杏MAP导航

G. Tr?n ??c Anh, O.P.

Vài nét v? Papua New Guinea

Papua New Guinea có di?n tích g?n 463.000 cây s? vuông, t?c l?n h?n Vi?t Nam kho?ng 40%, nh?ng ch? có g?n 12 tri?u dân v?i 840 th? ng? khác nhau. Vì th?, Anh ng? là ti?ng nói chính t?i ?ây, cùng v?i ti?ng Pidgin. Tr??c kia, lãnh th? này là thu?c ??a c?a Hòa Lan, Anh, ??c, r?i t?i Australia, cho ??n khi ???c ??c l?p vào n?m 1975 và thu?c kh?i Th?nh v??ng chung. Tuy ??c l?p, nh?ng Papua New Guinea v?n còn là n??c nghèo nh?t ? châu ??i D??ng và l? thu?c nhi?u vào Australia v? m?t tài chính. Các công ty n??c ngoài ki?m soát t?i 80% t? b?n ? ??a ph??ng. Nông nghi?p t?i ?ây v?n còn ? tình tr?ng s? khai và ch? có 1% ??t ?ai ???c canh tác.

T? l? ?ô th? hóa c?a n??c này m?i ???c 2,51%. Ph?n l?n các n?i chính ch? có th? t?i b?ng máy bay và r?t ít ng??i có kh? n?ng di chuy?n nh? v?y, 80% dân chúng s?ng t?i nh?ng vùng sâu vùng xa. Trong tr??ng h?p thiên tai nh? v? ??t l? m?i ?ây vì m?a l? ? t?nh Engal ho?c n?n ô nhi?m do vi?c khai thác khoáng s?n, nhi?u ng??i dân có nguy c? ch?t ?ói.

Trong nh?ng tu?n l? tr??c ?ây, ??c Cha Daru-Kiunga, ? t?nh mi?n Tây Papua New Guinea, n?i các công ty khoáng s?n ?ã ?? tr?m tích (sedimenti) t? các cu?c khai thác m? qu?ng c?a h? xu?ng sông Ok Tede làm ng?p l?t mùa màng, cho bi?t ng??i dân ?ói và không có n??c u?ng.

Kh?ng ho?ng khí h?u, ho?t ??ng khai thác m? b?a bãi, n?n phá r?ng không ki?m soát, h? t?ng c? s? l?c h?u cùng v?i n?n tham nh?ng lan tràn, khi?n Papua New Guinea tr? thành qu?c gia ngày càng mong manh h?n và d? b? t?n th??ng.

Th? ?ô Port Moresby là m?t thành ph? tân ti?n v?i n?a tri?u dân c?: ???ng r?ng, các cao ?c, trung tâm th??ng m?i và nhi?u công trình xây c?t ?ang ???c ti?n hành. ?ó là thành th? duy nh?t c? l?n c?a Papua New Guinea, m?t tr?c thu hút r?t nhi?u ng??i di dân n?i ??a, nh?t là nh?ng ng??i tr?. 40% dân Papua New Guinea d??i 15 tu?i. H? ??n th? ?ô tìm ki?m ?i?u ki?n s?ng t?t ??p và t? do h?n so v?i các làng m?c c?a h?. Nh?ng nhi?u khi nh?ng hy v?ng và mong ??i ?y không ???c ?áp ?ng, vì h? không ???c hu?n luy?n, ?a s? còn mù ch?, ho?c không ?? kh? n?ng.

Giáo H?i t?i Papua New Guinea

L?ch s? truy?n giáo th?c s? b?t ??u t?i Papua New Guinea cách ?ây h?n 200 n?m, v?i các th?a sai Tin Lành và Công Giáo. Ngày nay, các h? phái Tin Lành chi?m kho?ng 60% dân s? và 26% là tín h?u Công Giáo, thu?c 19 giáo ph?n chia làm 4 giáo t?nh.

V?n ?? h?i nh?p v?n hóa t?i Papua New Guinea c?ng là m?t ?? tài khó kh?n. Các linh m?c nhi?u khi g?p nh?ng tr??ng h?p c? nh?ng gia ?ình l?n còn theo ch? ?? ?a thê xin tr? l?i Công Giáo, và h? ti?p t?c s?ng nh? v?y mà không c?m th?y trái ng??c v?i luân lý Công Giáo.

??c H?ng Y John Ribat, T?ng Giám M?c th? ?ô Port Moresby, cho bi?t: Thách ?? chính c?a chúng tôi là hu?n luy?n con ng??i, ??c bi?t là nh?ng ng??i tr?. Ngày nay chúng tôi qu?n tr? kho?ng 25% các tr??ng h?c, nh?t là ? nh?ng vùng xa, c?ng tác v?i chính ph?, nh?ng v?n không ??; c?ng v?y trong lãnh v?c y t?. L? ra nhà n??c ph?i ??m b?o vi?c b?o trì tr??ng h?c và tr? l??ng cho các giáo ch?c, các trung tâm y t? do Giáo H?i giúp ??m trách, nh?ng trong th?c t? vi?c b?o trì tr??ng thì không có, và ??ng l??ng cho giáo ch?c thì th??ng ??n ch?m.

Chu?n b? ?ón ??c Thánh Cha

Ngay t? khi ???c thông báo v? cu?c vi?ng th?m c?a ??c Thánh Cha Phanxicô, các giáo x? và c?ng ?oàn ? Papua New Guinea ?ã t? ch?c các bu?i c?u nguy?n và g?p g?, h?c h?i giáo lý và thông tin giúp các tín h?u hi?u ý ngh?a cu?c vi?ng th?m c?a v? ch? ch?n Giáo H?i hoàn v?.

