Рэформа канклава: як Ян Павел II пераасэнсава? выбары Папы
Vatican News
Ян Павел II, разумеючы патрэбу адаптаваць працэс выбару Папы да сучасных рэал?й, у 1996 годзе выда? Апостальскую канстытуцыю "Universi Dominici Gregis", якая замян?ла папярэдн? дакумент Па?ла VI з 1975 года. Як адзначае Малгажата Орань з Любл?нскага катал?цкага ?н?верс?тэта ? артыкуле для агенцтва “KAI”, Папа захава? асно?ныя традыцыйныя элементы, аднак увё? шэраг важных змен.
Не адыходз?ць ад мудрых традыцый, але адаптаваць ?х да сучаснасц?
"У фармуляванн? новых норм я паклапац??ся, з ул?кам патрабавання? нашага часу, каб не адысц? ?стотным чынам ад л?н??, устано?ленай мудрай ? паважанай традыцыяй, што дзейн?чае да сёння", - падкрэсл?ва? Ян Павел II ва ?ступе да Канстытуцы?.
Сярод ключавых арган?зацыйных змен – усталяванне С?кстынскай капэлы як адз?нага месца для правядзення галасавання? ? Дома Святой Марты як месца пражывання кардынала?-выбаршчыка?. Папа захава? абмежаванне колькасц? кардынала? да 120 чалавек ? ?вё? дакладныя часовыя рамк? для пачатку канклава: не раней 15-га ? не пазней 20-га дня пасля ?зн?кнення вакантнасц? папскага пасаду.
Тольк? тайнае галасаванне ? строгая таямн?ца
Адной з найбольш ?стотных змен стала выключэнне дапушчальных раней метада? выбару, так?х як акламацыя (quasi ex inspiratione) ? кампрам?с (per compromissum). Ад гэтага часу адз?най формай выбару з'я?ляецца тайнае галасаванне.
"Адз?най формай, у якой выбаршчык? могуць выказаць свой голас для выбару Б?скупа Рыма, з'я?ляецца тайнае галасаванне. Такая форма дае большыя гаранты? яснасц?, адназначнасц?, прастаты, празрыстасц?, а перш за ?сё эфекты?нага ? канструкты?нага ?дзелу ?с?х ? кожнага кардынала", - падкрэсл?ва? Папа.
Ян Павел II надава? вел?зарнае значэнне захаванню таямн?цы нарада?. Кардыналы, як?я ?дзельн?чаюць у канклаве, прыносяць урачыстую прысягу захо?ваць таямн?цу выбару Б?скупа Рыма пад пагрозай кары экскамун?к?. Адрэзаныя ад знешняга свету, яны не маюць доступу да сродка? масавай ?нфармацы?, тэлефона?, ?нтэрнэту ц? любых ?ншых сродка? камун?кацы?.
Дэталёвая працэдура выбару Пантыф?ка
У дзень пачатку канклава кардыналы прымаюць удзел ва ?рачыстай ?мшы “Pro eligendo Papa” ? Баз?л?цы Святога Пятра, а затым, у другой палове дня, працэс?яй праходзяць у С?кстынскую капэлу пад гук? г?мна “Veni Creator”.
Першае галасаванне адбываецца тольк? пасля закрыцця кардынала? у С?кстынскай капэле ? прынясення ?м? прысяг? захавання таямн?цы. Кал? першае галасаванне не прынос?ць вын?ку, наступныя галасаванн? адбываюцца наступнага дня – два перад по?днем ? два пасля по?дня. Пасля трох дзён беспаспяховых галасавання? наступае аднадзённы перапынак на мал?тву ? разважанне. Макс?мальная колькасць галасавання? – 34.
Згодна з Канстытуцыяй, для сапра?днага выбару Б?скупа Рыма патрабуецца дзве трэц? галасо?, падл?чаных у аднос?нах да агульнай колькасц? прысутных выбаршчыка?. Гэтая норма была пацверджана таксама ? пры Бэнэдыкце XVI у 2013 годзе.
Захаванне традыцы? ? навацы?
Змены, уведзеныя Янам Па?лам II, не тольк? сфарм?равал? сучасную формулу канклава, але ? забяспечыл? большую празрыстасць, аднастайнасць ? бяспеку працэдур. “Universi Dominici Gregis” застаецца адным з найважнейшых дакумента?, як?я рэгулююць выбар Папы ? сучасным Касцёле.
Уплы? норм, устано?леных на падставе Апостальскай канстытуцы? Яна Па?ла II з 1996 года, бы? в?давочны падчас наступных канклава? – у 2005 годзе пасля смерц? самога Яна Па?ла II, у 2013 годзе пасля адста?к? Бэнэдыкта XVI, а таксама цяпер, у 2025 годзе, пасля смерц? Папы Франц?шка.
