杏MAP导航

Vatican News

N?m 2025 này các Giáo h?i Kitô k? ni?m 1700 n?m Công ??ng Nixêa, Công ??ng chung ??u tiên trong l?ch s? Giáo h?i. T? Công ??ng này, Kinh Tin Kính Nixêa mà chúng ta tuyên x?ng trong các Thánh l? Chúa Nh?t ?ã ra ??i, m?t tuyên b? là n?n t?ng c?a ??c tin chung Kitô giáo. Trong N?m Thánh 2025, k? ni?m 1700 n?m công ??ng Nixêa là m?t c? h?i ?? các Giáo h?i Kitô suy t? v? hành trình h??ng t?i s? hi?p nh?t tr?n v?n d?a trên n?n t?ng chung là Kinh Tin Kính Công ??ng Nixêa.

Công ??ng Nixêa ???c Hoàng ?? Constantino tri?u t?p vào n?m 325, v?i s? tham d? c?a kho?ng 300 giám m?c, bao g?m các s? gi? c?a Giáo hoàng và ??i di?n c?a Giáo h?i ?ông ph??ng, lên án l?c giáo Ariô khi ?ó ph? nh?n thiên tính c?a Chúa Giêsu Kitô và s? ??ng b?n tính c?a Ng??i v?i Chúa Cha”.

Trong công ??ng Nixêa, l?n ??u tiên các ngh? ph? s? d?ng c?m t? “Chúng tôi tin”. Công ??ng này v?n còn là m?t l?i m?i g?i phù h?p cho ??n ngày nay, ???c g?i ??n t?t c? các Giáo h?i và c?ng ??ng giáo h?i: hãy ti?n b??c trên con ???ng h??ng t?i s? hi?p nh?t tr?n v?n.

M?t h?i ngh? g?m hai giai ?o?n

Trong tinh th?n này, ??i h?c Giáo hoàng Gregoriana ? Roma t? ch?c h?i ngh? có ch? ?? “Kinh Tin Kính c?a Công ??ng Nixêa: L?ch s? và Th?n h?c”. H?i ngh? có hai giai ?o?n: tr??c h?t là t?i ??i h?c Giáo hoàng Gregoriana t? ngày 27/2 ??n ngày 1/3 v?a qua, và sau ?ó t?i ??i h?c Münster, ??c, t? ngày 15 ??n ngày 17/10. M?c ?ích c?a h?i ngh? là thúc ??y ??i tho?i gi?a nghiên c?u l?ch s? v? Công ??ng Nixêa và các v?n ?? v? th?n h?c h? th?ng liên quan ??n ý ngh?a hi?n t?i c?a Kinh Tin Kính Nixêa.

Ngoài các s? ki?n này, ??i h?c còn t? ch?c m?t s? ki?n khác: ?ó là tri?n lãm “V? M?i ?i?u h?u hình và vô hình”, m? c?a t? ngày 27/2 ??n ngày 13/3, t?i ti?n s?nh c?a ??i h?c Gregoriana, nh?m m?c ?ích n?m b?t ý ngh?a th?n h?c c?a ngh? thu?t liên quan ??n Công ??ng chung ??u tiên c?a Giáo h?i. Nh?ng hình ?nh này ??a chúng ta ??n thành ph? c? Nixêa, ngày nay ???c g?i là Iznik ? Th? Nh? K?.

H?i ngh? “Kinh Tin Kính c?a Công ??ng Nixêa: L?ch s? và Th?n h?c” ???c Cha Mark Lewis, Vi?n tr??ng ??i h?c Giáo hoàng Gregoriana, khai m?c sáng ngày 27/2.

Giáo s? Michael Seewald thu?c ??i h?c Münster nh?n m?nh r?ng ý t??ng t? ch?c m?t h?i ngh? chung gi?a ??i h?c Gregoriana và ??i h?c Công giáo ??c ?ã n?y sinh trong m?t h?i ngh? v? Công ??ng ???c t? ch?c cách ?ây hai n?m t?i Roma. Ông gi?i thích r?ng c? hai ??i h?c ??u có s? nh?y c?m m?nh m? v? ??i k?t.

M?c ?ích c?a h?i ngh? là cùng nhau suy ngh? v? các chi?u kích c?a l?ch s? và th?n h?c liên quan ??n Công ??ng Nixêa.

H?i ngh? có s? tham d? c?a các ??i di?n c?a nhi?u giáo phái Kitô giáo khác nhau. Khoa tr??ng Khoa Th?n h?c, Cha Philipp Renczes, nh?n m?nh r?ng h?i ngh? c?ng t?p trung vào Kitô giáo ?ông ph??ng. H?i ngh? s? ???c t? ch?c thành hai phiên và t?i nhi?u ??a ?i?m khác nhau, ??ng th?i c?ng s? mang ??n c? h?i phân tích Công ??ng Nixêa t? nhi?u góc ?? khác nhau.

