Ph?ng v?n ?HY Giorgio Marengo, nhà truy?n giáo t?i M?ng C?, v? b?n ch?t truy?n giáo c?a Giáo h?i
Vatican News
** Th?a ??c H?ng Y Marengo, có ph?i là chúng ta ch?a nh?n m?nh ?? v? b?n ch?t truy?n giáo c?a Giáo h?i và l?i kêu g?i t?t c? nh?ng ng??i ?ã ???c r?a t?i ?i truy?n giáo không?
- Vi?c tái khám phá l?i m?i g?i m?i ng??i tr? thành nhà truy?n giáo, ?i?u ???c ghi kh?c trong bí tích r?a t?i, theo nhi?u cách là m?t s? quan phòng. Nh?ng ngày nay, tính ??c thù c?a ?n g?i truy?n giáo, ???c g?i là s? m?ng “ad gentes” (??n v?i muôn dân), d??ng nh? ?ã b? quên lãng ph?n nào.
D??ng nh? trong th?i ??i toàn c?u hóa và kho?ng cách ??a lý ngày càng thu h?p, không còn ch? cho chi?u kích truy?n giáo này n?a, ?i?u v?n bao g?m vi?c ?i ra và b??c vào b?i c?nh s?ng c?a con ng??i khác v?i b?i c?nh c?a chính mình.
Ng??c l?i, tôi tin r?ng, chính trong th?i ??i chúng ta, th?t thích h?p ?? nhìn nh?n nét ??c thù c?a vi?c loan báo Tin M?ng l?n ??u tiên, Tin M?ng ???c loan báo cho nh?ng ng??i ch?a th?c s? bi?t ?ó là gì. ?i?u quan tr?ng là tính ??c thù này không b? nh?t ?i, không b? bi?n m?t trong m?t cu?c th?o lu?n quá chung chung v? vi?c truy?n giáo. ??i v?i tôi, vi?c nh?n th?c ???c tính ??c thù này và luôn l?u ý ??n nó d??ng nh? r?t quan tr?ng ??i v?i toàn b? ho?t ??ng c?a Giáo h?i trên th? gi?i và trong hành trình l?ch s? c?a Giáo h?i.
** T?i sao tính ??c thù c?a vi?c loan báo ??u tiên này l?i thi?t y?u và quan tr?ng ??i v?i ??ng l?c truy?n giáo c?a Giáo h?i?
- N?u thu?c v? Giáo h?i có ngh?a là cùng b??c ?i v?i Chúa Giêsu và theo Chúa Giêsu, thì truy?n giáo có th? ???c mô t? và công th?c hóa nh? là “làm cho cu?c g?p g? v?i Chúa Kitô tr? nên kh? thi”.
Cu?c g?p g? này luôn có th? di?n ra theo nh?ng cách mà chúng ta ch?a bi?t. Nh?ng nh? m?t quy lu?t, vi?c ti?p xúc v?i th?c t?i c?a con ng??i v?n là ?i?u c?n thi?t. M?t th?c t?i c?a con ng??i t?o ?i?u ki?n và làm cho cu?c g?p g? v?i Chúa Kitô tr? nên kh? thi. B?i vì tr?i nghi?m này luôn ???c truy?n t?i thông qua s? thu hút và ti?p xúc. Và ??ng l?c này th? hi?n và ???c nh?n th?c rõ ràng ??c bi?t ? nh?ng n?i, v? m?t khách quan, có r?t ít kh? n?ng th?c s? ?? ti?p xúc v?i con ng??i c?a Chúa Kitô. Ví d?, ? nh?ng n?i mà Giáo h?i v?n ch?a t?n t?i ho?c ?ang trong tình tr?ng non tr?, nh? tr??ng h?p c?a Mông C?.
** Ngài thu?c v? m?t dòng truy?n giáo. Trong nh?ng th?p k? g?n ?ây, s? thành viên c?a các dòng này ?ã gi?m rõ r?t.
- Có l? chúng ta s? không còn c?n nhi?u thành viên nh? tr??c n?a, và chúng ta không nên lo l?ng khi th?y s? l??ng các dòng truy?n giáo ?ang gi?m d?n. Nh?ng ngay c? khi ?nh h??ng ít h?n, nhu c?u th??ng xuyên ph?i loan báo Tin M?ng v?n ?ã d?n ??n s? ra ??i c?a các dòng ?ó v?n còn t?n t?i.
