杏MAP导航

1 Podejmujemy po d?u?szej przerwie prowadzone ju? od d?u?szego czasu rozwa?ania, które okre?lili?my jako rozwa?ania o teologii cia?a.

Wypada nam z kolei nawi?za? do tych s?ów Ewangelii, w których Chrystus odwo?uje si? do zmartwychwstania. Maj? one podstawowe znaczenie dla chrze?cijańskiego rozumienia ma??eństwa, a tak?e ?bez?enno?ci dla królestwa Bo?ego”.

Oto skomplikowana kazuistyka prawa Starego Zakonu w dziedzinie ma??eństwa nie tylko przyprowadzi?a faryzeuszów do Chrystusa w zwi?zku ze spraw? nierozerwalno?ci ma??eństwa (por. Mt 19,3-9; Mk 10,2-12); kiedy indziej przyszli do Niego saduceusze w zwi?zku z tzw. prawem lewiratu. Rozmow? t? zgodnie referuj? synoptycy (por. Mt 22,24-30; Mk 12,18-27, ?k 20,27-40). Chocia? wszystkie trzy zapisy s? prawie identyczne, to jednak zachodz? pomi?dzy nimi pewne drobne i zarazem znamienne ró?nice. W?a?nie dlatego rozmowa ta we wszystkich trzech wersjach: Mateusza, Marka i ?ukasza, domaga si? obecnie dok?adniejszej analizy. Zawiera ona w sobie tre?ci o zasadniczym znaczeniu dla teologii cia?a.

Je?li tak? wag? posiadaj? dwie inne rozmowy — ta mianowicie, w której Chrystus odwo?uje si? do ?pocz?tku” (por. Mt 19,3-9; Mk 10,2-12), oraz ta, w której odwo?uje si? do wn?trza ludzkiego (do ?serca”), wskazuj?c na po??danie i po??dliwo?? cia?a jako ?ród?a grzechu (por. Mt 5,27-32) — to ta z kolei rozmowa, któr? obecnie zamierzamy podda? analizie, stanowi jakby trzeci cz?on w tryptyku wypowiedzi samego Chrystusa: w tryptyku s?ów istotnych i konstytutywnych dla teologii cia?a. W rozmowie tej Jezus odwo?uje si? do zmartwychwstania i przez to ods?ania zupe?nie nowy wymiar tajemnicy cz?owieka.

2 Ten zdumiewaj?cy w swej tre?ci — a jednak zwi?zany z Ewangeli? odczytan? w pe?ni i do końca — wymiar objawienia cia?a pojawia si? w rozmowie z saduceuszami, ?którzy twierdz?, ?e nie ma zmartwychwstania” (Mt 22,23), i którzy do Chrystusa zbli?yli si? w tym celu, aby przedstawi? Mu argument przes?dzaj?cy — ich zdaniem — o s?uszno?ci zajmowanego stanowiska. Mia? to by? argument obalaj?cy ?hipotez? zmartwychwstania”. Wywód saduceuszów brzmi jak nast?puje: ?Nauczycielu, Moj?esz tak nam przepisa?: Je?li umrze czyj? brat i pozostawi ?on?, a nie zostawi dziecka, niech jego brat we?mie j? za ?on? i wzbudzi potomstwo swemu bratu” (Mk 12,19). Saduceusze odwo?uj? si? tutaj do tzw. prawa lewiratu (por. Pwt 25,5-10) i nawi?zuj?c do przepisu tego starego prawa, przedstawiaj? nast?puj?cy kazus: ?Otó? by?o siedmiu braci. Pierwszy wzi?? ?on? i umieraj?c, nie zostawi? potomstwa. Drugi j? wzi?? i te? umar? bez potomstwa, tak samo trzeci. I siedmiu ich nie zostawi?o potomstwa. W końcu po wszystkich umar?a ta kobieta. Przy zmartwychwstaniu wi?c, gdy powstan?, którego z nich b?dzie ?on?? Bo siedmiu mia?o j? za ?on?” (Mk 12,20-23).

