杏MAP导航

1 W ci?gu ostatnich spotkań ?rodowych poddawali?my analizie dwa fragmenty z Listów ?w. Paw?a: 1 Tes 4,3-5 oraz 1 Kor 12,18-25, aby ukaza? to, co wydaje si? by? najbardziej istotne dla jego nauki o czysto?ci w znaczeniu moralnym — dla czysto?ci jako cnoty. Je?li w tek?cie 1 Listu do Tesaloniczan mo?na stwierdzi?, i? czysto?? polega na wstrzemi??liwo?ci — to zarówno w tym tek?cie, jak te? w 1 Li?cie do Koryntian, uwydatniony jest moment ?czci”.

Przez ow? ?cze??” nale?n? cia?u ludzkiemu (dodajmy za 1 Listem do Koryntian: w?a?nie ze wzgl?du na jego ?wstydliwy” charakter), czysto?? jako cnota chrze?cijańska okazuje si? w Listach Paw?owych skuteczn? drog? odej?cia od tego, co w sercu cz?owieka jest owocem po??dliwo?ci cia?a. ?Powstrzymanie si? […] od po??dliwej nami?tno?ci”, w którym wyra?a si? zarazem ?utrzymanie cia?a w ?wi?to?ci i we czci”, pozwala wnosi?, ?e czysto?? jest — wedle nauki Aposto?a — ?umiej?tno?ci?” skoncentrowan? na godno?ci cia?a, czyli na godno?ci osoby ze wzgl?du na jej cia?o, na jej ujawniaj?c? si? w tym ciele kobieco?? czy m?sko??. Jako taka w?a?nie ?umiej?tno??”, czysto?? jest wyrazem i owocem ??ycia wed?ug Ducha” w pe?nym tego s?owa znaczeniu — to znaczy jako sprawno?? ducha ludzkiego, w którym owocuje zarazem dar Ducha ?wi?tego. Oba te wymiary czysto?ci — wymiar moralny, czyli cnota, oraz wymiar charyzmatyczny: dar Ducha ?wi?tego — zdaj? si? by? obecne i gruntownie zespolone w Paw?owym przekazie. Jeszcze mocniej uwydatnia si? to wówczas, gdy autor 1 Listu do Koryntian nazywa cia?o ??wi?tyni? (a wi?c mieszkaniem i sanktuarium) Ducha ?wi?tego”.

2 ?Czy? nie wiecie, ?e cia?o wasze jest ?wi?tyni? Ducha ?wi?tego, który w was jest, a którego macie od Boga, i ?e ju? nie nale?ycie do samych siebie?” — pyta Pawe? Koryntian (1 Kor 6,19), udzieliwszy im bezpo?rednio przed tym bardzo surowego pouczenia na temat moralnych wymogów czysto?ci. ?Strze?cie si? rozpusty; wszelki grzech, pope?niony przez cz?owieka, jest na zewn?trz cia?a; kto za? grzeszy rozpust?, przeciwko w?asnemu cia?u grzeszy” (1 Kor 6,18). Charakterystyk? grzechu, który Aposto? tutaj pi?tnuje, jest to, ?e — w odró?nieniu od wszystkich innych — jest on grzechem ?przeciw cia?u” (podczas gdy inne s? ?poza cia?em”). Tak wi?c w terminologii Paw?owej znajdujemy uzasadnienie dla wyra?eń: ?grzechy cia?a” lub te? ?grzechy cielesne”. Grzechy takie s? przeciwieństwem owej w?a?nie cnoty, moc? której cz?owiek ?utrzymuje w?asne cia?o w ?wi?to?ci i we czci” (por. 1 Tes 4,3-5).

3 Grzechy takie nios? ze sob? ?zbezczeszczenie” cia?a: odebranie mu owej czci, jaka jest nale?na cia?u kobiety czy m??czyzny ze wzgl?du na godno?? osoby. Jednak?e autor 1 Listu do Koryntian idzie jeszcze dalej. Grzech przeciwko cia?u jest zarazem ?zbezczeszczeniem ?wi?tyni”. O godno?ci cia?a ludzkiego stanowi w oczach Paw?a nie sam tylko duch ludzki, dzi?ki któremu konstytuuje si? cz?owiek jako osobowy podmiot. Stanowi o tej godno?ci cia?a bardziej jeszcze nadprzyrodzony fakt zamieszkania Ducha ?wi?tego i Jego przebywania w cz?owieku — w jego duszy i ciele — jako owoc dokonanego przez Chrystusa odkupienia. Wobec tego to ?cia?o” cz?owieka nie jest ju? tylko ?w?asne”. I nie tylko z tego tytu?u, ?e jest w?asne, ?e jest cia?em osoby, zas?uguje na ow? cze??, jakiej wyraz w post?powaniu wzajemnym ludzi, m??czyzn i kobiet, stanowi cnota czysto?ci. Kiedy Aposto? pisze: ?cia?o wasze jest ?wi?tyni? Ducha ?wi?tego, który w was jest, a którego macie od Boga” (1 Kor 6,19), to pragnie wskaza? na inne jeszcze ?ród?o godno?ci cia?a i zarazem ?ród?o powinno?ci moralnej, jaka z owej godno?ci p?ynie.

