Ujumbe wa SECAM kwa Watu wa Mungu Barani Afrika: Mpango Mkakati wa Miaka 5: 2025-2030
Shirikisho la Mabaraza ya Maaskofu Katoliki Afrika na Madagascar, SECAM, -Kigali, Rwanda.
Ujumbe wa SECAM kwa Watu wa Mungu Barani Afrika: Tumaini katika moyo wa maisha ya watu wa Mungu Barani Afrika. Kristo Yesu ni chanzo cha upatanisho na amani Barani Afrika. Kanisa Barani Afrika linahimizwa kutembea na kuishi pamoja kama Kanisa-familia ya Mungu. Tumaini la watu wa Mungu linasimikwa katika nguzo kuu kumi na mbili1. Uinjilishaji (Elimu ya Kikatoliki na Mapokeo ya Kitaalimungu) 2. Kanisa linalojitegemea 3. Mfano wa familia wa uongozi 4. Malezi juu ya ufuasi wa kimisionari na sinodi. 5. Utunzaji wa uumbaji 6. Vijana na kufanywa upya kwa Kanisa 7. Haki, Amani na Maendeleo Safi ya binadamu 8. Uekumene na majadilino ya kidini, na waamini wa dini mbalimbali. 9. Dhamira katika mazingira ya kidijitali 10. Afya ya watu wa Mungu Barani Afrika 11. Maisha ya Liturujia ya Kanisa la Afrika 12. Kanisa na Siasa. Hivi ndivyo vipaumbele vya Kanisa Barani Afrika katika kipindi cha miaka mitano kuanzia mwaka 2025-2030.
Wajumbe wa SECAM walikutana mjini Kigali, Rwanda, kuanzia tarehe 30 Julai hadi 4 Agosti 2025, ili kuadhimisha Mkutano Mkuu wa 20 wa Shirikisho la Mabaraza ya Maaskofu Katokiki Afrika na Madagascar, SECAM) uliojikita katika mada: “Kristo, Chanzo cha Matumaini, Upatanisho na Amani: Dira ya Kanisa-Familia ya Mungu Barani Afrika kwa Miaka Mitano ijayo: 2025-2030. Kufuatia hotuba za wazungumzaji kutoka Afrika na kwingineko, na majadiliano yenye matunda, sisi, Makardinali, Maaskofu wakuu, na Maaskofu, washiriki wa SECAM, tunatoa ujumbe huu kwa Kanisa, Familia ya Mungu Barani Afrika na Visiwa vyake, pamoja na watu wote wenye mapenzi mema. Katika Ujumbe wetu wa Mwisho wa Mkutano Mkuu wa 19, uliofanyika Accra, Ghana, kuanzia tarehe 25 Julai hadi 1 Agosti 2022, tulikumbuka "ukosefu mkubwa wa usalama unaotawala katika maeneo kadhaa ya Bara letu, kutokana na kukosekana kwa utulivu wa kijamii na kisiasa, ghasia, umaskini wa kiuchumi, miundo dhaifu ya afya, uasi, ugaidi, unyonyaji wa kidini na unyonyaji wa kisiasa kwa madhumuni mazuri ya utawala.” Changamoto hizi zinaendelea na kubaki bila kutatuliwa kikamilifu, lakini zisiwe sababu ya kukata tamaa. Kwani pamoja na Kristo na kupitia Kwake, wema ni muhimu na unaweza kujaza mioyo yetu na kuturuhusu kutazama siku zijazo kwa ujasiri na matumaini. Kristo ndiye Chanzo cha Matumaini kwa Bara la Afrika na watu wake.
