Kardinal Parolin: “He? bir müharib? qa??lmaz, he? bir sülh mümkünsüz deyil”
Linda Bordoni t?r?find?n
Ukrayna il? ba?l? ?stanbul sammitinin dalana dir?nm?sind?n sonra dan??an Vatikan?n Dövl?t Katibi dur?unluq v? davam ed?n zorak?l?q s?b?bind?n narahatl???n? ifad? ets? d?, q?tiyy?tini d? vur?ulad?:
“?stanbul sammitinin u?ursuzlu?u müharib?ni dayand?rmaq s?yl?rinin sonu ola bilm?z v? olmamal?d?r,” – dedi. “Sülh missiyas?na sadiq qalan Müq?dd?s Taxt-Tac zorak?l?q m?ntiqin? v? müharib?ni qaç?lmaz gör?n saxta realizm? qar?? müqavim?t göst?rm?y? ça??r???n? yenil?yir.”
Papa XIV Leonun sülh? olan ba?l?l???n? xat?rladaraq v? onun sözl?rini sitat g?tir?r?k, Kardinal Parolin ?lav? etdi: “Bu sülhü yaymaq üçün bütün gücümü s?rf ed?c?y?m.”
O, h?mçinin ?lav? etdi: “Müq?dd?s Taxt-Tac dü?m?nl?rin üz-üz? g?lm?si, xalqlar?n ümidl?rinin b?rpa olunmas? v? l?yaq?tin – sülh l?yaq?tinin – yenid?n qaytar?lmas? üçün çal??ma?a h?r zaman haz?rd?r.”
Ukraynada ?dal?tli v? davaml? sülh
Papa XIV Leo daim Ukraynada “?dal?tli v? davaml?” sülhün vacibliyini vur?ulay?r. Kardinal Parolin? bu ifad?nin konkret olaraq n? dem?k oldu?unu soru?duqda, o bel? izah etdi:
“?g?r sülh yaln?z zorla q?bul etdirilmi? h?ll?rd?n v? ya qar??l?ql? qorxudan qaynaqlan?rsa, o zaman h?qiqi sülhd?n dan??maq olmaz. H?qiqi sülh d?rin, hörm?t üz?rind? qurulmu? v? ciddi dialoqdan yaran?r.”
O qeyd etdi ki, sülh bütün t?r?fl?rin l?yaq?tini qorumal?d?r: “Alçald?lmadan v? ya aç?q yaralar saxlayan ??rtl?r olmadan.”
Sülhün davaml? olmas? üçün, o davam etdi, “sülh, silah gücü il? qorunan kövr?k balanslar üz?rind? deyil, beyn?lxalq hüququn, ?dal?tin v? azadl???n möhk?m prinsipl?rin? ?saslanmal?d?r.”
Avropada silahlanma yar??? v? özünümüdafi?nin m?hdudiyy?tl?ri
Avropada artan h?rbi x?rcl?rl? ba?l? dan??an kardinal Parolin, bunun sabitliyi poza bil?c?yind?n narahat oldu?unu dil? g?tirdi:
“H?r bir ölk?nin suverenliyini v? t?hlük?sizliyini qorumas? qanunidir v? z?ruridir, lakin biz soru?mal?y?q: gör?s?n, h?rbi gücün art?r?lmas? xalqlar aras?nda etimad? möhk?ml?ndirirmi v? davaml? sülh qurma?a köm?k edirmi?”
O x?b?rdarl?q etdi ki, h?ddind?n art?q silah y???lmas? “silahlanma yar???n? alovland?rmaq v? qorxu yaymaq riski da??y?r” v? bu, “ham? üçün f?lak?tli n?tic?l?r? g?tirib ç?xara bil?r.”
“Özünümüdafi? hüququ mütl?q deyil,” dey? o vur?ulad?. “Bu hüquq qar??durmalar?n ?sas s?b?bl?rini minimuma endirm?k, h?tta tamamil? aradan qald?rmaq v?zif?si il? mü?ayi?t olunmal?d?r.”
Q?zzada humanitar böhran
Q?zzadak? v?ziyy?tl? ba?l? kardinal Parolin ayd?n ??kild? dedi:
“2025-ci ild? Q?zzada ba? ver?nl?ri görm?k q?buledilm?zdir, burada mülki ??xsl?r böyük bir humanitar faci?nin içind?dir.”
