杏MAP导航

Ks. Waldemar Turek

Historia umieszczenia Maryi Matki Ko?cio?a na szczycie Pa?acu Apostolskiego wi??e si? po?rednio z wydarzeniem, do którego dosz?o na zakończenie trzeciej cz??ci Soboru Watykańskiego II, kiedy Papie? Pawe? VI 21 listopada 1964 roku og?osi? Naj?wi?tsz? Maryj? Pann? Matk? Ko?cio?a. 

Dwa miesi?ce wcze?niej Prymas Polski w imieniu 70 biskupów polskich podczas sesji soborowej wyg?osi? przemówienie, uzasadniaj?c konieczno?? og?oszenia Maryi Matk? Ko?cio?a, szczególnie w tej chwili, w której dr?czona i zagro?ona ludzko?? tak bardzo potrzebuje Matki. Powo?ywa? si? na do?wiadczenia narodu polskiego, dla którego Matka Chrystusowa, obecna w naszych dziejach, i zawsze przez nas wzywana, by?a ratunkiem, pomoc? i zwyci?stwem.

Zabrak?o Maryi?

Mozaika, która znajduje si? na szczycie Pa?acu Apostolskiego przedstawia w?a?nie wizerunek Maryi Matki Ko?cio?a.

Nie by?oby jednak tego pi?knego wizerunku Maryi na ?cianie oficjalnej siedziby papie?y i biur Sekretariatu Stanu, gdyby nie pontyfikat ?w. Jana Paw?a II. Podczas Wielkiego Tygodnia w 1980 roku Papie? Polak przyjmowa? na audiencji kilka tysi?cy m?odych ludzi, pochodz?cych z ró?nych ?rodowisk uniwersyteckich na ?wiecie, pragn?cych prze?y? Triduum Paschalne w stolicy chrze?cijaństwa. 

Pod koniec audiencji jeden z m?odych ludzi mia? powiedzie? papie?owi, ?e widzia? wiele figur ?wi?tych umieszczonych na Bazylice ?w. Piotra i na kolumnadzie Berniniego, ale nie dostrzeg? ?adnego wizerunku Maryi. Jan Pawe? II mia? odpowiedzie?, ?e w takim razie trzeba b?dzie plac ?ukończy?” i wizerunek Naj?wi?tszej Maryi Panny umie?ci?.

Pierwszy projekt przedstawiono Janowi Paw?owi II w styczniu 1981 roku, ale przez kilka miesi?cy nie podj?to ?adnej decyzji. Sytuacj? zmieni? zamach na papie?a pami?tnego 13 maja 1981 roku. Jan Pawe? II od pocz?tku by? przekonany, ?e prze?y? dzi?ki wstawiennictwu Maryi, i chcia?, aby jako wyraz jego osobistej wdzi?czno?ci na Placu ?w. Piotra zosta? umieszczony obraz Maryi Panny. 

To nie by?o proste. Przestrzeń architektoniczna Placu ?w. Piotra uwa?ana jest za zamkni?t? i nie mo?na by?o w niej nanie?? zmian. Ostatecznie zdecydowano si? umie?ci? mozaik?, przys?aniaj?c jedno z okien Pa?acu Apostolskiego – miejsce to jest dobrze widoczne niemal z ca?ego placu.

Fresk Maryi z kolumny

Zastanawiano si? te? nad tym, jaki to ma by? wizerunek Maryi. W tym wypadku sam papie? zdecydowa?, aby przedstawi? Maryj? jako Matk? Ko?cio?a, bo Ona towarzyszy wspólnocie chrze?cijan od zarania, zw?aszcza w trudnych chwilach. 

Jednak tytu? Mater Ecclesiae, czyli Matka Ko?cio?a, by? stosunkowo ?wie?y i niektórzy z otoczenia papie?a i spo?ród pracowników instytucji watykańskich woleli jaki? obraz z dawniejszych czasów.

W tej sytuacji za model dla planowanej mozaiki wybrano fresk przestawiaj?cy Maryj? Matk? Ko?cio?a, znajduj?cy si? w Bazylice ?w. Piotra, w o?tarzu Matki Bo?ej della Colonna (dos?ownie: z kolumny). Do dzisiaj mo?na go podziwia? w kaplicy bazyliki, znajduj?cej si? w g??bi lewej nawy bocznej, blisko o?tarza ?w. Leona Wielkiego. Fresk zosta? namalowany w XV wieku na jednej z kolumn starej bazyliki, a pó?niej, po wybudowaniu nowej bazyliki, przeniesiony w obecne miejsce i ukoronowany w 1645 roku.

Bardzo spodoba? si? on papie?owi Paw?owi VI, który zdecydowa? o jego odnowieniu i nadaniu mu tytu?u Mater Ecclesiae, na pami?tk? wydarzenia z 21 listopada 1964 roku, czyli og?oszenia Maryi Matk? Ko?cio?a.

Wzrok na Matk?

Mozaika, d?uga na ponad dwa i pó? metra, przedstawia Matk? Bo?? z Dzieci?tkiem Jezus. Odznacza si? bogat? - wzmocnion? wobec orygina?u - kolorystyk? z wyra?n? dominacj? niebieskiego, z?otego i ?ó?tego. Pod wizerunkiem umieszczono na br?zowym tle herb Papie?a Polaka oraz jego zawo?anie Totus Tuus, a poni?ej mozaiki napis Mater Ecclesiae. 

Dzie?o zosta?o wykonane przez presti?ow? Watykańsk? Pracowni? Mozaik (Studio del Mosaico Vaticano). Ciekawostk? jest, ?e istniej?ca do dzisiaj pracownia, znajduj?ca si? mi?dzy Bazylik? ?w. Piotra i Domem ?w. Marty, dysponuje 27 tys. ró?nych odcieni kamyków, u?ywanych do renowacji zabytkowych mozaik, znajduj?cych si? w wielu ko?cio?ach rzymskich, jak te? tworzenia nowych.

Papie? Jan Pawe? II po?wi?ci? wizerunek przed modlitw? Anio? Pański 8 grudnia 1981 roku. Podkre?li? przy tej okazji, ?e mozaika ma pomóc wszystkim, którzy b?d? przychodzi? na Plac ?w. Piotra, ?podnie?? ku Maryi swój wzrok i z dzieci?cym oddaniem skierowa? do Niej swoje pozdrowienie i swoj? modlitw?”.

Spojrzenie na wizerunek, tak mocno zwi?zany ze ?wi?tymi papie?ami Paw?em VI i – szczególnie – Janem Paw?em II - i powsta?y niejako z inspiracji studenta-pielgrzyma - jest dobrym przypomnieniem dla wszystkich chrze?cijan, aby zwracali si? do Maryi, Matki Ko?cio?a, prosz?c o opiek? nad wszystkimi uczniami Jej Syna i nad ca?ym ?wiatem.

Opracowane na podstawie artyku?u ks. prof. Waldemara Turka w czasopi?mie ?Idziemy“ oraz jego ksi??ki ?Rzym. Miasto wiecznej nadziei. Rok ?wi?ty 2025“. Wydawnictwo Jedno??.