Bên l? chuy?n T?ng Du c?a ??c Thánh Cha t?i Iraq
Giuse Tr?n ??c Anh OP - CTV Vatican News
Cho ??n nay, di?n ti?n cu?c vi?ng th?m Iraq c?a ??c Thánh Cha ???c xem là t?t ??p, m?c dù tr??c ?ó m?t s? d? lu?n báo chí t? ra lo ng?i vì nh?ng r?i ro có th? x?y ra v? m?t an ninh c?ng nh? nguy c? lây nhi?m Covid-19.
Cu?c vi?ng th?m và g?p g? c?a ??c Thánh Cha v?i th? lãnh c?a h? là ??i Ayatollah Al-Sistani, 91 tu?i, vào sáng th? B?y, 6 tháng 3 là s? ki?n ???c ng??i dân Iraq quan tâm nh?t.
H?u tr??ng cu?c vi?ng th?m
T?i sao có cu?c g?p g? l?ch s? này? Cha Ameer Jaje, dòng ?a Minh, T?ng th? ký ?y ban Giám M?c Iraq v? ??i tho?i liên tôn, ng??i sáng l?p H?i ??ng ??i tho?i liên tôn t?i Iraq h?i n?m 2012, và c?ng là c? v?n c?a ?y ban Tòa Thánh liên l?c v?i H?i giáo, ?ã k? l?i v?i báo tr?c tuy?n “alfaomega”, truy?n ?i ngày 4 tháng 3 v?a qua t?i Tây Ban Nha, r?ng: “Khi ???c bi?t d? th?o ch??ng trình vi?ng th?m c?a ??c Giáo Hoàng Phanxicô t?i Iraq, nh?ng ng??i b?n H?i giáo Shiite g?i tôi và nói không th? không có cu?c g?p g? gi?a ??c Giáo Hoàng và th? lãnh c?a h? là ??i Ayatollah Ali al-Sistani.
Thân th? Al-Sistani
??i Ayatollah Al-Sistani n?m nay 91 tu?i; ngài ?ã nhi?u l?n lên ti?ng bênh v?c các nhóm thi?u s? t?i Iraq. Ví d? h?i n?m 2007, khi x?y ra v? kh?ng b? t?i ??n thánh c?a H?i giáo Shiite ? Samara, ngài ?ã công b? m?t giáo pháp (Fatwa) nghiêm c?m vi?c ám sát nh?ng thành ph?n thi?u s? ?? tr? thù. R?i n?m 2014, ngài kêu g?i chi?n ??u ch?ng l?i cái g?i là nhà n??c H?i giáo IS.
V?n ??ng ?? ??c Thánh Cha g?p ??i Ayattollah
Cha Ameer Jaje nói: “Nh?ng ng??i b?n H?i giáo Shiite xin tôi hãy v?n ??ng ?? cu?c g?p g? gi?a ??c Giáo Hoàng và ??i Ayatollah Ali al-Sistani ???c ??a vào trong ch??ng trình vi?ng th?m, và k?t qu? là Tòa Thánh quy?t ??nh có cu?c g?p g? v?i ??i Ayatollah t?i thành thánh Najaf”.
Cha Jaje c?ng gi?i thích r?ng không có v?n ki?n chung ???c ký vào cu?i cu?c g?p g? gi?a ??c Giáo Hoàng và ??i Ayatollah al-Sistani, vì ”?? chu?n b? v?n ki?n nh? v?y c?n nhi?u tháng ho?c nhi?u n?m. V?n ki?n ??c Giáo Hoàng ?ã ký v?i ??i Imam Al-Tayyeb c?a H?i giáo Sunnit ? Abu Dadhi h?i tháng 2 n?m 2019 ?ã b?t ??u ???c chu?n b? t? n?m 2017 tr??c ?ó.”
Cha Jaje nói: “Tuy không có v?n ki?n chung, nh?ng cu?c g?p g? gi?a ??c Giáo Hoàng v?i ??i Ayatollah c?ng là m?t ?i?u r?t quan tr?ng ?? th?ng ti?n ??i tho?i và ch?ng l?i nh?ng l?i tuyên truy?n oán ghét.. Bi?t ?âu sau này s? có tuyên ngôn chung gi?a ??c Giáo Hoàng và Th? lãnh H?i giáo Shiite”.
Phía H?i giáo Shiite c?ng c?n ??c Giáo Hoàng
Cha Ameer Jaje c?ng cho bi?t v? b?i c?nh c?a cu?c g?p g?: nói ?úng ra c? nh?ng ng??i H?i giáo Shiite c?ng c?n có cu?c g?p g? gi?a th? lãnh c?a h? v?i ??c Giáo Hoàng ?? tránh tình tr?ng H?i giáo Shiite, chi?m 60% dân s? Iraq, và 13% t?ng s? ng??i H?i giáo trên th? gi?i, b? coi là kém quan tr?ng so v?i nh?ng ng??i H?i giáo Sunnit. Nh?ng ng??i này c?ng hi?n di?n v?i ??c Giáo Hoàng khi ngài vi?ng th?m thành Mossul ngày chúa nh?t 7 tháng 3. Nh?t là các v? lãnh ??o Shiite c?ng c?n c?ng c? t?m quan tr?ng c?a h? tr??c nh?ng ng??i ??ng ??o.
