Giáo h?i Thái Lan tr??c ng??ng c?a chuy?n vi?ng th?m c?a ??c Thánh Cha
H?ng Th?y - Vatican
T?i th? ba 19/11, ??c Thánh Cha Phanxicô s? r?i Roma b?t ??u chuy?n vi?ng th?m Thái Lan và Nh?t B?n, kéo dài t? ngày 20-26/11. ?ây s? là chuy?n vi?ng th?m n??c ngoài l?n th? 32 c?a ??c Thánh Cha, và là chuy?n vi?ng th?m Á châu l?n th? t?. Tr??c ?ó, ngài ?ã th?m Nam Hàn vào n?m 2014, Sri Lanka và Philippines n?m 2015, và Myanmar và Bangladesh n?m 2017.
?ây s? là l?n ??u tiên ??c Thánh Cha th?m Thái Lan, qu?c gia có 69 tri?u dân, trong ?ó s? tín h?u Công giáo ch? có 389 ngàn, chi?m 0,59% dân s?. ??c Thánh Cha Phanxicô là v? Giáo hoàng th? 2 th?m Thái Lan; tr??c ?ó, thánh Gioan Phaolô II ?ã th?m Thái Lan vào n?m 1984. L?n này, ??c Thánh Cha Phanxicô ??n Thái Lan nhân d?p k? ni?m 350 n?m thành l?p Mi?n truy?n giáo Xiêm La, Thái Lan ngày nay, vào n?m 1669. Kh?u hi?u chuy?n vi?ng th?m c?a ??c Thánh Cha t?i n??c này, “Các môn ?? c?a Chúa Kitô, các môn ?? truy?n giáo”, có ý ngh?a r?ng truy?n gi?ng Tin M?ng là tr?ng tâm c?a chuy?n vi?ng th?m c?a ??c Thánh Cha.
L?ch s? Giáo h?i Thái Lan
Kitô giáo ??n V??ng qu?c Xiêm La t? gi?a th? k? XVI và XVII. N?m 1567, hai tu s? dòng ?aminh ng??i B? ?ào Nha là nh?ng nhà truy?n giáo ??u tiên ??t chân ??n n??c này; c? hai b? sát h?i vào n?m 1569. Ti?p ??n là các th?a sai dòng Phanxicô vào n?m 1589. N?m 1607, các tu s? dòng Tên ??n Xiêm La và ?ã xây d?ng nhà c?a, tr??ng h?c và nhà th?. N?m 1662, các linh m?c thu?c H?i Th?a sai Paris ??n n??c này và 7 n?m sau, n?m 1669, Mi?n truy?n giáo Xiêm La ???c thành l?p và ???c ?y thác cho các th?a sai c?a H?i Th?a sai Paris. ??c Thánh Cha Phanxicô s? c? hành 350 n?m s? ki?n này.
N?m 1673, Mi?n truy?n giáo Xiêm La ???c nâng lên thành H?t ??i di?n Tông tòa, bao g?m quy?n tài phán c? Malaysia, Sumatra và Nam Birmania. Mi?n truy?n giáo phát tri?n d??i th?i vua Narai ?? nh?t, khi ông cho các nhà truy?n giáo ???c t? do truy?n ??o. Nh?ng lòng nhân t? c?a ông ?ã bi?n thành thù ghét vào cu?i ??i, và b?t ??u cu?c bách h?i kéo dài cho ??n n?m 1782, v?i s? lên ngôi c?a vua Rama I, ng??i mong mu?n thúc ??y liên minh v?i các c??ng qu?c ph??ng Tây.
Trong th? k? XIX, Giáo h?i ???c c?ng c? t?i Xiêm La. N?m 1841, H?t ??i di?n Tông tòa ???c chia thành hai ph?n: Mi?n truy?n giáo Tây Xiêm La, bao g?m Malaysia, ??o Sumatra và Nam Birmania; và Mi?n truy?n giáo ?ông Xiêm La, bao g?m V??ng qu?c Xiêm và Lào.
