杏MAP导航

Lm. Tr?n Thái, SDB - CTV Vatican News

Tình tr?ng Vi?t Nam tr??c ??i d?ch

Cùng nhìn l?i m?t chút, thái ?? này trong xã h?i Vi?t Nam tr??c lúc x?y ra ??i d?ch ra sao? ?ã t?ng có ng??i vác dao ?òi chém m?t bác s? c?a B?nh Vi?n Huy?t H?c Tp. HCM, vì ông này ?òi hàng ch?c tri?u ??ng m?i b?nh nhân, ch? ?? h?a s? xét nghi?m và chích thu?c gi?m ?au cho h?. Hàng lo?t thân nhân t? cáo m?t phó giám ??c m?t b?nh vi?n qu?n, ng??i g?p riêng h? ?? thu ti?n m? d?ch v?, không có m?t t? hoá ??n. ?ài truy?n hình VTV ??a phóng s? chuy?n b?nh vi?n Xanh-pôn Hà H?i c?t ?ôi que th? HIV và viêm gan B, gian l?n ti?n y c? b?t ch?p thi?t h?i vô vàn ng??i khám b?nh… N?u có nói v? các bác s?, không ít ng??i Vi?t Nam ?ã t?ng ngh? ngay r?ng ?ó là m?t t?ng l?p giàu có, ki?m ti?n d? nh? tr? bàn tay, trên ?au kh? c?a ng??i nghèo, qua vi?c v? ra vài toa thu?c, vài lo?i xét nghi?m, bán y c?… mà c?n b?nh th?t v?n ch?ng c?n ??n th?. Ng??i nh?p vi?n th??ng k? cho nhau nghe kinh nghi?m ph?i ?? ý thái ?? c?a nhân viên y t?. N?u h? không vui, ph?i làm cho h? vui b?ng quà cáp, phong bì kín ?áo, g?ng mình chi ti?n, mong ???c ??i x? t? t? qua nh?ng ngày ?au ??n…

V?n bi?t r?ng còn ?ó nh?ng bác s? ph?c v? r?t t?n tâm, nh?ng d??ng nh? con s? này không v?c d?y n?i thành ki?n c?a dân chúng, v?n ?ã ít nhi?u b? t?n th??ng khi ch?ng may ph?i vài l?n nh?p vi?n hay ?i khám.

Covid-19 bu?c chúng ta thay ??i suy ngh?

Nay, c?n ??i d?ch ?ang ?ánh th?c m?i ng??i, t? y ??c c?a bác s? ??n ??nh ki?n c?a dân chúng. Nó g?n nh? bu?c m?i ng??i nhìn nh?n l?i giá tr? c?a ng??i làm ngành y. Không còn th?i gian cho nh?ng nh?ng nhi?u và toan tính phi ??o ??c, dù ?ó là toan tính c?a nhân viên y t? hay c?a phía b?nh nhân. Tr??c m?t ch? có s? s?ng và cái ch?t, s?ng cùng nhau ho?c s? ch?t cùng nhau. B?nh t?t và bình an c?a b?nh nhân g?n li?n v?i ?au kh? và an vui c?a bác s?. Nh?ng bác s? hàng tháng không ???c v? gia ?ình, h? mòn m?i mong ngóng b?nh nhân lành b?nh, ?au ?áu ??c mong ??i d?ch qua ?i, vì gi? ?ây hai ni?m h?nh phúc ?ã g?n li?n, h?nh phúc c?a b?nh nhân và c?ng ??ng g?n li?n v?i h?nh phúc ?oàn t? và ngh? ng?i c?a ng??i bác s?. Ch? còn ??c ao ?au kh? s?m ch?m d?t trên khuôn m?t m?i ng??i, nhân viên y t? nh? ???c tr? l?i v?i giá tr? “thiên th?n” v?n có c?a ngành ngh? cao quý này. Ng??i b?nh và c?ng ??ng nh? l?p t?c bi?t g?t qua ??nh ki?n, ??t l?i ni?m tin và s? tôn tr?ng ??i v?i gi?i bác s?.

