Papa Fransisk – Həvari Peterin rolu haqqında
“Vatican News” tərəfindən
Allahın sonsuz mərhəmətinə etibar, öz zəifliyini və günahkarlığını dərk etmək, keşişlərin xalqın xidmətində olmaları üçün yenidən çağırılması, müasir şəhidlərə heyranlığı və miqrantlara olan qayğı – bunlar Papa Fransiskin 2021-ci ildə “Casa Santa Marta”-da ESNE qurucusu Noel Dias ilə müsahibəsində toxunduğu əsas mövzulardır.
Diaz, Allahın Kəlamını televiziya və radio vasitəsilə yaymaq məqsədilə qurulan “El sembrador, Nueva Evangelización” (ESNE) adlı asi imanlılardan ibarət bir təşkilatın qurucusudur. Əvvəllər sənədli film üçün nəzərdə tutulmuş, lakin heç vaxt yayımlanmamış bu müsahibə, ESNE tərəfindən cümə günü yayımlanacaq.
Aşağıda Papa Fransisklə olan müsahibənin tam mətni yer alır.
Diaz: Müqəddəs Ata, bu gün siz Şimon adlı bu şəxsin varisisiniz. Müqəddəs Yazının ona aid hissəsi sizə nəyi xatırladır?
Papa Fransisk: Çox şeyi! İsa Şimonu xalqın içindən çağırdı, onu xalqdan ayırmadı. O ərazi insanlarla dolu idi, İsa təbliğ edirdi, və insanlar Allahın Kəlamına susadıqları üçün Onu dinləməyə gəlirdilər. İsa isə səlahiyyət sahibi bir şəxs kimi danışırdı.
Birinci məqam budur: İsa hər zaman keşişlərini xalqın arasından çağırır, xalqın içindən. Əgər Peter öz mənşəyini unutmuş olsaydı, İsanın planına xəyanət etmiş olardı, elitar bir qurum yaratmış olardı. Xeyr! Çoban qoyunlarla birlikdə olmalıdır. Çünki o çobandır.
İkinci məqam: İsanın etdiyi əlamətlər, təkcə Kəlamının səlahiyyəti deyil. İnsanların Ona inamı olsun deyə möcüzə yaradır. Heç kim bunu gözləmirdi. İsanın olduğu yerdə Onun gücü hiss olunur. Peter isə şübhə edəndə, gücü olmayanda bu möcüzəni xatırlayacaq – Rəbb hər şeyi dəyişməyə qadirdir.
Peter İsanın bu möcüzəni etdiyini görəndə nə edir? Diz çökür, öz heçliyini dərk edir, təvazökar olur, öz məhdudiyyətlərini və günahkar olduğunu qəbul edir: “Rəbbim, mən günahkaram, Məndən uzaq ol”. Və İsa məhz buna çatmaq istəyirdi. Peterin yolu budur: xalqla birgə olmaq, Rəbbi dinləmək, Onun əmri ilə balıq tutmaq və möcüzəyə şahid olmaq. Üçüncü məsələ budur: öz kiçikliyini, heçliyini etiraf etmək və Rəbbə demək: “Məndən uzaq dur, çünki mən günahkaram.”
İsa deyir: “Sən günahkar olduğuna görə, Mənə tabe olduğuna görə, səni indi insan balıqçısı edəcəyəm.” Bu da dördüncü addımdır.
İsa onu yepiskop və keşiş kimi məsh etdikdə, bunu o, çoban olduğu üçün edir. Onu yüksəltmək, hansısa idarənin rəhbəri etmək üçün məsh etmir. Onu ölkəni siyasi cəhətdən idarə etməsi üçün məsh etmir. Xeyr! O, çoban olmaq üçün məsh olunur.
Bunları deyir mənə bu Müqəddəs Yazı.
Diaz: O qayığı bir kənara qoyur...
O, hər şeyi tərk edir. Elə deyilmi? Hər şeyi!
Diaz: Peterin yerinə keçmək sizə nə hiss etdirir?
