Johnson cho bi?t r?ng t? khi b?t ??u cu?c n?i d?y cho ??n kho?ng n?m 2015, các các cu?c t?n công c?a nhóm H?i giáo Boko Haram ?ã khi?n cho g?n nh? t?t c? Ki-tô h?u ? bang Borno, mi?n b?c Nigeria, ph?i di t?n. Chúng bao g?m v? gi?t h?i 11 Ki-tô h?u vào ?êm Giáng sinh n?m 2019, v? sát h?i m?t ch?ng sinh tên là Ropvil Dalyop, c?ng nh? v? b?t cóc các n? sinh ? Chibok và Dapchi, là hai nhóm hàng tr?m n? sinh b? Boko Haram b?t cóc vào n?m 2014 và 2018.
H?i giáo c?c ?oan không th? quét s?ch Ki-tô h?u ra kh?i Nigeria
Tuy nhiên, gi?a muôn vàn ?au kh? bách h?i, các nhóm H?i giáo c?c ?oan Boko Haram và các quân nhân Fulani không th? quét s?ch Ki-tô giáo ra kh?i Nigeria. Ông Johnson kh?ng ??nh r?ng kh? n?ng ph?c h?i c?a c?ng ??ng Ki-tô giáo ? Nigeria m?nh h?n ch? ngh?a kh?ng b?. Ông nói v?i hãng tin Crux: “N?u Boko Haram ???c phép t?o ra m?t ch? ?? do m?t lãnh ??o H?i giáo cai tr?, h? s? gi?t t?t c? Ki-tô h?u mà h? tìm th?y. Tuy nhiên, ?i?u này không có ngh?a là Ki-tô giáo ? Nigeria ch?m d?t. Tin M?ng lan truy?n ? nh?ng khu v?c b? bách h?i d? d?i nhanh h?n b?t c? n?i nào khác. B?t k? nhóm này làm gì, Tin M?ng s? ti?p t?c lan r?ng.”
Lòng trung thành c?a Chúa Ki-tô v?i con cái Ng??i
Ông Johnson nói thêm: “Chúa Ki-tô có th? và s? ban s?c m?nh ?? gi? v?ng ??c tin trong nh?ng tình hu?ng th?m kh?c. ?ây không ph?i là ?i?u mà cá nhân tôi ?ã tr?i qua nh?ng là ?i?u ?ã ???c ch?ng ki?n ??qua nhi?u v? t? ??o và nh?ng t?m g??ng ??c tin trong su?t chi?u dài l?ch s?. Chúng ta th?y nh?ng t?m g??ng nh? các tông ??, nh?ng ng??i h?u nh? ?ã b? gi?t theo nh?ng cách kh?ng khi?p, các nhà truy?n giáo nh? Eric Liddell và Jim Elliot và Nate Saint, và nhi?u Ki-tô h?u hàng ngày ch?u ch?t mà không t? b? Chúa Ki-tô. ?ó là m?t minh ch?ng ?áng kinh ng?c cho lòng trung thành c?a Chúa Ki-tô ??i v?i con cái c?a Ng??i.”
Ông Johnson l?u ý r?ng T? ch?c Quan tâm Ki-tô giáo Qu?c t? c?ng ?ang tìm cách giúp ?? các Ki-tô h?u b? bách h?i trên kh?p Châu Phi. Ông nói: “Hi?n t?i, chúng tôi ?ang n? l?c cung c?p các trang tr?i cho các n?n nhân c?a các v? t?n công ? Nigeria, c?ng nh? ch? h?c cho tr? em và gia ?ình ph?i di d?i ? Nigeria, Kenya, Pakistan, v.v. Chúng tôi c?ng ?ã làm vi?c tích c?c ?? ??m b?o cho vi?c tr? t? do cho Miriam Ibrahim ? Sudan, ng??i ?ã b? k?t án t? hình vì t?i c?i ??o.”
C?m ?n b?n ?? ??c bài vi?t này. N?u b?n mu?n nh?n các b?n tin qua email, vui lòng ??ng k? newsletter b?ng cách nh?p vào ??y.