1. Tumaini Katika Moyo wa Maisha Yetu
Kabla ya kurejea katika nyumba ya Baba, Papa Francisko aliliweka Kanisa zima katika njia ya sinodi. Ni ndani ya mfumo huu ambapo mkutano wetu mwaka huu unafanyika, kutoa ushuhuda kwa tafakari yetu ya pamoja juu ya jinsi tunavyotembea pamoja katika miaka 25 ijayo. Kama tujuavyo, Sinodi inamaanisha "kutembea kwa pamoja." Lakini tunaweza tu kutembea pamoja ikiwa tunashiriki lengo moja. Lengo letu ni kumfanya Kristo awepo zaidi katika jumuiya zetu na katika maisha yetu. Kristo ndiye kusudi kuu la safari yetu ya Kisinodi; Yeye ndiye msingi wa tumaini letu na sababu ya sisi kubeba Msalaba wetu katika nyayo zake. Yeye ndiye tumaini letu na njia (Yohane 14:6) inayotuongoza kwenye utimilifu wa ukweli na uzima tele (Yohane 10:10). Tumaini la Kikristo linatokana na ukuu wa Ufalme wa Mungu. Ni ahadi ya utawala wa Mungu kati ya watu wa nia njema. Hii inahusisha maisha ya imani na utii kwa Mungu; Mungu ambaye hutoa mahitaji ya wote wanaomtumaini: “Utafuteni kwanza ufalme wa Mungu, na haki yake; na hayo yote mtazidishiwa” (Mt. 6:33). Tunawasihi Wakristo wote Barani Afrika na Visiwa vyake kufungua mioyo yao kwa tumaini hili ambalo Kristo, “Ufufuo na Uzima kwa wingi,” hutoa, ili waweze kuwekwa huru kutokana na aina zote za utamaduni wa kifo zinazowakabili katika maisha ya kila siku. Ni wakati muafaka kukumbuka maneno ya kinabii ya Mtakatifu Yohane Paulo II wakati wa kutawazwa kwake katika Uwanja wa Mtakatifu Petro tarehe 22 Oktoba 1978: “Msiogope! Mfungulieni Kristo malango kwa upana na uweza wake wa kuokoa. Fungua mipaka ya Serikali, mifumo ya kisiasa na kiuchumi, pamoja na nyanja kubwa za utamaduni, maendeleo na ustaarabu. Usiogope!” Changamoto ya kuwa “wabunifu wa Bara la Afrika tunayolitaka” hatimaye, inahusisha kufungua upeo wa matumaini, ili tuweze kukua katika ubinadamu wetu kamili kama watoto wa Mungu, walioitwa na kupyaishwa kwa Injili inayotuweka huru kutokana na uovu wote (taz. Instrumentum Laboris, Oktoba 2023).
Tumaini la Kikristo halipaswi kuchanganywa na makadirio ya kiakili yaliyotengwa na ukweli. Ni kujitolea kwa vitendo, uwepo katika jina la Bwana Yesu Kristo, pamoja na wale wanaoteseka, wanaovumilia udhalimu, na wanaotupwa kando na wenye nguvu wa ulimwengu huu. Kumfuata Kristo, Kanisa Barani Afrika na Madagascar lazima likubali chaguo la kutoa kipaumbele cha kwanza kwa maskini, kama lilivyofundishwa na Bwana wake. “Lihubiri neno, uwe tayari, wakati ukufaao na wakati usiokufaa” (2 Tim 4:2), kwa kufuata mfano wa Mtakatifu Paulo, inahitaji maneno ya ujasiri ambayo yanapinga na kuvuruga hali iliyopo. Mtakatifu Yohane Paulo wa Pili hata alisema kwamba “ishara ya kupingana” inaweza kuwa “fasili bainifu ya Kristo na Kanisa Lake.” “Mimi ninawatuma ninyi kama kondoo kati ya mbwa-mwitu” ( Mt. 10:16 ), Yesu aliwaonya wanafunzi wake, lakini mara moja aliongeza ahadi hii yenye kutia moyo: “Na tazama, mimi nipo pamoja nanyi siku zote, hata ukamilifu wa dahari” ( Mt. 28:20 ). Kwa hiyo, pamoja na matatizo ya utume, uwepo wa Yesu unabaki kuwa chemchemi ya matumaini kwa “Kanisa liendalo,” asemavyo Hayati Baba Mtakatifu Francisko; Kanisa linaloundwa na Wakristo kwa bidii kujenga ulimwengu mpya, mbingu mpya, na dunia mpya ambayo imeahidiwa kwetu. Hawa ni Wakristo wanaogeuza ubinadamu kuwa Familia ya Mungu na kufanya kazi ya kuifanya ikae katika Ufalme wa Mungu. Tarehe 15 Juni 2025, kijana mlei kutoka DRC, Floribert Bwana Chui, alitangazwa kuwa Mwenye heri huko Roma. Huyu aliuawa kunako mwaka 2007 huko Goma kwa kukataa kuruhusu bidhaa za vyakula vilivyoharibika kuingia nchini DRC kwa kukataa kupokea rushwa. Haya Baba Mtakatifu Francisko alitoa pongezi kwa kijana huyu, anayetambuliwa kama "Shuhuda wa uaminifu na uadilifu wa maadili." Tunawahimiza vijana wetu wa Kiafrika kushuhudia maadili na tunu msingi za Kiinjili. Hati ya Kampala ilitoa wito wa kuundwa kwa Afrika mpya: "Afrika ya wabatizwa ambao wanatambua kwamba wito wao, unaohusishwa kwa asili na utambulisho wao, ni kushikamana na utu wa Yesu Kristo, kubaki ndani yake, kubadilishwa na Roho Mtakatifu katika upendo wa Baba, na kufanya kazi ili ufalme wa Mungu uenee kwa undani zaidi ndani ya 13 ya jamii ya Afrika."
