Liturgiya oxunu?lar?: 6 ?YUN. Pasxan?n VII h?ft?sinin cüm?si
B?R?NC? OXUNU? H?v 25,13-21
Bir neç? günd?n sonra pad?ah Aqrippa il? Berniki Festi t?brik etm?k üçün Qeys?riyy?y? g?ldi. Bir müdd?t orada qald?lar. Fest bu ?r?f?d? Paulun i?ini pad?aha dan??d?. O dedi: «Bir ki?i var, Feliks onu m?hbus saxlayaraq gedib. Yerus?limd? oldu?um ?r?f?d? Y?hudil?rin ba?ç? kahinl?ri il? a?saqqallar? onunla ba?l? ?ikay?tl?rini aç?qlad? v? onu c?zaland?rma??m? ist?di. M?n dedim ki, ittiham edil?n ??xsi ittihamç?larla üzl??dirm?d?n, ona edil?n ittihamlara müdafi? imkan? verm?d?n, onlara t?slim etm?k Romal?lar?n ad?tin? xas deyil. Onlar m?niml? buraya toplananda heç bir vaxt itirm?d?n ert?si gün hökm kürsüsün? ç?x?b bu ki?inin g?tirilm?sini ?mr etdim. Amma ittihamç?lar qalx?b dan??anda m?nim gözl?diyim cinay?tl?rin heç biri il? onu t?qsirl?ndirm?dil?r. Lakin onunla öz dinl?ri bar?d? bir neç? m?s?l? qald?rd?lar. Bunlar ölmü? v? Paulun iddias?na gör? sa? olan ?sa adl? bir ??xsl? ba?l? m?s?l?l?rdir. Bunlar? nec? t?dqiq ed?c?yimd?n ?übh?l?ndiyim üçün ondan soru?dum ki, Yerus?lim? gedib bu i? üçün orada mühakim? olma?a raz?d?r ya yox. Amma Paul imperatorun m?hk?m?sin? müraci?t etm?k v? bu olana q?d?r h?bsd? qalmaq ist?di. M?n d? onu qeys?rin yan?na gönd?r?c?yim zamanacan h?bsd? qalmas? bar?d? ?mr verdim».
T?fsir
H?vari Paul Yerus?limd?ki Sinedrionun qar??s?na ç?xmaq ist?m?di, çünki orada ona nifr?t edirdil?r. Ona gör? yox ki, Paul ölümd?n qorxurdu – xeyr! – lakin dünyan?n müxt?lif yerl?rind? yeni yaranm?? Kils?nin rifah? namin?, xristian icmalar?n? yaratmaq v? birl??dirm?y? davam etm?k üçün h?yat?n? qoruma?? daha m?qs?d?uy?un hesab etdi. Roma v?t?nda?? kimi o, Romadak? Sezar m?hk?m?sin? müraci?t etm?k hüququndan istifad? etdi, çünki o, romal?lar?n y?hudil?rin dini mübahis?l?rind? maraql? olmad???n? v? sonda azad edil?c?yini yax?? bilirdi. V? bel? d? oldu. Romaya g?ldikd?n sonra Paul Müjd?ni mane?siz, n?zar?t alt?nda olaraq t?bli? etm?k imkan?n? ?ld? etdi (H?v 28,31). Bu halda, Paul Kils?nin rifah? namin?, Müjd? i?in? tam ba?l?l?qla h?r?k?t etdi. O sonradan q?bul ed?c?yi ??hidliy? d? haz?r idi. Romada qanl? t?qibl?r ba?layanda Paul ?sir dü?dü v? bir xristian kimi ??hid oldu. H?mi?? v? h?r ?eyd? vacib olan Kils?nin rifah? v? h?qiq?tin z?f?ridir.
?NC?L Y?hya 21,15-19
S?h?r yem?yind?n sonra ?sa ?imon Peter? dedi: «Ey Y?hya o?lu ?imon, M?ni bunlardan çox sevirs?nmi?» Peter ona dedi: «B?li, ya R?bb, S?ni sevdiyimi bilirs?n». ?sa ona dedi: «Quzular?m? b?sl?». ?kinci d?f? yen? Peter? dedi: «Ey Y?hya o?lu ?imon, M?ni sevirs?nmi?» O da ?saya dedi: «B?li, ya R?bb, S?ni sevdiyimi bilirs?n». ?sa ona dedi: «Quzular?m? otar». Üçüncü d?f? Peter? dedi: «Ey Y?hya o?lu ?imon, M?ni sevirs?nmi?» Peter üçüncü d?f? ?san?n ona «M?ni sevirs?nmi?» sual?n? verm?yin? k?d?rl?ndi v? Ona dedi: «Ya R?bb, S?n h?r ?eyi bilirs?n, S?ni sevdiyimi bilirs?n». ?sa ona dedi: «Quzular?m? b?sl?. Do?rusunu, do?rusunu s?n? deyir?m: cavan olanda qur?a??n? özün ba?lay?b ist?diyin yer? ged?rdin, amma qocalanda ?ll?rini uzadacaqsan v? ba?qas? s?nin qur?a??n? ba?lay?b ist?m?diyin yer? aparacaq». ?sa bunu ona gör? söyl?di ki, Peterin nec? öz ölümü vasit?sil? Allah? izz?tl?ndir?c?yin? i?ar? etsin. Bunu söyl?dikd?n sonra ona «ard?mca g?l» dedi.
T?fsir
R?bb ?san?n h?limliyi v? t?v?zökarl??? h?qiq?t?n insan? t?rksilah edir. H?varil?rin birincisi, On ?kil?rin ba?ç?s? Peter üç d?f? Ustad? inkar etdikd?n sonra, ?sa onlar?n ilk görü?ünd? bunu bir sözl? bel? xat?rlatm?r. O, yaln?z sevilm?yi xahi? edir. Peterin ça?q?nl???n? ba?a dü?m?k olar. ?g?r R?bb onu ?idd?tli bir m?z?mm?t? m?ruz qoysayd?, y?qin ki, o, bu q?d?r ça?q?n v? t??vi?? dü?m?zdi. Amma yox: ?sa biz h?l? günahkar oldu?umuz halda yan?m?za g?lir v? bizi Özün? ç?km?k üçün biz? sevildiyimizi hiss etdirir. Bu, m?hz x?yan?t? bula?d???m?z zaman ba? verir. ?lahi m?h?bb?tin ?z?m?ti budur: q?lbl?rimizin qaranl???na sevgi incisini yerl??dirm?k. Peter günahkard?r, lakin o, ba???lanma?? t?vazökarl?qla q?bul edir ki, öz növb?sind? güc v? s?lahiyy?t? bürün?r?k ba?qalar?n?n z?if c?h?tl?rini ba???lama?? öyr?nsin. ?sa h?vari Peterin borcunu ba???lay?r v? sevgini, insan z?ifliyi üzünd?n yox oldu?u yer? qaytar?r.