Skarb duchowo?ci i sztuki: bazylika ?w. Augustyna na Polu Marsowym
Paolo Ondarza ¨C Watykan
Pi?kno stworzenia, podobnie jak pi?kno sztuki, to drogi prowadz?ce do pi?kna Boga. O. Pasquale Cormio, rektor bazyliki na Polu Marsowym, proponuje takie w?a?nie podej?cie podczas zwiedzania ?wi?tyni, za któr? jest odpowiedzialny, i w której zakon augustianów jest obecny od ko¨½ca XIII w.
Droga jubileuszowa
Ko?ció? zosta? w??czony do Drogi Jubileuszowej ?Kobiety ¨C Doktorzy Ko?cio?a i Patronki Europy¡±, aby w wyj?tkowy sposób upami?tni? ?w. Benedykt? Teres? od Krzy?a (Edyt? Stein), która w swojej formacji filozoficznej i jako karmelitanka pozostawa?a pod szczególnym wp?ywem nauki biskupa Hippony.
Stary i nowy ko?ció?
Prac? nad budow? ?wi?tyni rozpocz?to pod koniec XIV w., rozbudowana zosta?a w XV w. Bazylika ?w. Augustyna na Polu Marsowym jest jednym z pierwszych rzymskich ko?cio?ów renesansowych. Sta?a si? siedzib? wspólnoty klasztornej augustianów, zast?puj?c staro?ytny i ma?y ko?ció? ?w. Tryfona, który dzi? ju? nie istnieje. Zosta? on przekazany w 1287 r. przez Honoriusza IV pustelnikom ?w. Augustyna. Znajdowa? si? przy via della Scrofa i zosta? zniszczony oko?o po?owy XVIII w. w celu umo?liwienia kontynuacji prac rozbudowy klasztoru augustianów, prowadzonych przez Luigiego Vanvitellego. S?ynny architekt zaprojektowa? równie? pomieszczenia, w których mie?ci si? siedziba Biblioteki Angelica ¨C jednej z pierwszych bibliotek w Europie otwartej dla publicznego u?ytku.
Marmury z Koloseum
Wed?ug tradycji majestatyczna i imponuj?ca fasada bazyliki zosta?a wykonana z bloków trawertynu pochodz?cych z Koloseum, dzi?ki hojno?ci kard. Guillaume¡¯a d¡¯Estouteville. Purpurat zleci? przebudow? w latach 1479-1483. Nad g?ównym portalem znajduje si? fresk przedstawiaj?cy przekazanie regu?y augustia¨½skiej.
Obrazy maryjne
Pod koniec XVIII i na pocz?tku XIX w. wn?trze zyska?o ostateczny uk?ad: plan krzy?a ?aci¨½skiego podzielony na trzy nawy. W nawie g?ównej znajduj? si? freski po?wi?cone Matce Bo?ej, autorstwa rzymskiego malarza Pietra Gagliardiego, po og?oszeniu Dogmatu o Niepokalanym Pocz?ciu.
Bazylika pielgrzymów
O?tarz g?ówny ¨C nad którym znajduje si? bizantyjska ikona z IX w. z Konstantynopola ¨C pochodzi z epoki baroku. ?Ikona przedstawia Matk? Bo?? jako t?, która wskazuje Chrystusa, drog? dla chrze?cijan¡± ¨C wyja?nia o. Cormio, podkre?laj?c znaczenie tematu pielgrzymowania w tej bazylice. Znajdowa?a si? ona bowiem wzd?u? ??wi?tej drogi¡± (Via Sacra), która prowadzi?a do Bazyliki ?w. Piotra w Watykanie.
Bazylika matek
Kolejn? cech? charakterystyczn? bazyliki jest jej zwi?zek z macierzy¨½stwem. Liczne wota na ?cianach ?wiadcz? o niezliczonych ?askach otrzymanych od Maryi i nawi?zuj? do rze?by czczonej w Rzymie od wieków. Jest to Madonna del Parto, autorstwa Jacopo Tattiego, zwanego Sansovino, wykonana z jednego bloku marmuru w latach 1516-1521. W XIX w. modli?a si? przed ni? równie? matka b?. Alfreda Ildefonsa Schustera, uzyskuj?c ?ask? uzdrowienia syna. W 1822 r. Pius VII udzieli? odpustu tym, którzy uca?owali stop? Matki Bo?ej. Nap?yw pielgrzymów by? tak du?y, ?e marmur uleg? zu?yciu i konieczna by?a jego wymiana na stop? wykonan? ze srebra.
Grób ?w. Moniki
?Nadal spotykamy tu wiele matek, które przychodz?, aby powierzy? swoje pragnienie posiadania dziecka lub trudno?ci w donoszeniu ci??y¡± ¨C wyja?nia rektor bazyliki, wskazuj?c kolejne znacz?ce miejsce w ?wi?tyni: grób ?w. Moniki. Doczesne szcz?tki matki ?w. Augustyna trafi?y tu z woli papie?a Marcina V w XV w. Pochodzi?y z katedry ?w. Aurei w Ostii, gdzie Monika zmar?a w 387 r., i gdzie nadal istnieje wspólnota augustianów. Pocz?tkowo szcz?tki by?y przechowywane w XV-wiecznym sarkofagu wykonanym przez rze?biarza Isaia z Pizy. Nast?pnie przeniesiono je pod o?tarz w ostatniej kaplicy w lewej nawie.
