Навукоўцы Ватыканскай абсерваторыі робяць прарыў у фізіцы
Аляксандр Амяльчэня - Vatican News
Уявіце сабе, што адзін і той жа пейзаж можна апісаць на дзвюх розных мовах. Гэтая карціна застаецца той жа самай, але часам праз асаблівасці другой мовы можна заўважыць нешта, што было нябачна раней. Менавіта такое адкрыццё зрабілі два навукоўцы з Ватыканскай астранамічнай абсерваторыі – айцец Габрыэле Джонці, езуіт, і ксёндз Матэа Галаверні.
Змяніўшы мову апісання, мы адкрываем новыя грані рэчаіснасці
Навукоўцы даследавалі два розныя спосабы апісання гравітацыі – таго, як планеты, зоркі і галактыкі прыцягваюцца адно да аднаго. Гэтыя два спосабы, якія называюцца "сістэма Ёрдана" і "сістэма Эйнштэйна", лічыліся проста рознымі спосабамі апісання аднаго і таго ж, як пераклад кнігі з адной мовы на другую.
Асноўны прарыў заключаецца ў тым, што пры пэўных умовах пераход ад аднаго матэматычнага апісання да другога можа выявіць зусім новыя магчымыя сцэнарыі сусвету – такія, якія нельга было ўбачыць, выкарыстоўваючы толькі адзін падыход.
Вынікі даследавання ватыканскіх навукоўцаў былі апублікаваныя ў прэстыжным навуковым часопісе "European Journal of Physics C". Іх праца паказвае, што пры пэўных умовах матэматыка можа "стварыць" новыя рашэнні для ўраўненняў Эйнштэйна, якія апісваюць такія з'явы, як чорныя дзіры або самы пачатак сусвету.
Матэматыка – гэта не проста інструмент, а акно ў неспазнаныя вымярэнні рэальнасці
Гэты навуковы прарыў выходзіць далёка за межы простага тэхнічнага дасягнення: ён дэманструе, што выбар матэматычнай мовы можа карэнным чынам змяніць тое, што мы ўспрымаем як рэальнасць. Такі падыход адкрывае новыя шляхі да лепшага разумення чорных дзір, пачатку сусвету і набліжае навукоўцаў да вырашэння адной з самых складаных задач сучаснай фізікі – спалучэння тэорыі гравітацыі з квантавай механікай.
Сімвалічна, што гэтае дасягненне належыць менавіта навукоўцам Ватыканскай абсерваторыі, якая мае шматвекавую гісторыю ўдзелу ў астранамічных даследаваннях і яскрава сведчыць, што навука і вера могуць плённа супрацоўнічаць у пошуку разумення фундаментальных законаў нашага сусвету.
