?HY Tagle: Chuy?n vi?ng th?m Ch?u ? và Ch?u ??i D??ng c?a ??c Giáo hoàng là hành ??ng v?ng ph?c s? m?ng
Gianni Valente và Fabio Beretta, Fides News Agency
B?n qu?c gia ? hai châu l?c, ?i qua t?ng c?ng g?n 40.000 km. Máy bay c?a ??c Thánh Cha s? c?t cánh t? sân bay Fiumicino vào ngày 2/9 và ngài s? b?t ??u chuy?n Tông du dài nh?t và ?òi h?i nhi?u s?c l?c nh?t, ?i ??n Châu Á và Châu ??i D??ng.
Tuy nhiên, theo ??c H?ng y Luis Antonio Gokim Tagle, ??c Giám m?c Roma/ ??c Thánh Cha Phanxicô r?i kh?i giáo ph?n c?a ngài không ph?i ?? phá v? k? l?c, nh?ng ?úng h?n là "m?t hành ??ng khiêm nh??ng tr??c Chúa, ??ng kêu g?i chúng ta" và ?? "vâng ph?c s? v?".
Chia s? v?i Hãng thông t?n Fides, ??c H?ng y Tagle ?ã khám phá nh?ng lý do t?i sao chuy?n ?i này c?a Ng??i k? v? Thánh Phêrô gi?a các Giáo h?i c?a "?àn chiên nh? h?n" l?i quan tr?ng ??i v?i Giáo h?i hoàn v?; ngài nói r?ng nó có th? ?nh h??ng ??n t?t c? nh?ng ai quan tâm ??n hòa bình trên th? gi?i.
** Th?a ?HY, ? tu?i g?n 88, ??c Giáo hoàng Phanxicô s?p th?c hi?n chuy?n ?i dài nh?t và v?t v? nh?t trong tri?u ??i giáo hoàng c?a ngài. ?i?u gì thúc ??y ngài ch?p nh?n "chuy?n ?i ??y n? l?c" này?
- Tôi nh? r?ng chuy?n th?m Châu Á và Châu ??i D??ng này th?c s? ?ã ???c lên ch??ng trình t? ??u n?m 2020. Tôi v?a m?i ??n Roma, t?i B? Loan báo Tin M?ng cho các Dân t?c, và tôi nh? r?ng ?ã có d? án này. Sau ?ó, ??i d?ch Covid-19 ?ã d?ng m?i th? l?i. Và tôi r?t ng?c nhiên khi ??c Thánh Cha m?t l?n n?a ti?p t?c d? án. ?ó là d?u hi?u c?a s? g?n g?i c?a ng??i cha ??i v?i nh?ng gì ngài g?i là "nh?ng vùng ngo?i vi hi?n sinh".
Th?t s? là tôi tr? h?n ??c Giáo hoàng, và nh?ng chuy?n ?i dài này th?m chí còn n?ng n? ??i v?i tôi. ??i v?i ngài, vi?c ch?p nh?n n? l?c này c?ng là m?t hành ??ng khiêm nh??ng. ?ó không ph?i là m?t s? th? hi?n ?? cho th?y nh?ng gì ng??i ta v?n có kh? n?ng làm. Nh? là m?t nhân ch?ng, tôi g?i ?ó là m?t hành ??ng khiêm nh??ng tr??c Chúa, ??ng kêu g?i chúng ta: m?t hành ??ng khiêm nh??ng và vâng ph?c s? v?.
** M?t s? ng??i cho r?ng chuy?n ?i này là m?t s? xác nh?n khác r?ng ??c Giáo hoàng thích ph??ng ?ông và l? là v?i ph??ng Tây.
