杏MAP导航

1 Komentuj?c w minionych tygodniach Pie?ń nad pie?niami, podkre?li?em, w jaki sposób znak sakramentalny ma??eństwa powstaje na bazie ?mowy cia?a”, któr? m??czyzna i kobieta wyra?aj? we w?a?ciwej im prawdzie. Pod tym k?tem pragn? przeanalizowa? niektóre fragmenty Ksi?gi Tobiasza.

W opisie za?lubin Tobiasza i Sary odnajdujemy prócz s?owa ?siostra” — dzi?ki któremu w mi?o?ci oblubienicy zdaje si? tkwi? g??boko rys braterski — inny jeszcze w?tek, który budzi skojarzenia z Pie?ni?. Pami?tamy, ?e w dwug?osie oblubieńców mi?o??, któr? wzajemnie wyznaj?, jest tak ?pot??na jak ?mier?” (Pnp 8,6). W Ksi?dze Tobiasza znajdujemy zdanie, które mówi?c, ?e on ?zap?on?? ku niej [Sarze] wielk? mi?o?ci? i serce jego przylgn??o do niej” (Tb 6,19), przedstawia sytuacj?, która potwierdza prawd? s?ów o mi?o?ci ?pot??nej jak ?mier?”.

2 Trzeba tutaj nawi?za? do pewnych szczegó?ów, które t?umacz? si? na tle specyficznego charakteru Ksi?gi Tobiasza. Czytamy tam o Sarze, córce Raguela, ?e by?a ona ju? siedmiokrotnie oddawana w ma??eństwo ró?nym m??czyznom (Tb 6,14), ale oto ka?dy z nich przy pierwszym zbli?eniu do swej ma??onki ponosi? ?mier?. Dzia?o si? to za spraw? z?ego ducha, mia? wi?c równie? i m?ody Tobiasz powody, aby l?ka? si? podobnej ?mierci.

Tak wi?c mi?o?? Tobiasza od pierwszej chwili musia?a stan?? wobec próby i ?ycia, i ?mierci. S?owa o mi?o?ci ?pot??nej jak ?mier?”, wypowiadane w uniesieniu serc przez oblubieńców z Pie?ni nad pie?niami, tu nabieraj? charakteru rzeczywistej próby. Je?li mi?o?? okazuje si? tak pot??na jak ?mier?, to przede wszystkim w tym sensie, ?e Tobiasz (a wraz z nim i Sara) bez wahania id? na spotkanie tej próby. Z kolei za? dlatego, ?e w owej próbie ?ycia i ?mierci zwyci??a ?ycie: mi?o?? okazuje si? w próbie nocy po?lubnej pot??niejsza ni? ?mier?.

3 Owa próba ?ycia i ?mierci posiada inne jeszcze znaczenie dla zrozumienia mi?o?ci i ma??eństwa naszych nowo?eńców. Oto — ??cz?c si? ze sob? jako m?? i ?ona, maj? znale?? si? w sytuacji, w której zmagaj? si? ze sob? si?y dobra i z?a i przesilaj? si? wzajemnie. Dwug?os oblubieńców z Pie?ni na pie?niami zdaje si? zupe?nie nie dostrzega? tego wymiaru rzeczywisto?ci. Oblubieńcy ?yj? i wypowiadaj? si? w jakim? ?wiecie idealnym czy ?abstrakcyjnym”, w którym zmaganie si? obiektywnych si? dobra i z?a jakby nie istnia?o. A mo?e to w?asna moc mi?o?ci oraz jej wewn?trzna prawda przes?aniaj? sob? owo wzajemne zmaganie si? w cz?owieku i wokó? cz?owieka? Jednak?e pe?nia tej prawdy i mocy, jaka w?a?ciwa jest mi?o?ci, wydaje si? inna. Zdaje si? ona si?ga? raczej tam, dok?d prowadzi nas do?wiadczenie z Ksi?gi Tobiasza. W tym ujawnia si? prawda i moc mi?o?ci, ?e jest ona zdolna stan?? pomi?dzy si?ami dobra i z?a, jakie zmagaj? si? w cz?owieku i wokó? cz?owieka, ufna w zwyci?stwo dobra i gotowa uczyni? wszystko, aby dobro odnios?o zwyci?stwo.

