杏MAP导航

Tìm ki?m

1675614812656.jpg

?TC tr? l?i ph?ng v?n trên chuy?n bay t? Nam Sudan v? R?ma

H?m Chúa Nh?t ngày 5/2/2023, trên chuy?n bay t? Nam Sudan v? R?ma, ??c Thánh Cha, ??c T?ng giám m?c c?a Canterbury và v? ?i?u hành Giáo h?i Scotland ?? g?p g? các nhà báo và cùng tr? l?i m?t s? c?u h?i c?a h?. ??c Thánh Cha ?? nói v? ??c Bi?n ??c XVI: "Cái ch?t c?a ngài b? l?i d?ng b?i nh?ng ng??i c?a ??ng phái ch? kh?ng ph?i c?a Giáo h?i; ngài kh?ng cay ??ng vì nh?ng gì t?i ?? làm". Và ??c Thánh Cha c?ng nói v? nh?ng ng??i ??ng tính: "K?t t?i h? là m?t s? b?t c?ng."

Vatican News

1. Jean-Baptiste Malenge (RTCE-Radio Catolique Elikya ASBL)

Th?a ??c Thánh Cha, ngài ?ã r?t mong m?i ???c ??n th?m C?ng hòa Dân ch? Congo... ngài ?ã nhìn th?y ni?m vui... Ngài ?ánh giá hi?p ??c ???c ký k?t vào n?m 2016 gi?a Tòa Thánh và C?ng hòa Dân ch? Congo v? giáo d?c và y t? có t?m quan tr?ng nào?

- Tôi không bi?t hi?p ??c ?ó; tuy nhiên, Qu?c v? khanh có th? ??a ra ý ki?n. Tôi bi?t g?n ?ây có m?t hi?p ??c ?ang ???c ti?n hành, nh?ng tôi không th? tr? l?i ?i?u ?ó. Tôi th?m chí không bi?t s? khác bi?t c?a cái m?i ?ang ???c ti?n hành. Nh?ng v?n ?? này ???c x? lý b?i Ph? Qu?c v? khanh, hay b?i [??c T?ng Giám m?c] Gallagher, và h? r?t gi?i trong vi?c th?c hi?n các hi?p ??c vì l?i ích c?a t?t c? m?i ng??i. Tôi ?ã th?y CHDC Congo r?t khát khao ti?n lên phía tr??c, và r?t giàu v?n hóa. Tr??c khi ??n ?ây, vài tháng tr??c, tôi ?ã có m?t cu?c h?p Zoom v?i m?t nhóm sinh viên ??i h?c châu Phi r?t thông minh. Các b?n có nh?ng ng??i có trí thông minh v??t tr?i – ?ây là m?t trong nh?ng tài s?n c?a các b?n: nh?ng ng??i tr? tu?i thông minh và chúng ta ph?i dành ch? cho h?, thay vì ?óng c?a. Có quá nhi?u tài nguyên thiên nhiên thu hút m?i ng??i ??n và khai thác Congo – xin th? l?i cho tôi vì t? ng? này. Có m?t ý t??ng hi?n ?ang t?n t?i: "Châu Phi ph?i ???c khai thác." M?t s? ng??i nói - tôi không bi?t có ?úng không - r?ng các n??c thu?c ??a c? ?ã trao ??c l?p t? m?t ??t lên, nh?ng không ph?i ? d??i lòng ??t, vì v?y h? ??n ?? l?y khoáng s?n. Nh?ng chúng ta ph?i lo?i b? ý t??ng r?ng châu Phi là ?? bóc l?t. Và tôi ?au lòng khi nói v? s? bóc l?t; nh?ng v?n ?? ? phía ?ông khi?n tôi ?au ??n. Tôi ?ã có th? g?p g? nh?ng n?n nhân c?a cu?c chi?n ?ó, b? th??ng, b? c?t chân tay, vô cùng ?au l?n, t?t c? ?? l?y các tài s?n. ?i?u này là không t?t. Không t?t. Congo có r?t nhi?u kh? n?ng.