S? ra ??i c?a Công ??ng và tính m?i m? c?a Công ??ng Nixêa

Giáo s? Emanuela Prinzivalli, thu?c ??i h?c “La Sapienza” ? Roma, nh?c l?i r?ng thu?t ng? ti?ng Hy L?p σ?νοδο? (synodos), có ngh?a là cu?c h?p và t? ti?ng Latinh t??ng ???ng là concilium. Bà gi?i thích r?ng Th??ng H?i ??ng Kitô giáo là cu?c h?p c?a các ??i bi?u t? các Giáo h?i khác nhau nh?m gi?i quy?t các v?n ?? và tranh lu?n. Ví d?, các cu?c h?p ???c t? ch?c vào th? k? th? hai ?? gi?i quy?t nh?ng b?t ??ng v? ngày l? Ph?c sinh có th? ???c xác ??nh là các “synodos”. Bên c?nh các “synodos” còn có các lo?i “??i h?i” (assembly) khác, trong ?ó m?t s? chuyên gia ???c tri?u t?p ?? gi?i quy?t tranh ch?p. Nh?ng nhân v?t chính trong tr??ng h?p này là các chuyên gia, nh?ng b?c th?y.

Giáo s? Prinzivalli nh?n xét r?ng có nhi?u y?u t? hình thành nên Công ??ng Nixêa: trên h?t, chúng ta c?n l?u ý r?ng l?ch s? c?a ?? qu?c Roma và l?ch s? c?a Kitô giáo có m?i liên h? ch?t ch? v?i nhau. L?ch s? c?a ?? qu?c Roma th?i ?ó “?ang h??ng t?i ch? ?? Kitô giáo” và Hoàng ?? Constantino tri?u t?p Công ??ng v?i t? cách là “Pontifex Maximus”. Trong su?t th?i c? ??i, các Công ??ng ???c coi là mang tính ??i k?t vì ???c tri?u t?p b?i hoàng ??.

M?t y?u t? m?i l? n?m ? ch? “các ?i?u kho?n c?a Công ??ng có giá tr? l?p pháp”. M?c dù nhi?u ch? ?? ?ã ???c th?o lu?n t?i Nixêa, bao g?m c? ngày l? Ph?c sinh, nh?ng tr?ng tâm c?a cu?c h?p là tranh lu?n v? ??o lý liên quan ??n l?c thuy?t Ariô. Kinh Tin Kính Nixêa có m?c ?ích suy t? v? tính n?i t?i c?a Thiên Chúa” và ?ây là l?n ??u tiên m?t Công ??ng quy?t ??nh ch?p nh?n m?t Kinh Tin Kính. B? lu?t Nixêa c?ng là m?t s? m?i l? trong ?ó nhi?u ch? ?? ???c ?? c?p, bao g?m các khía c?nh pháp lý và k? lu?t. Trong cu?c ph?ng v?n dành cho Radio Vatican - Vatican News, Giáo s? Prinzivalli ?ã phác th?o Công ??ng Nixêa t? góc ?? l?ch s? và th?n h?c.

“Công ??ng Nixêa ra ??i do nh?ng v?n ?? ? m?t s? tòa giám m?c chính c?a ?ông ph??ng, bao g?m c? Alexandria và Antiokia”. Các cu?c th?o lu?n ?òi h?i s? can thi?p nhi?u h?n và, giáo s? Prinzivalli nh?n m?nh, “các truy?n th?ng th?n h?c ch?a t?ng g?p nhau tr??c ?ây ?ã g?p nhau t?i Nixêa”. M?t s? ki?n, x?y ra vào n?m 325, d?y cho chúng ta bi?t v? s? t??ng ph?n sáng t?i c?a l?ch s?. T? Nixêa xu?t hi?n “m?t cu?c ??i tho?i gi?a các l?p tr??ng khác nhau”. S? ?óng góp c?a Hoàng ?? Constantino là quy?t ??nh. V?i t? cách là Pontifex Maximus (v? th? lãnh tôn giáo th?i ?? qu?c Roma. Khi Kitô giáo tr? thành qu?c giáo trong ?? qu?c Roma, t? ng? này ch? ??c Giáo hoàng). Hoàng ?? Constantino là “ng??i b?o ??m t?i cao cho s? ?n ??nh c?a ?? qu?c thông qua vi?c duy trì pax deorum (hòa bình c?a các v? th?n), ?i?u mà ??i v?i ông gi? ?ây chính là pax dei christianorum (hòa bình c?a các Kitô h?u)”. ?i?u này không làm thay ??i b?n ch?t: “trách nhi?m c?a ông là ??m b?o hòa bình tôn giáo”. ?i?u tích c?c là vi?c tìm ki?m s? hi?p nh?t: “Hoàng ?? Constantino theo cách riêng c?a mình ?ã tìm ki?m s? hi?p nh?t, m?t n?n hòa bình tôn giáo, ?i?u c?ng có th? ???c ??m b?o cho ng??i dân”. C?ng là s? hi?p nh?t khi th?y r?ng Công ??ng Nixêa - ngày nay là Iznik, m?t thành ph? hành h??ng - b?ng cách nào ?ó có m?i liên h? v?i th?i ?i?m Hy v?ng này. “S? hi?p nh?t không bao gi? là ?i?u ???c b?o ??m, chúng ta ph?i luôn tìm ki?m nó”.

