杏MAP导航

Jean-Charles Putzolu, Dorota Abdelmoula-Viet 鈥� Watykan

Min臋艂y prawie trzy miesi膮ce od upadku syryjskiego re偶imu, a nowy prezydent kraju Ahmed al-Charaa stara si臋 przekona膰, 偶e nowa Syria 鈥� mi臋dzywspólnotowa i mi臋dzywyznaniowa 鈥� jest mo偶liwa. W tym kontek艣cie 24 i 25 lutego w Damaszku odby艂a si臋 konferencja nt. dialogu narodowego, w którym swój g艂os maj膮 mie膰 wszyscy Syryjczycy. 

Przez ostatnich czterna艣cie lat byli oni uwik艂ani w krwawy konflikt pomi臋dzy zwolennikami alawickiego re偶imu partii Baas Baszara al-Asada, ró偶nymi frakcjami rebeliantów, kurdyjskimi bojownikami oraz radykalnymi ruchami islamistycznymi, z których wywodzi si臋 nowy samozwa艅czy szef pa艅stwa.

Ogromne wyzwania pa艅stwowe

Rado艣膰 z pierwszych chwil 鈥瀢yzwolenia spod re偶imu鈥� na pocz膮tku grudnia jest wci膮偶 偶ywa. 鈥濼o zmieni艂o wszystkie serca鈥�, mówi hierarcha, i da艂o si艂臋 do zmierzenia si臋 z ogromnymi wyzwaniami, przed którymi stoi kraj. Syria musi bowiem stworzy膰 zr臋by wymiaru sprawiedliwo艣ci okresu przej艣ciowego, opracowa膰 now膮 konstytucj臋, zreformowa膰 swoje instytucje i gospodark臋, zagwarantowa膰 jedno艣膰 terytorialn膮 oraz wolno艣ci publiczne, osobiste i polityczne. 

Ju偶 1 marca ma powsta膰 nowy rz膮d, który ma by膰 odzwierciedleniem ró偶norodno艣ci narodu syryjskiego. Znakiem nadziei jest decyzja Unii Europejskiej z pocz膮tku tygodnia o cz臋艣ciowym zniesieniu sankcji w sektorach bankowym, energetycznym i transportowym. Sankcje te obowi膮zywa艂y od pocz膮tku wojny domowej z 2011 r.

Jak mówi syryjsko-katolicki arcybiskup Homs: 鈥瀘kres, przez który przechodzimy, jest delikatny, poniewa偶 Syria jest ca艂kowicie os艂abiona鈥�, a tak偶e 鈥� znajduje si臋 w pewnym chaosie, zw艂aszcza je艣li chodzi o bezpiecze艅stwo鈥�. Mimo to abp Jacques Mourad zapewnia: 鈥瀗adal pozostajemy pe艂ni nadziei co do przysz艂o艣ci naszego kraju i naszych narodów鈥�.

Uwaga na fa艂szywych proroków

鈥濶aród syryjski kocha 偶ycie i bierze odpowiedzialno艣膰 za swój los鈥� 鈥� mówi arcybiskup, który chce wierzy膰 w zdolno艣膰 spo艂ecze艅stwa do zaanga偶owania si臋 w rozwój i odnow臋 kraju. Nowe w艂adze wielokrotnie podkre艣la艂y swoje pragnienie, by chrze艣cijanie wspó艂tworzyli now膮 Syri臋, jednak codzienna rzeczywisto艣膰 pozostaje trudna.

 鈥濻zariat i wszystkie fanatyczne prawa nie s膮 oznak膮 Syrii otwartej dla wszystkich, lecz jedynie Syrii dla islamskich fanatyków鈥�, ubolewa abp Mourad, który zna radykalnych islamistów z w艂asnego do艣wiadczenia. W 2015 r. przez pi臋膰 miesi臋cy by艂 bowiem przetrzymywany jako zak艂adnik. Hierarcha przypomina, 偶e Syryjczycy nigdy nie 偶yli wed艂ug zasad szariatu. 鈥濶ie jest w zwyczaju kobiet noszenie hid偶abu, to nie le偶y w naszej logice鈥� 鈥� podkre艣la. Nie by艂o te偶 podzia艂u na oddzielne strefy dla kobiet i m臋偶czyzn w miejcach publicznych, czy 艣rodkach transportu. 鈥濲u偶 to narzucili, ale do dzi艣 ludzie, cho膰 zmuszeni, stosuj膮 si臋 do tego, jednak nie s膮 zadowoleni, nie s膮 przekonani鈥� 鈥� mówi arcybiskup Homs. 

Chrze艣cijanie ofiarami przemocy

Jak relacjonuje hierarcha, w niektórych wsiach chrze艣cijanie stali si臋 celem ataków, cho膰, 鈥瀗ie ma to porównania z sytuacj膮 Alawitów鈥�. Nie mo偶e jednak z ca艂膮 pewno艣ci膮 stwierdzi膰, czy te akty przemocy s膮 jedynie skutkiem ubocznym dzia艂a艅 radykalnych ugrupowa艅, które nie odpowiadaj膮 na wezwanie do mi臋dzywspólnotowego pojednania, g艂oszone przez obecnie prezydenta Syrii, czy te偶 stanowi膮 cz臋艣膰 rz膮dowej polityki, która dopiero si臋 kszta艂tuje. 鈥濼o nie jest jeszcze jasne鈥� 鈥� przyznaje. Ta niepewno艣膰 sprawia, 偶e nie mo偶e nikomu zaufa膰 鈥� 鈥瀉ni rz膮dowi, ani grupom powi膮zanym z rz膮dem鈥�. 

Nadzieja, pomimo niesprzyjaj膮cej sytuacji

Aktualna sytuacja nie sprzyja powrotowi milionów Syryjczyków, którzy opu艣cili kraj. 鈥濵usz膮 zosta膰 spe艂nione pewne warunki, aby uchod藕cy i chrze艣cijanie mogli wróci膰 鈥� uwa偶a abp Mourad 鈥� Przede wszystkim potrzebujemy pa艅stwa, reprezentuj膮cego wszystkie wspólnoty i wyznania鈥�. W kwestii nowej konstytucji, zaznacza, 偶e je艣li zostanie ona oparta na prawie islamskim, do kraju wróc膮 jedynie sunnici, i to nie wszyscy. Ch臋膰 odwetu musi te偶 zosta膰 zast膮piona sprawnie dzia艂aj膮cym wymiarem sprawiedliwo艣ci. 

Arcybiskup Homs przypomina jednak, 偶e Syria w swojej historii zawsze by艂a przyk艂adem pokojowego wspó艂istnienia i harmonii mi臋dzy ró偶nymi wspólnotami, grupami etnicznymi i religiami. Wyra偶a nadziej臋, 偶e tak b臋dzie w przysz艂o艣ci, bowiem naród ten jest 鈥瀌obry i hojny鈥�, a polityka 鈥瀗ie ma si艂y, by zmieni膰 jego serce鈥�.