3 Odpowied? Chrystusa jest jedn? z tych kluczowych odpowiedzi Ewangelii, w której zostaje objawiony — w?a?nie na gruncie czysto ludzkich sposobów my?lenia i w kontra?cie do nich — inny wymiar sprawy, ten mianowicie, który odpowiada m?dro?ci i mocy samego Boga. Podobnie by?o na przyk?ad z monet? cesarsk? i prawid?owym stosunkiem do tego, co Boskie i tego, co ludzkie (?cesarskie”) w dziedzinie w?adzy (por. Mt 22,15-22). Tym razem Jezus odpowiada tak: ?Czy? nie dlatego jeste?cie w b??dzie, ?e nie rozumiecie Pisma ani mocy Bo?ej? Gdy bowiem powstan? z martwych, nie b?d? si? ani ?eni?, ani za m?? wychodzi?, ale b?d? jak anio?owie w niebie” (Mk 12,24-25). To jest zasadnicza odpowied? na kazus, na problem w nim zawarty. Z kolei Chrystus, znaj?c pogl?dy saduceuszów i odczytuj?c w?a?ciwe ich intencje, podejmuje sam problem mo?liwo?ci zmartwychwstania, tej bowiem w?a?nie zaprzeczali saduceusze: ?Co za? dotyczy umar?ych, ?e zmartwychwstan?, czy? nie czytali?cie w ksi?dze Moj?esza, tam gdzie mowa «O krzaku», jak Bóg powiedzia? do niego: Ja jestem Bóg Abrahama, Bóg Izaaka i Bóg Jakuba. Nie jest On Bogiem umar?ych, lecz ?ywych” (Mk 12,26-27). Jak wida?, Chrystus wskaza? na tego samego Moj?esza, na którego powo?ywali si? saduceusze i zakończy? stwierdzaj?c: ?Jeste?cie w wielkim b??dzie” (Mk 12,27).

4 Owo końcowe stwierdzenie powtarza Chrystus po raz drugi. Po raz pierwszy wyg?osi? je na pocz?tku ca?ego swego wywodu. Powiedzia? wówczas: ?Jeste?cie w b??dzie, nie znaj?c Pisma ani mocy Bo?ej” (por. Mt 22,29); w brzmieniu Mk 12,24: ?Czy? nie dlatego jeste?cie w b??dzie, ?e nie rozumiecie Pisma ani mocy Bo?ej?” Natomiast ta sama odpowied? Chrystusa w wersji ?ukasza (20,27-36) pozbawiona jest akcentu polemicznego, owego: ?Jeste?cie w wielkim b??dzie”. Poza tym jednak g?osi to samo, wprowadzaj?c w samo meritum odpowiedzi pewne elementy, których nie ma u Mateusza i u Marka. Oto tekst: ?Jezus im odpowiedzia?: «Dzieci tego ?wiata ?eni? si? i za m?? wychodz?. Lecz ci, którzy uznani zostan? za godnych udzia?u w ?wiecie przysz?ym i w powstaniu z martwych, ani si? ?eni? nie b?d?, ani za m?? wychodzi?. Ju? bowiem umrze? nie mog?, gdy? s? równi anio?om i s? dzie?mi Bo?ymi, b?d?c uczestnikami zmartwychwstania»” (?k 20,34-36). Co do samej mo?liwo?ci zmartwychwstania, ?ukasz, tak samo jak dwaj inni synoptycy, odwo?uje si? do Moj?esza, to znaczy do Ksi?gi Wyj?cia 3,2-6, tam bowiem wielki zakonodawca Starego Przymierza us?ysza? z g??bi krzaku, który p?on??, a nie spala? si?, owe s?owa: ?Jestem Bogiem ojca twego, Bogiem Abrahama, Bogiem Izaaka i Bogiem Jakuba” (Wj 3,6). W tym samym miejscu na pytanie o imi? Boga, us?ysza? odpowied?: ?Jam jest Ten, który jest” (por. Wj 3,14).

Tak wi?c, mówi?c o przysz?ym zmartwychwstaniu cia?, Chrystus odwo?uje si? do samej mocy Boga ?ywego, co wypadnie nam z kolei osobno rozwa?y?.

(11.11.1981)