Công ??ng Nixêa và Kitô giáo ?ông ph??ng

Trong s? các di?n gi? t?i h?i ngh?, giáo s? Daniel Galadza c?a H?c vi?n Giáo hoàng v? ?ông Ph??ng ?ã ?? c?p ??n ch? ?? v? nghi th?c ti?p nh?n ph?ng v? c?a Công ??ng Nixêa. Trong cu?c ph?ng v?n dành cho Radio Vatican - Vatican News, tr??c tiên ông nh?c l?i t?m quan tr?ng c?a s? ki?n l?ch s? này ??i v?i các Giáo h?i ?ông ph??ng.

??i v?i các Giáo h?i ?ông ph??ng, giáo s? Daniel Galadza nh?n xét, Nixêa “là Công ??ng chung ??u tiên”. S? ki?n này “???c k? ni?m trong h?u h?t m?i truy?n th?ng c?a các Giáo h?i ?ông ph??ng trong n?m ph?ng v? v?i m?t ngày l? ??c bi?t”. Ví d?, trong nghi l? Byzantine, l? k? ni?m này “di?n ra vào Chúa Nh?t sau l? Th?ng Thiên”. ?i?u này ph?n ánh s? ki?n l?ch s? vì “Công ??ng di?n ra trong th?i gian ?ó”. Và nó c?ng liên quan ??n s? Nh?p th? c?a Chúa Kitô, ??n th?c t? r?ng “nhân tính ?ã ???c thiên tính hóa”. Công ??ng Nixêa, theo quan ?i?m c?a th? gi?i ph??ng ?ông, “???c ti?p nh?n trong b?i c?nh c?a các Công ??ng khác”. Tuyên b? r?ng “Chúa Kitô là ng??i th?t và là Thiên Chúa th?t” ?áp l?i l?c giáo Ariô. Thành ng? Filioque ???c Giáo h?i Roma thêm vào Kinh Tin Kính Nixêa-Constantinopoli, ngh?a là Chúa Thánh Th?n phát xu?t t? ??Chúa Cha và Chúa Con, có hàm ý chính xác: nh?m nh?n m?nh thiên tính c?a Chúa Con. Filioque là m?t trong nh?ng nguyên nhân gây ra s? b?t ??ng gi?a Giáo h?i ?ông ph??ng và Giáo h?i Tây ph??ng. Vào th? k? XX, sau các cu?c ??i tho?i ??i k?t gi?a Công giáo và Chính th?ng giáo, ng??i ta th?y r?ng ?ây th?c ra không ph?i là v?n ?? gây chia r?. “Có l? Giáo h?i Roma có th? suy t? và xem xét li?u có th? g? b? thành ng? Filioque ?? tr? l?i hình th?c c? x?a h?n hay không”.

Ngày l? Ph?c sinh

T?i Công ??ng Nixêa, v?n ?? v? ngày c? hành l? Ph?c sinh c?ng ?ã ???c th?o lu?n. Giáo s? Daniel Galadza nh?c l?i r?ng mong mu?n “cùng nhau m?ng l? Ph?c sinh” ?ã ???c th? hi?n vào th? k? th? t?: theo Eusebius x? Caesarea, hoàng ?? Constantino ?ã mu?n các Kitô h?u c? hành l? này vào m?t ngày duy nh?t. M?t trong nh?ng quy?t ??nh ???c ??a ra trong Công ??ng Nixêa là không c? hành L? Ph?c Sinh cùng v?i l? V??t Qua c?a ng??i Do Thái. Vào th? k? th? m??i hai, nhi?u nhà giáo lu?t Byzantine c?ng ?ã thêm vào r?ng “l? Ph?c sinh không nên ???c c? hành tr??c ngày ng??i Do Thái c? hành l? V??t Qua”. Ngày nay theo l?ch Gregorio, l? Ph?c sinh có th? di?n ra tr??c l? V??t Qua c?a ng??i Do Thái. Theo giáo s? Daniel Galadza, “?i?u c?n hi?u là t?i sao ?i?u kho?n ?ó l?i ???c ??a ra ? Nixêa: các h?c gi? l?p lu?n r?ng ?i?u ?ó không ph?i do ch? ngh?a bài Do Thái mà là do th?c t? r?ng, sau nhi?u l?n Giêrusalem b? phá h?y, chính ng??i Do Thái ?ã m?t ?i cách tính ngày L? Ph?c sinh m?t cách ?áng tin c?y. Bây gi?, vào d?p k? ni?m 1700 n?m Công ??ng Nixêa, chúng ta có th? xem xét l?i v?n ?? v? cách th?c c? hành l? Ph?c sinh và th?i ?i?m c? hành l? này”. Ông k?t lu?n, ?i?u hy v?ng là chúng ta có th? ??t ???c “m?t ngày l? Ph?c sinh duy nh?t”.