杏MAP导航

1 ?I my sami, którzy ju? posiadamy pierwsze dary Ducha […], ca?? istot? swoj? wzdychamy, oczekuj?c […] odkupienia naszego cia?a” (Rz 8,23). Autor Listu do Rzymian widzi to ?odkupienie cia?a” w wymiarach równocze?nie antropologicznych i kosmicznych. ?Stworzenie bowiem zosta?o poddane marno?ci” (Rz 8,20). Ca?e stworzenie widzialne, ca?y kosmos, d?wiga na sobie skutki grzechu cz?owieka. Ca?e stworzenie ?a? dot?d j?czy i wzdycha w bólach rodzenia” (Rz 8,22). Równocze?nie za? ca?e stworzenie ?z upragnieniem oczekuje objawienia si? synów Bo?ych. […] w nadziei, ?e równie? i ono zostanie wyzwolone z niewoli zepsucia, by uczestniczy? w wolno?ci i chwale dzieci Bo?ych” (por. Rz 8,19-21).

2 Odkupienie cia?a jest, wedle Paw?a, przedmiotem nadziei. Nadzieja ta zosta?a zaszczepiona w sercu cz?owieka poniek?d zaraz po pierwszym grzechu. Wystarczy przypomnie? te s?owa z Ksi?gi Rodzaju, które okre?la si? jako ?protoewangeli?” (por. Rdz 3,15) — a wi?c poniek?d jako pocz?tek Dobrej Nowiny, pierwsz? zapowied? zbawienia. Odkupienie cia?a wi??e si?, wedle s?ów Listu do Rzymian, z t? w?a?nie nadziej?, w której — jak czytamy — ?ju? jeste?my zbawieni” (Rz 8,24). Poprzez nadziej?, która si?ga do samych pocz?tków cz?owieka, odkupienie cia?a ma swój wymiar antropologiczny: jest odkupieniem cz?owieka. Równocze?nie za? promieniuje ono niejako na ca?e stworzenie, które od pocz?tku zosta?o w sposób szczególny zwi?zane z cz?owiekiem i jemu podporz?dkowane (por. Rdz 1,28-30). Odkupienie cia?a jest wi?c odkupieniem ?wiata: ma wymiar kosmiczny.

3 Pawe? z Tarsu, roztaczaj?c w Li?cie do Rzymian ów ?kosmiczny” obraz odkupienia, umieszcza w samym centrum tego obrazu cz?owieka — podobnie jak ?na pocz?tku” zosta? on umieszczony w samym centrum obrazu stworzenia. To w?a?nie cz?owiek, ludzie — ci, ?którzy posiadaj?c pierwsze dary Ducha, ca?? swoj? istot? wzdychaj?, oczekuj?c odkupienia cia?a” (por. Rz 8,23). Chrystus, który przyszed?, a?eby ?objawi? w pe?ni cz?owieka samemu cz?owiekowi”, ukazuj?c mu ?najwy?sze jego powo?anie”, przemawia w Ewangelii z samej Bo?ej g??bi tajemnicy odkupienia — odkupienia, które w Nim w?a?nie znajduje swój w?a?ciwy, ?historyczny” podmiot. Przemawia wi?c Chrystus w imi? owej ?nadziei”, jaka zosta?a zaszczepiona w sercu cz?owieka ju? w ?protoewangelii”. Nadziej? t? Chrystus wype?nia nie tylko s?owem swego nauczania, ale nade wszystko ?wiadectwem w?asnej ?mierci i zmartwychwstania. Tak wi?c odkupienie cia?a ju? si? dokona?o w Chrystusie. Zosta?a w Nim potwierdzona owa nadzieja, w której ?ju? jeste?my zbawieni”. Równocze?nie za? nadzieja ta zosta?a na nowo otwarta w kierunku ostatecznego eschatologicznego wype?nienia. ?Objawienie si? synów Bo?ych” w Chrystusie zosta?o definitywnie skierowane ku tej ?wolno?ci i chwale”, jaka ma by? ostatecznie udzia?em ?dzieci Bo?ych”.

4 Aby ogarn?? to wszystko, o czym mówi ?odkupienie cia?a” z Paw?owego Listu do Rzymian, potrzebna jest autentyczna teologia cia?a. Starali?my si? budowa? j? nawi?zuj?c przede wszystkim do s?ów Chrystusa. Konstytutywne elementy teologii cia?a s? zawarte w tym, co Chrystus mówi, odwo?uj?c si? do ?pocz?tku” w zwi?zku z pytaniem o nierozerwalno?? ma??eństwa (por. Mt 19,8), co mówi o po??dliwo?ci, odwo?uj?c si? do serca ludzkiego w Kazaniu na Górze (por. Mt 5,28) — równie? w tym, co mówi, odwo?uj?c si? do przysz?ego zmartwychwstania (por. Mt 22,30). Ka?da z tych wypowiedzi kryje w sobie bogat? zawarto?? natury zarówno antropologicznej, jak i etycznej. Chrystus mówi do cz?owieka i mówi o cz?owieku — o cz?owieku, który jest ?cia?em”, który zosta? stworzony m??czyzn? i kobiet? na obraz i podobieństwo Bo?e; mówi o cz?owieku, którego serce poddane jest po??dliwo?ci — o cz?owieku wreszcie, przed którym otwiera si? eschatologiczna perspektywa zmartwychwstania cia?.