N?m 1964, Louis Lasagna, Hi?u tr??ng c?a Tr??ng Y khoa t?i ??i h?c Tufts, ?ã thêm vào l?i th? y ??c ??y trang tr?ng (truy?n th?ng g?i là l?i th? Hippocrates) mà m?i sinh viên y khoa ph?i tuyên ??c tr??c khi ra tr??ng ?i?u này: “Tôi s? luôn nh? r?ng ngh? thu?t c?a vi?c ch?a b?nh hay c?a khoa h?c, c?n s? ?m áp, c?m thông, và s? hi?u bi?t, ?i?u ?ó có th? l?n h?n con dao c?a bác s? ph?u thu?t ho?c thu?c c?a ng??i d??c s?.” N?u ?i?u này và nhi?u ?i?u kho?n khác trong l?i th? v? y ??c có ph?i làm ng??i bác s? tr? giá b?ng nhi?u hy sinh và v?t v?, thì lúc này chính là th?i ?i?m mà ng??i th?y thu?c ch?ng d?ch n?m c?m rõ nh?t cái giá ??t ?? ?y.

Tâm th?c nhân b?n ?ã tr? l?i

Vi?c c?ng ??ng xã h?i nhanh chóng thay ??i thái ?? t? b?t mãn sang trân tr?ng, yêu m?n và bi?t ?n gi?i y khoa cho th?y lâu nay dân chúng (ít là m?t b? ph?n l?n) v?n không h? ?ánh m?t tâm th?c v? t??ng quan nhân v?n v?i gi?i y khoa. Nh?ng ??nh ki?n và b?t mãn n?y sinh lâu nay v?n ch? là k?t qu? c?a nh?ng t?n th??ng, mà xu th? th??ng m?i hoá ngành y khoa ?ã trót gây ra cho dân chúng. Truy?n th?ng ??o ??c v?n còn ?ó trong thâm sâu m?i ng??i. Thái ?? tôn tr?ng ???c l?y l?i hi?n nay cho th?y ng??i dân luôn chân nh?n m?i t??ng quan v?i gi?i th?y thu?c nh? m?t m?i t??ng quan cao ??p c?a tình ng??i, nhìn nh?n h? nh? nh?ng chi?n s? v?i s? m?nh cao c? trên s? s?ng th? lý và tâm lý c?a nh?ng cá nhân khác, ch? không ??n thu?n là m?t ngành ngh? ki?m ti?n. Khi ng??i bác s? không còn bi?u hi?n c?a vi?c nh?ng nhi?u, c?m th?c nhân b?n c?a c?ng ??ng dành cho h? ???c h?i sinh.

Cái nhìn Ki-tô giáo v? ng??i th?y thu?c

D??i góc ?? c?a Ki-tô giáo, hành vi ch?a lành c?a Chúa Giê-su cho chúng ta m?t cái nhìn sâu xa h?n ý ngh?a c?a vi?c ch?m sóc y t?. Thông qua b?nh t?t và ?au kh? th? lý, Chúa Giê-su ch?n ?i vào t??ng quan yêu th??ng và c?u v?t toàn b? con ng??i b?nh nhân, ?i vào tình b?n tâm h?n và gi?i thoát h? b?ng tin vui r?ng h? th?c s? là công trình c?a Thiên Chúa, x?ng ?áng ???c yêu th??ng, gi? gìn và c?u chu?c (x. Ga 9, 1-5). Vì v?y, vi?c Chúa Giê-su ch?a lành b?nh t?t c?a m?t ng??i luôn g?n li?n v?i s? c?u v?t nhân ph?m và giá tr? toàn di?n c?a h?, nên ph?i ??ng th?i v?i vi?c d?n vào ?n tha th? (x. Mc 2, 9; Lc 5, 20; Mt 9, 5) và giúp h? “??ng ph?m t?i n?a” (Ga 5, 14); nó ?i ?ôi v?i m?i quan tâm lau khô n??c m?t ng??i thân: “bà ??ng khóc n?a” (Lc 7, 13); nó không th? tách r?i v?i trách nhi?m ??a ng??i b?nh v? l?i v?i vòng tay yêu th??ng c?a gia ?ình và c?ng ??ng (x. Lc 5, 24; Mt 8, 4; Mc 1, 44); và còn h??ng d?n ng??i ???c ch?a lành b??c vào ??i s?ng m?i trong ??c tin (x. Ga 9, 35-29).