Mən hiss edirəm ki, Rəbb mənimlədir, bu seçimi edən Odur. Bu hekayəyə başlayan Odur. O, bunu mənim içimdə başladı, məni dəvət etdi, mənimlə birlikdə oldu. Mənim sədaqətsizliklərimə baxmayaraq, Peter kimi bir günahkar olmağıma baxmayaraq, O məni tərk etmir. Ona görə də hiss edirəm ki, O mənə qayğı göstərir.
Diaz: Bu möhtəşəmdir! Sizinlə paylaşmaq istədiyim növbəti parça Matta İncilindəndir; burada Həvari Peter iman etirafını edir...
İsa bir sorğu ilə başlayır, O, dinləmək istəyir. Və deyir: “İnsanlar mənim haqqımda nə deyirlər?” – “Səni peyğəmbər, Vəftizçi Yəhya və ya ölülərdən dirilmiş biri hesab edirlər.”
İnsanların nə dediyini eşitdikdən sonra, İsa onlara dönərək deyir: “Bəs siz?” – yəni onları sınağa çəkir. İsa bizə müraciət edir, bizi cavab verməyə çağırır: “Bəs sən nə deyirsən? Mənim haqqımda nə düşünürsən?” Bu, İsa ilə bir dialoqdur. O, bizi adımızla çağırır.
Peter, artıq qrupun lideri kimi, ilk gündən bu statusa sahib idi. İsa onun adını dəyişdi: “Sən Şimonsan, lakin bundan sonra səni Peter (Qaya) adlandıracağam”. Beləcə onu qrupun təməl daşı etdi.
Peter bu iman etirafını edir, özünü tam şəkildə ortaya qoyur: “Sən Tom, Dik və ya Harri deyilsən, sən Allahsan, Allahın Oğlusan”. Bugünkü dünyada birinə bunu desən, səni dəlixanaya salarlar, deyərlər ki, sənin başın işləmir. Peter hər şeyini riskə atdı. İsa isə ona cəsarətinin səbəbini izah etdi: “Sənin dediklərin heç bir elmlə sənə açılmayıb, ancaq Ata tərəfindən Onun Ruhu vasitəsilə sənə vəhy olunub”.
Və Peterin belə bir risk etdiyini görən İsa ona deyir: “Sən Yunus oğlu Şimon, sən qayasan və mən bu qayanın üzərində Kilsəmi quracağam”. İnsanın zəifliyi üzərində — amma bu zəiflik, İsanın sözünə güvəndikdə, bir daş qədər möhkəmdir. İsanın sözündən uzaqlaşanda isə, o da hər hansı bir insan kimi olur, daşa bənzər bir möhkəmliyi qalmır. Buna görə də İsa onu seçir, çünki onun möhkəmliyi daşı xatırladır. Amma bu möhkəmlik İsadandır. Ondan gəlir.
Peter İsanın ona dediyi sözlərə heyrət edir: “Bunu sənə Atam açıqladı.” Sonra İsa deyir: “Yaxşı. Amma bil ki, indi Mən Yerusəlimə gedirəm, və orada Mənim başıma pis şeylər gələcək. Məni mühakimə edəcəklər, öldürəcəklər, çarmıxa çəkəcəklər, amma Mən diriləcəyəm.”
Sonra artıq özünü qrupun “başçısı” kimi hiss etməyə başlayan Peter, İncilə görə, İsanı bir kənara çəkərək dedi: “Xeyr, ya Rəbb, xaiş edirəm, bu baş verməsin!” Və İsa — Peteri tərifləyən, ona “Sən Atamın vəhyini qəbul edən birisən” deyən İsa — onu sərt şəkildə danlayır. O deyir: “Çəkil qarşımdan, Şeytan!” Ən ağır təhqir. Niyə? Çünki Peter Onu Xaç yolundan uzaqlaşdırmaq istəyirdi. Bu, ilk Papa – Peter üçün böyük bir tənbeh idi.