2. Jean-Luc Mootosamy (CAPAV)

Chúng ta ?ã th?y b?o l?c v?n lan r?ng ? CHDC Congo và Nam Sudan, b?t ch?p s? hi?n di?n c?a các phái b? Liên Hi?p Qu?c trong nhi?u th?p k?. Làm th? nào các ngài có th?, cùng v?i nhau, giúp c? võ m?t mô hình can thi?p m?i, tr??c cám d? ngày càng t?ng c?a nhi?u qu?c gia châu Phi trong vi?c ch?n các ??i tác khác ?? b?o ??m an ninh, nh?ng ??i tác có th? không tôn tr?ng lu?t pháp qu?c t? nh? m?t s? công ty t? nhân c?a Nga hay các t? ch?c ? vùng Sahel ch?ng h?n.

B?o l?c là m?t ch? ?? hàng ngày. Chúng ta v?a th?y nó ? Nam Sudan. Th?t ?au lòng khi th?y b?o l?c ???c kích ??ng nh? th? nào. M?t trong nh?ng v?n ?? là vi?c buôn bán v? khí. ??c T?ng Giám m?c Welby c?ng ?ã nói ?ôi ?i?u v? ?i?u này. Buôn bán v? khí: Tôi ngh? ?ây là tai h?a l?n nh?t trên th? gi?i. Vi?c kinh doanh... buôn bán v? khí. M?t ng??i am hi?u nh?ng v?n ?? này ?ã nói v?i tôi r?ng n?u không bán v? khí trong vòng m?t n?m thì n?n ?ói trên th? gi?i s? ch?m d?t. Tôi không bi?t n?u ?ó là s? th?t. Nh?ng ??ng ??u hi?n nay là vi?c bán v? khí. Và không ch? gi?a các c??ng qu?c. Ngay c? gi?a các n??c nghèo này... h? gieo r?c chi?n tranh v?i nhau. Th?t tàn b?o. H? b?o nhau, "Hãy ra tr?n!" và h? ??a cho nhau v? khí. Vì ??ng sau ?ó là nh?ng l?i ích kinh t? ?? khai thác ??t ?ai, khoáng s?n, c?a c?i. ?úng là ch? ngh?a b? l?c ? Châu Phi không có ích. Bây gi? tôi th?c s? không bi?t tình hình ? Nam Sudan nh? th? nào. Tôi ngh? ? ?ó c?ng v?y. Nh?ng c?n ph?i có s? ??i tho?i gi?a các b? l?c khác nhau. Tôi nh? khi tôi ? Kenya trong sân v?n ??ng ??y ng??i. M?i ng??i ??ng lên và nói không v?i ch? ngh?a b? l?c, nói không v?i ch? ngh?a b? l?c. M?i ng??i ??u có l?ch s? c?a riêng mình, có nh?ng k? thù c?, nh?ng n?n v?n hóa khác nhau.

Nh?ng c?ng ?úng khi b?n kích ??ng cu?c chi?n gi?a các b? t?c b?ng cách bán v? khí và sau ?ó b?n khai thác cu?c chi?n c?a c? hai b? t?c. ?ây là vi?c c?a ma qu?. Tôi không th? ngh? ra m?t t? nào khác. ?ây là h?y di?t: h?y di?t th? t?o, h?y di?t con ng??i, h?y di?t xã h?i. Tôi không bi?t li?u ?i?u ?ó có x?y ra ? Nam Sudan hay không nh?ng nó x?y ra ? m?t s? qu?c gia: các c?u bé ???c tuy?n d?ng ?? tr? thành m?t ph?n c?a l?c l??ng dân quân và chi?n ??u v?i nh?ng c?u bé khác. Tóm l?i, tôi ngh? v?n ?? l?n nh?t là s? nôn nóng mu?n l?y tài s?n c?a ??t n??c ?ó - coltan, lithium, nh?ng th? này - và thông qua chi?n tranh, h? bán v? khí, h? c?ng bóc l?t tr? em.

3. Claudio Lavanga (NBC NEWS)

Th?a ??c Thánh Cha, con mu?n h?i ngài, vì ??c T?ng Giám m?c Welby ?ã nh?c l?i kho?nh kh?c ?áng kinh ng?c ?ó vào n?m 2019 khi ngài qu? g?i tr??c các nhà lãnh ??o c?a Nam Sudan ?? yêu c?u hòa bình. Th?t không may, trong hai tu?n n?a, s? là ngày k? ni?m m?t n?m c?a m?t cu?c xung ??t kh?ng khi?p khác, cu?c xung ??t ? Ucraina, và câu h?i c?a con là: Ngài có s?n sàng th?c hi?n c? ch? t??ng t? v?i ông Vladimir Putin n?u ngài có c? h?i g?p ông ?y không, vì nh?ng l?i kêu g?i hòa bình c?a ngài cho ??n nay ?ã b? b? ngoài tai? Và con mu?n h?i c? ba v? r?ng li?u các ngài có mu?n ??a ra l?i kêu g?i chung cho hòa bình ? Ucraina hay không, vì ?ây là kho?nh kh?c hi?m hoi khi có c? ba v? [cùng nhau]?