S? t?n tu? c?a Chúa Giê-su th? hi?n qua vi?c s? chia ?au kh? v?i b?nh nhân t?i ?? b? xua ?u?i và cô ??n thay cho b?nh nhân. Khi ng??i phong h?i ?ã ???c ch?a lành và v? l?i v?i b?u khí n?ng ?m c?a gia ?ình và c?ng ??ng, thì Chúa Giê-su lãnh l?y n?i cô ??n b? xua ?u?i vào n?i hoang m?c thay cho anh (x. Mc 1, 45). S? s? chia ?au kh? t?n c?n nh?t cu?i cùng ???c Ngài th? hi?n trên Th?p Giá. Nh? th?, vi?c ch?a lành c?a Chúa Giê-su tr? thành d?u ch? c?a tình yêu cá v? mà Thiên Chúa dành cho con ng??i, công trình tuy?t di?u mà Ngài s?n sàng c?u chu?c ngay c? khi ph?i tr? b?ng giá máu c?a Ng??i Con M?t (x. Ga 9, 1-5).

Ng??i th?y thu?c Công Giáo tr? thành ng??i mang s? m?nh b??c theo Chúa Giê-su, thông qua c?a ngõ b?nh t?t th? lý c?a ng??i b?nh, ?? bi?u l? hình ?nh s?ng ??ng v? s? ân c?n ch?a lành c?a ??c Ki-tô ??y th??ng xót dành cho m?i m?t b?nh nhân, là công trình quý báu do chính Thiên Chúa ?ã t?o d?ng và c?u chu?c. ?ó là m?t ?n g?i, m?t s? m?nh thiêng liêng, v??t xa h?n h?n m?t ngành ngh?.

K?t lu?n

Không ph?i ng?u nhiên mà truy?n th?ng các tr??ng y khoa ph??ng tây, t? th?i Hippocrates c? ??i cho ??n hôm nay, luôn b?t các tân bác s? tuyên ??c l?i th? y ??c tr??c khi ra tr??ng. R?t nhi?u tr??ng y trên th? gi?i còn trang tr?ng m?i g?i m?i ng??i hãy th? tr??c Sách Thánh và ??ng mình tôn th? b?ng ??c tin. V?i ng??i Ki-tô giáo, ?i?u ?ó l?i càng ??p và ?úng ngh?a h?n.

Virus Corona ?ã bu?c chúng ta d?ng l?i và chân nh?n giá tr? ?ích th?c mà ng??i th?y thu?c ph?i xây d?ng, c?ng nh? thái ?? t??ng x?ng mà c?ng ??ng c?n có ??i v?i h?. Xã h?i, chính sách, pháp lu?t… c?n có s? tôn tr?ng và nâng ?? x?ng ?áng cho nh?ng hy sinh cao quý v? tâm, v? ki?n th?c và c? ??i s?ng cá nhân c?a ng??i làm ngành y. Thi?u sót ý th?c c?a m?t bên nào, dù c?a ng??i trong ngành hay c?a chính sách xã h?i, c?ng ??u có th? hu? ho?i giá tr? c?a m?t thành ph?n r?t quan tr?ng, mà truy?n th?ng Vi?t Nam v?n có lý do ?? g?i h? cách trân tr?ng là “th?y”.

??i d?ch Covid-19 nh? m?t h?i chuông th?c t?nh. M?t mai ??i d?ch qua r?i, li?u chúng ta có v?ng v? ?ánh m?t giá tr? ?y m?t l?n n?a không?