杏MAP导航

Ks. Waldemar Turek

Figura ?w. Piotra jest przystrajana w uroczyste szaty dwa razy w roku - 22 lutego i 29 czerwca. Druga data przypada w uroczysto?? ?wi?tych Aposto?ów Piotra i Paw?a, patronów Wiecznego Miasta.

Symbol autorytetu biskupa i jedno?ci Ko?cio?a

Z kolei 22 lutego w kalendarzu liturgicznym tego dnia obchodzone jest ?wi?to Katedry ?w. Piotra Aposto?a. We wczesnej tradycji chrze?cijańskiej katedra oznacza?a tron biskupa, znajduj?cy si? w jego g?ównej ?wi?tyni, z którego g?osi? on Ewangeli? oraz wyja?nia? prawdy wiary i moralno?ci.

Figura ?w. Piotra ubrana w uroczyste szaty

Tak rozumiana katedra sta?a si? symbolem autorytetu biskupa i jedno?ci Ko?cio?a lokalnego, któremu on przewodniczy?. ?w. Augustyn, biskup Hippony, t?umaczy? w jednym ze swoich kazań, ?e katedra – rozumiana w?a?nie w sensie tronu – powinna by? umieszczona w absydzie, aby biskup by? ?atwiej rozpoznawalny w ko?ciele, a przede wszystkim, aby w ten sposób ukaza? sprawowany przez niego urz?d.

Je?li tak si? dzieje w przypadku ka?dego biskupa kieruj?cego diecezj?, to có? dopiero powiedzie? o biskupie Rzymu i jego katedrze?

?wi?to od wczesnych wieków

Pierwsze – wprawdzie nieliczne i ma?o wyra?ne – wzmianki o takim ?wi?cie pochodz? ju? z III wieku. W nast?pnym pojawi?a si? ?acińska nazwa Natale Petri de cathedra, co dos?ownie oznacza ?Narodziny Piotra od katedry”. Z niektórych dokumentów wynika, ?e w V wieku w Rzymie by?o ono obchodzone uroczy?cie, w obecno?ci papie?a i biskupów, i ?e nawet by?o poprzedzone wigili?.

Figura ?w. Piotra w bazylice watykańskiej ubierana jest 22 lutego i 29 czerwca

Jednak jego pó?niejsza historia jest dosy? z?o?ona i mocno zwi?zana z Gali?; w rzeczywisto?ci pierwsze formularze liturgiczne na to ?wi?to zachowa?y si? w ksi?gach liturgicznych powsta?ych w tamtym regionie i s? datowane na VIII wiek. Uroczysto?? ?powróci?a” na dobre do Rzymu w X wieku, ale jej oficjalne obchody jako ?wi?ta zosta?y zatwierdzone dopiero przez papie?a Paw?a IV w 1558 roku.

Wtedy jednak obchodzono 18 stycznia pami?tk? wst?pienia ?w. Piotra na tron rzymski, a 22 lutego wspominano obj?cie przez aposto?a katedry w Antiochii, czyli, zgodnie z tradycj?, w jego pierwszym biskupstwie. Pawe? IV zdecydowa? tak?e, aby oba ?wi?ta, które pocz?tkowo obchodzono tylko w Rzymie, zosta?y rozszerzone na ca?y Ko?ció? ?aciński. Tak by?o a? do 1960 roku, czyli do reformy kalendarza liturgicznego.

Z br?zu i z drewna

Wielu pielgrzymów odwiedzaj?cych bazylik? ?w. Piotra 22 lutego zbli?a si? do ?ubranej” statuy Rybaka Aposto?a, ?eby zrobi? zdj?cia i dotkn?? ze czci? jego stopy. Niewielu idzie dalej, w kierunku prezbiterium, by pok?oni? si? s?ynnej katedrze ?w. Piotra, bo to w rzeczywisto?ci ?jej” ?wi?to. Dzie?o to zosta?o wykonane przez s?ynnych artystów w?oskiego baroku, braci Gianlorenza i Luigiego Berninich, i uroczy?cie ods?oni?te w 1666 roku.