Tôi s?n sàng g?p c? hai t?ng th?ng: T?ng th?ng Ucraina và T?ng th?ng Nga – tôi s?n sàng g?p g?. N?u tôi ch?a ?i Kyiv là b?i vì vào lúc ?ó không th? ?i Mátxc?va; nh?ng tôi ?ã ??i tho?i. Trên th?c t?, vào ngày th? hai c?a cu?c chi?n, tôi ?ã ??n ??i s? quán Nga ?? nói r?ng tôi mu?n ??n Mátxc?va ?? nói chuy?n v?i ông Putin, v?i ?i?u ki?n có m?t c? h?i nh? ?? ?àm phán. Và B? tr??ng Lavrov tr? l?i r?ng ông ?ang cân nh?c ?i?u này nh?ng [?ã nói], "Chúng ta hãy xem xét nó sau." C? ch? ?ó là ?i?u mà tôi ?ã ngh?, tôi ngh? r?ng "Tôi ?ang làm ?i?u ?ó vì ông ?y" [vì ông Putin]. Nh?ng c? ch? c?a cu?c h?p n?m 2019, tôi không bi?t nó di?n ra nh? th? nào; nó không ???c ngh? tr??c, và b?n không th? l?p l?i nh?ng ?i?u không ???c ngh? tr??c – chính Thánh Linh s? ??a b?n ??n ?ó. Không th? gi?i thích ???c, hoàn toàn không. Và tôi c?ng ?ã quên nó. ?ó là m?t s? ph?c v?, tôi là công c? c?a m?t s? thúc ??y n?i tâm, không ph?i là m?t ?i?u ?ã ???c lên k? ho?ch.

Hôm nay chúng ta ?ang ? th?i ?i?m này, nh?ng ?ó không ph?i là cu?c chi?n duy nh?t. Tôi mu?n th?c thi công lý: Syria ?ã có chi?n tranh trong 12 ??n 13 n?m, Yemen ?ã có chi?n tranh trong h?n 10 n?m; hãy ngh? ??n Myanmar, ??n nh?ng ng??i Rohingya nghèo kh? ?i kh?p th? gi?i vì h? b? ?u?i kh?i quê h??ng. ? kh?p m?i n?i, ? M? Latinh… có bi?t bao nhiêu là ?i?m nóng c?a chi?n tranh! Vâng, có nhi?u cu?c chi?n quan tr?ng h?n vì ti?ng ?n mà chúng t?o ra, nh?ng, tôi không bi?t, c? th? gi?i ?ang có chi?n tranh và ?ang t? h?y di?t. Chúng ta ph?i suy ngh? nghiêm túc: ?ó là t? h?y di?t. Chúng ta ph?i d?ng l?i ?úng lúc, b?i vì m?t qu? bom s? tr? l?i b?n m?t qu? l?n h?n và m?t qu? l?n h?n, và trong s? leo thang chi?n tranh, b?n không bi?t mình s? k?t thúc ? ?âu. Chúng ta c?n ph?i có m?t cái ??u l?nh.

