Liturgiya oxunu?lar?: 3 MAY. Müq?dd?s h?varil?r Filip v? Yaqub
Kils? h?vari Filip v? Yaqubun xatir?sini eyni günd? qeyd edir. H?r ikisi ilk ?agirdl?rin kiçik dair?sin? aid idil?r, h?r ikisi Allah?n ça??r???na d?rhal v? s?xav?tl? cavab verdil?r, h?r ikisi ?san?n S?mavi Pad?ahl??? b?yan etm?sind? Onunla sona q?d?r qald?lar. H?r ikisi ??hid oldu. Onlar?n mübar?k qal?qlar? Roman?n q?dim kils?l?rind?n biri olan On ?ki Müq?dd?s H?vari Bazilikas?n?n kriptas?nda (zirz?misind?) yerl??ir.
Filip Betsaydadan idi, V?ftizçinin ?agirdi idi v? ?san?n ard?nca ged?n ilkl?rd?n biri idi. R?vay?t? gör?, o, sonradan Müjd?ni skifl?r? v? parfiyal?lara t?bli? edirdi. Son ?am Süfr?si zaman? ?sa ona deyir: M?ni gör?n Atan? görür. “Filip,” Papa XVI Benedikt qeyd edir, “biz? ?sa il? qalma?? v? ba?qalar?n? bu z?ruri birliy? ça??rma?? öyr?dir. O, h?mçinin öyr?dir ki, h?qiqi h?yat yaln?z Allah? tapandan sonra ba?lan?r ”.
Kiçik adlanan Yaqub ?san?n qohumu idi. Böyük Yaqubun ölümünd?n sonra o, Yerus?lim Kils?sin? ba?ç?l?q edib. O, ?hdi-C?didin ümumdünya m?ktublar?ndan birincisinin mü?llifidir. Yaqub m?ktubunda h?r ?eyd? Allah?n irad?sin? güv?nm?y? ça??r?r v? daim t?krarlay?r: “?g?r R?bb ist?s?” (Yaqub 4:15). O, bizi h?qiqi rifaha aparan S?mavi Atan?n d?rkedilm?z, lakin xo? irad?sin? t?slim olma?a ça??r?r. Buna gör? d?, Müq?dd?s Yaqub xristian h?yat? üçün aktual v? etibarl? bir b?l?dçi olaraq qal?r.
B?R?NC? OXUNU?
?ndi, qarda?lar, siz? b?yan etdiyim v? q?bul edib ?sasland???n?z Müjd?ni yad?n?za salmaq ist?yir?m. ?g?r siz? b?yan etdiyim söz? ba?lanm?s?n?zsa, o Müjd? il? d? xilas olmaqdas?n?z, yoxsa ?b?s yer? iman etmisiniz. Özümün d? q?bul etdiyim bu ?n ?h?miyy?tli t?limi siz? çatd?rd?m: Müq?dd?s Yaz?lara uy?un olaraq, M?sih günahlar?m?z üçün öldü, d?fn olundu v? Müq?dd?s Yaz?lara uy?un olaraq, üçüncü gün dirildi. O ?vv?l Kefaya, sonra On ?ki ?agird? göründü. Bundan sonra be? yüzd?n çox bac?-qarda?a eyni anda göründü. Bu bac?-qarda?lardan çoxu indi d? ya?ay?r, b?zil?ri is? v?fat etmi?dir. M?sih daha sonra Yaquba, sonra bütün h?varil?r? göründü. Ham?dan sonra is? vaxt?ndan ?vv?l do?ulmu? bir u?a?a b?nz?y?n m?n? d? göründü.
