Пакліканыя быць людзьмі
Тэкст: Андрэа Тарніелі / Пераклад і адаптацыя: Аляксандр Панчанка - Vatican News
“Папа, разважаючы над прыпавесцю пра Добрага самараніна, тлумачыў, што ў сустрэчах, з якіх саткана наша жыццё, “праяўляецца тое, кім мы з’яўляемся насамрэч”, і перад абліччам безабароннасці і слабасці іншага чалавека мы можам “паклапаціцца пра яго або зрабіць выгляд, што нічога не заўважылі”. Менавіта гэта здарылася ў евангельскім аповедзе: два рэлігійныя дзеячы, якія мелі прывілей уваходзіць у святое месца – Ерузалемскі храм, не спыніліся каля чалавека, параненага разбойнікамі, што ляжаў на ўзбочыне дарогі. Спачуванне праявіў самаранін – той, каго юдэі лічылі нячыстым.
Леў XIV у сваёй катэхезе адзначаў: “Практыкаванне веры не робіць аўтаматычна чалавека спагадлівым. Бо спачуванне – гэта найперш пытанне чалавечнасці, а не рэлігійнасці!”. Быць вернікам і практыкуючым, быць Божым служыцелем – не азначае аўтаматычна быць спагадлівым, не гарантуе таго, што мы дазволім “паранiць сябе” рэальнасцю, сустрэчамі, патрэбамі людзей, што сустракаюцца нам: перш чым быць вернікамі, мы пакліканы быць людзьмі. І менавіта гэта чалавечнасць, гэта здольнасць да спачування становіцца магчымасцю для сведчання Евангелля.
На гэта звяртаў увагу яшчэ ў 1959 годзе з прароцкай яснасцю малады прафесар фундаментальнай тэалогіі Бонскага ўніверсітэта ксёндз Ёзаф Ратцынгер, які ў эсэ “Новыя язычнікі і Касцёл”, разважаючы над змененымі ўмовамі секулярызаванага грамадства, так казаў пра місійнае сведчанне: “Хрысціянін павінен быць хутчэй радасным чалавекам сярод іншых, бліжнім там, дзе ён не можа быць хрысціянскім братам”. Гэта значыць тым, хто становіцца “бліжнім”, як Добры самаранін.
“Я таксама лічу – дадаваў будучы Папа – што ва ўзаемаадносінах з няверуючымі ён павінен быць найперш і перадусім чалавекам: не раздражняць пастаяннымі спробамі навяртання і прапаведавання… Ён не павінен быць прапаведнікам, але проста чалавекам – адкрытым і шчырым”. Ратцынгер ужо тады выразна разумеў, адкуль нараджаецца і як можа заўсёды адраджацца Касцёл: з асабістага сведчання людзей, прыцягнутых Хрыстом і здольных сведчыць пра Яго сваім жыццём – у спачуванні, у быцці спадарожнікамі для кожнага чалавека. І наадварот – будучы Папа Бэнэдыкт XVI ужо тады добра ўсведамляў, якой ілюзіяй з’яўляецца надзея спыніць заняпад заходняга хрысціянства, замыкаючыся ў крэпасці, зводзячы веру да традыцыяналізму, да групавой тоеснасці або да ідэалогіі на карысць нейкага палітычнага праекта.
Вось у чым, урэшце, ключ місіі і сіла абвяшчэння ў эпоху перамен, якую мы перажываем: у людзях, пакліканых быць найперш чалавечнымі – адкрытымі і спагадлівымі; у хрысціянах, якія не лічаць сябе вышэйшымі за іншых, бо разумеюць, што нярэдка менавіта тыя, каго мы лічым “далёкімі” і “нячыстымі”, даюць нам сапраўднае сведчанне спачування, як добры самаранін з Евангелля”.
