杏MAP导航

ViCao - CTV Vatican News

N?m 2020 là n?m b?t ??u trong ba n?m (2020 – 2022) th?c hi?n Ch??ng trình M?c v? Gi?i Tr? do H?i ??ng Giám M?c Vi?t Nam ch?n, v?i ch? ?? “H??ng ??n vi?c ??ng hành và giúp cho ng??i tr? phát tri?n toàn di?n”[1]. Cùng v?i ch? ?? và ??nh h??ng chung c?a Giáo H?i t?i Vi?t Nam, các giáo x? và các nhóm gi?i tr? c?ng ?? ra không ít k? ho?ch ho?t ??ng xoay quanh ch? ?? này.

Tuy nhiên, s? xu?t hi?n c?a COVID-19 ?ã làm ??o l?n, ?óng b?ng, và gây ?nh h??ng không nh? ??n vi?c tri?n khai các k? ho?ch và thao th?c này. Sáu tháng trôi qua k? t? khi ch? ?? ???c công b?, không có sinh ho?t nào ?áng k?, th?m chí trong h?n m?t tháng v?a qua, c? n??c không có Thánh L? trong c?ng ??ng l?n.

Nh?ng ngày này, khi c?n s?t COVID-19 ?ã b?t ??u có d?u hi?u kh? quan, nhi?u qu?c gia b? ?nh h??ng ?ã b?t ??u l?y l?i th? ch? ??ng trong cu?c chi?n ??y lùi COVID-19, t?i Vi?t Nam, ??n gi? phút hi?n t?i v?n ch?a có ca t? vong nào ???c ghi nh?n và công khai, m?t vài giáo ph?n ?ã b?t ??u có Thánh L? công khai tr? l?i dù khá c?n tr?ng. Bên c?nh nh?ng di?n ti?n có v? b?t ?m ??m ?ó, ng??i ta b?t ??u bàn tán v? cu?c s?ng “h?u COVID-19”.

Các nhà tâm lý ?ng d?ng cho r?ng, con ng??i có kh? n?ng quên và chính kh? n?ng này giúp h? hàn g?n các t?n th??ng trong quá kh? và ti?n v? t??ng lai.[2] H?u COVID-19 ch?c ch?n kinh t? s? ?m ??m m?t th?i gian, ng??i ta bu?c ph?i c?t gi?m chi tiêu và m?t vài thói quen, do v?y c?ng s? ph?i ?i?u ch?nh; nh?ng câu h?i ??t ra r?ng nh?ng thay ??i, ?i?u ch?nh này s? kéo dài trong bao lâu? L?ch s? ?ã ch?ng minh kh? n?ng lãng quên c?a con ng??i ?ã khi?n h? ?i vào nh?ng v?t ?? c?; t?n th??ng t? hai cu?c th? chi?n là m?t ví d? ?i?n hình. Ng??i ta ??c tính ?? Nh?t Th? Chi?n qua ?i ?ã gây ra kho?ng 41 tri?u binh lính tham chi?n và dân th??ng th??ng vong[3]; v?y mà m?y m??i n?m sau, nhân lo?i l?i b?t ??u ch?ng l?i nhau và Th? Chi?n Th? Hai ?i qua ?? l?i còn nhi?u t?n th??ng h?n n?a.

Quay tr? l?i v?i ng??i tr? Công giáo h?u COVID-19. Chúng ta h?c ???c gì?

1. Chúng ta ?ã tr?i qua m?t Mùa Ph?c Sinh l?ng l?

??c Giêsu ?i vào cu?c t? n?n th?m l?ng, và Ngài c?ng Ph?c Sinh cách h?t s?c gi?n d?. Chúng ta (bao g?m c? ng??i vi?t) ?ã h?c ???c gì khi ??c tin ?i qua phép th? COVID-19? Không có c?ng ?oàn ??c tin nâng ??, không có Thánh L?, không có các sinh ho?t giáo x? xôm t? ?? giúp chúng ta c?ng c? và nuôi d??ng ??c tin. Ng??i tr? h?c ???c gì?