- Ý t??ng coi các chuy?n Tông du là d?u hi?u cho th?y ??c Thánh Cha “thích” m?t châu l?c ho?c m?t ph?n c?a th? gi?i, ho?c coi th??ng các ph?n khác là m?t cách gi?i thích sai l?m v? các chuy?n ?i c?a ??c Giáo hoàng. Sau chuy?n vi?ng th?m này, vào cu?i tháng 9, ??c Giáo hoàng có k? ho?ch th?m Luxembourg và B?. Ngài c?ng ?ã ??n th?m nhi?u qu?c gia ? nhi?u khu v?c c?a Châu Âu.
V?i tôi, có v? nh? v?i nh?ng chuy?n vi?ng th?m này, ngài mu?n khích l? nh?ng ng??i Công giáo trong m?i b?i c?nh mà h? s?ng. Chúng ta c?ng nên nh? r?ng ph?n l?n nhân lo?i s?ng ? nh?ng khu v?c này trên th? gi?i. Châu Á là n?i sinh s?ng c?a hai ph?n ba dân s? th? gi?i. Ph?n l?n nh?ng ng??i này là ng??i nghèo. Có nhi?u l? r?a t?i trong s? nh?ng ng??i nghèo.
??c Giáo hoàng Phanxicô bi?t r?ng có nhi?u ng??i nghèo ? nh?ng khu v?c ?ó, và ? gi?a nh?ng ng??i nghèo có s? thu hút ??n v?i hình ?nh Chúa Giêsu và Phúc âm, ngay c? trong b?i c?nh chi?n tranh, ?àn áp và xung ??t.
** Nh?ng ng??i khác ch? ra r?ng s? l??ng Kitô h?u ? nhi?u qu?c gia ??c Giáo hoàng ??n th?m r?t ít so v?i dân s?.
- Tr??c khi th?c hi?n các chuy?n vi?ng th?m, ??c Giáo hoàng ?ã nh?n ???c l?i m?i không ch? t? các Giáo h?i ??a ph??ng mà còn t? chính quy?n dân s? và các nhà lãnh ??o chính tr? ?ã chính th?c yêu c?u s? hi?n di?n c?a Giám m?c Roma t?i qu?c gia c?a h?.
H? mu?n s? hi?n di?n c?a ??c Giáo hoàng không ch? vì lý do ??c tin, mà còn vì lý do liên quan ??n chính quy?n dân s?. ??i v?i h?, ??c Giáo hoàng v?n là bi?u t??ng m?nh m? c?a s? chung s?ng c?a con ng??i trong tinh th?n huynh ?? và vì s? ch?m sóc Th? t?o.
** Là m?t m?c t? ??n t? Giáo h?i Philippines và là H?ng y c?a B? truy?n giáo, ??c H?ng y ?ã có nh?ng kinh nghi?m và cu?c g?p g? nào v?i các qu?c gia và Giáo h?i mà ??c Giáo hoàng s? ??n th?m trong vài ngày t?i?
- ? Papua New Guinea, tôi ?ã th?c hi?n m?t chuy?n vi?ng th?m tông ?? ??n các Ch?ng vi?n theo yêu c?u c?a ??c H?ng y Ivan Dias, khi ?ó là T?ng tr??ng B? Truy?n giáo.
Trong hai tháng, tôi ?ã th?c hi?n hai chuy?n ?i, th?m các Ch?ng vi?n Papua New Guinea và Qu?n ??o Solomon. Tôi c?ng ?ã ??n th?m Indonesia và Singapore, nh?ng tôi ch?a bao gi? ??n ?ông Timor, m?c dù tôi ?ã g?p nhi?u giám m?c, linh m?c, các tu s? và giáo dân t? qu?c gia ?ó.
??i v?i tôi, Châu Á là "m?t th? gi?i bao g?m nhi?u th? gi?i khác nhau", và là m?t ng??i Châu Á, tôi th?y nh?ng chuy?n ?i ??n Châu Á m? mang trí óc và trái tim tôi ??n nh?ng chân tr?i r?ng l?n c?a nhân lo?i và tr?i nghi?m c?a con ng??i. Kitô giáo c?ng th?m nhu?n vào Châu Á theo nh?ng cách khi?n tôi ng?c nhiên. Tôi h?c ???c r?t nhi?u t? s? khôn ngoan và sáng t?o c?a Chúa Thánh Th?n. Tôi luôn ng?c nhiên v? nh?ng cách mà Phúc Âm ???c di?n ??t và hi?n di?n trong các b?i c?nh khác nhau c?a con ng??i.