Theo cha Jaje, “t?i Iraq, ph?n l?n các v? lãnh ??o H?i giáo Shiite không tin n?i ch? ?? ? Iran hi?n nay, v?n ch? tr??ng g?n li?n tôn giáo v?i nhà c?m quy?n chính tr?, và th?c t? là ?àng sau các dân quân H?i giáo Shiite ? vùng bình nguyên Ninive và các ??ng phái chính tr? có xu h??ng phe phái ? Iraq, ??u có bàn tay c?a Iran. Nh?ng nhóm này dùng nh?ng ng??i H?i giáo Shiite ?? theo ?u?i nh?ng l?i l?c chính tr? c?a h?”.
H?u qu? s? chia r? tôn giáo trong chính tr? - sau th?i Saddam Hussein b? l?t ?? n?m 2003,- ?ã tàn phá ?át n??c Iraq. Và nh?ng cu?c bi?u tình c?a dân chúng t? n?m 2019 ch?ng l?i ch? ?? nh? th?. Theo cha Jaje, ph?n l?n các v? lãnh ??o tôn giáo ? Iraq chia s? quan ?i?m c?a Công giáo, theo ?ó, ??t n??c Iraq ph?i tránh quan ni?m ?a s? ho?c thi?u s? v? tôn giáo, và c?n làm sao ?? t?i Iraq t?t c? m?i ng??i ??u là công dân, ???c bình ??ng v? quy?n l?i và ngh?a v?, và c?n ph?i lo?i tr? nh?ng ý t??ng ho?c thành ki?n, ví d?: các tín h?u Kitô là nh?ng ng??i không thanh s?ch, g?i là dimmi, ho?c b? coi nh? nh?ng công dân h?ng hai.
Cho ??n nay có ít ti?n b? gi?a Công giáo và H?i giáo Shiite
Cha Jaje nhìn ngh?n r?ng cho ??n nay ?ã có nh?ng ti?n b? l?n trong cu?c ??i tho?i gi?a Công giáo và H?i giáo Sunnit, c? th? là t??ng quan gi?a Tòa Thánh và ??i H?c H?i giáo Al Azhar ? Ai C?p v?i vi?c ký tuyên ngôn chung v? tình huynh ?? nhân lo?i ? Abu Dhabi. Nh?ng cho ??n nay, cu?c ??i tho?i v?i H?i giáo Shiite không ???c ??y m?nh và không có ti?n b? bao nhiêu. Theo cha Jaje, ??i tho?i v?i H?i giáo Shiite d? h?n so v?i H?i giáo Sunnit vì c? nh?ng ng??i H?i giáo Shiite c?ng b? g?t ra ngoài l? và nhi?u khi b? bách h?i trong gi?i H?i giáo. Trong b?i c?nh ?ó, Cha Jaje, ng??i sáng l?p H?i ??ng ??i tho?i liên tôn ? Iraq hy v?ng nh? s? hi?n di?n c?a ??c Giáo Hoàng Phanxicô, nh? cu?c g?p g? gi?a ngài v?i ??i Ayatollah Ali al-Sistani c?ng nh? cu?c g?p g? liên tôn ? c? thành Ur s? thúc ??y ho?t ??ng c?a h?i ??ng ??i tho?i liên tôn ? Iraq, khích l? các v? lãnh ??o khác tham gia công trình này.
??i d?ch gi?i h?n s? tham d? viên
Sau cùng, cha Jaje c?ng l?y làm ti?c vì cu?c g?p g? ??i tho?i liên tôn gi?a ??c Giáo Hoàng và nh?ng v? ??i di?n tôn giáo khác b? gi?i h?n s? tham d? viên vì ??i d?ch, t?i ?a 150 ng??i, m?c dù cu?c g?p g? này c?ng quan tr?ng nh? các cu?c g?p g? liên tôn ? Assisi. Cha nói: “Chúng tôi ?ã ch?n nh?ng ng??i r?t tích c?c trong vi?c ??i tho?i. M?t s? ng??i trình bày ch?ng t? trong cu?c g?p g? và c?u nguy?n. ??i v?i dân chúng, ?i?u r?t quan tr?ng là th?y các v? lãnh ??o tôn giáo c?u nguy?n v?i nhau”.
C?m ?n b?n ?? ??c bài vi?t này. N?u b?n mu?n nh?n các b?n tin qua email, vui lòng ??ng k? newsletter b?ng cách nh?p vào ??y.