Ph?i ch?ng b?y lâu nay, chúng ta ?ã s?ng ??c tin ? m?c t?i thi?u? Và li?u r?ng chúng ta có ?ang bám víu vào hình th?c bên ngoài ?? t? an ?i b?n thân làm tròn b?n ph?n cho ??n khi nh?ng hình th?c bên ngoài ?ó ph?i t?m d?ng, và th? là chúng ta b? kh?ng ho?ng?

2. COVID-19 và l?i m?i g?i quay tr? l?i v?i nh?ng giá tr? c?t lõi

Ng??i tr? ngày nay dùng t? “toang” ?? di?n t? nh?ng ?? v?, cách riêng là nh?ng ?? v? x?y ra trong th?i gian giãn cách xã h?i.

“Toang” trong t??ng quan gia ?ình

Ngày quy?t ??nh k?t hôn trong ??c tin Công giáo, ?ôi hôn ph?i ?ã th? h?a tr??c nhan Chúa và tr??c c?ng ?oàn r?ng: <<Anh (em) nh?n em (anh) làm v? (ch?ng), và h?a s? gi? lòng chung th?y v?i em (anh), khi th?nh v??ng c?ng nh? lúc gian nan, khi b?nh ho?n c?ng nhu lúc m?nh kh?e, ?? yêu th??ng và tôn tr?ng em (anh) m?i ngày su?t ??i anh (em)>>. ?y v?y mà trong th?i gian giãn cách xã h?i, khi “ph?i” quay tr? l?i và ? cùng nhau t? sáng t?i khuya, thì ng??i ta b?t ??u ?? v?, kh?ng ho?ng, th?m chí là b?o l?c gia ?ình.

Ph?i ch?ng nh?ng ?? v? này ch? là v?t gãy c?a nh?ng v?t r?n ?ã có t? lâu?

Ti?ng “toang” chói tai này trong t??ng quan gia ?ình ?ang v? v?n m?i m?i thành viên trong gia ?ình quay tr? l?i giá tr? c?t lõi c?a hôn nhân Công Giáo, quay tr? l?i v?i giá tr? c?a gia ?ình, là “hình ?nh giao ??c tình yêu n?i k?t Chúa Kitô và H?i Thánh, h? s? làm cho m?i ng??i th?y s? hi?n di?n s?ng ??ng c?a Chúa C?u Th? trong th? gi?i và trong b?n ch?t ?ích th?c c?a H?i Thánh, qua tình yêu v? ch?ng, qua s? qu?ng ??i ch?p nh?n sinh thành con cái.”[4] Dù mu?n màng, chúng ta s?p x?p l?i nh?ng m?nh v?, s?p x?p l?i nh?ng giá tr? ?u tiên trong cu?c s?ng v?i n? l?c, ??c mu?n xây ??p l?i “t? ?m”.

Nh?ng k? ho?ch v? “toang”

Cách ly xã h?i bu?c chúng ta ph?i t? b? nhi?u th?. Tr??c h?t, chúng ta t? b? ý mu?n cá nhân và quy?n ki?m soát cu?c s?ng c?a mình v? th?i gian và không gian. Chúng ta bu?c ph?i gác l?i nh?ng k? ho?ch và ??i h??ng nh?ng k? ho?ch khác. Nh?ng ng??i ?ánh giá cao hi?u qu? và hi?u su?t công vi?c, bu?c ph?i ch?m l?i và ch?p nh?n r?ng mình ch? có th? làm h?t s?c m?t vài chuy?n, và r?t nhi?u chuy?n khác thì ch? ? m?c trung bình.

Trong t?t c? nh?ng xáo tr?n ?ó, ng??i tr? có nh?n ra r?ng, chúng ta v?n t??ng r?ng cu?c ??i mình do mình làm ch?, nh?ng th?c ch?t vi?c làm ch? ?ó c?ng ch? ? m?t gi?i h?n nh?t ??nh?

Randy Pausch ?ã nói “B?n không th? thay ??i lá bài cu?c s?ng, b?n ch? có th? thay ??i cách ch?i.”[5] COVID-19 ??y con ng??i ??n nh?ng l?a ch?n và nh?ng ch?n l?a ?ó bu?c ng??i ta ph?i ??i chi?u v?i h? giá tr? mà mình theo ?u?i. ?i?u gì là quan tr?ng nh?t?