Modlitwa za dzieci, które utraci?y wiar?
?Bazylika jest celem wielu matek, których dzieci oddali?y si? od wiary¡± ¨C komentuje o. Cormio. ?Monika jest matk?, która powo?a?a Augustyna nie tylko do ?ycia biologicznego, ale przede wszystkim do ?ycia w wierze. My?l?, ?e mi?o??, jak? Augustyn darzy? Ko?ció?, jest owocem relacji, jak? mia? z matk?. Dla Doktora Ko?cio?a Ko?ció? jest bowiem matk?, która karmi swoje dzieci sakramentami i w?a?ciw? doktryn?, chroni je i broni przed b??dami herezji. Duchowo?? augustia¨½ska nie mo?e by? oddzielona od relacji mi?dzy Monik? a Augustynem¡±.
Franciszek i Leon przy grobie ?w. Moniki
Ziemia z Tagasty ¨C miasta, w którym urodzili si? Monika i Augustyn, znajduje si? w naczyniu umieszczonym obok o?tarza, przed którym 28 sierpnia 2013 r., przy okazji kapitu?y generalnej augustianów, modli? si? równie? papie? Franciszek. ?Tego dnia ¨C opowiada rektor bazyliki ¨C obecny by? tak?e ówczesny przeor generalny o. Robert Prevost, który ko¨½czy? swoj? 12-letni? kadencj?. By?o to jakby przekazanie pochodni¡±.
Madonna pielgrzymów Caravaggia
Niekwestionowanym arcydzie?em znajduj?cym si? w bazylice ?w. Augustyna na Polu Marsowym jest Madonna pielgrzymów Caravaggia, zwana tak?e Madonn? Loreta¨½sk?. Obraz zosta? zamówiony na pocz?tku XVII w. przez notariusza z Bolonii, Ermete Cavallettiego, i podarowany dla ko?cio?a przez malarza w podzi?kowaniu za schronienie udzielone mu podczas ucieczki po aresztowaniu. U stóp Maryi z Dzieci?tkiem w ramionach, w dramatycznej grze ?wiat?a i cienia, kl?cz? dwaj pielgrzymi, ubrani w ?achmany, z poranionymi i brudnymi stopami.
Przes?anie augustia¨½skie
?Jest to ostatnie dzie?o Caravaggia wykonane w Rzymie. Rodzina Cavalletti pochodzi?a z regionu Marche i by?a oddana Matce Bo?ej z Loreto. Maryja przedstawiona jest przed domem, Santa Casa, zaledwie naszkicowanym za pomoc? stopnia i framugi. Nie mieszka w szlacheckim domu. Bia?a tkanina, któr? podtrzymuje Dzieci?tko, nawi?zuje do ca?unu M?ki Pa¨½skiej¡±. Przes?anie tego dzie?a jest typowe dla duchowo?ci augustia¨½skiej. ?Ruch skierowany ku Bogu ¨C zauwa?a o. Cormio ¨C nie nast?puje wy??cznie dzi?ki woli cz?owieka. Zawsze istnieje Bo?a ?aska, która nas wyprzedza i wychodzi nam naprzeciw¡±.
Prorok Izajasz Rafaela
W tej rzymskiej bazylice znajduje si? tak?e dzie?o innego wielkiego mistrza ¨C Rafaela. Fresk przedstawiaj?cy proroka Izajasza, namalowany w 1512 r. przez artyst? z Urbino, nosi w sobie monumentalny styl wspó?czesnych fresków Micha?a Anio?a w Kaplicy Syksty¨½skiej. ?Izajasz ¨C zauwa?a o. Pasquale Cormio ¨C zapowiada narodziny Mesjasza i niesie na zwoju, zapisanym w j?zyku hebrajskim, zaproszenie do wej?cia do rodziny Chrystusa: Ko?cio?a¡±. Proroctwo to zosta?o ukazane w znajduj?cej si? poni?ej rze?bie, któr? wykona? Andrea Sansovino, po?wi?conej Naj?wi?tszej Maryi Pannie ze ?w. Ann?.
Krucyfiks ?w. Filipa Neri
W duchu owocnej relacji mi?dzy sztuk?, wiar? a pobo?no?ci? w bazylice ?w. Augustyna na Polu Marsowym napotykamy kolejny klejnot. Jest nim cenny krucyfiks z XVI w. ?w. Filip Neri sp?dza? przed nim wiele godzin na modlitwie w czasach, gdy studiowa? teologi? w presti?owej szkole nale??cej do augustianów.
Dzi?kujemy, ?e przeczyta?a?/e? ten artyku?. Je?li chcesz by? na bie??co zapraszamy do zapisania si? na newsletter klikaj?c tutaj.