?TC g?p g? chính quy?n, x? h?i d?n s? và ngo?i giao ?oàn
Sau khi th?m h?u ngh? t?ng th?ng c?ng hoà t?i ?i?n Qu?c gia Belém, ??c Thánh cha ??n v??n Trung tâm V?n hoá Belém cách ?ó 1,1 km ?? g?p ??i di?n chính quy?n, xã h?i dân s? và ngo?i giao ?oàn.
Trong di?n v?n tr??c kho?ng 1.000 ng??i, tr??c h?t ??c Thánh Cha bày t? lòng bi?t ?n vì s? ?ón ti?p dành cho ngài, và ni?m vui vì ???c ??n Lisbon, thành ph? c?a s? g?p g? c?a nhi?u dân t?c và n?n v?n hóa. Lisbon nh? là th? ?ô c?a th? gi?i.
Ti?p ??n, ?i t? v? trí ??a lý c?a Lisbon, trong nhi?u th? k?, ???c cho là n?i t?n cùng c?a trái ??t, thành ph? ph?n ánh s? ôm ?p c?a ??i d??ng và h??ng th?m c?a bi?n c? nh? l?i ca mà ng??i B? ?ào Nha thích hát: “Lisbon to? h??ng th?m c?a hoa và bi?n c?”, ??c Thánh Cha nói: “Bi?n không ch? là y?u t? c?nh quan, nh?ng là ti?ng g?i ?ã vang d?i vào tâm h?n m?i ng??i B? ?ào Nha, nh? m?t n? thi s? ?ã th?t lên: bi?n xô b?, bi?n không ?áy, bi?n vô t?n’, và m?t thi s? khác c?u nguy?n: ‘L?y Chúa c?a bi?n c? xin ban thêm sóng cho chúng con, Chúa c?a ??t ?ai xin ban thêm bi?n cho chúng con’. ??ng tr??c ??i d??ng, ng??i B? ?ào Nha suy t? v? nh?ng không gian bao la c?a tâm h?n và v? ý ngh?a c?a cu?c s?ng chúng ta trên ??i. Và tôi c?ng v?y, l?y c?m h?ng t? hình ?nh ??i d??ng, mu?n chia s? vài suy t?”.
??i d??ng m?i g?i ng??c nhìn h??ng t?i vô t?n và ôm l?y con ng??i
??c Thánh Cha l?n l??t suy t? t?ng ?i?m có m?i liên h? ??n Lisbon.
Tr??c h?t, ngài nói theo th?n tho?i c? ?i?n, Oceanus là con c?a tr?i cao (Uranus): s? bao la c?a tr?i khi?n con ng??i ph?i ng??c nhìn và h??ng t?i s? vô t?n. Nh?ng ??ng th?i, Oceanus là con c?a ??t (Gea), do ?ó m?i g?i chúng ta ôm l?y toàn th? gi?i trong ?ó có con ng??i v?i d? d?u dàng. Th?t v?y, ??i d??ng không ch? k?t n?i các dân t?c và qu?c gia, nh?ng còn k?t n?i các vùng ??t và l?c ??a; do ?ó Lisbon, thành ph? c?a ??i d??ng, nh?c l?i t?m quan tr?ng c?a t?ng th?, ngh? v? các biên gi?i nh? các khu v?c ti?p xúc, không ph?i là các biên gi?i ng?n cách. Chúng ta bi?t r?ng ngày nay nh?ng câu h?i l?n mang tính toàn c?u, nh?ng chúng ta th??ng c?m th?y khó tr? l?i chúng m?t cách chính xác b?i vì ??i di?n v?i nh?ng v?n ?? chung, th? gi?i b? chia r?, ho?c ít nh?t là không ?? g?n k?t, không có kh? n?ng cùng nhau ??i di?n v?i nh?ng gì ?ang ?e do? chúng ta. D??ng nh? nh?ng b?t công trên hành tinh, chi?n tranh, kh?ng ho?ng khí h?u và di c? di?n ra nhanh h?n kh? n?ng và c? ý chí ?? cùng nhau ??i di?n v?i nh?ng thách ?? này.
Lisbon n?i Hi?p ??c c?i cách liên minh ???c ký k?t
??c Thánh Cha ti?p t?c nói nh?c ??n Hi?p ??c c?i cách Liên minh châu Âu ?ã ???c ký k?t t?i Lisbon vào n?m 2007. Hi?p ??c xác ??nh “m?c tiêu c?a Liên minh là thúc ??y hoà bình, các giá tr? c?a châu Âu và h?nh phúc c?a ng??i dân”, ??ng th?i kh?ng ??nh r?ng “trong m?i quan h? v?i ph?n còn l?i c?a th? gi?i [...], góp ph?n vào hòa bình, an ninh, s? phát tri?n b?n v?ng c?a Trái ??t, tình liên ??i và tôn tr?ng l?n nhau gi?a các dân t?c, th??ng m?i t? do và công b?ng, xóa ?ói gi?m nghèo và b?o v? quy?n con ng??i” (?i?u 3,5). Theo ??c Thánh Cha, ?ây là tinh th?n c?a t?ng th?, ???c thúc ??y b?i gi?c m? châu Âu c?a m?t ch? ngh?a ?a ph??ng r?ng l?n h?n ch? không ch? là b?i c?nh ph??ng Tây.
