杏MAP导航

Monika Nowak-López

Grupa badawcza Footprints. M艂odzi ludzie: oczekiwania, idea艂y, przekonania z Papieskiego Uniwersytetu 艢wi臋tego Krzy偶a w Rzymie z okazji Jubileuszu M艂odzie偶y zorganizowa艂a spotkanie ekspertów pod has艂em: 鈥濨adania socjologiczne nad religijno艣ci膮 尘艂辞诲锄颈e偶y: metodologie, wyzwania i nowe perspektywy badawcze鈥�. W wydarzeniu wzi臋li udzia艂 eksperci ze 艣wiata edukacji, socjologii, komunikacji i big data.

Badanie Footprints, przeprowadzone w latach 2023-2024, dotyczy艂o stanu religijno艣ci i wiary w艣ród m艂odych ludzi. Wzi臋艂o w nim udzia艂 prawie 5 tys. osób w wieku od 18 do 29 lat w o艣miu krajach na ca艂ym 艣wiecie: Argentynie, Brazylii, W艂oszech, Kenii, Meksyku, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii oraz na Filipinach.

M艂odzi coraz bardziej zainteresowani duchowo艣ci膮

W艣ród najwa偶niejszych wyników badania nale偶y wymieni膰 ogólny wzrost zainteresowania duchowo艣ci膮 w艣ród 尘艂辞诲锄颈e偶y. W ci膮gu ostatnich pi臋ciu lat 50% m艂odych ludzi na 艣wiecie zadeklarowa艂o wzrost zainteresowania duchowo艣ci膮, podczas gdy tylko 15% mówi o jego spadku 鈥� co daje dodatni bilans na poziomie 35%. Ró偶nice mi臋dzy poszczególnymi krajami s膮 jednak znacz膮ce. W Brazylii, Kenii i na Filipinach ponad 50% m艂odych zg艂osi艂o wzrost zainteresowania duchowo艣ci膮, a jedynie oko艂o 10% 鈥� spadek. We wszystkich pozosta艂ych pa艅stwach 鈥� z wyj膮tkiem W艂och, gdzie nie odnotowano istotnych zmian 鈥� wzrost waha艂 si臋 od 10% do 32%. Cho膰 badanie koncentruje si臋 na religii, podwa偶a tak偶e dominuj膮c膮 od ko艅ca lat 60. i pocz膮tku lat 70. XX wieku tez臋 o nieuchronnej sekularyzacji spo艂ecze艅stw.

Silna to偶samo艣膰 religijna w krajach spoza kr臋gu kultury Zachodu

Z zebranych przez grup臋 naukowców danych wynika, 偶e Brazylia, Filipiny i Kenia wykazuj膮 bardzo silne przywi膮zanie do wiary, niezale偶nie od wyznania. Najwi臋ksz膮 intensywno艣膰 pod tym wzgl臋dem zanotowano w Brazylii i Kenii.

Ciche przebudzenie w zsekularyzowanych krajach zachodnich

Cho膰 od dziesi臋cioleci obserwuje si臋 spadek uczestnictwa we Mszach 艣w. oraz os艂abienie formalnej przynale偶no艣ci do chrze艣cija艅stwa w krajach takich jak W艂ochy, Hiszpania, Wielka Brytania, Argentyna 鈥� w mniejszym stopniu w Meksyku 鈥� badanie wskazuje jednak na mo偶liw膮 odwracalno艣膰 tego trendu. Wed艂ug danych Footprints prawie 1,8 na 10 m艂odych wierz膮cych w Hiszpanii ucz臋szcza codziennie na nabo偶e艅stwa lub Msz臋 艣w., a 1,6 na 10 we W艂oszech. Wnioski Footprints pokrywaj膮 si臋 z innymi analizami, które potwierdzaj膮 bardziej 艣wiadome i pog艂臋bione prze偶ywanie wiary. Badanie przeprowadzone przez Bible Society i YouGov w Anglii i Walii odnotowuje wzrost liczby 鈥瀊ardziej 艣wiadomych鈥� chrze艣cijan, z pokoleniem Z na czele. Z kolei analiza Pew Research Center z lat 2023-2024 sugeruje, 偶e spadek liczby chrze艣cijan w USA spowalnia, a by膰 mo偶e ju偶 si臋 zatrzyma艂.

Tematy spo艂eczne

W艣ród dodatkowych danych zebranych przez Footprints wyra藕nie zaznacza si臋 ró偶nica w postawach wobec niektórych kwestii spo艂ecznych. Zarówno wierz膮cy, jak i niewierz膮cy zdecydowanie pot臋piaj膮 wojn臋, korupcj臋 polityczn膮 oraz niszczenie 艣rodowiska. Ró偶nice pojawiaj膮 si臋 w przypadku tematów takich jak pornografia i macierzy艅stwo zast臋pcze: niewierz膮cy s膮 wobec nich bardziej otwarci i akceptuj膮cy, podczas gdy wierz膮cy, zw艂aszcza katolicy, s膮 bardziej krytyczni. Katolicy wyra藕nie odrzucaj膮 kar臋 艣mierci i rzadziej usprawiedliwiaj膮 wojny w porównaniu z przedstawicielami innych grup.

Wiara i modlitwa

W艣ród osób niewierz膮cych, które deklaruj膮 si臋 jako atei艣ci, 48% modli si臋 od czasu do czasu 鈥� 62% w trudnych chwilach, 48% z wdzi臋czno艣ci, 47% z powodu codziennych problemów, 42% wierzy w 偶ycie po 艣mierci, a 37% prosi wierz膮cych o modlitw臋 za nich. Te rozbie偶no艣ci ukazuj膮 dystans mi臋dzy przekonaniami deklaratywnymi a osobistymi zachowaniami, podwa偶aj膮c uproszczone podzia艂y mi臋dzy 鈥瀢ierz膮cymi鈥� a 鈥瀗iewierz膮cymi鈥�.

Wiara i moralno艣膰

M艂odzi katolicy regularnie uczestnicz膮 we Mszy 艣w., modlitwach i przyst臋puj膮 do spowiedzi, jednak w wielu przypadkach nie stosuj膮 si臋 do nauczania Ko艣cio艂a w kwestiach moralno艣ci seksualnej. Ich pogl膮dy s膮 w tych sprawach zbli偶one do stanowisk osób niewierz膮cych. To wyra藕ne wyzwanie dla duszpasterzy i edukatorów katolickich, którzy musz膮 zmierzy膰 si臋 z rozd藕wi臋kiem mi臋dzy religijn膮 to偶samo艣ci膮 a praktyk膮 moraln膮.