?Cia?o” oznacza (za Ksi?g? Rodzaju) widzialno?? cz?owieka i jego przynale?no?? do ?wiata widzialnego. U ?w. Paw?a oznacza ono nie tylko t? przynale?no??, ale tak?e wyobcowanie cz?owieka spod wp?ywu Ducha Bo?ego — i dlatego bywa przeciwstawiane ?duchowi”. Jedno i drugie znaczenie pozostaje w zwi?zku z ?odkupieniem cia?a”.

5 Je?li Chrystus w s?owach, które uprzednio uczynili?my przedmiotem naszej analizy, przemawia z Bo?ej g??bi tajemnicy odkupienia, to s?owa Jego s?u?? w?a?nie owej nadziei, o jakiej mowa w Li?cie do Rzymian. ?Odkupienie cia?a”, wedle Aposto?a, jest w ostateczno?ci tym, czego ?oczekujemy”. Tak w?a?nie oczekujemy eschatologicznego zwyci?stwa nad ?mierci?, o którym Chrystus za?wiadczy? przede wszystkim swoim zmartwychwstaniem. W ?wietle tajemnicy paschalnej pe?nej wymowy nabra?y Jego s?owa, które zapisali wszyscy synoptycy — s?owa o zmartwychwstaniu cia? i rzeczywisto?ci ??wiata przysz?ego”. W imi? tej w?a?nie eschatologicznej rzeczywisto?ci zarówno Chrystus, jak i Pawe? z Tarsu, g?osili wezwanie do bez?enno?ci ?dla królestwa niebieskiego”.

6 Jednak?e ?odkupienie cia?a” wyra?a si? nie tylko w zmartwychwstaniu jako zwyci?stwie nad ?mierci?. Wnika ono równie? w te s?owa Chrystusa, które skierowane s? do cz?owieka ?historycznego”, zarówno wtedy, gdy s?owa te potwierdzaj? zasad? nierozerwalno?ci ma??eństwa jako pochodz?c? od samego Stwórcy, jak te? wówczas, gdy — w Kazaniu na Górze — Chrystus wzywa do przezwyci??ania po??dliwo?ci i to nawet w ca?kowicie wewn?trznych poruszeniach serca ludzkiego. O obu tych kluczowych wypowiedziach nale?y powiedzie?, ?e odnosz? si? one do ludzkiej moralno?ci, ?e posiadaj? sens etyczny. Chodzi tutaj nie o t? eschatologiczn? nadziej? zmartwychwstania, ale o nadziej? zwyci?stwa nad grzechem, któr? mo?na nazwa? nadziej? dnia powszedniego.

7 Na co dzień musi cz?owiek czerpa? z tajemnicy odkupienia cia?a natchnienie i si?? do przezwyci??ania z?a, które w nim drzemie pod postaci? trojakiej po??dliwo?ci. Na co dzień musz? — m??czyzna i kobieta zwi?zani ma??eństwem — podejmowa? zadanie nierozerwalnej jedno?ci tego zwi?zku i przymierza, jakie mi?dzy sob? zawarli. Ale na co dzień tak?e musi m??czyzna lub kobieta, którzy dobrowolnie wybrali bez?enno?? dla królestwa niebieskiego, dawa? ?ywe ?wiadectwo wierno?ci temu wyborowi, s?uchaj?c zaleceń samego Chrystusa z Ewangelii oraz Aposto?a Paw?a z 1 Listu do Koryntian. W ka?dym wypadku chodzi o t? nadziej? dnia powszedniego, która na miar? zwyczajnych zadań i trudno?ci ?ycia ludzkiego dopomaga ?zwyci??a? z?o dobrem” (por. Rz 12,21). ?W nadziei bowiem ju? jeste?my zbawieni”: nadzieja dnia powszedniego wyra?a swoj? moc w ludzkich uczynkach, a nawet w samych poruszeniach serca ludzkiego, toruj?c niejako drog? wielkiej eschatologicznej nadziei zwi?zanej z odkupieniem cia?a.

8 Wnikaj?c w ?ycie codzienne poprzez wymiar ludzkiej moralno?ci, odkupienie cia?a dopomaga przede wszystkim w odkrywaniu ca?ego tego dobra, w którym cz?owiek odnosi zwyci?stwo nad grzechem, zwyci?stwo nad po??dliwo?ci?. S?owa Chrystusa, które p?yn? z Bo?ej g??bi tajemnicy odkupienia, pozwalaj? odkry? i umocni? t? wi??, jaka zachodzi pomi?dzy godno?ci? cz?owieka, m??czyzny czy kobiety, a oblubieńczym znaczeniem jego cia?a. Pozwalaj? rozumie? i urzeczywistnia? na gruncie tego znaczenia ow? dojrza?? wolno?? daru, która w inny sposób wyra?a si? w nierozerwalnym ma??eństwie, a w inny poprzez bez?enno?? dla królestwa niebieskiego. Na tych wszystkich drogach Chrystus objawia w pe?ni cz?owieka samemu cz?owiekowi, ukazuj?c mu ?najwy?sze jego powo?anie”. Powo?anie to wpisane jest w ca?ego cz?owieka, w ca?e duchowo-cielesne compositum w?a?nie poprzez tajemnic? odkupienia cia?a.

Wszystko, co w ci?gu naszych rozwa?ań starali?my si? uczyni? dla zrozumienia s?ów Chrystusa, ma swoj? ostateczn? podstaw? w tajemnicy odkupienia cia?a.

(21.7.1982)