** Tính ??c thù c?a "missio ad gentes" (s? v? ??n v?i muôn dân) mà ngài ?? c?p ??n g?i lên nh?ng vùng t?ng là “lãnh th? truy?n giáo”, nh?ng khu v?c hi?n ???c g?i là “mi?n Nam th? gi?i” ho?c “mi?n Nam bán c?u”. Tên g?i này có còn giá tr? không?
- Thay vì sa vào ??a hình c?a các công th?c và ??nh ngh?a chính tr? xã h?i nói ??n, ví d?, “mi?n b?c” và “mi?n nam” c?a th? gi?i, t?t h?n chúng ta nên bám vào các tiêu chu?n thu?n túy c?a Giáo h?i. Tính ??c thù này liên quan ??n vi?c th?c s? th?c hi?n vi?c loan báo Tin M?ng. V?n ?? là ph?i xem li?u trong các b?i c?nh xã h?i khác nhau có kh? n?ng ti?p xúc th?c s? v?i Tin M?ng hay không, b?i vì trong b?i c?nh ?ó, Tin M?ng ???c công b? theo m?t cách nào ?ó có hi?u qu? th?c s?, hay ?i?u này không x?y ra. Luôn c?n tính ??n t?t c? các tình hu?ng c? th? và s? khác bi?t c?a chúng.
** S? khác bi?t là gì?
- Vi?c s?ng ? nh?ng n?i mà Giáo h?i ???c thành l?p v?i t?t c? các ??c s?ng và th?a tác v? là m?t chuy?n, và vi?c có m?t Giáo h?i ch? có m?t linh m?c b?n x?, nh? ?ang x?y ra ? Mông C?, là m?t chuy?n khác. Vi?c s?ng trong nh?ng xã h?i c?c k? ch? trích Kitô giáo, do s?c n?ng c?a l?ch s?, là m?t vi?c, và vi?c t??ng tác v?i nh?ng xã h?i không th?c s? ch?ng ??i và quá ch? trích Giáo h?i là m?t chuy?n khác, b?i vì l?ch s? c?a h? ch?a bao gi? ?an xen v?i nhau.
Trong nh?ng b?i c?nh và hoàn c?nh khác nhau, s? m?ng c?a vi?c loan báo ??u tiên là s? m?ng giúp chúng ta tr?i nghi?m s? m?i m? c?a ??c tin Kitô giáo trong b?t k? tr??ng h?p nào. C? khi ?i?u này x?y ra trong b?i c?nh ch?a t?ng ??i ??u v?i ??c tin trong l?ch s? và khi nó ???c tái khám phá nh? m?t ?i?u m?i l? ? nh?ng n?i mà nó ?ã ??nh hình nên các th? h? tr??c, nh?ng gi? ?ây b?ng cách nào ?ó ?ã bi?n m?t kh?i t?m nhìn xã h?i.
** ?âu là nh?ng ??c ?i?m c? b?n và c? th? c?a s? m?ng loan báo Tin M?ng l?n ??u?
- Thiên Chúa Cha c?a chúng ta ?ã không g?i m?t thông ?i?p, nh?ng ?ã tr? nên xác th?t b?ng cách sai Con M?t c?a Ng??i ??n. Thiên Chúa cúi xu?ng ôm l?y thân ph?n con ng??i. Và b?ng cách lo?i suy, k? t? ?ó, vi?c truy?n giáo c?ng ???c kêu g?i tuân theo các quy lu?t c?a th?i gian và không gian, l?y Chúa Giêsu làm m?u m?c.
N?u s? ?i?p c?a Chúa Kitô ch? là m?t s? ?i?p, m?t giáo hu?n v? s? s?ng, thì không c?n ph?i kêu g?i nh?ng ng??i nam ng??i n? ?i ??n t?n cùng trái ??t, nh? chính Chúa Giêsu ?ã làm trong Tin M?ng.
