ՄԽԻԹԱՐ ԱԲԲԱՀԱՅՐ` Մխիթարեան միաբանութեան հիմնադիրը (32)
32.- ՄԽԻԹԱՐ ԱԲԵՂԱՅԻ ՀԱՆԴԻՊՈՒՄԸ ԽԱՉԱՏՈՒՐ ՎՐԴ. ԷՐԶՐՈՒՄՑԻԻ ՀԵՏ
Այս տհաճ դէպքերէն ետք Մխիթար աբեղայ կ՚որոշէ Կոստանդնուպոլիս երթալ հանդիպելու համար Խաչատուր Վրդ. Էրզրումցիին, բազմահմուտ եւ բարեբարոյ քարոզիչին, որ երկար տարիներ Հռոմի մէջ ուսանած էր, որպէսզի առաջարկէ միասին իրականացնել ազգին լուսաւորութեան համար բազմաթիւ ուսեալ քարոզիչներ պատրաստելու ծրագիրը։
Մխիթար իրեն յատուկ հեռատեսութեամբ եւ խոհեմութեամբ չափած-կշռած էր եւ նպատակասլաց խանդավառութեամբ կ՚ուզէր իրագործուած տեսնել այն երազանքը, որ անհրաժեշտ միջոցն էր ազգին հոգեւոր կեանքին բարձրացման եւ եկեղեցւոյ միութեան հաստատման, այսինքն աշակերտներ հաւաքելու եւ նուիրեալ հոգեւորականներու ուսուցումը ապահովելու, որոնք իրենց կարգին աննկուն եւ անձնազոհ պիտի նուիրուէին հայ ժողովուրդի հոգեւոր վերելքի աշխատանքի ծառայութեան։
Այսպէս Մխիթար կը պատրաստուի ճամբայ ելլել։ Յովհաննէսին կը խոստանայ ընդունիլ որպէս աշակերտ երբ իր ծնողքին հետ հարցերը լուծէր եւ հրաժեշտ տալով իր բոլոր բարեկամներուն կը մեկնի Կոստանդնուպոլիս 1697 թուականին։
Խաչատուր Վրդ. Էրզրումցիի հետ հանդիպումը սկիզբ կու տայ բարեկամութեան մը որ երկար տարիներ պիտի տեւէր։ Շատ անգամ իրենց կեանքի ճանապարհները պիտի խաչուին եւ միշտ իրարու մասին մեծ գնահատանքով պիտի արտայայտուին, իրարու նեցուկ կանգնելով։ Կոստանդնուպոլսոյ մէջ յաճախակի հանդիպումներէ ետք երբ կը մտերմանան իրարու, Մխիթար կը բացայայտէ իր ծրագիրը եւ կ՚առաջարկէ Խաչատուր Վարդապետին ստանձնելու գործին առաջնորդութիւնը՝ զայն միասին իրականացնելու հեռանկարով։ Խաչատուր Վարդապետ գործին յաջողութեան համար անհրաժեշտ կը գտնէ գոնէ հարիւր քսակ ոսկի դահեկան գումար մը առձեռն ունենալ, ինչ որ բնականաբար Մխիթար աբեղայ իր տրամադրութեան չունէր։
Մխիթար աբեղայի մտքին մէջ անջնջելի կերպով տպաւորուած էր Սեւանի Տիրամօր տեսիլքը եւ ականջներուն մէջ անընդհատ կը հնչէին Աստուածամօր խօսքերը։ Սիրտը թունդ ելած կը փափախէր շարունակ Երկնաւոր Մօր կամքը օր առաջ կատարելու ցանկութեամբ։ Այսպէս աննկուն վճռակամութեամբ գօտեպնդուած Մխիթար կը վճռէ հետամուտ ըլլալ իր տեսլականը իրագործելու։
Այդ օրերուն Կոստանդնուպոլիս կը ժամանէ իր առաջին աշակերտը՝ Յովհաննէս, որ Սեբաստիոյ մէջ համոզելով իր ծնողները՝ ամէն ինչ թողած եկած էր Մխիթարի ետեւէն։ Յովհան անունով երիտասարդ մըն ալ Մխիթարի քարոզները լսելով փափաք կը յայտնէ անոր աշակերտելու, եւ թէեւ նշանուած էր եւ շուտով հարսնիք պիտի կատարէին՝ ամէն բանէ հրաժարելով կը նախընտրէ հետեւիլ Քրիստոսի։
Շնորհակալութիւն յօդուածը ընթերցելուն համար։ Եթէ կը փափաքիս թարմ լուրեր ստանալ կը հրաւիրենք բաժանորդագրուիլ մեր լրաթերթին` սեղմելով այստեղ