Tôi hy v?ng r?ng ??c Giáo hoàng, và t?t c? chúng tôi trong ?oàn tùy tùng c?a ??c Giáo hoàng, c?ng nh? các nhà báo, có th? có ???c tr?i nghi?m m?i này, tr?i nghi?m v? s? sáng t?o c?a Chúa Thánh Th?n.
** Nh?ng món quà và s? an ?i nào mà các c?ng ??ng ???c ??c Giáo hoàng vi?ng th?m trong chuy?n tông du s?p t?i có th? mang l?i cho Giáo h?i nói chung?
- ? nh?ng qu?c gia ?ó, các c?ng ??ng Kitô giáo h?u nh? là thi?u s? ? kh?p m?i n?i, m?t "?àn chiên nh?". ? nh?ng n?i nh? Châu Âu, Giáo h?i v?n ???c h??ng m?t "??a v?" tôn tr?ng nh?t ??nh v? m?t v?n hóa, xã h?i và th?m chí là dân s?.
Tuy nhiên, ? nhi?u n??c ph??ng Tây, chúng ta ?ang quay tr? l?i v?i kinh nghi?m này c?a Giáo h?i nh? m?t ?àn chiên nh?. Có th? là t?t khi nhìn vào các Giáo h?i ? nhi?u n??c ph??ng ?ông ?? xem chúng ta nên c? x? nh? th? nào khi ch? là c?ng ?oàn bé nh?.
Kinh nghi?m c?a các Tông ?? ??u tiên, c?a các môn ?? c?a Chúa Giêsu, ???c l?p ?i l?p l?i ? nh?ng qu?c gia này. M?t cha x? ? Nepal ?ã nói v?i tôi r?ng lãnh th? giáo x? c?a ngài r?ng b?ng m?t ph?n ba n??c Ý; ngài ch? có 5 giáo dân r?i rác trên m?t lãnh th? r?ng l?n nh? v?y. Bây gi? là n?m 2024, nh?ng b?i c?nh và kinh nghi?m có v? t??ng t? nh? trong sách Công v? Tông ??. Và các Giáo h?i nh? s?ng ? ph??ng ?ông có th? d?y chúng ta.
** Ch?ng ??u tiên trong chuy?n tông du c?a ??c Giáo hoàng là Indonesia, qu?c gia có dân s? H?i giáo ?ông nh?t th? gi?i.
- Indonesia là m?t qu?c gia-qu?n ??o, và có s? ?a d?ng phong phú v? hoàn c?nh v?n hóa, ngôn ng?, kinh t? và xã h?i. ?ây c?ng là qu?c gia có s? c? dân H?i giáo ?ông nh?t th? gi?i.
Món quà tuy?t v?i c?a Chúa Thánh Th?n dành cho c?ng ??ng Công giáo Indonesia là s? chung s?ng không ph? nh?n s? ?a d?ng. Hy v?ng chuy?n th?m c?a ??c Giáo hoàng s? mang l?i lu?ng sinh khí m?i cho tình huynh ?? gi?a nh?ng ng??i theo các tôn giáo khác nhau.
** ??c H?ng y ?ã có th? có nh?ng kinh nghi?m v? nh?ng d?u hi?u c? th? c?a s? chung s?ng huynh ?? này trong các chuy?n th?m c?a mình ch?a?
- H? nói v?i tôi r?ng m?nh ??t n?i ??i h?c Công giáo t?a l?c là do T?ng th?ng ??u tiên t?ng. ?ây là m?t thông ?i?p quan tr?ng, cho th?y r?ng m?i ng??i ??u ???c ch?p nh?n là anh ch? em ? gi?a ng??i dân Indonesia.