Papalara da, əgər biz Onun xilaskar planından uzaqlaşsaq, İsa deyər: “Bu, mənim yolum deyil, bu Şeytanın yoludur.” Niyə? Çünki biz də günahkarıq və azıb yolumuzu itirə bilərik. Tarixdə elə papalar olub ki, fərqli bir yolu üstün tutublar, amma heç vaxt, heç vaxt imanda yanlış yola getməyiblər. Bu doğrudur: heç vaxt, hətta dünyəvi həyat sürsələr belə.
Amma Peter imanda səhv etdikdə, İsa deyir: “Yox, bu Şeytandandır! Yol – Xaç yoludur.” Yəni, mənim etibarım İsanın sözünədir; O, məni seçəndə mənə möhkəmlik verir, səhv etdikdə isə məni silkələyir, ayıldır.
Diaz: Bəzən dünyəvi həyatın hücumları və çətinlikləri ilə üzləşmək çox çətin olur. Amma əminəm ki, daxildən gələn hücumlarla qarşılaşmaq daha ağrılıdır. Və burada deyilir: “Sən Petersən.” Siz indi Peterin varisisiniz və bu hücumlar, bütün bu təzyiqlər gəlsə də, Allahın Kəlamı deyir ki, onlar üstün gəlməyəcək…
Hansı qüvvələr üstün gəlməyəcək? İsa hansı qüvvələrdən bəhs edir?
Diaz: Şər qüvvələr.
Bəli, şər, cəhənnəm qüvvələri! Yəni, ümidimizi Atanın vəhyinə və İsanın seçiminə yox, başqa şeylərə bağlayanda — məsələn, pula. “Biz yaxşı vəziyyətdəyik, çünki pulumuz var.” Təsəvvür et ki, bir keşiş, bir yepiskop belə deyir: “Kilsəmiz yaxşı vəziyyətdədir, çünki bizim maddi dəstək verən möminlərimiz var, hər şey qaydasındadır.” Ümidini ora bağlama — çünki bu halda dağılacaqsan. Bu, Atanın vəhyindən gələn qüvvələr deyil, cəhənnəmin qüvvələridir.
Onlar İsanı təhqir etdilər, çarmıxa çəkdilər. Əgər Ona bunu etdilərsə, Mən kiməm ki, Mənə etməsinlər? Əgər Ustada bunu etdilərsə, istənilən şagirdə də edərlər. Bunun üçün Papa olmaq da lazım deyil. Elə düşünməyin. Kilsəmizin bir çox şəhidləri bunu bizə öyrədir.
Diaz: Bu gün mən Müqəddəs Yazıdan daha bir hissəni oxumaq istəyirəm. Yəhya 21. “Peter kədərləndi, çünki İsa ona üçüncü dəfə dedi: ‘Məni sevirsənmi?’ və Peter cavab verdi: ‘Ya Rəbb, sən hər şeyi bilirsən, sən bilirsən ki, mən Səni sevirəm.’ İsa ona dedi: ‘Quzularımı otar. Doğrusunu-doğrusunu sənə deyirəm: sən gənc olanda özünü geyindirib istədiyin yerə gedirdin, amma yaşlananda əllərini uzadacaqsan və başqası səni geyindirəcək, istəmədiyin yerə aparacaq.’”
Bu həm bir təsdiq, həm də bir vəd idi. Peter Onu etiraf edəndə, İsa ona vəd etmişdi ki, cəhənnəmin qapıları qalib gəlməyəcək və o, bu qayanın üzərində dayandığı müddətdə möhkəm qalacaq. Burada isə üç dəfə təsdiq edir. Peter kədərlənir, çünki üç dəfə Onu inkar etdiyini xatırlayır. Və Rəbb sonunda onu üçüncü dəfə təsdiq edir.