Chúa Giêsu ?ã tr? thành m?t ph?n c?a m?t dân t?c và m?t n?n v?n hóa ???c xác ??nh. Ba m??i n?m s?ng ?n d?t, ba n?m ho?t ??ng công khai và ba ngày th??ng khó d?n ??n s? ph?c sinh. T?t c? nh?ng ai theo Ng??i ??u ???c m?i g?i ?? Chúa Thánh Th?n u?n n?n mình ?? s?ng cùng m?t m?u nhi?m. ?ây là s? m?ng.
** Nh?ng ai theo Chúa Giêsu, tuân theo các quy lu?t c?a không gian và th?i gian s? thoát kh?i s? tr?u t??ng và ??m nh?n m?i n? l?c c?a m?t công vi?c truy?n giáo kiên nh?n, ?i?u mà ?ôi khi có v? “vô ích” và “không k?t qu?”...
- Chúng ta hãy ngh? v? kho?ng th?i gian dành ?? h?c nh?ng ngôn ng? khó, ?? hòa mình cách sâu s?c và tôn tr?ng vào n?n v?n hóa c?a nh?ng ng??i chúng ta ?ang s?ng cùng. M?i s? ??u bao hàm s? hi?u bi?t, g?n g?i thân thi?n ?? phát tri?n m?i quan h? tin c?y. Ph?n l?n n? l?c truy?n giáo nh?m m?c ?ích xác ??nh chính xác b?i c?nh và t?o ra nh?ng ?i?u ki?n tin t??ng l?n nhau, ?? sau ?ó chia s? v?i ng??i khác kho báu c?a chúng ta, nh?ng gì chúng ta yêu quý nh?t.
** Li?u “s? kiên nh?n” c?a th?i gian dài truy?n giáo này có t??ng thích v?i s? thay ??i nhanh chóng c?a hi?n t?i không?
- Có l? ngày nay ai ?ó có th? ngh? r?ng ??u t? vào truy?n thông s? hi?u qu? h?n nh?m ??t ???c nh?ng tác ??ng có th? ?o l??ng ???c ??i v?i d? lu?n. Nh?ng Tin M?ng không ???c truy?n ??t nh? m?t ý t??ng hay m?t trong nh?ng l?a ch?n trên th?c ??n. ?ây là ti?p th?. ?ôi khi chúng ta có xu h??ng ??a ra nh?ng lý thuy?t v? truy?n giáo ho?c t? ch?c các chi?n l??c b?ng các hành ??ng xã h?i ho?c nhân ??o mà chúng ta trình bày nh? nh?ng ?i?u h?u ích cho cái mà chúng ta g?i là “loan báo”. ??n m?c t?o nên s? ?o t??ng v? m?t Giáo h?i ???c xây d?ng “theo thi?t k?”.
** Theo quan ?i?m c?a ngài khi s?ng ? Ulaanbaatar, ngài nh?n th?c th? nào v? tính c?p thi?t hi?n nay c?a công vi?c truy?n giáo c?a Giáo h?i?
- Tôi ng?c nhiên tr??c s? quan tâm ngày càng t?ng c?a các nhà v?n, nhà báo và h?c gi? c?a Giáo h?i ??i v?i Giáo h?i nh? bé c?a chúng tôi ? Mông C?, n?i h? nhìn th?y kinh nghi?m truy?n giáo t??ng t? nh? kinh nghi?m trong Sách Công v? Tông ??. Các Tông ?? ?ã làm ch?ng cho Chúa Giêsu trong hoàn c?nh mà h? là thi?u s? tuy?t ??i so v?i b?i c?nh xã h?i và v?n hóa n?i h? sinh s?ng. Công vi?c c?a h? ?n ch?a ý ngh?a v? s? thi?u s? và m?i l?. ? Mông C? c?ng có kinh nghi?m v? s? ti?p xúc ??u tiên v?i Phúc Âm c?a nh?ng ng??i và th?c t? xã h?i ch?a t?ng bi?t Tin M?ng tr??c ?ây. Nh?ng ng??i quan tâm ??n Giáo h?i c?a chúng tôi ?ôi khi nói v?i tôi r?ng kinh nghi?m c?a chúng tôi nh? m?t Giáo h?i nghèo và nh? bé c?ng có th? mang l?i c?m h?ng cho các hoàn c?nh trong các xã h?i h?u Kitô giáo, n?i mà ngay c? m?t s? tham chi?u m? h? ??n Kitô giáo c?ng không còn ???c coi là ?i?u hi?n nhiên n?a, nh? ?ã t?ng x?y ra trong quá kh?.