Tôi c?ng nh? khi tôi tham d? Ngày Gi?i tr? ? Châu Á. Vì có ít Kitô h?u, nhi?u ng??i tr? H?i giáo c?ng n?m trong s? nh?ng ng??i tình nguy?n tham gia t? ch?c. H?i ??ng Giám m?c ?ã c? cho tôi hai tr? lý, c? hai ??u là ng??i H?i giáo; tôi th?y h? ?ã th?c hi?n nhi?m v? c?a h? v?i s? tôn tr?ng ??i v?i Giáo h?i.
** Còn ch?ng th? hai, ? Papua New Guinea thì sao?
- Giáo h?i ? Papua New Guinea là m?t Giáo h?i m?i h?n, nh?ng ?ã trao cho Giáo h?i hoàn v? m?t v? t? ??o, Peter To Rot, ng??i c?ng là m?t giáo lý viên.
Papua New Guinea c?ng là m?t qu?c gia ?a v?n hóa, v?i nhi?u b? l?c ?ôi khi xung ??t v?i nhau. Nh?ng ?ây là m?t qu?c gia mà s? ?a d?ng có th? là m?t ngu?n l?c. N?u chúng ta t?m gác l?i nh?ng quan ni?m c? h?u c?a mình, ngay c? trong các n?n v?n hóa b? l?c, chúng ta có th? tìm th?y các giá tr? nhân v?n g?n v?i lý t??ng c?a Kitô giáo.
? Papua New Guinea, có nh?ng n?i thiên nhiên còn nguyên s?. Hai n?m tr??c, tôi ?ã ??n ?ó ?? d? l? cung hi?n m?t Nhà th? chính tòa m?i. Tôi ?ã xin ??c Giám m?c n??c u?ng và ngài nói v?i tôi: "Chúng ta có th? u?ng n??c sông, n??c ?ó có th? u?ng ???c".
Nh? vào s? khôn ngoan c?a b? l?c c?a h?, h? ?ã c? g?ng duy trì s? hòa h?p v?i thiên nhiên và có th? u?ng n??c l?y tr?c ti?p t? sông ngòi. ?i?u này không còn n?a ? nh?ng qu?c gia ???c g?i là phát tri?n.
** Và ch?ng th? ba, ? ?ông Timor?
?i?u quan tr?ng là ??c Giáo hoàng s? ??n Indonesia và sau ?ó là ?ông Timor. Hai qu?c gia này có l?ch s? ??u tranh và hi?n ?ang hòa bình. ?ây là m?t n?n hòa bình mong manh, nh?ng nh? c? hai qu?c gia, nó có v? b?n v?ng.
M?i quan h? gi?a Giáo h?i ??a ph??ng và chính quy?n ? ?ó r?t t?t. Chính quy?n ??a ph??ng c?ng h? tr? các d?ch v? giáo d?c liên quan ??n Giáo h?i. V?i tôi, có v? nh? chính Giáo h?i là m?t trong nh?ng ng?n h?i ??ng cho ng??i dân trong cu?c chi?n giành ??c l?p. Ng??i dân ?ông Timor tuyên b? r?ng ??c tin c?a h? vào Chúa Kitô ?ã nâng ?? h? trong nh?ng n?m ??u tranh giành ??c l?p.
** Cu?i cùng, còn qu?c gia th? t?, Singapore?
?ây là m?t trong nh?ng qu?c gia giàu có nh?t th? gi?i và th?t tuy?t v?i khi th?y m?t dân t?c ??t ??n trình ?? chuyên nghi?p và tiên phong v? công ngh? nh? v?y ch? trong vài n?m, và v?i ngu?n l?c h?n ch?, c?ng nh? vào ý th?c k? lu?t.
