Episkopo wa Lok¨´mu Ambongo: Kosalela to kotimola mabanga ya ntalo esengeli kozala kati na bosembo ya klima
Albys KBD CP ¨C Kinshasa/RDC
Episkopo-Mokonzi ya Kinshasa alandi ndakisa ya ekolo na yé, Républiki Démokratiki ya Congo, mpo na kolakisa mbeba ya kosalela nkita ya nsé ya mabele na ndenge elongobani té mpe makàmà ma yango yango ezali kobebisa bato mpe ezingelo. « Lolenge eyebani, Congo ezali mboka ezali na nkita nziké, ezali mboka oyo etondisami na zamba bisika binso. Kasi likambo linene ya Congo, ezali lolenge kani bazali kosalela biloko byango zambi lelomei, ezali kolakisa ¡®te, batie liboso lisungi to litomba ya mombongo kasi, tango mosusu bazali kobosana ¡®te, na mabele maye ya Congo, ezwami na bato mpe bato banà bazali na ba lotomo ya bisika bafandi». Episkopo wa lokùmu Ambongo, alobeli yango, mpo na kotalela ezalela ya mpasi mpe ya bozangi bosembo oyo bato ba Congo bazali komona, mingimingi baye bafandi na bisika bazali kotimola mabanga ma ntalo.
Kobenga na bokebi bakompanyi batimolaka mabanga ma ntalo, bámemya lokumu la moto.
Episkopo wa lokùmu Ambongo alobaki ¡®te, ba mbula zomi mileki sima ya mokoloto to bosalima ya ¡°Boyokani bwa Paris¡±, likoló ¡°ya likita ya boyebi ya bato ya mokili mobimba na mpo ya likambo etali klima¡±, mikano oyo ezwamaki esalemi naino te, atako bikólo bizali komona mpasi mpo na mbongwana ya klima. Bozangi bosembo biye ezali komonisama mingi mpenza nabikolo ya mikili ya ngambo ya Ngele (Sudi). Bikolo biye bizali kati na kobebisama ya mopepe te, kasi ezali na bopusi monene na kobatelama ya mabélé, kobatelama y abitando minene ya bazàmba.
Na kati ya makambo mànà, Ambongo alobeli ¡°mosala mwa Eklezia mpo na bolamu ya bato¡±. Eklezya ezali ¡°kokanisa lisusu mpe kobenda likebi ya bato banso bazali kosalela biloko bya nkita ya mabele mpo na likàmà oyo ezali koyela mabele mpe mpo na limemya esengeli mpo na kopesa lokumu ya moto¡±.
Lisanga ya baepiskopo ya Congo nde ezali kobundela Républiki Démokratiki ya Congo. Bitumba byango ezali kosalema na nzela ya bibongiseli oyo esalemi lokola Commission épiscopale mpo na nkita ya nsé ya mabélé. Episkopo wa lokùmu alobaki ¡®te: ¡°Ebongiseli yango ezali na eksperiansi na oyo etali kolandela makambo matali mabanga ya ntalo mpe bopusi na yango likoló na bato¡±. Bongo, ayebisaki ¡®te etikali moke básala esika moko monene ya kotalela likambo lyango.
Mbela to libyangi mpo na kobakisa mayele na bato, mpo ya COP oyo ezali koyà
Sima ya kokweya ya boyokani ya Paris, Episkopo wa lokùmu Ambongo, asengi ¡®te COP 30 oyo ekosalema na Belem, o ekolo ya Brésil, ezala ¡°kairos mpo na kokende liboso¡±. Mokonzi moye ya yambo alingi ete ¡°bato banso báyeba likàmà oyo tokoki kozala na yango soki tozali kosalela bozwi ya mabele kozanga kokanisa mingi mpo na makambo oyo ekoki koyela biso¡±.
Nzokandé mp ona likita ya COP likoyà, mokanda mwa bobongisami (document préparatoire) mokomamaki mpe mobimisamaki o mokolo mwa yambo ya sànzà ya yuli na Vatikan. ¡°Mobeko ya bosembo mpo na makambo matali klima¡± ezali nde titre ya mokanda moye bakomi; mpe ezali na nkasa tùkù misato (30pages). Mokanda mona mozwi likanisi na mokanda Laudato Si ya Pàpa Franswà, mpe na mbela ya Pàpa Léon ya zomi na minei na ¡°kobongwana o bozindo mpenza mpo na kobatela ekelà na mobimba mwa yango, mpo bosembo ebatela bato ba bolembù, liboso mpenza baye bazali na likàmà koleka, mpe bazali konyokwama na mbongwana ya klima¡±.&²Ô²ú²õ±è;
Matondi mingi na ndéngé otángi lisolo oyo. Soki olingi kozwa basàngo tango inso, mikomisa na mokanda na biso ya basàngo na kofina esika eye.