ÐÓMAPµ¼º½

Szukaj

Plac ?w. Piotra Plac ?w. Piotra 

Bp Kopiec: 100-lecie konkordatu okazj? do refleksji o relacjach pa¨½stwo-°­´Ç?³¦¾±¨®?

O znaczeniu konkordatu, podpisanego pomi?dzy Stolic? Apostolsk? a Polsk? 10 lutego 1925 r., m¨®wi w rozmowie z Radiem Watyka¨½skim-Vatican News bp Jan Kopiec, znawca historii relacji dyplomatycznych Polski i Watykanu.

Dorota Abdelmoula-Viet ¨C Watykan

To bardzo dobra okazja, do przyjrzenia si? mechanizmowi naprawiania wszelkich trudno?ci w relacjach mi?dzy pa¨½stwem a Ko?cio?em ¨C mówi w rozmowie z Radiem Watyka¨½skim biskup senior diecezji gliwickiej Jan Kopiec, profesor teologii i specjalista w dziedzinie historii relacji pomi?dzy Polsk? a Stolic? Apostolsk?. Nawi?zuj?c do przypadaj?cej 10 lutego 100. rocznicy podpisania konkordatu, wskazuje na niektóre aspekty, które do dzi? mog? by? inspiracj? w my?leniu o wzajemnych relacjach pa¨½stwa i Ko?cio?a

Konkordat ¨C poszukiwaniem wspólnego dobra

Odwo?uj?c si? do ?ród?os?owu nazwy ?konkordat¡± (?ac. concordatum: uzgodniony) bp Kopiec wskazuje, ?e by? on efektem dwustronnego poszukiwania pojednania, a nawet kompromisu, w zakresie realizowania swoich kompetencji przez Ko?ció? i pa¨½stwo. ?Bowiem oba te podmioty maj? swoje drogi realizowania tego, co powinno by? jak najbardziej korzystne dla spo?ecze¨½stwa¡± ¨C przypomina, zaznaczaj?c, ?e to w?a?nie wspólne dobro, a nie partykularne interesy stoj? u podstaw tego dokumentu. Tak?e w sytuacjach konfliktowych konkordat jest ?ród?em, do którego nale?y si? odwo?a?, poszukuj?c pokojowego rozwi?zania.

Przenikaj?ce si? kwestie doczesne i duchowe

Jak przypomina hierarcha, ju? od czasów ?redniowiecznych w?adcy zabiegali o podpisanie konkordatu, bowiem regulowa? on szereg spraw, które najogólniej mo?na by?o podzieli? na kategorie doczesnych, duchowych i mieszanych.

?Sprawy doczesne, to g?ównie b?d? kwestie uprawnie¨½ na forum materialnym Ko?cio?a, czyli finansowanie Ko?cio?a, maj?tki, które mog? stanowi? o niezale?no?ci o samodzielno?ci, nieskr?powanym dzia?aniu i poszczególnych jego instytucji ¨C wyja?nia ¨C Z kolei kwestie duchowe, które maj? tak?e oddzia?ywanie na sfer? zewn?trzn?, to, np. uznanie ?wi?t ko?cielnych za ?wi?ta pa¨½stwowe, ró?nego rodzaju honory liturgiczne dla przedstawicieli pa¨½stwa i odpowiedni szacunek ze strony pa¨½stwa wobec przedstawicieli Ko?cio?a, czy immunitety dla miejsc ?wi?tych¡±. Cho? znaczna cz??? tych zagadnie¨½ ma dzi? wymiar historyczny, ich znajomo?? pomaga zrozumie?, jak, na przestrzeni wieków, kszta?towa?a si? wspó?praca mi?dzy Ko?cio?em a pa¨½stwem.   

Bp Kopiec wspomina te? o trzeciej kategorii, tzw. spraw mieszanych, istniej?cych do dzi?. Sk?adaj? si? na nie m.in. prawodawstwo ma??e¨½skie, szkolne i kompetencje s?dów odno?nie do osób duchownych. ?S? one obecne do dzi? i pokazuj?, ?e potrzeba zawierania konkordatów jest jak najbardziej zrozumia?a¡± ¨C mówi.

Wyraz zrozumienia dla spraw Polski

Znawca historii polskich relacji z Watykanem podkre?la bezpo?redni wp?yw papie?a Piusa XI na kszta?t i proces podpisania konkordatu z 1925 r. ?By? on przecie? pierwszym nuncjuszem w Polsce po odzyskaniu niepodleg?o?ci przez Polsk?. Rozumia? polskie potrzeby, podobnie, jak rozumia?o je tak?e spo?ecze¨½stwo polskie¡± ¨C podkre?la bp Kopiec. Przypomina, ?e spu?cizna trzech zaborów pozostawi?a na ziemiach polskich niejednolite przepisy i stany prawne, które wymaga?y ujednolicenia ¨C tak?e w kwestii organizacji ko?cielnej, czy cho?by terytoriów parafii i ich sposobu funkcjonowania. ?To wszystko rozumiano i Naczelnik Pa¨½stwa nawet je?li sam dystansowa? si? do religii, to, patrz?c historycznie, uwa?a?, ?e Ko?ció? w Polsce powinien by? Ko?cio?em i silnym i mocnym i mie? swoje zagwarantowane miejsce¡± ¨C mówi.

Wzór budowania relacji mi?dzy pa¨½stwem a Ko?cio?em

?Ten konkordat by? bardzo wa?ny, dzi? z perspektywy czasu powiedzie?, ?e ten konkordat, który dawa? Ko?cio?owi bardzo jasne umocowanie w systemie prawnym ówczesnej Rzeczypospolitej, powodowa?, ?e wiele problemów i napi?? mo?na by?o przewidzie? i umiej?tnie rozwi?za?¡± ¨C mówi bp Kopiec. Zwraca uwag?, ?e do ko¨½ca istnienia mi?dzywojennej wolnej Polski przyniós? on wiele korzy?ci, a jego zerwanie przez Tymczasowy Rz?d Jedno?ci Narodowej by?o ?niejako zemst? za to, ?e mo?na by?o normalnie, w cywilizowany sposób uk?ada? relacje mi?dzy pa¨½stwem i Ko?cio?em w Polsce¡±.

Jak dodaje biskup senior diecezji gliwickiej, historia zarówno konkordatu z 1925 r, jak te? tego, podpisanego w 1993 r. i ratyfikowanego w 1998 r. s? zach?t? do nieustannego podejmowania wspólnych wysi?ków na rzecz szukania wspólnych dróg przez Ko?ció? i pa¨½stwo, pomimo zmieniaj?cych si? czasów i uwarunkowa¨½.  

Dzi?kujemy, ?e przeczyta?a?/e? ten artyku?. Je?li chcesz by? na bie??co zapraszamy do zapisania si? na newsletter klikaj?c tutaj.

10 lutego 2025, 18:49