Sang th? k? XX, v?i cu?c chi?m ?óng c?a Nh?t B?n trong th?i gian th? chi?n th? hai, m?t cu?c bách h?i m?i b?t ??u. Các linh m?c b? b?t, các c? ?i?m truy?n giáo b? phá h?y. Sau chi?n tranh, khi không còn s? chi?m ?óng c?a Nh?t, Giáo h?i có th? tái l?p các ho?t ??ng và c?ng c?: các giáo ph?n m?i ???c thành l?p. N?m 1957, V?n phòng ??i di?n Tòa Thánh ???c thành l?p, chu?n b? cho vi?c thành l?p quan h? ngo?i giao ? m?c S? th?n vào n?m 1968, và hàng giáo ph?m Công giáo ???c thành l?p n?m 1965.
5 n?m sau chuy?n vi?ng th?m vào n?m 1984, ngày 22/10/1989, thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II ?ã tuyên phong chân ph??c cho 7 v? t? ??o ng??i Thái: giáo lý viên Philip Siphong Onphitake, hai n? tu và 4 giáo dân; h? b? gi?t vì s? thù ghét ??c tin vào n?m 1940 t?i làng Songkhon, giáp biên gi?i v?i Lào.
Giáo h?i Thái Lan hi?n nay
Ngày nay, các Kitô h?u Thái v?n là m?t thi?u s? r?t bé nh? t?i Thái Lan: ch? h?n 1% gi?a h?n 90% Ph?t t? và 4-5% H?i giáo. Tín h?u Công giáo chi?m kho?ng 0,59%, ph?n l?n thu?c các b? t?c thi?u s? ??a ph??ng và các di dân ng??i Vi?t và Trung Qu?c. S? Kitô h?u còn l?i thu?c các giáo h?i khác và các giáo h?i Tin Lành.
Giáo h?i Công giáo có hai t?ng giáo ph?n Bangkok và Thare-Nonseng và 9 giáo ph?n, v?i 502 giáo x?, 566 trung tâm m?c v?, 16 giám m?c, 835 linh m?c, trong ?ó có 523 linh m?c tri?u và 312 linh m?c dòng, 1461 n? tu và 123 nam tu không ph?i là linh m?c, 221 th?a sai giáo dân và 1901 giáo lý viên.
T??ng quan gi?a Giáo h?i và Nhà n??c
Giáo h?i và Nhà n??c có t??ng quan t?t ??p, ngay c? trong nh?ng n?m 1980, khi các tu s? Ph?t giáo lo l?ng v? ho?t ??ng c?a các th?a sai. Ph?t giáo luôn ???c b?o v? nh?ng không ph?i là qu?c giáo và do ?ó t? do tôn giáo ???c b?o ??m. Theo Hi?n pháp, Nhà n??c c? võ s? hòa h?p gi?a các tín h?u c?a các tôn giáo và khuy?n khích áp d?ng các nguyên t?c tôn giáo “?? phát tri?n ph?m ch?t cu?c s?ng.”
Cu?c c?i cách hi?n pháp ???c thông qua vào 04/2017 ?ã thêm vào m?t ?i?u kho?n gây tranh cãi; ?ó là Nhà n??c bu?c c? võ cho Ph?t giáo và thông qua các quy t?c “?? ng?n ng?a s? báng b? ??i v?i Ph?t giáo d??i b?t c? hình th?c nào.” ?i?u s?a ??i này t?o nên lo l?ng ??i v?i các nhóm thi?u s? Kitô giáo và H?i giáo, b?i vì m?i hành ??ng b? cho nh? là s? ?e d?a hay khinh th??ng Ph?t giáo có th? b? ph?t.