3. “Ông ?ã th?y và ?ã tin”[6]

Ng??i tr? ???c k? nhi?u v? l?ch s? ?au th??ng mà nhân lo?i ?ã ?i qua trong ?ó có nh?ng ??i d?ch ?ã k?t thúc và tìm ???c thu?c ch?a, c?ng có nh?ng ??i d?ch v?n âm th?m bào mòn s?c s?ng nhân lo?i. Nh?ng nh?ng l?i k? ?ó c?ng ch? d?ng l?i ? m?c ??…chuy?n bên ngoài. Th?nh tho?ng, ng??i ta s? k? v? HIV/AIDS ?ang tràn lan ? ?âu ?ó, r?i b?nh lao ph?i v?n ?ang tàn phá cu?c ??i c?a m?t c?ng ??ng nào ?ó, hay các b?nh viêm gan A, B, C ? ch? này ch? khác; hay v?n là cái chuy?n h?n hán, thiên tai… Con ng??i v?n tin r?ng mình vô can trong v? ?? máu c?a ??ng lo?i ? nh?ng n?i xa. T?t c? nh?ng s? th? ? ?ó b?ng d?ng b? ?ánh th?c b?i s? hoành hành c?a COVID-19, nh?ng cái ch?t chóng vánh th?t g?n.

Li?u có ph?i ng??i tr? - th? h? ???c g?i là Millenniums – c?n ???c chu?n b? ?? có tâm th? s?n sàng ??i phó v?i các c?n ??i d?ch?

Ph?i ch?ng, con tim c?a ng??i tr? c?n ???c luy?n t?p ?? bi?t rung ??ng tr??c n?i kh? ?au c?a tha nhân và dám b??c ra kh?i vùng an toàn c?a b?n thân?

Li?u r?ng ng??i tr? có c?n ???c giúp ?? ?? s?p x?p l?i cu?c s?ng c?a mình, xách balô lên và b?t ??u hành trình gian nan nh?ng c?n thi?t: ?i vào trong n?i tâm c?a chính mình.

COVID-19 x?y ra nh? môt s? ki?n ?au th??ng cho toàn nhân lo?i, nh?ng ??ng th?i c?ng là c? h?i ph?n t?nh cho con ng??i. Kh?ng ho?ng là t?t y?u, kh?ng ho?ng giúp ng??i ta quay l?i v?i nh?ng giá tr? c?t lõi c?a s? hi?n h?u và ?i?u ch?nh nh?ng thói quen s?ng ch?a lành m?nh.

---

[1]

[2]

[3]

[4] C?. Vatican II, Gaudium et Spes – HC M?c V?, s? 48

[5] “We cannot change the cards we are dealt, just how we play the hand.”

Randy Pausch là m?t ng??i Kitô H?u ???c bi?t ??n v?i ch?c danh là giáo s? ngành Tin h?c, T??ng tác gi?a máy tính và con ng??i, l?p trình và ông c?ng c?ng tác cùng NASA trong các công trình nghiên c?u th?c t? ?o. N?m 47 tu?i, khi ?ang t?n h??ng m?t cu?c s?ng bình yên bên gia ?ình nh?, cùng v?i r?t nhi?u k? ho?ch gi?ng d?y, nghiên c?u, ông ???c chu?n ?oán b? ung th? tuy?n t?y giai ?o?n cu?i và ch? còn 3 – 6 tháng ?? s?ng. Randy ?ã vi?t ra quy?n sách “Bài Gi?ng Cu?i Cùng” (The Last Lecture) nh? ph?n k?t bài cho t?ng th? bài lu?n v?n cu?c ??i mình dành cho các con. Quy?n sách truy?n c?m h?ng cho nhi?u th? h? tr? v? sau, k? t? n?m 2008, quy?n sách ?ã bán ra 400 ngàn b?n in b?ng 46 ngôn ng? khác nhau.

Xem thêm t?i ?ây:

[6] Ga 20,8