Tak wi?c o prawdzie mi?o?ci oblubieńców z Ksi?gi Tobiasza nie ?wiadcz? s?owa wypowiadane j?zykiem mi?osnego uniesienia, jak w Pie?ni nad pie?niami — ale ?wiadcz? decyzje i czyny, podejmuj?ce ca?y trud ludzkiej egzystencji w jedno?ci dwojga. ?Mowa cia?a” zdaje si? tu przemawia? s?owami rozstrzygni?? i czynów, zrodzonych z mi?o?ci, która zwyci??a, poniewa? si? modli.

4 Modlitwa Tobiasza, która ma przede wszystkim charakter uwielbienia i dzi?kczynienia, a potem staje si? modlitw? b?agaln?, sprowadza ?mow? cia?a” na grunt zasadniczych tematów teologii cia?a. Jest to mowa ?zobiektywizowana”, przej?ta nie tyle emocjonaln? si?? prze?ycia, ile g??bi? i powag? prawdy samego bytu. Prawd? t? oblubieńcy wspólnie wyznaj? przed Bogiem Przymierza: ?Bo?e ojców naszych” (Tb 8,5). Mo?na powiedzie?, ?e w tej postaci ?mowa cia?a” staje si? mow? liturgii. Tobiasz i Sara przemawiaj? j?zykiem szafarzy sakramentu, ?wiadomych tego, ?e w przymierzu ma??eńskim m??czyzny i kobiety w?a?nie poprzez ?mow? cia?a” wyra?a si? i urzeczywistnia tajemnica, która ma swoje ?ród?o w samym Bogu. Ich za? ma??eńskie przymierze jest wszak?e obrazem i najpierwotniejszym sakramentem Przymierza Bo?ego z cz?owiekiem, z rodzajem ludzkim — tego Przymierza, które ma swój pocz?tek w odwiecznej mi?o?ci. Tobiasz i Sara kończ? swoj? modlitw? s?owami: ?Oka? mnie i jej mi?osierdzie, i pozwól razem do?y? staro?ci” (Tb 8,7). Mo?na przyj?? (na podstawie kontekstu), ?e maj? wówczas przed oczyma perspektyw? trwania we wspólnocie do końca swych dni — perspektyw?, która otwiera si? przed nimi prób? ?ycia i ?mierci ju? w ci?gu tej pierwszej nocy po?lubnej. Równocze?nie za? widz? wzrokiem wiary ?wi?to?? owego powo?ania, w którym poprzez jedno?? dwojga budowan? w prawdzie wzajemnej ?mowy cia?a” maj? odpowiedzie? na g?os samego Boga zawarty w tajemnicy pocz?tku. Dlatego w?a?nie prosz?: ?Oka? mnie i jej mi?osierdzie”.

5 Oblubieńcy z Pie?ni nad pie?niami w gor?cych s?owach wyznaj? wzajemnie swoj? ludzk? mi?o??. Nowo?eńcy z Ksi?gi Tobiasza prosz? Boga o to, a?eby mogli sprosta? mi?o?ci. Jedno i drugie znajdzie swoje miejsce w tym, co stanowi sakramentalny znak ma??eństwa. Jedno i drugie ma swój udzia? w kszta?towaniu si? tego znaku.

Mo?na powiedzie?, ?e poprzez jedno i drugie ?mowa cia?a” — odczytywana zarówno w ?podmiotowym” wymiarze prawdy ludzkich serc, jak te? w ?przedmiotowym” wymiarze prawdy istnienia we wspólnocie (in communione) — staje si? j?zykiem liturgii. Modlitwa nowo?eńców z Ksi?gi Tobiasza zdaje si? ?wiadczy? o tym, z pewno?ci? inaczej ni? Pie?ń nad pie?niami — i z pewno?ci? te? w sposób g??boko przejmuj?cy.

(27.6.1984)