杏MAP导航

S. Amata J. Nowaszewska CSFN, Artur Hanula

?To bardzo powa?ny i dobry dokument. Spotka?y si? tutaj technologia, filozofia i sztuczna inteligencja” - podkre?li? ks. prof. Józef Kloch, medioznawca i profesor Uniwersytetu Papieskiego Jana Paw?a II w Krakowie. Jak zaznaczy?, adresatami dokumentu s? nie tylko ?ludzie dobrej woli”, ale tak?e rodzice, nauczyciele, biskupi czy naukowcy. Dokument watykański powo?uje si? przy tym na ekspertów z ró?nych dziedzin.

Dokument o du?ym znaczeniu

?Antiqua et nova”, nota opracowana przez Dykasterie Nauki Wiary oraz Kultury i Edukacji, zosta?a opublikowana 28 stycznia i jest dost?pna w oficjalnym t?umaczeniu na j?zyk polski. Dotyka kluczowych zagadnień zwi?zanych z rozwojem AI, a tak?e jej wp?ywem na ró?ne dziedziny takie tak edukacja, gospodarka, zdrowie, rynek pracy, relacje mi?dzyludzkie i mi?dzynarodowe. Omawia zagro?enia i mo?liwo?ci, jakie stwarza sztuczna inteligencja. Wskazuje na potrzeb? odpowiedzialnego i etycznego jej wykorzystywania. 

Symulacja ludzkiego umys?u

Ks. prof. Kloch wskaza?, ?e ?sztuczna inteligencja symuluje ludzki umys?”, ale nie jest w stanie go zast?pi?. W przypadku AI to pewne dane statystyczne i parametry obliczeniowe decyduj?, jakie dane finalnie otrzymujemy. Prelegent podkre?li?, ?e wy?sze potrzeby s? obce maszynom, dlatego AI nigdy nie zast?pi ludzkiej inteligencji. Zdaniem profesora ?dokument pokazuje skal? wagi” zagadnienia oraz ?unikatow? osobowo?? nas jako ludzi”. Na przyk?ad AI nie ma ?odniesienia do dobra wspólnego”, dlatego nie mo?e w pe?ni na?ladowa? cz?owieka. W zwi?zku z tym, nadzór na etycznym wykorzystaniem AI to ?ogromna odpowiedzialno??, jak? Bóg da? cz?owiekowi” i to ?odpowiedzialno?? na wszystkich poziomach”.

Ks. prof. Józef Kloch nawi?za? te? do wa?nego dokumentu ?Rzymski apel o etyk? AI”, który nie jest bezpo?rednio cytowany w ?Antiqua et nova”, ale mo?na tam znale?? odniesienia do jego za?o?eń.  Opracowany z inicjatywy Papie?a Franciszka, zosta? podpisany przez przedstawicieli religii (judaizmu, islamu i chrze?cijaństwa), jak i przedstawicieli ?wiata biznesu. ?Podpisali ten dokument równie? szefowie ogromnych firm ogólno?wiatowych” - zaznaczy? ks. prof. Kloch. ?To jest co? niezwyk?ego, ?e Papie? Franciszek i jego wspó?pracownicy zdo?ali zebra? w jednym miejscu, przy jednym stole, przedstawicieli tak ró?nych opcji religijnych czy biznesmenów”. Dokument formu?uje sze?? zasad etycznych w odniesieniu do sztucznej inteligencji, aby by?a wiarygodna, bezpieczna i transparentna. ?Uwa?am, ?e to by? du?y sukces” - podsumowa? prof. Kloch.

Sztuczna inteligencja a dzia?ania wojenne i dezinformacyjne

Prof. Jerzy Surma ze Szko?y G?ównej Handlowej w Warszawie przypomnia?, ?e AI jest stosowana w systemach militarnych. ?W tego typu systemach istnieje mo?liwo?? wyeliminowania czynnika ludzkiego na rzecz systemów autonomicznych” – mówi? prelegent. Jako przyk?ad poda? dzia?ania wojenne w Gazie.

Dzia?aniom militarnym cz?sto towarzysz? wojny informacyjne, gdzie szeroko stosuje si? sztuczn? inteligencj?. Jako przyk?ad tzw. deepfake prof. Surma poda? przypadek video opracowanego przez Rosjan z pomoc? sztucznej inteligencji, w którym prezydent Ze?enski rzekomo zach?ca Ukraińców do poddania si? naje?d?cy.

Prelegent wskaza?, ?e wspó?cze?nie o? konfliktu przebiega na poziomie dost?pu do AI w ró?nych obszarach jej zastosowania. Prof. Surma zaznaczy? równie?, ?e kierunek, w jakim rozwinie si? sztuczna inteligencja, pozostaje obecnie trudny do przewidzenia.

Na progu historycznej zmiany

Jednym z najcz?stszych zastosowań AI jest czat GPT, który dostarcza wiele odpowiedzi na ró?norodne zagadnienia podawane przez jego u?ytkowników. Jak podkre?li? prof. Surma, w tym procesie mo?e dochodzi? do ?antropomorfizacji”, gdy ?przerzucamy empati? na ten byt, którego kompletnie nie znamy i nie rozumiemy”. Ponadto wspó?cze?nie ?mo?na budowa? systemy, które s? spersonalizowane”, dost?pne 24/7, wykorzystywane przez wielkie koncerny, które poprzez gromadzone od lat dane mog? wp?ywa? na wybory u?ytkowników internetu, w tym wa?ne decyzje ?yciowe.

?Jeste?my na progu zmiany” - oceni? prelegent. Podejrzewa, ?e w ci?gu najbli?szych 10-15 lat dokona si? zmiana znacznie wi?ksza ni? ta zwi?zana z pojawieniem si? internetu. ?Wielka przygoda przed nami i wielkie zagro?enie” - doda? prof. Surma. ?Istotne jest, kto za te technologie odpowiada, czym si? kieruje, jakie ma intencje” - podsumowa? i zaznaczy?, ?e nale?y tworzy? systemy ochronne.

Dokument ?Antiqua et nova” wskazuje na konieczno?? etycznej refleksji nad rozwojem technologii oraz na wyzwania wynikaj?ce z nieprzewidywalnych skutków innowacji, w tym generowania tre?ci tekstowych i graficznych przez AI. Eksperci podkre?lili, ?e sztuczna inteligencja mo?e wspiera? rozwój spo?eczeństwa, ale wymaga równie? odpowiednich regulacji i moralnej odpowiedzialno?ci.