2. Kristo, Chanzo cha Upatanisho na Amani
Mivutano ya kikabila na baina ya Mataifa katika kanda mbalimbali za Bara la Afrika husababisha tu umaskini wa binadamu, jambo ambalo husababisha kunyimwa zaidi kunakolemaza Bara zima. Hakuna anayeshinda kweli katika mzozo, haijalishi asili yake. Upatanisho, msamaha, na amani ni mambo muhimu kwa maendeleo ya nyanja zote za maisha ya mwanadamu. Kama vile Mtakatifu Paulo anavyosisitiza: “Tunawasihi ninyi kwa ajili ya Kristo mpatanishwe na Mungu kwa ajili yetu, Yeye asiyejua dhambi alimfanya kuwa dhambi, ili sisi tupate kuwa haki ya Mungu katika yeye” (2Kor 5:20-21). Upatanisho kati ya watu, na hata zaidi kati ya Wakristo, lazima upate msingi wake katika upatanisho wa Mungu na wanadamu wote kupitia kwa Bwana Yesu. Sisi, Wachungaji wenu, tunaamini kwamba utume wetu, katika jina la Bwana Yesu Kristo, ni kuwaita wabatizwa wote walio katika migogoro kwenye upatanisho na msamaha, ili upatano na kuishi pamoja kwa amani ulioanzishwa na tendo la wokovu la Kristo Yesu uweze kuwa mtindo wa maisha kwa wote. Upatanisho na amani kwa hakika ni “njia ya tumaini” kwa kuwa zinafichua asili ya kweli ya mwanadamu kama mtu anayeelekezwa kihalisi kuelekea wengine. Wito wa ujumbe huu wa matumaini ni wa dharura zaidi kwa kuzingatia ukweli unaoendelea, kwa kusikitisha, ambapo "wanaume na wanawake wengi, watoto na wazee, wananyimwa utu wao, uadilifu wao wa kimwili, uhuru wao, ikiwa ni pamoja na uhuru wa kidini, kunyimwa mshikamano wa kijamii na matumaini ya siku zijazo. dhidi ya watu wao na wapendwa wao.” Amani kati ya wana na binti wa Kanisa katika Afrika na Visiwa vyake waliobatizwa katika Kristo, lazima iwe na maelewano na yasiyo na masharti. Ni lazima iwe na mizizi katika kipawa cha bure cha Mungu kilichotolewa kwa njia ya Kristo Yesu na Roho Mtakatifu. “Amani nawaachieni; amani yangu nawapa. Siwapi kama ulimwengu utoavyo,” alisema Yesu (Yohane 14:27). Ni kwa moyo huo Papa Leo XIV, siku ya kuchaguliwa kwake, akatangaza hivi: “Ni amani ya Kristo Mfufuka, yenye kupokonya silaha, unyenyekevu, na uvumilivu, unatoka kwa Mwenyezi Mungu, ambaye anatupenda sisi sote bila masharti.
