Dykasteria ds. Ko?cio?ów Wschodnich
Alessandro Di Bussolo – Watykan
Dykasteria ta dzia?a w imieniu Papie?a, troszcz?c si? o wszystkie katolickie Ko?cio?y wschodnie. Jej prefektem jest kard. Claudio Gugerotti, a sekretarzem – abp Michel Jalakh.
Zarys historyczny
W 1573 r. papie? Grzegorz XIII ustanowi? Congregatio de rebus Graecorum, której zadaniem by?a troska o ?ycie katolików obrz?dku bizantyjskiego (greckiego) oraz krzewienie wiary w?ród innych chrze?cijan Wschodu. W 1862 r. Pius IX powo?a? w ramach Sacra Congregatio de Propaganda Fide osobn? jednostk? – Congregatio de Propaganda Fide pro negotiis ritus orientalis. W 1917 r. papie? Benedykt XV, w Motu proprio Dei providentis, powo?a? do ?ycia Kongregacj? dla Ko?cio?a Wschodniego. W 1967 r. ?w. Pawe? VI, w Konstytucji Apostolskiej Regimini Ecclesiae Universae, zmieni? nazw? na Kongregacj? ds. Ko?cio?ów Wschodnich. W 1964 r. Pawe? VI og?osi? dekret Orientalium Ecclesiarum, a w 1990 r. ?w. Jan Pawe? II – Kodeks Kanonów Ko?cio?ów Wschodnich. W 2022 r. papie? Franciszek, Konstytucj? Apostolsk? Praedicate Evangelium, nada? instytucji obecn? nazw?: Dykasteria ds. Ko?cio?ów Wschodnich.
Kompetencje
Zgodnie z Praedicate Evangelium, Dykasteria zajmuje si? sprawami dotycz?cymi katolickich Ko?cio?ów wschodnich sui iuris. W przypadku niektórych – zw?aszcza dawnych Ko?cio?ów patriarchalnych – Dykasteria rozwa?a, które kwestie dotycz?ce ich wewn?trznego zarz?dzania mog? zosta? przekazane innym dykasteriom, w odst?pstwie od Kodeksu Ko?cio?ów Wschodnich. Sprawuje ona jurysdykcj? w sprawach struktur, organizacji, nauczania, u?wi?cania, rz?dzenia, a tak?e w sprawach dotycz?cych osób, ich stanu, praw i obowi?zków.
Dykasteria posiada uprawnienia analogiczne do tych, które maj? odpowiednie dykasterie wobec Ko?cio?a ?acińskiego – w odniesieniu do eparchii, biskupów, duchowieństwa, zakonników i wiernych obrz?dków wschodnich.
Uwa?nie ?ledzi sytuacj? wspólnot wschodnich znajduj?cych si? na terytoriach Ko?cio?a ?acińskiego (tzw. ?diaspora”), zapewniaj?c im duszpastersk? opiek? – za po?rednictwem wizytatorów, a gdzie to konieczne, równie? poprzez w?asn? hierarchi?. Na terenach tradycyjnie zwi?zanych z obrz?dkami wschodnimi, apostolat i dzia?alno?? misyjna podlegaj? wy??cznie tej Dykasterii – nawet je?li s? prowadzone przez misjonarzy Ko?cio?a ?acińskiego.
Dykasteria ma kompetencje terytorialne – równie? wobec wiernych obrz?dku ?acińskiego – na obszarach takich jak: Egipt, Erytrea i pó?nocna Etiopia, Bu?garia, Cypr, Grecja, Iran, Irak, Liban, Izrael, Palestyna, Syria, Jordania, Turcja.
W jej strukturze dzia?aj?:
· Komisja specjalna ds. Liturgii, czuwaj?ca nad dziedzictwem liturgicznym chrze?cijańskiego Wschodu,
· Komisja specjalna ds. Studiów nad Chrze?cijaństwem Wschodnim,
· Komisja specjalna ds. Formacji Duchowieństwa i Zakonników, promuj?ca kszta?cenie studentów wschodnich w Rzymie.
Dzia?a tu równie? ROACO (Riunione Opere Aiuto Chiese Orientali) – komitet zrzeszaj?cy agencje-dzie?a z wielu krajów, wspieraj?ce finansowo m.in. budow? ko?cio?ów, stypendia, instytucje edukacyjne i pomoc spo?eczno-zdrowotn?. Przewodniczy jej Prefekt Dykasterii, a wiceprzewodniczy Sekretarz. W jej sk?ad wchodz? m.in. Catholic Near East Welfare Association (CNEWA), Pontificia Missione per la Palestina (USA), a tak?e organizacje z Niemiec, Francji, Szwajcarii, Holandii i Austrii.
Dykasteria promuje równie? trosk? o Ziemi? ?wi?t? – co roku kieruje do biskupów okólnik dotycz?cy zbiórki na rzecz Ziemi ?wi?tej, maj?cej na celu wsparcie duchowe i materialne wspólnot i instytucji katolickich dzia?aj?cych w ojczy?nie Jezusa – dla której nieustannie przyzywany jest dar pokoju.
Odzyska? sens misterium chrze?cijańskiego Wschodu
Papie? Leon XIV, podczas spotkania z pasterzami i wiernymi Ko?cio?ów wschodnich z okazji ich Jubileuszu (14 maja 2025), podkre?li?: ?Ko?ció? potrzebuje was. Jak wielki jest wk?ad, który mo?e nam dzisiaj da? Wschód chrze?cijański! Jak bardzo potrzebujemy odzyska? poczucie misterium, tak ?ywe w waszych liturgiach, które anga?uj? ca?? istot? cz?owieka, wy?piewuj? pi?kno zbawienia i wzbudzaj? zdumienie nad wielko?ci? Boga, która ogarnia ludzk? ma?o??!”
?I dzi?kuj? wam, dzi?kuj? drodzy bracia i siostry ze Wschodu – na którym «wzeszed?» Jezus, S?ońce sprawiedliwo?ci – ?e jeste?cie «?wiat?em ?wiata» – zakończy? Papie?, wyra?aj?c nadziej?, ?e Ko?cio?y Wschodnie nadal b?d? ?przyk?adem”, a pasterze b?d? promowa? ?komuni? – zw?aszcza w Synodach Biskupów, aby sta?y si? miejscami kolegialno?ci i autentycznej wspó?odpowiedzialno?ci”.
Dzi?kujemy, ?e przeczyta?a?/e? ten artyku?. Je?li chcesz by? na bie??co zapraszamy do zapisania si? na newsletter klikaj?c tutaj.