Katedra z br?zu - dzie?o Berniniego

Na marmurowym postumencie ustawiono cztery imponuj?ce figury, przedstawiaj?ce dwóch ojców Ko?cio?a zachodniego: ?wi?tych Ambro?ego i Augustyna oraz dwóch ojców Ko?cio?a wschodniego: ?wi?tych Atanazego i Jana Chryzostoma. Oczywi?cie, dobór nie by? przypadkowy – chodzi?o o wybitnych pasterzy i teologów, którzy ukazywali, ?e Ko?ció? wschodni i zachodni nie ró?ni si? mi?dzy sob?, gdy chodzi o zasadnicze kwestie doktrynalne, oparte na Ewangelii, wyznaniu wiary i nauce aposto?ów. Ten fakt podkre?la te? wymowny gest: czterej biskupi dotykaj? wielkiej katedry na znak ??czno?ci z Piotrem.

Katedra ?w. Piotra przechowywana w bazylice watykańskiej

Wewn?trz katedry z br?zu znajduje si? druga, drewniana, czczona jako relikwia; wedle tradycji s?u?y?a ona samemu ?w. Piotrowi, gdy g?osi? Ewangeli? i przekazywa? prawdy wiary. T? w?a?nie drewnian? katedr? przechowywano przez wiele wieków w klasztorze ?w. Marcina, obok starej bazyliki, pó?niej za? w jednej z kaplic nowej ?wi?tyni, a w 1666 roku umieszczono j? w katedrze z br?zu. Za pontyfikatu ?w. Paw?a VI przeprowadzono szczegó?owe badania cennego zabytku. Stwierdzono, ?e katedra sk?ada si? z cz??ci d?bowej (IX wiek) oraz zewn?trznej obudowy( z ró?nych gatunków drewna XII–XIII wiek). Nie wyklucza si? jednak, ?e niektóre kawa?ki drewna mog? pochodzi? z jeszcze odleglejszych czasów.

Si?a ska?y

Oto krótki zarys historyczny katedry ?w. Piotra Aposto?a i jej ?wi?ta, w którym splataj? si? ró?ne w?tki: duchowe, teologiczne, kulturowe. Warto zapyta? o przes?anie tego dnia z punktu widzenia chrze?cijanina nale??cego do rzymskiego Ko?cio?a katolickiego, który na ka?dej Mszy ?wi?tej s?yszy, jak jest wspominane imi? aktualnego nast?pcy ?w. Piotra.

We wst?pie do tego ?wi?ta umieszczonym w Mszale rzymskim dla diecezji polskich czytamy: ?Katedra ?w. Piotra przypomina, ?e Chrystus powierzy? mu urz?d swojego zast?pcy na ziemi. Wiara ?w. Piotra jest ska??, na której Chrystus zbudowa? swój Ko?ció?”.

Gdzie jest Piotr, tam jest Ko?ció?

Trzeba pami?ta? o jednej rzeczy: to sam Jezus powierzy? kiedy? misj? ?w. Piotrowi i to Zbawiciel jest Tym, który kieruje losami Ko?cio?a i ?wiata. Pos?uguje si? niekiedy nawet grzesznymi papie?ami, aby realizowa? swój zbawczy projekt. Je?li w naszych czasach wspomniana statua ?w. Piotra nadal jest ?ubierana”, to tak?e po to, aby nam fizycznie uzmys?owi?, ?e misja ?w. Piotra jest ci?gle aktualna i ?e ?w. Piotr jest ?ywy w swoich nast?pcach. W?a?nie tak, jak pisa? ?w. Ambro?y: ?Gdzie jest Piotr, tam jest Ko?ció?”.

Opracowane na podstawie artyku?u ks. prof. Waldemara Turka w czasopi?mie ?Idziemy“ oraz jego ksi??ki ?Rzym. Miasto wiecznej nadziei. Rok ?wi?ty 2025“. Wydawnictwo Jedno??.