MAP

2024.03.22 Mkhitar Sebastasi

ՄԽԻԹԱՐ ԱԲԲԱՀԱՅՐ` Մխիթարեան միաբանութեան հիմնադիրը (14)

Մխիթար սարկաւագ կը մեկնի Սեւանի վանքէն դէպի Բասեն - Մխիթար Աբբահօր մահուան 275րդ Յոբելեան - Հաղորդաշարը պատրաստեց Մխիթարեան միաբանութեան ուխտէն՝ Հ. Սերոբ Վրդ. Չամուրլեան

 ՄԽԻ­ԹԱՐ ՍԱՐ­ԿԱ­ՒԱ­Գ ԿԱ­ՐԻ­ՆԻ ՃԱՄ­ԲՈՎ ԿԸ ՀԱՍ­ՆԻ ՍԵ­ԲԱՍ­ՏԻԱ

Ունկնդրէ հաղորդաշարը

            ­Բա­սենի վան­քէն մեկ­նե­լով, Մխի­թար սար­կա­ւագ կ՚եր­թայ Կա­րին եւ որոշ ժա­մա­նակ մը հոն կը մնայ, սպա­սե­լով որ դէ­պի Սե­բաս­տիա գա­ցող ու­ղե­ւոր­նե­րու խում­բը հա­ւա­քուի։

            ­Կա­րի­նի մէջ Մխի­թար կ՚ի­ջե­ւա­նի Պօ­ղոս անու­նով բա­րե­պաշտ մար­դու մը տու­նը, որ քա­ջա­տե­ղեակ էր կա­թո­ղի­կէ հա­ւատ­քին եւ նոյ­նիսկ ուխ­տի գա­ցած էր Հռոմ։ Ան մանրամասնօրէն կը պատ­մէ Մխի­թա­րի արեւ­մուտ­քի քրիս­տո­նեանե­րու ծաղ­կուն վի­ճա­կը, Հռո­մի ան­հա­մար եկե­ղե­ցի­նե­րու, ճոխ գրա­դա­րան­նե­րով հա­րուստ, ան­թիւ վան­քե­րու եւ զա­նա­զան կրօ­նա­ւո­րա­կան հա­ստատու­թիւն­նե­րու մա­սին, եւ թէ ինչ­պէս բո­լոր քրիս­տո­նեանե­րը Քա­հա­նա­յա­պե­տի առաջ­նոր­դու­թեամբ կը ղե­կա­վա­րուէին։ Մխի­թար այս բո­լո­րը լսե­լով կը խան­դա­վա­ռուի եւ կը մտադ­րէ օր մը ինքն ալ Հռոմ եր­թալ ու այ­ցե­լել։

­Պօ­ղո­սի տան մէջ հե­տաքրք­րա­կան գիր­քեր գտ­նե­լով՝ Մխի­թար իր ժա­մա­նա­կը կը նուի­րէ ընթերցելու, յատ­կա­պէս Հայոց եւ Հռո­մի եկե­ղեց­ւոյ յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րու մա­սին պատմող գիր­քե­րը, ինչ­պէս 165­8ին հրա­տա­րա­կուած Կղե­մէս Կա­լա­նո­սի «Միաբա­նու­թիւն Հայոց սուրբ Եկե­ղեց­ւոյն ընդ մե­ծի սուրբ Եկե­ղեց­ւոյն Հռո­մայ» եռա­հա­տոր մա­տեանը, եւ ու­րիշ գոր­ծե­ր, որոնց­մէ քա­ղուա­ծա­բար կա­րե­ւոր հա­տուած­նե­րը կ՚ա­ւելց­նէ իր հա­տըն­տի­րին մէջ, ուր Աս­տուա­ծա­շուն­չէն, Յայս­մա­ւուր­քէն, Յի­սուս Որ­դիէն, Շա­րակ­նո­ցէն եւ այլ գիր­քե­րէն վկա­յու­թիւն­ներ հա­ւա­քած էր։

­            Երբ Սե­բաս­տիա մեկ­նող ու­ղե­ւոր­նե­րու խում­բը կը կազ­մուի, Մխի­թար սար­կա­ւագ անոնց հետ ճամ­բայ կ՚ել­լէ եւ 169­4ի Յու­նի­սին կը հաս­նի Սե­բաս­տիա, ան­հուն ու­րա­խու­թեան պատ­ճառ դառ­նա­լով իր ծնող­քին եւ ազ­գա­կան­նե­րուն, ինչ­պէս նաեւ իր հո­գե­ւոր դաս­տիարակ­նե­րէն երէց քրոջ՝ Մա­նա­սէին, որ տա­կա­ւին ողջ էր։ Ապա բարձ­րա­նա­լով Ս. Նշան վան­քը՝ հոն կ՚ի­ջե­ւա­նի։

­            Այս շր­ջա­նին Մխի­թար սար­կա­ւագ նոր եւ զար­մա­նա­լի եռան­դով մը տոգորուած, կը նուի­րուի անընդ­մէջ ըն­թեր­ցա­նու­թեան, ուր որ պա­տա­հէր, նոյ­նիսկ ճամ­բոր­դե­լու ըն­թաց­քին, իշու վրայ հե­ծած ժա­մա­նակ գիրք կը կարդար։ Ուս­ման ծա­րա­ւը կը յա­գեց­նէ վան­քի հա­րուստ գրա­դա­րա­նի ձե­ռա­գիր­նե­րը ու­սում­նա­սի­րե­լով։ Իր հա­րա­զատ վան­քի առանձ­նու­թեան մէջ առ­տուը­նէ մին­չեւ կէ­սօր կը նուի­րուէր Ս. Գր­քի եւ կամ ու­րիշ վար­դա­պե­տա­կան գիր­քե­րու ըն­թերց­ման. կը կար­դար առանց ձանձ­րա­նա­լու եւ կը խորհր­դա­ծէր կար­դա­ցած բա­ռե­րու միտքն ու իմաս­տը քն­նե­լով։ Ճա­շէն ետք քիչ մը դա­դար կ՚առ­նէր եւ ապա կր­կին կ՚անց­նէր ուսումնասիրութեան մին­չեւ երե­կոյ։ Նոյ­նիսկ գի­շե­րը, քու­նի ժա­մե­րը զո­հե­լով ճրա­գի լոյ­սով գիրք կը կար­դար։ Իսկ եթէ ստի­պուէր նիւ­թա­կան գոր­ծով զբա­ղիլ եւ կամ մի­ջա­դէպ մը խա­փա­նէր իր ըն­թեր­ցու­մը՝ այդ ըն­թաց­քին կար­դա­ցած­նե­րը վերյի­շե­լով՝ անոնց մա­սին կը մտո­րէր եւ կը փոր­ձէր խո­րա­թա­փանց ակ­նար­կով վեր­լու­ծել, քն­նել եւ ըմբռ­նել ներկայացուած գա­ղա­փար­նե­րը։

Շնորհակալութիւն յօդուածը ընթերցելուն համար։ Եթէ կը փափաքիս թարմ լուրեր ստանալ կը հրաւիրենք բաժանորդագրուիլ մեր լրաթերթին` սեղմելով այստեղ

16/01/2025, 07:58