??c T?ng Giám m?c và m?c s? Greenshields ??u nói v? ph? n?. Tôi ?ã th?y nh?ng ng??i ph? n? ? Nam Sudan: h? nuôi n?ng con cái, ?ôi khi m?t mình, nh?ng h? có s?c m?nh ?? t?o d?ng m?t ??t n??c; ph? n? th?t tuy?t v?i. Nh?ng ng??i ?àn ông ra tr?n, ?i chi?n ??u, và nh?ng ng??i ph? n? này v?i hai, ba, b?n, n?m ??a con ti?p t?c ti?n b??c. Tôi ?ã th?y h? ? Nam Sudan. Và nói v? ph? n?, tôi mu?n nói m?t l?i v? các n? tu, nh?ng n? tu can thi?p vào nh?ng gì ?ang x?y ra – Tôi ?ã th?y m?t s? h? ? ?ây t?i Nam Sudan, và r?i trong Thánh l? hôm nay, các b?n ?ã nghe th?y tên c?a nhi?u n? tu ?ã b? gi?t... Chúng ta hãy quay tr? l?i v?i s?c m?nh c?a "ph? n?." Chúng ta ph?i nhìn nh?n chúng m?t cách nghiêm túc và không s? d?ng chúng nh? m?t qu?ng cáo m? ph?m: xin ??ng làm nh? th?, ?ây là m?t s? xúc ph?m ??n ph? n?; ph? n? là dành cho nh?ng ?i?u l?n lao h?n! V? ?i?m khác, tôi ?ã nói v?i các b?n r?i, hãy nhìn vào các cu?c chi?n tranh ?ang di?n ra trên th? gi?i.

4. Bruce De Galzain (?ài phát thanh Pháp)

Th?a ??c Thánh Cha, tr??c khi kh?i hành b?t ??u chuy?n tông du, ??c Thánh Cha ?ã t? cáo vi?c cho r?ng ??ng tính là m?t t?i ph?m, m?t ?i?u không ???c các gia ?ình ? Nam Sudan hay Congo ch?p nh?n. Tu?n này ? Kinshasa, con ?ã g?p n?m ng??i ??ng tính, m?i ng??i h? ?ã b? t? ch?i và th?m chí b? tr?c xu?t kh?i gia ?ình c?a h?. H? gi?i thích v?i con r?ng vi?c h? b? ch?i t? xu?t phát t? s? giáo d?c tôn giáo c?a cha m? h? – m?t s? ng??i trong s? h? ???c ??a ??n các linh m?c tr? tà vì gia ?ình h? tin r?ng h? b? ám b?i nh?ng th?n ô u?. Th?a ??c Thánh Cha, câu h?i c?a con là: Ngài nói gì v?i các gia ?ình ? Congo và Nam Sudan, nh?ng ng??i v?n t? ch?i con cái c?a h?, và nói gì v?i các linh m?c, v?i các giám m?c?

Tôi ?ã nói v? v?n ?? này trong hai chuy?n vi?ng th?m; l?n ??u tiên [khi tôi tr? v?] t? Brazil: "N?u m?t ng??i có khuynh h??ng ??ng tính là m?t tín h?u và tìm ki?m Chúa, thì tôi là ai mà phán xét anh ta?" Tôi ?ã nói ?i?u này trong chuy?n ?i ?ó. L?n th? hai, t? Ireland v?, m?t chuy?n ?i h?i có v?n ?? b?i vì hôm ?ó lá th? c?a chàng thanh niên ?ó v?a ???c ??ng... nh?ng l?n ?ó tôi ?ã nói rõ ràng v?i các b?c cha m?: "Nh?ng ??a con có khuynh h??ng này có quy?n ? l?i trong nhà; quý v? không th? ?u?i h? ra kh?i nhà." Và r?i g?n ?ây tôi ?ã nói m?t ?i?u, tôi không th?c s? nh? chính xác nh?ng l?i c?a mình, trong cu?c ph?ng v?n v?i Associated Press. Vi?c cho r?ng ??ng tính là t?i ph?m là m?t v?n ?? không ???c phép b? qua. Ng??i ta ??c tính r?ng, ít nhi?u, n?m m??i qu?c gia, b?ng cách này hay cách khác, thúc ??y hình th?c t?i ph?m hóa này - h? nói v?i tôi nhi?u h?n, nh?ng hãy nói ít nh?t là n?m m??i - và m?t s? trong s? này - tôi ngh? là m??i, th?m chí còn k?t án t? hình [dành cho ng??i ??ng tính]. ?i?u này không ?úng, nh?ng ng??i có khuynh h??ng ??ng tính là con cái Thiên Chúa, Thiên Chúa yêu th??ng h?, Thiên Chúa ??ng hành v?i h?. ?úng là m?t s? ng??i r?i vào tình tr?ng này vì nhi?u tình hu?ng không mong mu?n khác nhau, nh?ng k?t t?i nh?ng ng??i nh? v?y là m?t t?i l?i; hình s? hóa nh?ng ng??i có khuynh h??ng tình d?c ??ng gi?i là m?t s? b?t công. Tôi không nói v? các nhóm, mà là v? con ng??i. M?t s? ng??i nói: h? tham gia vào các nhóm t?o ra ti?ng ?n. Tôi ?ang nói v? con ng??i; các nhóm là m?t cái gì ?ó khác nhau. Tôi ?ang nói v? con ng??i. Và tôi tin r?ng Giáo lý c?a Giáo h?i Công giáo nói r?ng h? không nên b? g?t ra ngoài l? xã h?i. ?i?m này, tôi tin, là rõ ràng.

