杏MAP导航

Vatican News

V?n ki?n có tên “Antiqua et Nova” do B? Giáo lý ??c tin và B? V?n hóa – Giáo d?c cùng suy t? và biên so?n. V?n ki?n này ???c g?i ??n các b?c ph? huynh, giáo viên, linh m?c, giám m?c và t?t c? nh?ng ai ???c m?i g?i giáo d?c và truy?n ??t ??c tin, c?ng nh? nh?ng ng??i mong mu?n phát tri?n khoa h?c và công ngh? “?? ph?c v? con ng??i và công ích”.

V?n ki?n nh?n m?nh Trí tu? nhân t?o (AI) không th? ???c xem nh? m?t con ng??i, không th? ???c th?n thánh hóa, c?ng không ???c thay th? các m?i quan h? gi?a con ng??i v?i nhau. AI ch? nên ???c s? d?ng “nh? m?t công c? b? tr? cho trí tu? con ng??i”.

N?i dung v?n ki?n "Antiqua et Nova"

V?i 117 ?o?n, v?n ki?n Antiqua et Nova (t?a ?? mang ý ngh?a “s? khôn ngoan c? và tân”) nêu b?t nh?ng c? h?i và thách ?? mà AI mang l?i trong các l?nh v?c giáo d?c, kinh t?, lao ??ng, y t?, quan h? qu?c t? và xã h?i, c?ng nh? trong b?i c?nh chi?n tranh. ??c bi?t trong l?nh v?c chi?n tranh, v?n ki?n c?nh báo r?ng AI có th? t?ng c??ng ngu?n l?c quân s? “v??t quá kh? n?ng ki?m soát c?a con ng??i,” ??ng th?i “??y nhanh cu?c ch?y ?ua v? trang m?t ki?m soát v?i nh?ng h?u qu? tàn kh?c cho quy?n con ng??i”.

Nh?ng nguy c? và ti?n b?

V?n ki?n trình bày m?t cách cân b?ng c? nh?ng nguy c? và ti?n b? c?a AI. Trên th?c t?, v?n ki?n khuy?n khích s? phát tri?n c?a AI nh? m?t ph?n trong công trình c?ng tác c?a con ng??i v?i Thiên Chúa, nh?m “??a công trình sáng t?o h?u hình ??n s? hoàn thi?n”. Tuy nhiên, m?i quan ng?i l?n v?n là nh?ng tác ??ng ch?a th? l??ng tr??c c?a AI, k? c? ??i v?i nh?ng ?ng d?ng t??ng ch?ng vô h?i nh? vi?c t?o ra v?n b?n và hình ?nh, có th? góp ph?n vào “cu?c kh?ng ho?ng s? th?t ngày càng gia t?ng”.

Phân bi?t gi?a trí tu? nhân t?o và trí tu? con ng??i

Tr?ng tâm c?a v?n ki?n là nh?ng suy t? mang tính nhân h?c và luân lý. V?n ki?n nh?n m?nh s? khác bi?t “mang tính quy?t ??nh” gi?a trí tu? nhân t?o và trí tu? con ng??i, – trí tu? con ng??i ???c Thiên Chúa ban t?ng và ???c hình thành qua vô s? kinh nghi?m s?ng. Trong khi ?ó, trí tu? nhân t?o không có kh? n?ng phát tri?n theo cách này. Trí tu? nhân t?o ch? ho?t ??ng theo nguyên lý ch?c n?ng, ?ánh giá con ng??i ch? d?a trên n?ng su?t và hi?u qu?, trong khi ph?m giá con ng??i là b?t kh? xâm ph?m, ngay c? trong bào thai, n?i m?t ng??i hôn mê hay m?t c? già ?au y?u. Vì th?, vi?c g?i AI là “trí tu?” là sai l?m, b?i l? AI không ph?i là “m?t d?ng nhân t?o c?a trí tu?” mà ch? là “m?t s?n ph?m c?a trí tu? con ng??i”.

