杏MAP导航

Szukaj

Kru?ganek bazyliki ?w. Jana na Lateranie Kru?ganek bazyliki ?w. Jana na Lateranie 

Kru?ganek laterański: kawa?ek raju na ziemi

W sercu Rzymu, przy Bazylice ?w. Jana na Lateranie – pierwszej z czterech bazylik papieskich – znajduje si? prawdziwy skarb historii i sztuki ?redniowiecznej. Zbudowany zosta? w latach 1222-1230 przez mistrzów Cosmatich. Przestrzeń ta zaskakuje odwiedzaj?cych – w?ród mozaik, inskrypcji i fragmentów przesz?o?ci, jawi si? jako miejsce kontemplacji i pami?ci, ?wiadek pokoju i duchowo?ci, skupiony w cichym i trwa?ym dialogu.

Maria Milvia Morciano – Watykan

S? miejsca, w których ha?as codziennego ?ycia, t?tni?cego na nieustannie zat?oczonych i ruchliwych ulicach, wydaje si? zawieszony w cichej bańce absolutnego pi?kna. Po przekroczeniu niewielkich drzwi, które otwieraj? si? tu? przed transeptem Bazyliki ?w. Jana na Lateranie, po do?wiadczeniu sakralnego pó?mroku przestrzeni ko?cio?a, wzrok nie zostaje ra?ony ?wiat?em.

Oczom ukazuje si? wielki kru?ganek. Wzrok pod??a za uk?adem prz?se? portyku, otoczonego kolumienkami, który zamyka zielon? przestrzeń trawnika i drzew. Wszystko tonie w ciszy. Tylko w letnim upale rozbrzmiewa muzyka cykad, która zdaje si? nie?? ze sob? zapach zbo?a i ?wie?ej trawy. Woda nawadniaj?ca ro?liny tworzy ?uki t?czowych strumieni.

Podnosz?c wzrok z po?udniowo-zachodniego naro?nika portyku, mo?na dostrzec niektóre z wielkich pos?gów na fasadzie bazyliki, w tym centraln? figur? Zbawiciela, latarnie dwóch kaplic w lewej nawie bocznej oraz fasad? lewego ramienia transeptu.

Kru?ganek jako obraz ?ycia wspólnotowego

Kru?ganek laterański, którego budow? rozpocz?to w 1222 r., za pontyfikatu papie?a Honoriusza III, i ukończono w kolejnych dziesi?cioleciach, stanowi symbol ?ycia monastycznego inspirowanego regu?? ?w. Augustyna. Zbudowany przez kanoników laterańskich – ksi??y diecezjalnych, którzy przyj?li wspólnotowy styl ?ycia – otwarty dziedziniec stanowi model braterstwa, nauki i wspólnej modlitwy. Wci?? czytelna mozaikowa inskrypcja: Claustri structura sit vobis docta figura podkre?la, ?e sama architektura kru?ganka jest ?uczon? figur?” tego wspólnego ?ycia, obrazem, który sk?ania do refleksji nad wychowawcz? i duchow? funkcj? tej przestrzeni. 

Arcydzie?o sztuki Cosmatich: marmury, mozaiki i dekoracje

Kru?ganek na Lateranie uwa?any jest za jeden z najs?ynniejszych przyk?adów sztuki Cosmatich we W?oszech, obok kru?ganka Bazyliki ?w. Paw?a za Murami. Jego kwadratowa struktura – ka?dy bok ma 36 metrów d?ugo?ci – otoczona jest portykiem z obni?onymi arkadami, wspartym na kolumnach z odzyskanych materia?ów i g?szczu kolumienek o rozmaitych kszta?tach. Umiej?tne wykorzystanie marmurów i mozaik tworzy fascynuj?c? gr? ?wiate? i kolorów. Inskrypcja, b?d?ca podpisem tego dzie?a, zachowana na jednej ze ?cian kru?ganka, upami?tnia Pietra Vassalletta i jego ojca, dzia?aj?cych na prze?omie XII i XIII w. ?wiadczy ona przede wszystkim o obecno?ci prawdziwego rodu artystów i rzemie?lników specjalizuj?cych si? w marmurze, umiej?cych ??czy? geometri? i figury w j?zyku wizualnym o wyj?tkowej elegancji.

Jeste?my w Rzymie, ale wyczuwalny jest egzotyczny powiew wp?ywów arabskich i bizantyjskich. Faliste linie lub surowe geometrie, kolorowe kostki z masy szklanej, gdzie czerwień, czerń i z?oto zdobi?ce kolumny i belkowania nie przyt?aczaj? bieli marmurów. Obok kapiteli ozdobionych motywami ro?linnymi i ma?ymi postaciami o potwornych lub fantastycznych rysach, znajduj? si? pary lwów i sfinksów. Strzeg? one dost?pu do studni, zwanej ?studni? Samarytanki”, znajduj?cej si? na ?rodku dziedzińca, z marmurow? cembrowin? zdobion? reliefem z epoki karolińskiej.

Wspomnienia z przesz?o?ci

Wzd?u? ?cian zachowa?y si? pozosta?o?ci architektoniczne, reliefy, p?yty nagrobne i dzie?a sztuki, które pomagaj? odtworzy? najdawniejsze etapy historii Bazyliki ?w. Jana – od pierwotnej inskrypcji na fasadzie po tzw. krzes?o gnojne (sedia stercoraria), ?redniowieczny papieski tron, symbol pokory i odpowiedzialno?ci. Zachowa? si? równie? grobowiec Riccarda Annibaldiego, wyrze?biony przez Arnolfa di Cambia, dzie?o zapowiadaj?ce humanizm renesansu, oraz p?yta nagrobna z twarz? Lorenza Valli, kanonika laterańskiego. Znajduj? si? tu równie? niektóre relikwie, takie jak marmurowa p?yta, na której ?o?nierze mieli podzieli? si? szat? Chrystusa.

Dzi?kujemy, ?e przeczyta?a?/e? ten artyku?. Je?li chcesz by? na bie??co zapraszamy do zapisania si? na newsletter klikaj?c tutaj.

10 lipca 2025, 11:44