Ho?t ??ng xã h?i c?a Giáo h?i Thái Lan
Tuy là c?ng ?oàn thi?u s?, Giáo h?i ???c ?ánh giá cao b?i các ho?t ??ng trong l?nh v?c y t?, giáo d?c và xã h?i. T?i Thái Lan có 426 tr??ng Công giáo v?i h?n 450 ngàn h?c sinh. Các c? s? giáo d?c c?a Công giáo ???c nhìn nh?n v? ph?m ch?t giáo d?c cao, ???c nhi?u h?c sinh ngoài Kitô giáo theo h?c. S? d?n thân c?a Giáo h?i dành cho ng??i nghèo và nh?ng ng??i d? b? t?n th??ng nh?t, trong ?ó có nh?ng ng??i t? n?n và di dân, c?ng ???c ghi nh?n. ??c bi?t, t? nhi?u n?m, Giáo h?i ??ng ??u trong các tr? giúp nhân ??o giúp ng??i H?i giáo Rohingya t? n?n t? Myanmar, và c? các Kitô h?u Pakistan xin t? n?n, nh?ng n?n nhân c?a ng??i H?i giáo c?c ?oan. Caritas Thái Lan c?ng tác v?i c? quan c?u tr? Công giáo c?a các giám m?c Hoa K? th?c hi?n các ch??ng trình cung c?p ch?a tr? y khoa, th?c ph?m và tr? giúp t?i các trung tâm ?ón ti?p. Các d?ch v? này c?ng tr? giúp cho r?t nhi?u ph? n? và tr? em, n?n nhân c?a n?n buôn ng??i; nh?ng n?n nhân này tìm ???c chõ c? trú an toàn và tìm l?i ???c ph?m giá t?i các c? s? c?a Công giáo.
D?n thân vì hòa bình và ??i tho?i
Tr??c các xung ??t tái di?n và s? phân c?c chính tr? , giáo h?i nhi?u l?n kêu m?i ??i tho?i, kêu g?i tôn tr?ng t? do tôn giáo c?n thi?t ?? th?c hi?n các ho?t ??ng th? ph??ng, m?c v?, giáo d?c và bác ái ?? ?óng góp cho thi?n ích chung c?a qu?c gia. ??i tho?i, hòa bình, c?u nguy?n và trên h?t, b?t b?o ??ng là con ???ng c?a Giáo h?i trong m?i th?i kh?c khó kh?n c?a ??t n??c. ??ng th?i các giám m?c c?ng kh?ng ??nh r?ng g?c r? c?a các c?ng th?ng là nh?ng b?t bình ??ng cao ?? và b?t công xã h?i và v?t th??ng c?a n?n tham nh?ng.
Tìm ki?m nh?ng con ???ng m?i ?? truy?n gi?ng Tin M?ng
Tìm ki?m nh?ng con ???ng m?i ?? truy?n gi?ng Tin M?ng và th?ng ti?n các giá tr? c?a gia ?ình và s? s?ng là các thách ?? chính và ?u tiên c?a Giáo h?i Thái Lan ngày nay. K? ni?m 350 n?m thành l?p Mi?n truy?n giáo Xiêm La là c? h?i ?? tái truy?n gi?ng Tin M?ng. Giáo h?i Thái Lan ?ã dành 3 n?m, 2019-2019, chu?n b? cho bi?n c? này, “?? tái khám phá ??c tin, c? võ loan báo Tin M?ng và làm ch?ng cho Tin M?ng trong các c?ng ?oàn nh? bé và ?ào sâu ??i tho?i liên tôn, nh?t là v?i Ph?t giáo. Công ngh? các Giám m?c Thái Lan v?i ch? ?? “các môn ?? Chúa Kitô s?ng vi?c tái truy?n gi?ng Tin M?ng, là c? h?i ?? nh? l?i quá kh? nh?ng c?ng ?? canh tân cái nhìn v? t??ng lai. Trong tài li?u chung k?t c?a Công ngh?, các Giám m?c ??a ra nh?ng ???ng h??ng ho?t ??ng m?c v? cho Giáo h?i trong nh?ng n?m t?i. Tài li?u vi?t: “Các tín h?u Công giáo tìm ki?m nh?ng con ???ng m?i ?? ??a Tin M?ng nh?p th? vào ??t n??c và s?ng Tin M?ng trong xã h?i, trong n?n kinh t?, chính tr?, ?? ?óng góp cho ích chung c?a qu?c gia”. Giáo h?i d?n thân th?ng ti?n các giá tr? c?a gia ?ình và ph?m giá c?a s? s?ng con ng??i.
C?m ?n b?n ?? ??c bài vi?t này. N?u b?n mu?n nh?n các b?n tin qua email, vui lòng ??ng k? newsletter b?ng cách nh?p vào ??y.