杏MAP导航

1 Elementem podstawowym duchowo?ci ma??eńskiej jest w ?wietle encykliki Humanae vitae mi?o??, zaszczepiona w sercach oblubieńców jako dar Ducha ?wi?tego (por. Rz 5,5) — dar ten otrzymuj? oni w sakramencie wraz ze swoist? ?konsekracj?”. Mi?o?? jest sprzymierzona z czysto?ci? ma??eńsk?, która, przejawiaj?c si? jako opanowanie, wypracowuje wewn?trzny ?ad obcowania ma??eńskiego.

Czysto?? jest bytowaniem w ?adzie serca. ?ad ten pozwala rozwija? si? ?znakom mi?o?ci” w ich w?a?ciwej proporcji i znaczeniu. W ten sposób te? potwierdza si? czysto?? ma??eńska jako ??ycie wed?ug Ducha” (por. Ga 5,25), stosownie do wyra?enia ?w. Paw?a. Aposto? mia? na my?li nie tylko immanentne energie ducha ludzkiego, ale nade wszystko u?wi?caj?cy wp?yw Ducha ?wi?tego i Jego szczególne dary.

2 W centrum duchowo?ci ma??eńskiej le?y wi?c czysto??, nie tylko jako cnota moralna (ukszta?towana przez mi?o??), ale zarazem jako cnota zespolona z darami Ducha ?wietego, nade wszystko za? z darem czci wobec tego wszystkiego, co pochodzi od Boga (donum pietatis). Ów dar ma tak?e na my?li autor Listu do Efezjan, gdy wzywa ma??onków, aby ?byli sobie wzajemnie poddani […] w boja?ni Chrystusowej” (Ef 5,21). Tak wi?c wewn?trzny ?ad ca?ego obcowania ma??eńskiego, który pozwala rozwija? si? ?znakom mi?o?ci” w ich w?a?ciwej proporcji i znaczeniu, jest nie tylko owocem cnoty, któr? ma??onkowie w sobie wypracowuj? — ale tak?e darów Ducha ?wietego, z którymi wspó?pracuj?.

Encyklika Humanae vitae w poszczególnych fragmentach swego tekstu — mówi?c o swoistej ascezie ma??eńskiej, czyli pracy nad cnot? mi?o?ci, czysto?ci, opanowania — mówi po?rednio o darach Ducha ?wi?tego, na które ma??onkowie staj? si? wra?liwi w miar? dojrzewania cnót.

3 Odpowiada to powo?aniu cz?owieka do ma??eństwa. Ci ?dwoje”, którzy wedle najpierwotniejszego wyra?enia Biblii maj? ?by? jednym cia?em” (Rdz 2,24), nie maj? w inny sposób urzeczywistni? tej jedno?ci na w?a?ciwym dla siebie poziomie osób (communio personarum), jak tylko poprzez si?y pochodz?ce od ducha: w ostatecznej analizie — od Ducha ?wi?tego, który oczyszcza, o?ywia, umacnia i doskonali si?y ducha ludzkiego. ?Duch daje ?ycie, cia?o na nic si? nie przyda” (por. J 6,63).

Tak wi?c zarys duchowo?ci ma??eńskiej jest ?od pocz?tku” wpisany w biblijn? prawd? o ma??eństwie. Duchowo?? pozostaje te? ?od pocz?tku” otwarta w stron? darów Ducha ?wi?tego. Je?li encyklika Humanae vitae wzywa ma??onków do ?wytrwa?ej modlitwy” oraz do ?ycia sakramentalnego (?niech czerpi? ?ask? i mi?o?? z niewysychaj?cego ?ród?a, którym jest Eucharystia”; ?niech z pokor? i wytrwa?o?ci? uciekaj? si? do mi?osierdzia Bo?ego, którego Sakrament Pokuty obficie udziela”) — to czyni to z my?l? o Duchu, który o?ywia” (2 Kor 3,6).

