Gin臋li z r膮k Niemc贸w, teraz s膮 coraz bli偶ej chwa艂y o艂tarzy
Karol Darmoros
Rok 2024 przynosi kolejne wa偶ne rocznice zwi膮zane z histori膮 II wojny 艣wiatowej a tak偶e kultem jej m臋czenników. 85 lat temu Polska jako pierwsza stawi艂a czo艂a zbrodniczej polityce i napa艣ci nazistowskich Niemiec. Pad艂a równie偶 ofiar膮 agresji sowieckiej Rosji. Czas wojny, obok nieopisanego dramatu, przyniós艂 Ko艣cio艂owi wielu nowych or臋downików w niebie. 25 lat temu 艣w. Jan Pawe艂 II beatyfikowa艂 w Warszawie grup臋 108 polskich m臋czenników.
Kluczowa rola positio
Ten akt sta艂 si臋 impulsem do przygotowa艅 do wyniesienia na o艂tarze kolejnych rodaków zamordowanych w czasie II wojny 艣wiatowej. Proces ks. Henryka Szumana i 70 towarzyszy jest obecnie na etapie rzymskim. Ks. dr Dariusz Dr膮偶ek nie chce podawa膰 terminu zako艅czenia pisania positio, ale zapewnia, 偶e stanie si臋 to 鈥瀢 niezbyt odleg艂ym czasie". W 2011 roku w ówczesnej Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych w Watykanie z艂o偶ono ponad 100 tomów akt dotycz膮cych kandydatów na o艂tarze. Wtedy w tej grupie znajdowa艂a si臋 jeszcze 鈥� dzi艣 ju偶 beatyfikowana - rodzina Ulmów. Ostatecznie po kilku wy艂膮czeniach tzw. druga grupa domniemanych m臋czenników to 71 osób, z艂o偶ona g艂ównie z duchownych. Zadaniem ks. Dariusza Dr膮偶ka jest streszczenie w positio tych przesz艂o 100 tomów akt do oko艂o dwóch-trzech, uwzgl臋dniaj膮c szczególnie to, co wi膮偶e si臋 z domnieman膮 艣mierci膮 m臋cze艅sk膮. 鈥濶ad przygotowywaniem positio czuwa z ramienia Kongregacji (dzi艣 Dykasterii) tzw. relator sprawy. By艂 nim najpierw franciszkanin, o. prof. Zdzis艂aw Kijas, za艣 od marca 2020 roku relatorem sprawy jest karmelita, o. Szczepan Pra艣kiewicz OCD" - przekaza艂 ks. Dr膮偶ek.
艢mier膰 za odmow臋 profanacji
Okazj膮 do rozmowy z postulatorem jest równie偶 przypadaj膮ca dzi艣 - 4 wrze艣nia - 85. rocznica 艣mierci jednego z dwóch cz艂onków tej grupy, niezwi膮zanego z duchowie艅stwem. Chodzi o Ignacego Trend臋, niepi艣miennego ch艂opa z Lelowa nieopodal Cz臋stochowy, zamordowanego przez Niemców za odmow臋 spalenia krzy偶a w miejscowym ko艣ciele. Drug膮 osob膮 艣wieck膮 jest zamordowana za obron臋 czysto艣ci Julia Buniowska.
Jednak w grupie kandydatów na o艂tarze dominuj膮 ksi臋偶a, bracia zakonni, kap艂ani nale偶膮cy do zgromadze艅, siostry zakonne a tak偶e klerycy i nowicjusze. 鈥濿szyscy zdawali sobie spraw臋 z nadchodz膮cego niebezpiecze艅stwa dla 偶ycia i prze艣ladowania, nie tylko osobistego, ale tak偶e dla 偶ycia ca艂ego spo艂ecze艅stwa" - zaznaczy艂 ks. dr Dariusz Dr膮偶ek. W tym kontek艣cie kap艂an diecezji pelpli艅skiej wskazuje na wyró偶nionego w tytule sprawy ks. pra艂ata Henryka Szumana. Do 1 wrze艣nia 1939 roku by艂 on proboszczem w Starogardzie Gda艅skim, kiedy to zosta艂 zmuszony do opuszczenia parafii 艣w. Mateusza. Zgin膮艂 miesi膮c pó藕niej rozstrzelany przez Niemców w publicznej egzekucji pod murem ko艣cio艂a 艣w. Miko艂aja w Bydgoszczy-Fordonie.
