Skarb duchowo艣ci i sztuki: bazylika 艣w. Augustyna na Polu Marsowym
Paolo Ondarza 鈥� Watykan
Pi臋kno stworzenia, podobnie jak pi臋kno sztuki, to drogi prowadz膮ce do pi臋kna Boga. O. Pasquale Cormio, rektor bazyliki na Polu Marsowym, proponuje takie w艂a艣nie podej艣cie podczas zwiedzania 艣wi膮tyni, za któr膮 jest odpowiedzialny, i w której zakon augustianów jest obecny od ko艅ca XIII w.
Droga jubileuszowa
Ko艣ció艂 zosta艂 w艂膮czony do Drogi Jubileuszowej 鈥濳obiety 鈥� Doktorzy Ko艣cio艂a i Patronki Europy鈥�, aby w wyj膮tkowy sposób upami臋tni膰 艣w. Benedykt臋 Teres臋 od Krzy偶a (Edyt臋 Stein), która w swojej formacji filozoficznej i jako karmelitanka pozostawa艂a pod szczególnym wp艂ywem nauki biskupa Hippony.
Stary i nowy ko艣ció艂
Prac臋 nad budow膮 艣wi膮tyni rozpocz臋to pod koniec XIV w., rozbudowana zosta艂a w XV w. Bazylika 艣w. Augustyna na Polu Marsowym jest jednym z pierwszych rzymskich ko艣cio艂ów renesansowych. Sta艂a si臋 siedzib膮 wspólnoty klasztornej augustianów, zast臋puj膮c staro偶ytny i ma艂y ko艣ció艂 艣w. Tryfona, który dzi艣 ju偶 nie istnieje. Zosta艂 on przekazany w 1287 r. przez Honoriusza IV pustelnikom 艣w. Augustyna. Znajdowa艂 si臋 przy via della Scrofa i zosta艂 zniszczony oko艂o po艂owy XVIII w. w celu umo偶liwienia kontynuacji prac rozbudowy klasztoru augustianów, prowadzonych przez Luigiego Vanvitellego. S艂ynny architekt zaprojektowa艂 równie偶 pomieszczenia, w których mie艣ci si臋 siedziba Biblioteki Angelica 鈥� jednej z pierwszych bibliotek w Europie otwartej dla publicznego u偶ytku.
Marmury z Koloseum
Wed艂ug tradycji majestatyczna i imponuj膮ca fasada bazyliki zosta艂a wykonana z bloków trawertynu pochodz膮cych z Koloseum, dzi臋ki hojno艣ci kard. Guillaume鈥檃 d鈥橢stouteville. Purpurat zleci艂 przebudow臋 w latach 1479-1483. Nad g艂ównym portalem znajduje si臋 fresk przedstawiaj膮cy przekazanie regu艂y augustia艅skiej.
Obrazy maryjne
Pod koniec XVIII i na pocz膮tku XIX w. wn臋trze zyska艂o ostateczny uk艂ad: plan krzy偶a 艂aci艅skiego podzielony na trzy nawy. W nawie g艂ównej znajduj膮 si臋 freski po艣wi臋cone Matce Bo偶ej, autorstwa rzymskiego malarza Pietra Gagliardiego, po og艂oszeniu Dogmatu o Niepokalanym Pocz臋ciu.
Bazylika pielgrzymów
O艂tarz g艂ówny 鈥� nad którym znajduje si臋 bizantyjska ikona z IX w. z Konstantynopola 鈥� pochodzi z epoki baroku. 鈥濱kona przedstawia Matk臋 Bo偶膮 jako t臋, która wskazuje Chrystusa, drog臋 dla chrze艣cijan鈥� 鈥� wyja艣nia o. Cormio, podkre艣laj膮c znaczenie tematu pielgrzymowania w tej bazylice. Znajdowa艂a si臋 ona bowiem wzd艂u偶 鈥炁泈i臋tej drogi鈥� (Via Sacra), która prowadzi艂a do Bazyliki 艣w. Piotra w Watykanie.
Bazylika matek
Kolejn膮 cech膮 charakterystyczn膮 bazyliki jest jej zwi膮zek z macierzy艅stwem. Liczne wota na 艣cianach 艣wiadcz膮 o niezliczonych 艂askach otrzymanych od Maryi i nawi膮zuj膮 do rze藕by czczonej w Rzymie od wieków. Jest to Madonna del Parto, autorstwa Jacopo Tattiego, zwanego Sansovino, wykonana z jednego bloku marmuru w latach 1516-1521. W XIX w. modli艂a si臋 przed ni膮 równie偶 matka b艂. Alfreda Ildefonsa Schustera, uzyskuj膮c 艂ask臋 uzdrowienia syna. W 1822 r. Pius VII udzieli艂 odpustu tym, którzy uca艂owali stop臋 Matki Bo偶ej. Nap艂yw pielgrzymów by艂 tak du偶y, 偶e marmur uleg艂 zu偶yciu i konieczna by艂a jego wymiana na stop臋 wykonan膮 ze srebra.
Grób 艣w. Moniki
鈥濶adal spotykamy tu wiele matek, które przychodz膮, aby powierzy膰 swoje pragnienie posiadania dziecka lub trudno艣ci w donoszeniu ci膮偶y鈥� 鈥� wyja艣nia rektor bazyliki, wskazuj膮c kolejne znacz膮ce miejsce w 艣wi膮tyni: grób 艣w. Moniki. Doczesne szcz膮tki matki 艣w. Augustyna trafi艂y tu z woli papie偶a Marcina V w XV w. Pochodzi艂y z katedry 艣w. Aurei w Ostii, gdzie Monika zmar艂a w 387 r., i gdzie nadal istnieje wspólnota augustianów. Pocz膮tkowo szcz膮tki by艂y przechowywane w XV-wiecznym sarkofagu wykonanym przez rze藕biarza Isaia z Pizy. Nast臋pnie przeniesiono je pod o艂tarz w ostatniej kaplicy w lewej nawie.
