Рост смяротных пакарання?: паз?цыя Касцёла застаецца нязменнай
Марыя Валодз?на - Vatican News
Згодна з статыстычным? даным? Amnesty International, у 2024 годзе ? свеце было выканана 1518 смяротных пакарання?. Гэта найвышэйшая заф?ксаваная колькасць выпадка? пачынаючы з 2015 года. Большасць пакарання? – 1380 экзекуцый – прыйшл?ся на ?ран, ?рак ? Сауда?скую Арав?ю. Адсутн?чаюць дакладныя л?чбы з К?тая, Па?ночнай Карэ? ? В’етнама, дзе верагодна, па-ранейшаму, здзяйсняюць тысячы смяротных пакарання? у год. У ЗША заф?ксаваныя 25 экзекуцый, што на 1 больш, чым у 2023 годзе. З ?ншага боку, 113 дзяржа? цалкам адмов?л?ся ад смяротнага пакарання, а 145 кра?н больш не ?жываюць яго на практыцы.
Эвалюцыя ста?лення Касцёла
За стагоддз? Катал?цк? Касцёл прайшо? до?г? шлях у сва?м ста?ленн? да смяротнага пакарання. Каля 500 гадо? таму яно яшчэ разглядалася як магчымы спосаб справядл?вага пакарання. У Катэх?з?се Трыдэнцкага сабора суддзя?, як?я вынос?л? смяротныя прысуды, называл? “выкана?цам? Боскага закона".
Але з цягам часу шэраг сацыяльных, пал?тычных, ментальных ? прававых змен па?плывал? на гэта ста?ленне. Напрацягу некальк?х апошн?х пантыф?ката? Касцёл катэгарычна асуджае гэты в?д пакарання, дагэтуль шырока распа?сюджаны ? мног?х кра?нах Афрык? ? Бл?зкага Усходу, а таксама ? ЗША. Касцёл сцвярджае, што кожны чалавек, якое б злачынства ён н? здзейсн??, мае годнасць ? не пав?нен быць пазба?лены надзе? на адкупленне.
Паз?цыя Франц?шка
У 2018 годзе Папа Франц?шак прыня? надзвычай важнае рашэнне: унёс змены ? пункт 2267 Катэх?з?са Катал?цкага Касцёла, як? датычыць смяротнага пакарання. У новай рэдакцы? выразна гаворыцца, што смяротнае пакаранне недапушчальнае, бо парушае недатыкальнасць ? годнасць чалавека. Касцёл бярэ на сябе абавязацельства спрыяць яго адмене ва ?с?м свеце.
Франц?шак не раз звярта?ся з закл?кам?, прамовам?, в?дэапасланням?, зваротам? да к?ра?н?ко? дзяржа? з просьбай спын?ць смяротныя пакаранн?. У сваёй юб?лейнай буле Spes non confundit ён зно? закл?ка? улады зраб?ць канкрэтны жэст ? адмян?ць смяротнае пакаранне як меру, якая “супярэчыць хрысц?янскай веры ? зн?шчае ?сялякую надзею на прабачэнне ? адна?ленне”. К?ра?н?к? некаторых кра?н адгукнул?ся на закл?к Святога Айца. Пасля тэлефоннай размовы з Папам прэз?дэнт ЗША Джо Байдэн прыня? рашэнне замян?ць 37 смяротных прысуда? на пажыццёвае турэмнае зняволенне.
Погляды папярэдн?ка?
Паз?цыя Франц?шка з'я?ляецца вын?кам шляху, распачатага яго папярэдн?кам?. Святы Ян Павел ?? л?чы?, што кожны чалавек мае права на жыццё “ад зачацця да натуральнай смерц?”. У пасланн? на свята Божага Нараджэння 1998 года ён закл?ка? забаран?ць смяротнае пакаранне, а ? студзен? 1999 года падчас в?з?ту ? ЗША пацвердз??, што н?воднаму чалавеку, нават таму, хто ?чын?? вял?кае зло, нельга адма?ляць у годнасц?, ? назва? смяротнае пакаранне “жорсткай ? бескарыснай практыкай”.
Папа Бэнэдыкт XVI у Кампенды? Катэх?з?са 2002 года сцвярджа?, што “вынесенае пакаранне пав?нна быць прапарцыйна сур'ёзнасц? злачынства”, што выпадк? абсалютнай неабходнасц? смяротнага пакарання рэдк?я, кал? наогул ?снуюць, ? закл?ка? улады абмяжо?вацца тым? сродкам? пакарання, як?я адпавядаюць прынцыпам чалавечай годнасц? ? не пазба?ляюць чалавека магчымасц? адкуп?ць сваю в?ну.
Так?м чынам, ужо тры Папы запар выразна ? рашуча закл?каюць чалавецтва адмов?цца ад смяротнага пакарання.