Lisbon th? ?ô c?c Tây c?a l?c ??a châu Âu c?n m? ra con ???ng g?p g?
Tr? l?i v? trí ??a lý là th? ?ô c?c Tây c?a l?c ??a châu Âu, ??c Thánh Cha cho r?ng Lisbon g?i l?i s? c?n thi?t ph?i m? ra nh?ng con ???ng g?p g? r?ng l?n, nh? B? ?ào Nha ?ã làm, ??c bi?t v?i các qu?c gia thu?c các châu l?c khác có cùng ngôn ng?. Ngài hy v?ng Ngày Gi?i tr? Th? gi?i, ??i v?i “L?c ??a già”, là m?t ??ng l?c h??ng t?i s? m? ra ph? quát. B?i vì th? gi?i c?n châu Âu, châu Âu ?ích th?c. Th? gi?i c?n vai trò c?a châu Âu nh? m?t cây c?u và ng??i ki?n ??t?o hòa bình ? ph?n phía ?ông th? gi?i, ? ??a Trung H?i, ? châu Phi và Trung ?ông. Ch? b?ng cách này, châu Âu m?i có th? ?óng góp ph?n c? th? c?a riêng mình trên tr??ng qu?c t?, d?a trên kh? n?ng mà châu Âu ?ã th? hi?n trong th? k? tr??c, sau h?u qu? c?a các cu?c xung ??t th? gi?i, ?? ??t ???c s? hòa gi?i và hi?n th?c hóa gi?c m? xây d?ng ngày mai v?i k? thù hôm qua, kh?i x??ng các con ???ng ??i tho?i và hòa nh?p, phát tri?n m?t chính sách ngo?i giao hòa bình nh?m d?p t?t nh?ng xung ??t và gi?m b?t c?ng th?ng, có th? n?m b?t nh?ng d?u hi?u b?t c?ng th?ng và ??c gi?a nh?ng ???ng quanh co nh?t.
Châu Âu ???c m?i g?i s? d?ng tài n?ng ?? d?p t?t xung ??t và th?p sáng hy v?ng
?i vào tình hình th?c t? c?a châu Âu và th? gi?i, ??c Thánh Cha nh?n ??nh, trong ??i d??ng l?ch s?, chúng ta ?ang chèo thuy?n trong m?t th?i ?i?m bão t? và thi?u nh?ng con ???ng d?ng c?m ?? ?i ??n hòa bình. Ngài nói: “Nhìn Âu châu v?i tình c?m chân thành, trong tinh th?n ??i tho?i v?n là nét ??c tr?ng c?a châu l?c, chúng ta có th? h?i: các b?n ?ang ?i v? ?âu, n?u các b?n không c?ng hi?n nh?ng con ???ng hòa bình cho th? gi?i?”.
??c Thánh Cha nói ngài m? v? m?t châu Âu, trái tim c?a ph??ng Tây, n?i s? d?ng tài n?ng c?a mình ?? d?p t?t xung ??t và th?p sáng hy v?ng; m?t châu Âu bi?t tìm l?i tâm h?n tr? trung c?a mình, m? v? s? v? ??i c?a t?ng th? và v??t lên trên nh?ng nhu c?u tr??c m?t; m?t châu Âu bao g?m các dân t?c và con ng??i, không ch?y theo lý thuy?t và th?c dân ý th?c h?.
??c Thánh Cha ti?p t?c m?i g?i m?i ng??i t? v?n: “Chúng ta hãy t? h?i: Các b?n ?ang ?i v? ?âu, châu Âu và ph??ng Tây, v?i vi?c ng??i già b? lo?i b?, nh?ng b?c t??ng b?ng dây thép gai, nhi?u ng??i ch?t trên bi?n và nh?ng chi?c nôi tr?ng r?ng? Các b?n s? ?i v? ?âu n?u tr??c nh?ng ?i?u x?u xa c?a cu?c s?ng, các b?n ??a ra nh?ng ph??ng thu?c v?i vàng và sai l?m, ch?ng h?n nh? d? dàng ti?p c?n cái ch?t, m?t gi?i pháp thu?n ti?n có v? ‘ng?t ngào’, nh?ng th?c ra l?i cay ??ng h?n n??c bi?n?”