3. Kutembea Pamoja kama Kanisa-Familia ya Mungu
Ujumbe ambao SECAM inataka kuuweka katika mioyo ya watu wa Bara la Afrika na Madagascar katika Mkutano huu wa 20 wa Mkutano Mkuu una sura mbili: kwanza, kuamsha upya na kuishi utambulisho wetu wa kweli kama Kanisa-Familia ya Mungu; Mungu kama Baba yetu, Kanisa kama Mama yetu, na wengine kama kaka na dada zetu; pili, kukumbatia kikamilifu utume mkuu wa upatanisho. Kwa sababu sisi ni binadamu na mara nyingi tunaumizana, tunahitaji daima kuponya na kurejesha uhusiano wetu. Upatanisho, ambao chanzo chake ni Kristo Yesu, hutuwezesha kurekebisha vifungo vilivyovunjika. Kupitia uponyaji huu, tunaitwa kuishi kwa haki na amani. Huu ndio utume tuliokabidhiwa na Mkutano Maalum wa Pili wa Afrika wa Sinodi ya Maaskofu: "Uso wa uinjilishaji leo unachukua jina la upatanisho, hali ya lazima kwa ajili ya kuanzisha mahusiano ya haki kati ya watu Barani Afrika na kujenga amani ya haki na ya kudumu inayoheshimu kila mtu na watu wote. Ni amani iliyo wazi kwa michango ya watu wote wenye nia njema, zaidi ya uhusiano wa kidini, kikabila, kilugha, kitamaduni na kijamii." (Africae Munus, nambari 174) Kutembea na kuishi kama Kanisa-Familia ya Mungu inamaanisha kuwa katika uhusiano sahihi na Mungu na sisi kwa sisi. Inamaanisha kumtambua Mungu kama Baba yetu, Kanisa kama Mama yetu, na sisi wenyewe kama ndugu. Picha hii inatuita katika maisha ya umoja, ushirika, upendo, na wajibu wa pande zote. Leo, Kristo anatutuma katika utume: kupyaisha uelewa wetu na mazoezi ya kuwa Familia ya Mungu, na kutumikia jumuiya zetu na Bara letu kwa Injili ya upatanisho, haki, na amani. Katika Hati ya Kampala ya 2019, tulionesha maono sawa: "Kanisa ni familia ya watu iliyounganishwa na maisha, kukubalika kwa pande zote, upendo, kujitolea, kusherehekea imani, msamaha, furaha, na kushiriki. Ni jumuiya ya kujenga haki, amani, mshikamano, na udugu wa kibinadamu, kuishi kwa maneno na matendo." Ikieleweka kwa njia hii, Kanisa-Familia ya Mungu inakuwa chimbuko la kweli la kuzaliwa na kukua kwa matumaini, upatanisho na amani.
Hitimisho: Katika maadhimisho ya Jubilei ya Mwaka 2025 ya Ukristo tunakumbuka kwamba utume wa kimsingi wa wabatizwa wote ni kuwa: mashuhuda, wajumbe na wajenzi wa matumaini. Kwa hiyo, Kanisa-Familia ya Mungu Barani Afrika na Visiwa vyake inapendekeza maono ya miaka 25 ijayo, maono yenye mizizi katika Kristo Yesu Tumaini letu na yenye muundo wa nguzo kumi na mbili:
1. Uinjilishaji (Elimu ya Kikatoliki na Mapokeo ya Kitaalimungu)
2. Kanisa linalojitegemea
3. Mfano wa familia wa uongozi
4. Malezi juu ya ufuasi wa kimisionari na kisinodi.
5. Utunzaji wa kazi ya uumbaji
6. Vijana na kufanywa upya kwa Kanisa
7. Haki, Amani na Maendeleo Safi ya binadamu
8. Uekumene na majadilino ya kidini, na waamini wa dini mbalimbali.
9. Dhamira katika mazingira ya kidijitali
10. Afya ya watu wa Mungu Barani Afrika
11. Maisha ya Liturujia ya Kanisa la Afrika
12. Kanisa na Siasa.
Bikira Maria, Mama yetu wa Afrika, alisindikize Kanisa Barani Afrika, ili litoe ushuhuda kwa Yesu, Amani na Tumaini letu.
