??i h?i gi?i tr? giáo t?nh Hà N?i: 20 ngàn b?n tr? s? v? ngu?n
An Duyên - CTV Vatican News
L?n theo nh?ng trang s?, Lm. G.B. Tr?n Ng?c S?n, cha giáo Ch?ng vi?n Bùi Chu k? cho c?ng tác viên Vatican News v? mi?n ??t l?ch s? này.
N?i h?t gi?ng n?y m?m
Theo Khâm ??nh Vi?t S? thì Bùi Chu là m?nh ??t ???c ?ón nh?n h?t gi?ng Tin m?ng ??u tiên t?i Vi?t Nam. Sách vi?t: (1533) ??i Lê Trang Tông, ng??i Tây D??ng tên là Inêxu lén lút ??n làng Trà L? thu?c huy?n Giao Th?y và làng Ninh C??ng, Qu?n Anh thu?c huy?n Nam Chân, ng?m ng?m truy?n t? ??o Giatô.
“S? ki?n này ghi d?u m?c l?ch s? c?a Giáo h?i Vi?t Nam. Bùi Chu còn là trung tâm truy?n giáo ? giáo ph?n ?àng Ngoài trong nh?ng th? k? k? ti?p”, theo cha Ng?c S?n.
T? ?ây, h?t gi?ng Tin M?ng n?y m?m và phát tri?n m?nh m?. Cho ??n n?m 1668, t?c h?n 100 n?m sau, giáo ph?n Bùi Chu ?ã có linh m?c coi sóc t?i Kiên Lao là cha Gioan Hu? (1668). Sau ?ó hai n?m, H?i dòng M?n Thánh Giá t?i Kiên Lao ???c thành l?p và ghi d?u ?n l? kh?n dòng c?a hai n? tu tiên kh?i là ch? Paola và Anê. Và t?i Kiên Lao - Bùi Chu n?m ?ó, s? giáo dân ?ã lên t?i 2.000 ng??i.
Phú Nhai: Thánh ???ng l?ch s?
Nh?ng cu?c bách h?i luôn ghi d?u trong dòng l?ch s? Kitô giáo, “?ã có kho?ng th?i gian, Kitô giáo t??ng ch?ng b? xóa s? t?i Bùi Chu”, cha giáo chia s?.
Vào ??i mua Minh M?ng và T? ??c, Kitô giáo b? bách h?i n?ng n?. ??n n?m 1858, ??c cha Valentinô Berrio Ochoa Vinh và cha chính Emmanuel Riaño Hòa ?ã kh?n dâng giáo ph?n cho ??c M?.
“Vì l?i c?u b?u c?a ??c M?, khi Thiên Chúa cho giáo dân thoát kh?i c?n b?t b? ??o và ???c s?ng bình an, thì s? xây c?t m?t thánh ???ng x?ng ?áng dâng kính ??c M? Vô Nhi?m Nguyên T?i và nh?n Ng??i làm b?n m?ng c?a giáo ph?n”.
Và hi?n t?i, hình ?nh c?a m?t giáo ph?n Bùi Chu v?i con s? 412.539 tín h?u (n?m 2017) minh ch?ng cho l?i c?u b?u c?a ??c Maria trên ?oàn con cái n?m nào.
Sau nhi?u l?n xây d?ng, ??n thánh Phú Nhai ???c thánh hi?n tr?ng th? ngày 7/12/1933 ?? t? lòng yêu m?n và t? ?n ??i v?i ??c Trinh N? Maria Vô Nhi?m Nguyên T?i. Nhà th? ???c xây d?ng l?i và ???c nh?n t??c hi?u Ti?u V??ng cung Thánh ???ng ngày 8/12/2008, k? ni?m 150 n?m dâng hi?n giáo ph?n Bùi Chu cho ??c Maria. Và c?ng c?n bi?t, Phú Nhai chính là m?nh ??t Trà L? ???c nh?c ??n trong Khâm ??nh Vi?t S?, n?i ??u tiên ?ón nh?n Tin M?ng t?i Vi?t Nam.
Vi?t ti?p trang s? ti?n nhân
Bùi Chu là mi?n ??t ghi d?u chân l?ch s? c?a các v? t? ??o. Trong 117 v? thánh t? ??o Vi?t Nam, có 26 v? ng??i Bùi Chu. Ngoài ra, 18 v? th?a sai ph?c v? t?i Bùi Chu c?ng ???c tuyên thánh. 44 v? này ??i di?n cho 514 tôi t? Chúa và kho?ng 16.500 v? ?ã anh d?ng ch?t vì ??c tin.
Bùi Chu c?ng là mi?n ??t v?n h?c v?i tàng kho sách ch? Nôm t?i nhà in Phú Nhai (ho?t ??ng kho?ng nh?ng n?m 1865). S? hình thành ch? qu?c ng? qua nh?ng b? sách kinh trong ??o c?ng ???c phát tri?n t?i Phú Nhai ???ng, trong ?ó có nhi?u b? sách nh?: Gi?ng má ?? b?, L? gi?ng các ngày l? c?, Sách s? ký tóm t?t v? ??o…
Trong l?ch s? Giáo h?i Công giáo Vi?t Nam hi?n ??i, có nhi?u ?óng ??n t? nh?ng con ng??i xu?t thân t? Bùi Chu, nh? Linh m?c Giáo s? Dominicô L??ng Kim ??nh - m?t trong nh?ng ng??i phác ho? nên ngành tri?t h?c Vi?t Nam, Linh m?c nh?c s? Nguy?n Kim Long, hay ??c ông Gioan Maria Tr?n V?n Hi?n Minh (1918 – 2003), ng??i thi?t l?p giáo x? Vi?t Nam t?i Paris…
Và nh?ng ngày t?i ?ây, g?n 20 nghìn b?n tr? s? v? hành h??ng t?i Phú Nhai ?? s?ng nh?ng tháng ngày thanh xuân cùng nhau và cùng ??c Kitô. Trong ni?m vui c?a cu?c g?p g?, nh?ng ng??i tr? có d?p nhìn l?i m?t hành trình dài c?a ??c tin, c?a Giáo h?i Vi?t Nam trên m?nh ??t l?ch s? Bùi Chu. “Hãy ti?p b??c cha anh, tr? nên nh?ng nhân ch?ng s?ng ??ng c?a Chúa Kitô trong m?i môi tr??ng”, cha giáo Ng?c S?n nh?n nh?.
C?m ?n b?n ?? ??c bài vi?t này. N?u b?n mu?n nh?n các b?n tin qua email, vui lòng ??ng k? newsletter b?ng cách nh?p vào ??y.