** Trong m?t h?i ngh? g?n ?ây t?i H?c vi?n Công giáo Paris, ngài c?ng nói v? m?t “m?c ?? th?n tr?ng” nh?t ??nh luôn ph?i ??c tr?ng cho công vi?c truy?n giáo. Ngài ?ang ám ch? ??n ?i?u gì?
- Luôn luôn là Thánh Th?n c?a Chúa làm cho cu?c g?p g? v?i Chúa Kitô tr? nên kh? thi, ch? không ph?i là các ph??ng pháp hay s? d? phòng c?a chúng ta. Nh?ng có l? hành ??ng c?a Ng??i s? g?p ít tr? ng?i h?n n?u nh?ng ai mu?n ph?c v? Tin M?ng ti?p c?n anh ch? em mình vì chính h?, và hành ??ng v?i t?t c? s? th?n tr?ng khi công b? S? Ph?c sinh c?a Chúa Kitô. Vào n?m 1840, sau chuy?n ?i ??u tiên ??n Ngo?i Mông, Cha Joseph Gabet dòng Lazarist ?ã vi?t cho B? Truy?n giáo: “S? xu?t hi?n l?n ??u c?a ng??i châu Âu gi?a ng??i Mông C? và ng??i Tây T?ng là m?t công vi?c r?t t? nh?, và s? thành công c?a vi?c loan báo Tin M?ng gi?a nh?ng ng??i này s? ph? thu?c vào m?c ?? th?n tr?ng trong m?t th?i gian dài”.
** Ngài ?ã tham d? Phiên h?p toàn th? c?a B? Loan báo Tin M?ng (Phân b? dành cho vi?c truy?n giáo ??u tiên và các Giáo h?i ??a ph??ng m?i) nói v? ??i h?c Giáo hoàng Urbaniana. Ngài th?y hi?n t?i và t??ng lai c?a tr??ng ??i h?c ?ó nh? th? nào?
- Trong thánh l? t?i Sân v?n ??ng Singapore, ??c Thánh Cha Phanxicô nh?c l?i lá th? c?a Thánh Phanxicô Xaviê g?i cho các anh em tu s? Dòng Tên ??u tiên c?a ngài, trong ?ó nhà truy?n giáo v? ??i nói v? ??c mu?n ?i ??n t?t c? các tr??ng ??i h?c vào th?i c?a ngài ?? “hét lên ?ây ?ó nh? m?t k? ?iên” và lay ??ng gi?i trí th?c ?ang gi?i trí trong nh?ng cu?c tranh lu?n b?t t?n, nh?m thúc ??y h? tr? thành nh?ng nhà truy?n giáo ?? ph?c v? lòng bác ái c?a Chúa Kitô. Có l? trong th?i gian này chúng ta c?ng c?n m?t cu?c nghiên c?u th?n h?c v? truy?n giáo, chúng ta c?n nh?ng con ???ng h?c thu?t giúp nh?n ra và tái ?? xu?t tính c?p thi?t lâu ??i c?a vi?c loan báo Tin M?ng, ??c bi?t trong nh?ng hoàn c?nh n?i l?n ??u tiên Tin M?ng ???c loan báo. Bi?t ?âu, có l? ??i h?c Giáo hoàng, v?i t?t c? l?ch s? c?a nó, có th? hi?n th?c hóa gi?c m? c?a Thánh Phanxicô Xaviê b?ng cách này. (Agenzia Fides 10/1/2024)
C?m ?n b?n ?? ??c bài vi?t này. N?u b?n mu?n nh?n các b?n tin qua email, vui lòng ??ng k? newsletter b?ng cách nh?p vào ??y.