5. Alexander Hecht (Truy?n hình ORF)

M?t câu h?i dành cho ??c Giáo Hoàng: trong nh?ng ngày g?n ?ây ?ã có nhi?u cu?c nói chuy?n v? s? hi?p nh?t. C?ng ?ã có s? th? hi?n v? s? hi?p nh?t Kitô giáo ? Nam Sudan, và c? s? hi?p nh?t trong chính Giáo h?i Công giáo. Con mu?n h?i ngài r?ng ngài có c?m th?y r?ng sau cái ch?t c?a ??c Bi?n ??c XVI, công vi?c và s? v? c?a ngài tr? nên khó kh?n h?n cho ngài không, b?i vì nh?ng c?ng th?ng gi?a các phe cánh khác nhau c?a Giáo h?i Công giáo ?ã tr? nên m?nh m? h?n?

V? ?i?m này, tôi mu?n nói r?ng tôi ?ã có th? nói v? m?i th? v?i ??c Bi?n ??c. [C?ng] ?? thay ??i ý ki?n. Ngài luôn ? bên c?nh tôi, ?ng h? tôi, và n?u ngài có v?n ?? gì, ngài s? nói v?i tôi và chúng tôi s? nói chuy?n. Không có v?n ?? gì. Có l?n tôi ?ã nói chuy?n v?i ngài v? hôn nhân c?a nh?ng ng??i ??ng tính, v? th?c t? r?ng hôn nhân là m?t bí tích và chúng ta không th? t?o nên m?t bí tích, nh?ng có kh? n?ng ??m b?o tài s?n thông qua lu?t dân s?, ?i?u v?n ?ã b?t ??u ? Pháp, [n?i] b?t k? ng??i nào c?ng có th? t?o thành m?t k?t h?p dân s?, không nh?t thi?t ph?i là m?t c?p v? ch?ng. Ví d?, nh?ng c? bà ?ã ngh? h?u… b?i vì h? có th? ki?m ???c r?t nhi?u ti?n.

M?t ng??i t? coi mình là m?t nhà th?n h?c v? ??i, ?ã ??n g?p ??c Giáo hoàng Bi?n ??c, thông qua m?t ng??i b?n c?a ngài, và phàn nàn v? tôi. ??c Bi?n ??c không quan tâm. Ngài g?i b?n H?ng y, là nh?ng nhà th?n h?c c?p cao nh?t, và nói: "Hãy gi?i thích ?i?u này cho tôi", và h? ?ã gi?i thích ?i?u ?ó. Và nh? v?y, câu chuy?n ?ã k?t thúc.

?ó là m?t giai tho?i cho th?y cách ??c Bi?n ??c ?ã hành ??ng khi có l?i phàn nàn. M?t s? câu chuy?n nói r?ng ??c Bi?n ??c ?ã c?m th?y cay ??ng tr??c nh?ng gì v? tân Giáo hoàng ?ã làm, ?ó là nh?ng câu chuy?n t? “m?t trò ch?i ?i?n tho?i” [ngh?a là tin t?c ???c truy?n tai nhau không ?úng v?i tin t?c ban ??u]. Trên th?c t?, tôi ?ã tham kh?o ý ki?n ??c?a ??c Bi?n ??c v? m?t s? quy?t ??nh s? ???c th?c hi?n. Và ngài ?ã ??ng ý. Ngài ?ã ??ng ý.

Tôi tin r?ng cái ch?t c?a ??c Bi?n ??c ?ã b? l?i d?ng b?i nh?ng ng??i mu?n thêm n??c vào c?i xay c?a h? [ngh?a là tìm l?i cho mình]. Và nh?ng ng??i l?i d?ng m?t ng??i t?t nh? v?y, m?t ng??i c?a Chúa nh? v?y, tôi xin nói là m?t ng??i cha thánh thi?n c?a Giáo h?i, tôi xin nói h? là nh?ng ng??i vô ??o ??c, h? là nh?ng ng??i thu?c ??ng phái, không thu?c Giáo h?i... B?n có th? th?y ? kh?p m?i n?i xu h??ng bi?n các quan ?i?m th?n h?c thành các bè phái.