Amma ona “Bundan sonra sənə heç bir pislik olmayacaq. İndi artıq səndə bütün güc olacaq, indi səndə bütün pul olacaq, indi insanlar sənin ardınca gedəcək” — beləmi deyir? Xeyr! O, ona deyir: “Davam et, çünki yaşlananda istəmədiyin yerə aparılacaqsan, səni soyunduracaqlar və sən də Mənim kimi — çarmıxa çəkilərək — öləcəksən.” Rəbb Peterə Öz yolunu vəd edir — çarmıx yolu, tam təslimiyyət yolu, yalnız Ona etibar etmə yolu.
Maraqlıdır ki, Peter İsanın Allahın Oğlu olduğunu etiraf etdikdən sonra — o bunu Müqəddəs Ruhun gücü ilə etdi — istiqamətini itirir və İsa çarmıx haqqında danışanda, onu bu fikirdən daşındırmağa çalışır. Peter dünyəvi düşüncəyə qapıldı. Burada da eyni şeydir. İsa ona bunları deyir, o isə qəbul edir, amma dönüb Yəhyanı görür. Və deyir: “Bəs, Rəbb, bu necə olacaq?” Bu isə qeybətcil Peterdir — Rəbbin ona dediklərini bir anlıq unudub, başqası haqqında qeybət etmək istəyən Peter.
Biz də belə oluruq, amma Rəbb bizi Öz gücü ilə qoruyur, hətta şəhidliyə doğru getsək belə, bizi Öz əli ilə müşayiət edir.
Və şəhidlikdən danışmışkən, sonda bu günkü şəhidlər haqqında danışmaq istəyirəm. Bu gün Kilsənin başlanğıcındakından daha çox şəhid var. Xristian şəhidlər — yalnız Məsihi iqrar etdiklərinə görə başı kəsilən şəhidlər. İsa Məsihi iqrar etdiklərinə görə zindanda olan şəhidlər. Onlar bizim qardaşlarımızdır!
Kilsə şəhidlərin Kilsəsidir. Budur, qalib gələn Kilsə banklarda pulu olan Kilsə deyil —şəhidlərin Kilsəsidir!
Qalib gələn Kilsə şəhidlərin, şəhadət verənlərin Kilsəsidir. Çünki şəhidlik “şəhadət vermək” deməkdir. Mən həyatını verənlərdən danışdım, amma hər gün uşaqlarını xristian həyatında böyütmək üçün çalışan və onlara şəhadət verən kişi, qadın da şəhiddir. “Xeyr, ata, onu öldürməyiblərsə, o şəhid deyil” — kiminsə dediyini eşidərsiniz. Xeyr, şəhid — yəni “martir” — demək “şəhadət verən” deməkdir. Şəhidlik — şəhadət verməkdir, bu da yunan sözünün tərcüməsidir. İsaya şəhadət verən hər kəs şəhiddir, yəni şəhadət verəndir. Bu da Kilsəni irəli aparır.
Allah hamınızı qorusun və xahiş edirəm, mənim üçün dua edin.
Və bu söhbətimizə qulaq asan, baxan hər birinizə diləyirəm — Rəbb ürəklərinizi açsın və Onun Kəlamı oraya daxil olsun. Buna görə də sizə qəlbimin dərinliyindən xeyir-dua verirəm. Sizə xeyir-dua verirəm. Sizə bir ata, böyük qardaş və hamınızın xidmətçisi olaraq xeyir-dua verirəm. Qüdrətli Allah sizə xeyir-dua versin — Ata və Oğul və Müqəddəs Ruh adı ilə. Və xahiş edirəm, mənim üçün dua edin. Təşəkkür edirəm.
Diaz: Bu, mənim xeyir-dua istəyəcəyimi dediyim miqrantları təmsil edir.
Miqrantları düşünərək — yurd-yuvasını tərk etmək məcburiyyətində qalanları, onları qəbul edən yaxşı insanları və ya biganə olanları, sürgün yolunda olanları, vətənindən uzaqda qalanları, dostlarına, ailəsinə, vətəninin gözəlliyinə həsrət qalanları... Bütün miqrantlara Ata və Oğul və Müqəddəs Ruh adı ilə xeyir-dua verirəm.