T?fsir
Müq?dd?s Paulun bu m?ktubundan olan oxunu?da biz ilk h?vari müjd?sinin nümun?sini görürük. ?lk xristian icmas?n?n t?bli?at?n?n ?sas m?qs?di ham?ya R?bb ?sa M?sihin ölül?r aras?ndan dirilm?sini elan etm?k idi. H?varil?r ?vv?l Xo? X?b?rin ba?qa c?h?tl?rin? çox diqq?t yetirmir, yaln?z mahiyy?t? diqq?ti c?lb edirdil?r. Bel? t?kidin s?b?bi n? idi? Bu gün ?ncili izah ed?rk?n daha çox müxt?lif qayda-qanunlara ?m?l edilib-edilm?m?sind?n dan???l?r, halbuki biz ilk olaraq bütün q?lbimizl? ?san?n dirilm?sini q?bul etm?liyik. O ya?ay?r v? art?q bizim varl???m?z, ölüm astanas?n? keç?n v? biziml? olmaq üçün dünyaya qay?dan ?san?n h?yat?n? bölü?m?kd?n ibar?tdir. M?sih vasit?sil? insan Müq?dd?s Ruhda S?mavi Ata il? yax?n v? sirrli ünsiyy?t? nail olur. ?san?n dirilm?sind?n sonra görünm?si biz? möhk?m ümid verir ki, biz d? Onunla birlikd? diril?c?yik. H?vari Paul bugünkü oxunu?da deyir ki, R?bb Yaquba göründü. ?ndi h?r k?s? ??had?t verm?k v? elan etm?k laz?md?r ki, R?bbin dirilm?si il? h?yat z?f?r çald? v? son söz ölüm? deyil, ?b?di h?yata m?sxusdur.
?NC?L Y?hya 14, 6-14
?sa ona dedi: «Yol, h?qiq?t v? h?yat M?n?m. M?nim vasit?m olmadan heç kim Atan?n yan?na g?l? bilm?z. ?g?r M?ni tan?sayd?n?z, Atam? da tan?yard?n?z. ?ndid?n siz Onu tan?y?rs?n?z, Onu görmüsünüz». Filip Ona dedi: «Ya R?bb, Atan? biz? göst?r, bu bizim üçün kifay?tdir». ?sa ona dedi: «Xeyli müdd?tdir ki, M?n sizinl?y?m, M?ni tan?mad?nm?, Filip? M?ni gör?n, Atan? görmü? olur. B?s s?n niy? “Atan? biz? göst?r” deyirs?n? M?nim Atada, Atan?n da M?nd? oldu?una inanm?rsanm?? Siz? söyl?diyim sözl?ri Özümd?n söyl?mir?m, M?nd? olan Ata Öz i?l?rini görür. M?n Atadayam, Ata da M?nd?dir, bu sözüm? inan?n. Heç olmasa o i?l?r? gör? inan?n. Do?rusunu, do?rusunu siz? deyir?m: M?n? iman ed?n ??xs M?nim etdiyim i?l?ri özü d? ed?c?k, h?tta bunlardan da art???n? ed?c?k. Çünki M?n Atan?n yan?na gedir?m v? M?nim ad?mla h?r n? dil?s?niz, onu ed?c?y?m ki, Ata O?ulda izz?tl?nsin. ?g?r M?nim ad?mla M?nd?n bir ?ey dil?s?niz, onu ed?c?y?m.
T?fsir
H?vari Filipin Atan?n kim oldu?unu anlamaq ist?yi tamamil? t?biidir: o, h?r ?eyi Yaradan?, h?yat?n M?nb?yi olan? görm?k ist?yir. Bu sirli Ata kimdir? ?sa üç il Onun yan?nda olan yax?n dostu v? ?agirdinin h?l? d? ba?a dü?m?diyin? t??ccübl?nir: M?sihd? göyl?rin v? yerin yarad?c?s? olan S?mavi Ata Özü zühur edib. ?san?n etdiyi h?r ?ey Atan?n i?idir. M?sihd? S?mavi Atan?n sonsuz v? qeyd-??rtsiz m?h?bb?ti zahir olur. Biz heç n?y? “layiq olmaq” m?cburiyy?tind? deyilik - sad?c? iman etm?k v? ür?yimizi açmaq laz?md?r. Qalan h?r ?eyi Allah edir.