Quy?n l?c trong tay m?t s? ít ng??i

Nh? b?t k? s?n ph?m nào c?a trí tu? con ng??i, AI có th? ???c s? d?ng cho m?c ?ích t?t ho?c x?u. V?n ki?n th?a nh?n r?ng AI có th? mang l?i “nh?ng ??i m?i quan tr?ng” trong nhi?u l?nh v?c, nh?ng c?ng c?nh báo nguy c? làm tr?m tr?ng thêm tình tr?ng g?t ra bên l? xã h?i, phân bi?t ??i x?, nghèo ?ói, b?t bình ??ng và “kho?ng cách s?”. ??c bi?t, v?n ki?n lo ng?i v? vi?c “h?u h?t quy?n ki?m soát các ?ng d?ng AI chính y?u ?ang t?p trung trong tay m?t s? ít t?p ?oàn quy?n l?c”, khi?n AI có th? b? thao túng vì l?i ích kinh t? ho?c ?? ??nh h??ng d? lu?n theo ý ?? c?a m?t nhóm l?i ích nào ?ó.

Chi?n tranh

V?n ki?n phân tích nhi?u l?nh v?c liên quan ??n AI, bao g?m c? chi?n tranh. AI có th? ???c s? d?ng ?? h? tr? các qu?c gia trong vi?c tìm ki?m hòa bình và an ninh. Tuy nhiên, các h? th?ng v? khí t? ??ng và sát th??ng – có th? “xác ??nh và tiêu di?t m?c tiêu mà không có s? can thi?p tr?c ti?p c?a con ng??i” – là m?t “m?i quan ng?i ??o ??c nghiêm tr?ng”. ??c Thánh Cha ?ã nhi?u l?n kêu g?i c?m s? d?ng lo?i v? khí này, vì nh? ngài ?ã phát bi?u t?i H?i ngh? G7 ? Puglia: “Không m?t c? máy nào ???c phép quy?t ??nh v? m?ng s?ng c?a m?t con ng??i”.

Quan h? con ng??i

V?n ki?n nh?n ??nh r?ng AI có th? giúp thúc ??y k?t n?i gi?a con ng??i, nh?ng ??ng th?i c?ng có th? d?n ??n “tình tr?ng cô l?p nguy h?i”. ??c bi?t, v?n ki?n c?nh báo r?ng AI có th? khuy?n khích tr? em hình thành quan ?i?m “duy l?i” v? các m?i quan h?, nh? cách tr? em t??ng tác v?i chatbot. Vi?c nhân cách hóa AI là m?t sai l?m nghiêm tr?ng và “vi ph?m ??o ??c nghiêm tr?ng” n?u ???c s? d?ng cho m?c ?ích l?a ??o.

Kinh t?, lao ??ng và y t?

V?n ki?n c?ng c?nh báo v? nh?ng tác ??ng c?a AI ??i v?i kinh t? và lao ??ng. AI có th? nâng cao n?ng su?t và t?o ra vi?c làm m?i, nh?ng ??ng th?i c?ng có nguy c? “h? th?p ph?m giá ng??i lao ??ng, giám sát t? ??ng và ép bu?c h? vào các công vi?c r?p khuôn”, làm thui ch?t kh? n?ng sáng t?o. Trong l?nh v?c y t?, dù AI có th? h? tr? ch?n ?oán, nh?ng n?u thay th? hoàn toàn m?i quan h? gi?a bác s? và b?nh nhân thì s? “gia t?ng s? cô ??n c?a ng??i b?nh”.

S? th?t, deepfake và ki?m soát thông tin

V?n ki?n c?nh báo v? nguy c? AI t?o ra tin gi? (fake news) và n?i dung gi? m?o (deepfake), có th? ???c s? d?ng ?? thao túng d? lu?n. Vì th?, v?n ki?n kêu g?i m?i ng??i th?n tr?ng ki?m ch?ng thông tin và tránh lan truy?n nh?ng n?i dung xúc ph?m ph?m giá con ng??i.

AI và m?i t??ng quan v?i Thiên Chúa

V?n ki?n trích d?n Kinh Thánh ?? c?nh báo v? nguy c? AI có th? tr? thành m?t “th?n t??ng” m?i. AI ch? là “m?t ph?n chi?u m? nh?t” c?a con ng??i, và con ng??i không th? th?n thánh hóa AI mà bi?n mình thành nô l? c?a chính tác ph?m do mình t?o ra. Do ?ó, v?n ki?n nh?n m?nh r?ng AI ph?i “ch? ???c s? d?ng nh? m?t công c? b? tr? cho trí tu? con ng??i, ch? không thay th? s? phong phú c?a nó”.