Jubileusze 2025 i 1700 roku - naznaczone sede vacante
Paolo Ondarza – Watykan
Istnieje wiele podobieństw między sede vacante, którego Kościół doświadcza obecnie, a tym z 1700 roku. Już wtedy obchodzono jubileusz: zwołał go Innocenty XII, który, chory na podagrę - chorobę reumatyczną - nie uczestniczył w obrzędzie otwarcia Drzwi Świętych w Boże Narodzenie 1699 roku i zmarł w wieku 85 lat 27 września.
Został pochowany w Bazylice Watykańskiej, ale wybór jego następcy Klemensa XI musiał poczekać do 23 listopada.
Duch Święty i nadzieja, że nie zostaniemy sierotami
Na pamiątkę prawie dwóch miesięcy wakatu na Stolicy Piotrowej wybito monetę, która znajduje się w kolekcji medali Watykańskiej Biblioteki Apostolskiej. Rewers przedstawia gołębicę Ducha Świętego z wersetem w języku łacińskim zaczerpniętym z Ewangelii św. Jana: Non vos relinquam orphanos, czyli „Nie zostawię was sierotami” (J 14:18).
„Jest to odniesienie do śmierci Innocentego XII, ale także wyraźne przesłanie nadziei na konklawe, które miało rozpocząć się wkrótce potem” - powiedziała Vatican News Eleonora Giampiccolo, dyrektor Departamentu Numizmatyki Biblioteki Watykańskiej.
Innocenty XII i opcja na rzecz ubogich
„Orphanos odnosi się do chrześcijan, którzy zostali pozostawieni bez duchowego przewodnictwa Innocentego XII, znanego jako »ojciec ubogich« i z tego powodu bardzo podobnego do papieża Franciszka” – mói Eleonora Giampiccolo. Rzeczywiście, papież ten troszczył się o biednych i zmarginalizowanych: „Podczas swojego pontyfikatu zainicjował pracę na rzecz pomocy sierotom i bezdomnym. Można wspomnieć instytut, który stworzył w Pałacu Laterańskim lub kompleks San Michele w Ripa Grande, gdzie przebywały młode sieroty z Rzymu i uczyły się zawodu” – dodaje dyrektorka.
Jak podkreśla Eleonora Giampiccolo, Innocenty XII przekazał pośmiertnie cały swój majątek na rzecz ubogich, a Franciszek zdecydował o przekazaniu tego, co posiadał na rehabilitację więźniów.
Duch Święty na konklawe
„Gołębica Ducha Świętego”, kontynuuje numizmatyczka, „staje się typowym przedstawieniem sede vacante od XVII wieku: jest wyrazem boskiego przewodnictwa, które musi kierować wyborem nowego papieża. U podnóża tego przedstawienia, rewers monety głosi »Anno Iubil«: w przeciwieństwie do Jubileuszu zainicjowanego przez Franciszka w Wigilię Bożego Narodzenia, rytuał otwarcia Roku Świętego 1700, z tradycyjnymi trzema uderzeniami młotka, nie został wykonany przez Innocentego XII, który był poważnie chory.
Drzwi Święte nie zostały otwarte przez papieża
Kardynałom trudno było wyznaczyć zastępcę. Doszło do spotkania kamerlinga, wicekanclerza i dziekana kolegium kardynalskiego. Ze względu na niepewny stan zdrowia tego ostatniego, wybór padł na prodziekana, kardynała de Bouillon. „To on otworzył Drzwi Święte w Wigilię Bożego Narodzenia 1699 r.”, zauważa dyrektorka. „Kiedy wydano doroczny medal z 1700 r., grawer nie chciał przedstawiać kardynała, który przebił się przez mur zamiast papieża, ale wybrał przedstawienie Drzwi Świętych już otwartych i przekraczanych przez procesję wiernych” – dodaje.
Przekazy powierzone monetom
Siła przekazu monet i medali przechowywanych w Dziale Numizmatycznym Biblioteki Watykańskiej była potężna: „Były one podstawowym środkiem komunikacji. Przedstawione na nich obrazy były zrozumiałe nawet dla tych, którzy nie potrafili czytać” – wyjaśnia Giampiccolo. „Moneta jest również środkiem wymiany, podczas gdy medal jest przede wszystkim dokumentem, środkiem komunikacji. Staje się dokumentem dla nas, potomnych, którzy go studiujemy” – dodaje.
Papież oddaje życie za Kościół
Charakterystycznym świadectwem bliskości Innocentego XII z ubogimi jest inny medal. Awers przedstawia popiersie papieża, podczas gdy rewers przedstawia Dobroczynność przychodzącą z pomocą ubogim: „Legenda nawiązuje do spadku. Jest to cytat z tekstu Syracha, w którym mówi się, że potomkowie sprawiedliwych będą trwać na zawsze” – dodaje.
Miłość papieża Pignatellego do swoich dzieci, do Kościoła, jest ostatecznie upamiętniona ostatnim, większym medalem, który Eleonora Giampiccolo pokazuje nam przed pożegnaniem: „Został wykonany przez kobietę, Beatrice Amerani, która należała do jednej z najważniejszych rodzin grawerów w papieskiej mennicy. Jego rewers przedstawia pelikana rozdzierającego pierś, z której tryska krew, by nakarmić młode”. Ikonografia tradycyjnie przedstawia ofiarę Chrystusa i jego miłość do ludzkości.
Dziękujemy, że przeczytałaś/eś ten artykuł. Jeśli chcesz być na bieżąco zapraszamy do zapisania się na newsletter klikając tutaj.