Cha Victor Roche, ng??i ?n ??, thu?c dòng Ngôi L?i và hi?n là Giám ??c toàn qu?c các H?i Giáo Hoàng truy?n giáo ? Papua New Guinea, cho bi?t ?? giúp các tín h?u chu?n b?, các linh m?c c?n g?p nhau, suy t?, chu?n b? tinh th?n. Vì th? d?p t?nh tâm c?a hàng giáo s? ? Port Moresby, d??i s? h??ng d?n c?a ??c H?ng Y John Ribat, thu?c dòng Th?a Sai Thánh Tâm (MSC), T?ng Giám M?c s? t?i, và ???c ??c Cha Dariusz Kaluza, Giám M?c giáo ph?n Bougainville, gi?ng thuy?t, ?ã tr? thành c? h?i giúp chu?n b?, trao ??i và c?u nguy?n v? bao nhiêu sáng ki?n liên quan ??n cu?c vi?ng th?m c?a ??c Thánh Cha.

Ch??ng trình vi?ng th?m

Theo ch??ng trình do Phòng báo chí Tòa Thánh công b? ngày 5 tháng 7 v?a qua, sáng ngày 6/9, ??c Thánh Cha s? k?t thúc thu?c vi?ng th?m t?i Indonesia và ngài s? bay t?i Port Moresby lúc 18:50 phút chi?u, sau g?n 11 gi? bay.

Sáng hôm sau th? B?y 7/9, lúc 9:45 ??c Thánh Cha th?m v? Toàn quy?n, t??ng ???ng v?i t?ng th?ng, c?a Papua New Guinea, tr??c khi g?p g? chính quy?n, các ??i di?n xã h?i dân s? và ngo?i giao ?oàn.

Ban chi?u lúc 5 gi? ngài g?p g? các tr? em b?i ??i t?i trung tâm do Caritas ??m trách, tr??c khi g?p các giám m?c, linh m?c, tu s? nam n?, ch?ng sinh, giáo lý viên t?i ??n thánh ??c M? Phù H?.

Chúa nh?t 8/9, ??c Thánh Cha g?p th? t??ng r?i c? hành thánh l? lúc g?n 9 gi? sáng t?i Sân v?n ??ng Sir John Guise. Sau ?ó ngài ra phi tr??ng lúc 1 gi? tr?a ?? bay ??n th? tr?n Vanimo cách ?ó 1 ngàn cây s? v? h??ng Tây b?c lúc 3 gi? 15 chi?u, sau 2 gi? 15 phút bay.

Giáo ph?n Vanimo

Vanimo, giáp gi?i v?i Indonesia, m?t th? tr?n có 11.200 ngàn dân c?, th? ph? c?a t?nh cùng tên, m?t t?nh r?ng 22 ngàn cây s? vuông nh?ng dân s? ch? có 124 ngàn ng??i, trong ?ó 41 ngàn là tín h?u Công Giáo, thu?c 23 giáo x? và 85 giáo h?. C? giáo ph?n ch? có 6 linh m?c giáo ph?n và 17 linh m?c dòng v?i 24 n? tu.

??c Cha Meli, Giám M?c s? t?i, cho bi?t cu?c vi?ng th?m c?a ??c Thánh Cha là m?t ni?m vui l?n cho toàn dân Papua New Guinea. Vanimo ch? là m?t n?i r?t nh? và xa x?m, m?t giáo ph?n r?t xa th? ?ô Port Moresby, thi?u nhi?u d?ch v?, c? c?u h? t?ng r?t y?u, ???ng x?u và không có c?u c?ng, khi?n cho vi?c v??t qua các sông ngòi khó kh?n, nh?t là khi tr?i m?a l?n. ??c Cha nói: “Ph?n l?n ng??i dân c?a chúng tôi s?ng ? vùng sâu vùng xa, vì th? th?t là m?t ?i?u r?t ý ngh?a ??c Thánh Cha ??n n?i h?o lánh này ?? th?y th?c s? dân Papua New Guinea nh? th? nào, cách h? làm vi?c, n?i h? s?ng và l?i s?ng c?a h?”.

Ph?n l?n dân chúng theo Kitô giáo, Công Giáo và Tin Lành và có 10% còn theo các tôn giáo b? l?c. Các th?a sai Công Giáo ?ây ??n t? h?n 10 qu?c gia, trong ?ó có các n? tu ng??i Argentina và m?t nhóm linh m?c thu?c dòng Ngôi L?i Nh?p Th? c?ng t? Argentina. H? s? ???c g?p riêng ??c Thánh Cha trong cu?c vi?ng th?m. ??c Cha cho bi?t m?t trong nh?ng d? án quan tr?ng nh?t c?a giáo ph?n Vanimo là l?p m?t trung tâm giúp ?? các ph? n? và thi?u n? b? l?m d?ng: ?ó là Trung Tâm Lujan dành cho các thi?u n? và c?ng có nh?ng nhà cho các ph? n?. H? là n?n nhân b? l?m d?ng ?? lo?i: tâm lý, th? lý, c?m xúc và tình d?c. Các n? tu s?n sóc các tr? n? ?y nh? th? con cái c?a mình.

V?a khi ??n Vanimo, ??c Thánh Cha g?p các tín h?u t?i qu?ng tr??ng tr??c Nhà th? chính tòa vào lúc 3 gi? r??i. Sau ?ó ngài g?p riêng 1 nhóm th?a sai t?i tr??ng Chúa Ba ngôi, tr??c khi bay tr? l?i th? ?ô vào lúc 8 gi? t?i.

Sáng hôm sau, 9/9, ??c Thánh Cha còn g?p g? gi?i tr? t?i sân v?n ??ng Sir John Guise lúc 10 gi?, r?i giã t? Papua New Guinea ?? bay t?i th? ?ô Dili c?a ?ông Timor lúc h?n 2 gi? chi?u.