Ngày Gi?i tr? Th? gi?i là m?t c? h?i ?? cùng nhau xây d?ng
Tr??c th?c t? này, ??c Thánh Cha h??ng m?i ng??i hy v?ng n?i gi?i tr?. Ngài nói: “M?t bi?n nh?ng ng??i tr? ?ang ?? v? thành ph? hi?u khách này. Tôi mu?n b?y t? lòng bi?t ?n B? ?ào Nha vì ?ã làm vi?c v?t v? và n? l?c qu?ng ??i trong vi?c t? ch?c m?t s? ki?n ph?c t?p, nh?ng ??y hy v?ng. Nh? m?t câu nói c?a ??a ph??ng: ‘Bên c?nh ng??i tr?, chúng ta không già ?i’. Nh?ng ng??i tr? t? kh?p n?i trên th? gi?i, nh?ng ng??i nuôi d??ng ??c mu?n hi?p nh?t, hòa bình và tình huynh ??, thúc gi?c chúng ta bi?n ??c m? t?t ??p c?a h? thành hi?n th?c. H? xu?ng ???ng, không ph?i ?? hét lên gi?n d?, nh?ng chia s? hy v?ng Tin M?ng. Và n?u ngày nay chúng ta ?ang ch?ng ki?n ? nhi?u n?i có b?u khí ph?n ??i và b?t mãn, m?nh ??t màu m? cho ch? ngh?a dân túy và thuy?t âm m?u, thì Ngày Gi?i tr? Th? gi?i là m?t c? h?i ?? cùng nhau xây d?ng. Nó kh?i d?y khát v?ng t?o ra ?i?u m?i l?, cùng nhau ra kh?i và cùng nhau h??ng t?i t??ng lai. Chúng ta ???c nh?c nh? nh?ng l?i táo b?o c?a Pessoa ‘Ra kh?i là c?n thi?t, s?ng thì không [...]; ?i?u quan tr?ng là t?o ra’. Vì v?y, chúng ta hãy quy?t tâm v?i s? sáng t?o ?? xây d?ng cùng nhau! Tôi mu?n ?? xu?t ba ??a ?i?m xây d?ng hy v?ng mà t?t c? chúng ta có th? làm vi?c cùng nhau: môi tr??ng, t??ng lai và tình huynh ??”.
Xây d?ng hy v?ng qua môi tr??ng, t??ng lai và tình huynh ??
Ngài l?n l??t qu?ng di?n t?ng ?i?m:
Môi tr??ng. B? ?ào Nha cùng v?i châu Âu ?ã có nh?ng ?óng góp ?áng k? trong vi?c b?o v? th? t?o. Nh?ng ? c?p ?? toàn c?u, v?n ?? v?n còn vô cùng nghiêm tr?ng: các ??i d??ng ?ang nóng lên và ?áy ??i d??ng ph?i bày s? x?u xí c?a vi?c chúng ta ?ã làm ô nhi?m ngôi nhà chung. Chúng ta ?ang bi?n ngu?n d? tr? l?n c?a s? s?ng thành bãi rác th?i nh?a. ??i d??ng nh?c nh? chúng ta r?ng cu?c s?ng con ng??i ???c kêu g?i ?? hòa h?p v?i m?t môi tr??ng l?n h?n chúng ta, m?t môi tr??ng ph?i ???c b?o v? và ch?m sóc c?n th?n, và quan tâm ??n l?i ích c?a các th? h? tr?. Làm sao chúng ta có th? tuyên b? chúng ta tin vào gi?i tr? n?u chúng ta không t?o cho h? m?t không gian lành m?nh ?? xây d?ng t??ng lai?