Odwaga wzmacniania przez modlitw臋
Ksi膮dz Henryk Szuman zosta艂 kap艂anem jeszcze przed I wojn膮 艣wiatow膮. Po jej zako艅czeniu zosta艂 proboszczem w Starogardzie Gda艅skim. 鈥濶a kilka lat przed wojn膮 mówi艂 - przygotujmy nasze serca, przygotujmy si臋, bo nadchodzi wojna. Mo偶na powiedzie膰 - smutne proroctwo, ale z drugiej strony to 艣wiadomo艣膰 wielkiego zagro偶enia i ch臋膰 zdopingowania ludzi, by si臋 duchowo przygotowali, czy przez przemian臋 swojego 偶ycia, czy przez modlitw臋. Nie by艂o to czcze straszenie" - zauwa偶y艂 ks. dr Dariusz Dr膮偶ek.
Wed艂ug postulatora, drugim wspólnym mianownikiem 71 kandydatów na o艂tarze jest to, 偶e wszyscy mieli potrzeb臋 wytrwania w powierzonych sobie zadaniach i funkcjach. 鈥濻tawali si臋 w ten sposób punktem odniesienia dla swych wspólnot" - doda艂 rozmówca Radia Watyka艅skiego. Kolejn膮 cech膮 wspóln膮 ks. Henryka Szumana i 70 towarzyszy jest, zdaniem ks. Dr膮偶ka, ich bezgraniczne zaufanie Bogu i kluczowe znaczenie modlitwy w ich 偶yciu. W tym kontek艣cie przywo艂uje bo偶onarodzeniow膮 kartk臋, jak膮 S艂uga Bo偶y ks. Edmund Ka艂as, misjonarz 艢wi臋tej Rodziny, pracuj膮cy w艣ród Polonii francuskiej, wys艂a艂 do swoich rodziców. 鈥濩hcia艂bym Was ponownie przekona膰, 偶e modlitwa dobrze odmówiona jest wielk膮, nadprzyrodzon膮 si艂膮. Osobi艣cie sam przekona艂em si臋 o tym, kiedy modlimy si臋 z wielk膮 wiar膮 i nadziej膮, mo偶na by膰 ca艂kowicie spokojnym o swoj膮 przysz艂o艣膰" - napisa艂 ks. Ka艂as.
Postulator procesu beatyfikacyjnego przyzna艂, 偶e gdy zapozna艂 si臋 z tymi s艂owami, to ta jedna kartka sta艂a si臋 dla niego wielk膮 katechez膮 o modlitwie. 鈥濻艂udzy Bo偶y pozostawili w ludziach, którzy ich znali, niezatarty 艣lad wiary dzia艂aj膮cej, pracowito艣ci, dobroci, troskliwo艣ci o wspó艂braci i innych ludzi w podobnej niedoli. Ka偶dy z nich da艂 wyraz swej godno艣ci cz艂owieka, Polaka, chrze艣cijanina" - podkre艣li艂 ks. dr Dr膮偶ek.
Fama sanctitatis promienieje
Cho膰, jak zaznacza, sam nie uczestniczy艂 w fazie wyboru kandydatów, to uwa偶a, 偶e najwa偶niejszym kryterium przy tworzeniu tej grupy by艂a istniej膮ca ju偶 fama sanctitatis, czyli s艂awa 艣wi臋to艣ci, zwi膮zana z poniesion膮 m臋cze艅sk膮 艣mierci膮. Równie istotnym kryterium by艂a mo偶liwo艣膰 zgromadzenia, odnalezienia odpowiednich dokumentów o tych wydarzeniach. I tak w jednej grupie mogli znale藕膰 si臋 wspomniani ks. Henryk Szuman, wieloletni proboszcz ze Starogardu Gda艅skiego, rozstrzelany przez Niemców 2 pa藕dziernika 1939 roku w Bydgoszczy-Fordonie oraz niepi艣mienny ch艂op z Lelowa Ignacy Trenda, zabity miesi膮c wcze艣niej za odmow臋 spalenia krucyfiksu na oczach mieszka艅ców wsi.
鈥濿ydaj mi si臋 jednak, 偶e z up艂ywem czasu coraz wi臋cej ludzi przypomina sobie o swoich bliskich i znajomych, którzy te偶 zgin臋li z r臋ki okupanta i teraz odczuwaj膮, 偶e i oni mogli byli zosta膰 lub mog膮 nadal zosta膰 zaproponowani do zbadania kwestii ich m臋cze艅stwa" - puentuje ks. dr Dariusz Dr膮偶ek.
(Autor jest pracownikiem Polskiego Radia)
Dzi臋kujemy, 偶e przeczyta艂a艣/e艣 ten artyku艂. Je艣li chcesz by膰 na bie偶膮co zapraszamy do zapisania si臋 na newsletter klikaj膮c tutaj.