Modlitwa za dzieci, które utraci艂y wiar臋
鈥濨azylika jest celem wielu matek, których dzieci oddali艂y si臋 od wiary鈥� 鈥� komentuje o. Cormio. 鈥濵onika jest matk膮, która powo艂a艂a Augustyna nie tylko do 偶ycia biologicznego, ale przede wszystkim do 偶ycia w wierze. My艣l臋, 偶e mi艂o艣膰, jak膮 Augustyn darzy艂 Ko艣ció艂, jest owocem relacji, jak膮 mia艂 z matk膮. Dla Doktora Ko艣cio艂a Ko艣ció艂 jest bowiem matk膮, która karmi swoje dzieci sakramentami i w艂a艣ciw膮 doktryn膮, chroni je i broni przed b艂臋dami herezji. Duchowo艣膰 augustia艅ska nie mo偶e by膰 oddzielona od relacji mi臋dzy Monik膮 a Augustynem鈥�.
Franciszek i Leon przy grobie 艣w. Moniki
Ziemia z Tagasty 鈥� miasta, w którym urodzili si臋 Monika i Augustyn, znajduje si臋 w naczyniu umieszczonym obok o艂tarza, przed którym 28 sierpnia 2013 r., przy okazji kapitu艂y generalnej augustianów, modli艂 si臋 równie偶 papie偶 Franciszek. 鈥濼ego dnia 鈥� opowiada rektor bazyliki 鈥� obecny by艂 tak偶e ówczesny przeor generalny o. Robert Prevost, który ko艅czy艂 swoj膮 12-letni膮 kadencj臋. By艂o to jakby przekazanie pochodni鈥�.
Madonna pielgrzymów Caravaggia
Niekwestionowanym arcydzie艂em znajduj膮cym si臋 w bazylice 艣w. Augustyna na Polu Marsowym jest Madonna pielgrzymów Caravaggia, zwana tak偶e Madonn膮 Loreta艅sk膮. Obraz zosta艂 zamówiony na pocz膮tku XVII w. przez notariusza z Bolonii, Ermete Cavallettiego, i podarowany dla ko艣cio艂a przez malarza w podzi臋kowaniu za schronienie udzielone mu podczas ucieczki po aresztowaniu. U stóp Maryi z Dzieci膮tkiem w ramionach, w dramatycznej grze 艣wiat艂a i cienia, kl臋cz膮 dwaj pielgrzymi, ubrani w 艂achmany, z poranionymi i brudnymi stopami.
Przes艂anie augustia艅skie
鈥濲est to ostatnie dzie艂o Caravaggia wykonane w Rzymie. Rodzina Cavalletti pochodzi艂a z regionu Marche i by艂a oddana Matce Bo偶ej z Loreto. Maryja przedstawiona jest przed domem, Santa Casa, zaledwie naszkicowanym za pomoc膮 stopnia i framugi. Nie mieszka w szlacheckim domu. Bia艂a tkanina, któr膮 podtrzymuje Dzieci膮tko, nawi膮zuje do ca艂unu M臋ki Pa艅skiej鈥�. Przes艂anie tego dzie艂a jest typowe dla duchowo艣ci augustia艅skiej. 鈥濺uch skierowany ku Bogu 鈥� zauwa偶a o. Cormio 鈥� nie nast臋puje wy艂膮cznie dzi臋ki woli cz艂owieka. Zawsze istnieje Bo偶a 艂aska, która nas wyprzedza i wychodzi nam naprzeciw鈥�.
Prorok Izajasz Rafaela
W tej rzymskiej bazylice znajduje si臋 tak偶e dzie艂o innego wielkiego mistrza 鈥� Rafaela. Fresk przedstawiaj膮cy proroka Izajasza, namalowany w 1512 r. przez artyst臋 z Urbino, nosi w sobie monumentalny styl wspó艂czesnych fresków Micha艂a Anio艂a w Kaplicy Syksty艅skiej. 鈥濱zajasz 鈥� zauwa偶a o. Pasquale Cormio 鈥� zapowiada narodziny Mesjasza i niesie na zwoju, zapisanym w j臋zyku hebrajskim, zaproszenie do wej艣cia do rodziny Chrystusa: Ko艣cio艂a鈥�. Proroctwo to zosta艂o ukazane w znajduj膮cej si臋 poni偶ej rze藕bie, któr膮 wykona艂 Andrea Sansovino, po艣wi臋conej Naj艣wi臋tszej Maryi Pannie ze 艣w. Ann膮.
Krucyfiks 艣w. Filipa Neri
W duchu owocnej relacji mi臋dzy sztuk膮, wiar膮 a pobo偶no艣ci膮 w bazylice 艣w. Augustyna na Polu Marsowym napotykamy kolejny klejnot. Jest nim cenny krucyfiks z XVI w. 艢w. Filip Neri sp臋dza艂 przed nim wiele godzin na modlitwie w czasach, gdy studiowa艂 teologi臋 w presti偶owej szkole nale偶膮cej do augustianów.
Dzi臋kujemy, 偶e przeczyta艂a艣/e艣 ten artyku艂. Je艣li chcesz by膰 na bie偶膮co zapraszamy do zapisania si臋 na newsletter klikaj膮c tutaj.