Chính quy?n Singapore ??m b?o quy?n t? do cho t?t c? các c?ng ??ng tín ?? và b?o v? h? kh?i các cu?c t?n công và hành vi thi?u tôn tr?ng. Nh?ng hành vi vi ph?m tôn giáo s? b? tr?ng ph?t nghiêm kh?c.
M?i ng??i s?ng an toàn, và khách du l?ch c?ng v?y. Nh?ng c?n ph?i cân b?ng. L?ch s? d?y chúng ta ph?i c?n th?n ?? vi?c th?c thi pháp lu?t không ?i ng??c l?i v?i chính nh?ng giá tr? mà lu?t pháp ???c cho là ?? b?o v? chúng.
** Ngay c? ? nh?ng qu?c gia ?ó, ??c bi?t là Papua New Guinea, ho?t ??ng tông ?? v?n ???c tô ?i?m b?ng nh?ng câu chuy?n v? các nhà truy?n giáo t? vì ??o. Nh?ng ?ôi khi chúng ta v?n ti?p t?c trình bày công vi?c c?a các nhà truy?n giáo ch? nh? m?t bi?u hi?n c?a ch? ngh?a th?c dân v?n hóa và ni?m tin chính tr?.
- Hi?n nay có m?t xu h??ng và m?t s? cám d? là di?n gi?i l?ch s?, ??c bi?t là l?ch s? truy?n giáo, v?i quan ?i?m v?n hóa ngày nay và áp ??t t?m nhìn c?a chúng ta lên các nhà truy?n giáo ?ã s?ng cách ?ây nhi?u th? k?.
Thay vào ?ó, chúng ta ph?i di?n gi?i l?ch s? m?t cách c?n th?n. Các nhà truy?n giáo là m?t quà t?ng cho Giáo h?i. H? vâng l?i Chúa Kitô, ??ng ?ã b?o dân c?a Ng??i ?i ??n t?n cùng trái ??t ?? rao gi?ng Phúc Âm, h?a r?ng Ng??i s? luôn ? bên h?.
Th?nh tho?ng, các nhà lãnh ??o qu?c gia c?a các qu?c gia ?ã ??a các nhà truy?n giáo ??n nh?ng n?i khác nhau trong quá trình th?c dân hóa. Tuy nhiên, nh?ng nhà truy?n giáo ?ó ?ã ?i loan báo Tin M?ng, không ph?i ?? b? nh?ng k? th?c dân thao túng và l?i d?ng. Nhi?u linh m?c, nhà truy?n giáo và nh?ng ng??i không ph?i là linh m?c ?ã hành ??ng trái ng??c v?i các chi?n l??c c?a chính ph? c?a h? và ?ã b? t? ??o.
** M?i liên k?t bí ?n nào luôn g?n k?t s? t? ??o v?i vi?c truy?n giáo?
- Hai n?m tr??c, m?t nghiên c?u v? t? do tôn giáo ?ã ???c công b?. M?t s? th?t hi?n nhiên là: ? nh?ng qu?c gia mà s? ?e d?a và ?àn áp t?n t?i, s? ng??i ch?u phép r?a t?i ?ang t?ng lên.
N?i nào có kh? n?ng t? ??o th?c s?, ??c tin s? lan r?ng. Ngay c? nh?ng ng??i không ph?i là tín ?? c?ng t? h?i: 'S?c m?nh này - th? khi?n h? hi?n dâng m?ng s?ng c?a mình - ??n t? ?âu?' ?ó là Phúc Âm ?ang hành ??ng.
Và m?c ?ích c?a chúng tôi, c?ng nh? c?a B? Truy?n giáo, là giúp ?? các Giáo h?i ??a ph??ng, ch? không ph?i áp ??t m?t t? duy hay m?t n?n v?n hóa khác v?i h?.
C?m ?n b?n ?? ??c bài vi?t này. N?u b?n mu?n nh?n các b?n tin qua email, vui lòng ??ng k? newsletter b?ng cách nh?p vào ??y.