T??ng lai là công tr??ng xây d?ng th? hai. Và t??ng lai là nh?ng ng??i tr?. Nh?ng h? ?ang ph?i ??i di?n v?i nhi?u y?u t? làm h? n?n lòng: thi?u vi?c làm, nh?p s?ng ???ng ??i làm chóng m?t, chi phí sinh ho?t t?ng, khó kh?n trong vi?c tìm nhà và ?áng lo ng?i h?n n?a là s? l?p gia ?ình và sinh con. ? châu Âu và nói chung ? ph??ng Tây, chúng ta ?ang ch?ng ki?n ??s? suy gi?m ?áng bu?n c?a ???ng cong nhân kh?u h?c: ti?n b? d??ng nh? ?ang ???c ?o b?ng s? phát tri?n c?a công ngh? và s? tho?i mái cá nhân, trong khi t??ng lai ?òi h?i ph?i ??o ng??c tình tr?ng gi?m t? l? sinh và s? suy gi?m ý chí s?ng. M?t n?n chính tr? t?t có th? làm ???c r?t nhi?u ?i?u trong vi?c này, có th? t?o ra hy v?ng. ?ó không ph?i là n?m quy?n l?c, nh?ng là trao cho m?i ng??i kh? n?ng hy v?ng. H?n bao gi? h?t, ngày nay, ng??i ta kêu g?i ?i?u ch?nh s? m?t cân b?ng kinh t? c?a m?t th? tr??ng t?o ra c?a c?i nh?ng không phân ph?i ???c, t??c ?o?t ngu?n tài nguyên và an ninh c?a con ng??i. M?t l?n n?a, ??i s?ng chính tr? ???c thách ?? ?? t? coi mình là ng??i t?o ra s? s?ng và quan tâm ??n ng??i khác. Chính tr? ???c kêu g?i th? hi?n t?m nhìn xa b?ng cách ??u t? vào t??ng lai, vào gia ?ình và con cái, và b?ng cách thúc ??y các liên minh liên th? h? không xoá b? quá kh? nh?ng t?o nên m?i liên k?t gi?a ng??i tr? và ng??i già. ?i?u này ???c khuy?n khích b?i c?m giác saudade, trong ngôn ng? ng??i B? ?ào Nha th? hi?n m?t n?i nh?, khát khao v? m?t ?i?u t?t ??p v?ng bóng, ch? ???c tái sinh khi ti?p xúc v?i c?i ngu?n c?a mình. Theo ngh?a này, giáo d?c là ?i?u c?n thi?t, giáo d?c không ch? có th? truy?n ??t ki?n th?c k? thu?t ?? phát tri?n kinh t?, nh?ng còn nh?m t?o nên ph?n tr? c?a l?ch s?, ?? truy?n l?i m?t truy?n th?ng, ?ánh giá cao nhu c?u tôn giáo c?a con ng??i và thúc ??y tình b?n xã h?i.
Tình huynh ??. Công tr??ng xây d?ng sau cùng c?a ni?m hy v?ng là tình huynh ??. ? nhi?u vùng c?a B? ?ào Nha, chúng ta g?p ???c c?m giác g?n g?i và tình liên ??i r?t s?ng ??ng. Tuy nhiên, trong b?i c?nh chung c?a m?t quá trình toàn c?u hóa ??a chúng ta ??n g?n nhau h?n nh?ng không mang l?i cho chúng ta s? g?n g?i huynh ??, t?t c? chúng ta ???c m?i g?i vun tr?ng ý th?c c?ng ??ng, b?t ??u b?ng s? quan tâm ??n nh?ng ng??i s?ng bên c?nh chúng ta. B?i vì, nh? Saramago ?ã l?u ý, “?i?u mang l?i ý ngh?a th?c s? cho cu?c g?p g? là s? quan tâm ??n ng??i khác, và chúng ta ph?i ?i m?t ch?ng ???ng dài ?? ??t ???c cái ? g?n”. Th?t ??p bi?t bao khi chúng ta nh?n ra chúng ta là anh ch? em và cùng theo ?u?i công ích, b? l?i ??ng sau nh?ng xung ??t và quan ?i?m khác bi?t! ? ?ây c?ng v?y, chúng ta tìm th?y m?t m?u g??ng n?i nh?ng ng??i tr?, v?i nh?ng l?i c?u xin hòa bình và khát v?ng s?ng, thúc ??y chúng ta phá b? nh?ng b?c t??ng ng?n cách ???c d?ng lên nhân danh nh?ng quan ?i?m và ni?m tin khác nhau. Tôi ?ã g?p nhi?u ng??i tr? khao khát ???c xích l?i g?n nhau. Tôi ngh? ??n sáng ki?n ??Missão País, m?t sáng ki?n d?n d?t hàng ngàn ng??i tr? tr?i nghi?m tình liên ??i truy?n giáo ? nh?ng vùng ngo?i vi, ??c bi?t là ? nh?ng ngôi làng trong n??c, ?i th?m nhi?u ng??i già neo ??n. Tôi mu?n cám ?n và khuy?n khích h?, cùng v?i nhi?u ng??i quan tâm ??n nh?ng ng??i khác trong xã h?i B? ?ào Nha, Giáo h?i ??a ph??ng, n?i ?ã làm r?t nhi?u ?i?u t?t ??p, tránh xa ánh ?èn sân kh?u. T?t c? chúng ta hãy c?m th?y ???c kêu g?i cùng nhau, trong tình huynh ??, ?? mang l?i hy v?ng cho th? gi?i chúng ta ?ang s?ng và cho ??t n??c tuy?t ??p này. Chúa chúc lành cho B? ?ào Nha!
C?m ?n b?n ?? ??c bài vi?t này. N?u b?n mu?n nh?n các b?n tin qua email, vui lòng ??ng k? newsletter b?ng cách nh?p vào ??y.