O, ?srail hökum?tini humanitar yard?ma qoyulan blokadan? d?rhal qald?rma?? ça??rd? v? bildirdi ki, müharib? probleml?ri h?ll etm?k üçün vasit? ola bilm?z. Vatikan is?, ?lav? etdi, dan???qlar yolu il? h?ll?ri d?st?kl?m?y? davam edir.
Kardinal qeyd etdi ki, “?ki at??k?s n?tic?sind? 140-dan çox girov azad olunub ki, bu da göst?rir ki, h?tta çox mür?kk?b v?ziyy?td? bel? dan???qlar t?sirli ola bil?r.”
?srail-Vatikan münasib?tl?ri v? y?hudi-xristian dialoqu
?srail Prezidenti ?shak Herzoqun Papa XIV Leonun “Pontifik Xidm?tinin Ba?lan??c?” ayinind? i?tirak?n?n dövl?tl?r aras?nda “diplomatik yum?alma” ?lam?ti olub-olmad??? soru?ulduqda, kardinal Parolin dedi: “Müq?dd?s Taxt-Tac heç vaxt qap?lar?n? heç kim? ba?lamay?b.”
O ?lav? etdi ki, “Herzoq bir dövl?tin prezidentidir v? o, dini deyil, siyasi sah?d? f?aliyy?t göst?rir. Müq?dd?s Taxt-Tac is? onunla dövl?tl?raras? m?s?l?l?rd? ?dal?tli v? davaml? sülh prosesini, ümumi maraqlar? inki?af etdirm?y? ümid edir.”
O h?mçinin Papa Fransiskin antisemitizm? qar?? q?ti v? davaml? mövqeyini vur?ulad? v? t?sdiql?di ki, Papa XIV Leo “y?hudi-xristian münasib?tl?rini inki?af etdirm?y? davam ed?c?k.”
Yeni soyuq müharib?nin qar??s?n? almaq
AB? v? Çin aras?nda artan g?rginlikl? ba?l? sual verildikd?, kardinal Parolin iki t?r?fli soyuq müharib? dü?ünc?sin? dü?m?m?k bar?d? x?b?rdarl?q etdi. “Müq?dd?s Taxt-Tac inan?r ki, bu fikir ayr?l?qlar?n?n qar??durmaya çevrilm?sinin qar??s?n? alma??n yegan? yolu dialoqdur,” dedi.
O, Va?inqton v? Pekinin ticar?t v? t?hlük?sizlik kimi vacib m?s?l?l?rd? konstruktiv dan???qlar? davam etdirm?sinin v? ortaq m?xr?c? g?lm?sinin vacibliyini vur?ulad?.
“Münaqi??nin yegan? mümkün n?tic? kimi görünm?si riskind?n qaçmaq vacibdir” dedi v? dig?r ölk?l?ri, beyn?lxalq qurumlar? çoxt?r?fli ?m?kda?l??? gücl?ndirm?y? v? dünyada gücün ?dal?tli v? tarazl? ??kild? bölünm?sin? çal??ma?a ça??rd?.
“Diplomatiya, qar??l?ql? hörm?t, ?dal?t v? ??ffafl?q – bunlar ham? üçün sülh v? davaml? inki?af axtar???nda ?sas vasit?l?rdir,” – kardinal Parolin yekunla?d?rd?.
Sülh üçün etibarl? s?s
Papa Fransiskin d?fn m?rasimind? v? Papa XIV Leonun xidm?tinin ba?lan??c Messas?nda dünya liderl?rinin i?tirak? bar?d? dü?ünc?l?rini bölü??n kardinal Parolin bunu Vatikan?n diplomatik rolunun bir daha t?sdiqi kimi qiym?tl?ndirdi:
“Bu, Müq?dd?s Taxt-Tac?n sülh? sadiqliyinin beyn?lxalq al?md? tan?nmas?n?n mühüm ?lam?ti idi.”
Papa XIV Leonun pontifikat?n?n ilk günl?ri art?q “birlikd? körpül?r qurmaq ça??r???” il? yadda qal?b v? Parolinin sözl?rin? gör?, bu, dünya liderl?ri aras?nda konstruktiv dialoqa mara?? t??viq edib.