İordan çayının Qərb sahili: Yəhudi köçkünlər Taibeh sakinlərinə hücum edib
Roberto Çetera tərəfindən
Fələstində yəhudi sakinlərin törətdiyi zorakılıq artıq tamamilə xristianlardan ibarət olan yeganə fələstinli kənd – Taibeh sakinlərini də hədəfə alıb. Taibeh qədim Efraimdir, Yəhya İncilində Lazarın dirilməsindən sonra İsanın sığındığı yer kimi qeyd olunur (Yh 11:54) və burada xristian icması çox qədim köklərə malikdir. Kənddə üç kilsə mövcuddur – Latın, Yunan Pravoslav və Melkit – və bu kilsələrin keşişləri, ata Başar Favadleh, ata Cek Nobel Abed və ata Davud Xuri ötən gecə birgə çağırış edərək İsrail hakimiyyətindən, indiyədək əsasən laqeyd qalan İsrail əsgərlərinin gözü qarşısında baş verən bu zorakılığının qarşısını almağı tələb ediblər.
Taibehə hücum
Dünən bir qrup yəhudi Bizans dövrünə aid xristian qəbiristanlığının və 5-ci əsrə aid olan, Fələstindəki ən qədim və ən çox hörmət edilən xristian kilsələrindən biri sayılan Al-Xader (Müqəddəs Georgiy) kilsəsinin yaxınlığında yanğınlar törədib. Bu qəsdən törədilmiş yanğınlar son həftələrdə getdikcə artan şəkildə kəndin xristian sakinlərinə qarşı həyata keçirilən zorakılıq dalğasının davamıdır. Məskunlaşanlar həmçinin kəndin əsas dolanışıq mənbəyi olan zeytun bağlarına ziyan vurublar və kəndlilərin öz torpaqlarına gəlməsinə və orada işləməsinə mane olurlar.
Beynəlxalq ictimaiyyətə çağırış
Kəndin şərq hissəsi, keşişlərin qeyd etdiyinə görə, “qanunsuz yəhudi məskunlaşma məntəqələri üçün açıq hədəfə çevrilib və bu məntəqələr İsrail ordusunun himayəsi altında səssizcə genişlənir.” Keşişlər beynəlxalq və kilsə ictimaiyyətinə müraciət edərək, bölgəyə nümayəndələr göndərməyə, dəymiş zərəri sənədləşdirməyə və vəziyyətin tədricən necə pisləşdiyini qeydə almağa çağırırlar.
Məskunlaşanların zorakılığı
Son həftələrdə məskunlaşanların terroru təkcə Taibeh kəndini deyil, qanunsuz məskunlaşma məntəqələrinin yaxınlığında yerləşən bir neçə digər fələstinli kəndi də hədəf alıb. Məsələn, Ein Samia və Kufr Malik kəndlərində qanunsuz şəkildə oraya yerləşmiş yəhudilər evləri, nəqliyyat vasitələrini və məhsulları yandırıblar. İyun ayının sonunda zorakılığa qarşı durmağa çalışan dörd gənc fələstinli amansızcasına öldürülüb. İordan vadisi boyunca yerləşən Ein Samia kəndində isə məskunlaşan yəhudilər yerli su kəmərini – Roma dövrünə aid kanal sistemi vasitəsilə Ramallaha qədər on minlərlə fələstinliyə su təmin edən bulağı – dağıdıblar.
Yeni torpaq müsadirələri riski
Taibeh kəndi Ramallahın mərkəzi dağlıq ərazisində, dəniz səviyyəsindən 850 metr yüksəklikdə yerləşir. Buradan gecə vaxtı həm Qüdsün işıqları, həm də İordaniyanın Əs-Salt dağları görünür. Taibehin xristian sakinləri qonşu kəndlərdəki müsəlmanlarla dinc şəraitdə yaşayırlar. Onların çətinlikləri 1977-ci ildə, İsrail hökumətinin kəndin yaxınlığındakı onlarla hektar torpağı müsadirə edərək Rimonim adlı qanunsuz məskunlaşma məntəqəsi yaratması ilə başlayıb. Taibehli kəndçilərin geniş kənd təsərrüfatı sahələri müxtəlif yəhudi məskunlaşmalarını birləşdirən yolların inşası üçün əllərindən alınıb. Dünən xristian məbədlərinə edilən hücumlardan əvvəlki günlərdə də məskunlaşanlar kəndin kənar hissələrini hədəf alaraq bir evi və bir neçə avtomobili yandırıblar. Qanunsuz məskunlaşma məntəqələrinin genişləndirilməsi üçün yüzlərlə hektar fələstin torpağının müsadirə olunması riski mövcuddur.
Hazırda Taibeh-Efraimin xristian sakinlərini ən çox narahat edən məsələ budur ki, dünya ictimaiyyəti diqqətini Qəzzadakı böyük faciəyə yönəltdiyi bir zamanda, dünyanın ən qədim xristian icmasının həyatda qalmasına artan təhlükələr beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən kifayət qədər dərk edilmir.