4 Dary Ducha ?wi?tego, a zw?aszcza dar czci wobec tego, co ?wi?te, zdaj? si? tutaj mie? zasadnicze znaczenie. Dar czci podtrzymuje bowiem i rozwija w ma??onkach szczególn? wra?liwo?? na wszystko, co w ich powo?aniu i obcowaniu nosi na sobie znami? tajemnicy stworzenia i odkupienia — na wszystko, co jest stworzonym odbiciem m?dro?ci i mi?o?ci Boga. Dlatego te? ten dar wydaje si? szczególnie g??boko wprowadza? m??czyzn? i kobiet? w poszanowanie owej ?podwójnej funkcji znaku”, o jakiej mówi encyklika w zwi?zku z sakramentem ma??eństwa. Poszanowanie ?podwójnej funkcji znaku” mo?e si? w pe?ni rozwin?? tylko na gruncie g??bokiego odniesienia do osobowej godno?ci tego, co w cz?owieku zwi?zane jest z jego m?sko?ci? i kobieco?ci? — oraz do osobowej godno?ci ?ycia przekazywanego w ma??eńskim zjednoczeniu m??czyzny i kobiety. Dar czci wyra?a si? takim w?a?nie odniesieniem.

5 Zrodzone z daru czci poszanowanie dla ?podwójnej funkcji znaku” w ma??eństwie przejawia si? równie? jako zbawcza boja?ń: l?k przed naruszeniem czy poni?eniem tego, co nosi na sobie znami? boskiej tajemnicy stworzenia i odkupienia. O takiej w?a?nie boja?ni mówi autor Listu do Efezjan: ?B?d?cie sobie wzajemnie poddani […] w boja?ni Chrystusowej” (Ef 5,21).

O ile zbawcza boja?ń kojarzy si? bezpo?rednio z ?negatywn?” funkcj? wstrzemi??liwo?ci (tzn. ze stawianiem oporu po??dliwo?ci cia?a) — o tyle równocze?nie, a zw?aszcza w miar? wewn?trznego dojrzewania tej cnoty, objawia si? ona jako pe?na czci wra?liwo?? na warto?ci istotne dla zjednoczenia ma??eńskiego: dla ?podwójnej funkcji znaku” (czy te? — mówi?c j?zykiem dawniejszych analiz — dla wewn?trznej prawdy wzajemnej ?mowy cia?a”).

Na gruncie g??bokiego odniesienia do tych istotnych warto?ci ?to, co oznacza jedno?? ma??onków”, oraz ?to, co oznacza odpowiedzialne rodzicielstwo” — zostaje podmiotowo zharmonizowane. Dar czci sprawia, ?e znika w tej dziedzinie pozorna ?sprzeczno??”, natomiast ?trudno??”, która jest pochodn? po??dliwo?ci, zostaje stopniowo przetworzona dojrza?o?ci? cnoty i moc? daru Ducha ?wi?tego.

6 Je?li chodzi o ca?? problematyk? tzw. wstrzemi??liwo?ci okresowej (czyli ?metod naturalnych”) — to dar czci w zasadniczej mierze dopomaga pojedna? godno?? osoby z ?prawid?owo?ci? cyklu p?odno?ci”, czyli z biologicznym wymiarem kobieco?ci i m?sko?ci ma??onków, który to wymiar posiada równie? w?a?ciwe sobie znaczenie dla prawdziwo?ci wzajemnej ?mowy cia?a” w obcowaniu ma??eńskim.

W ten sposób tak?e i to, co — nie tyle w znaczeniu biblijnym, ile wr?cz ?biologicznym” — odnosi si? do ma??eńskiej ?jedno?ci w ciele”, odnajduje swój po ludzku dojrza?y kszta?t w ??yciu wed?ug Ducha”.

Ca?a praktyka ?etycznej regulacji pocz??”, tak ?ci?le zwi?zana ze spraw? odpowiedzialnego rodzicielstwa, nale?y do chrze?cijańskiej duchowo?ci ma??eńskiej i rodzicielskiej — i tylko poprzez ??ycie wed?ug Ducha” staje si? wewn?trznie prawdziwa i autentyczna.

(14.11.1984)