Nh?ng ?i?u này s? t? s?p ??, ho?c n?u không s?p ??, chúng s? ti?p t?c nh? ?ã x?y ra nhi?u l?n trong l?ch s? c?a Giáo h?i. Tôi mu?n nói rõ ??c Bi?n ??c là ai: ngài không cay ??ng.

6. Jorge Barca Antelo (RNE)

Con chào ??c Thánh Cha. Hôm nay chúng ta tr? v? t? hai qu?c gia là n?n nhân c?a ?i?u mà ngài g?i là s? toàn c?u hóa c?a s? th? ?. Ngài ?ã nói v? ?i?u này t? ??u tri?u ??i giáo hoàng c?a ngài và k? t? chuy?n ?i c?a ngài ??n Lampedusa. Theo m?t cách nào ?ó, m?t vòng tròn ?ã ???c khép l?i trong tu?n này. Ngài có v?n ?ang ngh? ??n vi?c m? r?ng bán kính c?a vòng tròn này, ??n vi?c ?i n?i khác, ??n th?m các qu?c gia b? lãng quên khác không? Ngài ?ang ngh? ??n vi?c ?i ??n nh?ng n?i nào? Và sau hành trình dài và b?n r?n này, ngài c?m th? nào? Ngài v?n c?m th?y m?nh m? ch?? Ngài có c?m th?y s?c kh?e c?a mình ?? t?t ?? ?i h?t nh?ng n?i này không?

Có s? toàn c?u hóa c?a s? th? ? ? kh?p m?i n?i. Trong m?t ??t n??c, nhi?u ng??i ?ã quên nhìn vào nh?ng ??ng bào, nh?ng ??ng h??ng c?a h?, g?t h? sang m?t bên ?? không ngh? ??n h?. Ngh? r?ng v?n may l?n nh?t trên th? gi?i n?m trong tay c?a m?t thi?u s?. Và nh?ng ng??i này không nhìn vào nh?ng ng??i kh?n cùng, trái tim c?a h? không m? lòng ?? giúp ??.

V? các chuy?n vi?ng th?m: Tôi ngh? r?ng ?n ?? s? là ti?p theo, vào n?m t?i. Vào ngày 29 tháng 9 tôi s? ?i Marseilles, và có kh? n?ng t? Marseilles tôi s? bay ??n Mông C?, nh?ng ?i?u ?ó v?n ch?a ???c quy?t ??nh. Nó có th?. Tôi không nh? m?t chuy?n khác trong n?m nay. ?ó là Lisbon.

Tiêu chí là: Tôi ?ã ch?n ??n th?m các qu?c gia nh? nh?t ? Châu Âu. M?i ng??i s? nói: “Nh?ng ngài ?ã ??n Pháp,” không, tôi ?ã ??n Strasbourg; tôi s? ??n Marseilles, không ph?i ??n Pháp. Nh?ng ph?n nh?, nh?ng n?i nh? bé. [Tiêu chí là] ?? bi?t m?t chút v? Châu Âu còn ?n gi?u, Châu Âu giàu v?n hóa nh?ng không ???c bi?t ??n. ?? ??ng hành v?i các n??c, ví d? nh? Albania, n??c ??u tiên và là n??c ch?u ách ??c tài tàn ác nh?t, dã man nh?t trong l?ch s?. Và s? l?a ch?n c?a tôi là th? này: c? g?ng không r?i vào s? toàn c?u hóa c?a s? th? ?.

[V? s?c kh?e:] B?n bi?t r?ng c? d?i x?u không bao gi? ch?t. Không nh? khi b?t ??u tri?u ??i Giáo hoàng, cái ??u g?i này gây khó ch?u, nh?ng nó ti?n tri?n t? t?, vì v?y hãy ch? xem. Xin c?m ?n.

C?m ?n b?n ?? ??c bài vi?t này. N?u b?n mu?n nh?n các b?n tin qua email, vui lòng ??ng k? newsletter b?ng cách nh?p vào ??y.

06 tháng 2 2023, 05:36