4 ?ród?em owym jest rzeczywisto?? odkupienia: ?odkupienia cia?a”. Dla Paw?a owa tajemnica wiary jest ?yw? rzeczywisto?ci? skierowan? wprost do ka?dego cz?owieka. Poprzez odkupienie ka?dy cz?owiek otrzyma? od Boga jakby na nowo samego siebie, swoje cia?o. Chrystus wpisa? w cia?o ludzkie — w cia?o ka?dego m??czyzny i ka?dej kobiety — now? godno??, skoro w Nim samym to ludzkie cia?o zosta?o przyj?te do jedno?ci Osoby Syna – S?owa. Wraz z t? now? godno?ci? zrodzi?a si? te? poprzez ?odkupienie cia?a” nowa powinno??. Pawe? mówi o niej zwi??le, ale przejmuj?co: ?za wielk? bowiem cen? zostali?cie nabyci” (tam?e, 6,20). Owocem ceny odkupienia jest w?a?nie Duch ?wi?ty, mieszkaj?cy w ciele ludzkim jak w ?wi?tyni. W tym u?wi?caj?cym Darze ka?dy cz?owiek, ka?dy chrze?cijanin otrzymuje siebie samego na nowo w darze od Boga. Ten nowy Dar (i dar) zobowi?zuje. Aposto? odwo?uje si? do tego wymiaru zobowi?zania, pisz?c do ludzi wierz?cych, którzy maj? ?wiadomo?? Daru, a?eby przekona? ich, ?e nie nale?y pope?nia? ?rozpusty”, nie nale?y ?grzeszy? przeciwko w?asnemu cia?u” (tam?e, 6,18). Pisze: ?Cia?o nie jest dla rozpusty, lecz dla Pana, a Pan dla cia?a” (tam?e, 6,13). Trudno by?o zwi??lej wyrazi? to, co niesie w sobie dla ka?dego wierz?cego tajemnica Wcielenia. Fakt, ?e cia?o ludzkie, stawszy si? w Jezusie Chrystusie cia?em Boga – Cz?owieka, dost?puje przez to samo w ka?dym cz?owieku nowego, nadprzyrodzonego wyniesienia, z którym ka?dy chrze?cijanin musi si? liczy? w post?powaniu wzgl?dem ?w?asnego” cia?a — i oczywi?cie wzgl?dem cia?a ?drugiego”: m??czyzna wzgl?dem kobiety, a kobieta wzgl?dem m??czyzny. Odkupienie cia?a oznacza ustanowienie w Chrystusie i przez Chrystusa nowej miary ?wi?to?ci cia?a. W?a?nie do tej ??wi?to?ci” odwo?uje si? Pawe? w 1 Li?cie do Tesaloniczan (4,3-5), pisz?c o ?utrzymaniu cia?a w ?wi?to?ci i we czci”.

5 W 1 Li?cie do Koryntian (rozdz. 6) Pawe? formu?uje natomiast prawd? o ?wi?to?ci cia?a, pi?tnuj?c w s?owach wr?cz drastycznych ?rozpust?”, czyli grzech przeciwny tej ?wi?to?ci cia?a — grzech nieczysto?ci: ?Czy? nie wiecie, ?e cia?a wasze s? cz?onkami Chrystusa? Czy? wzi?wszy cz?onki Chrystusa b?d? je czyni? cz?onkami nierz?dnicy? Przenigdy! Albo czy? nie wiecie, ?e ten, kto ??czy si? z nierz?dnic?, stanowi z ni? jedno cia?o? B?d? bowiem — jak jest powiedziane — dwoje jednym cia?em. Ten za?, kto si? ??czy z Panem, jest z Nim jednym duchem” (1 Kor 6,15-17). Je?li czysto?? jest, wed?ug nauki Paw?owej, ??yciem wed?ug Ducha” — to znaczy, ?e owocuje w niej tajemnica odkupienia cia?a — tajemnica Chrystusa, zapocz?tkowana we Wcieleniu i skierowana ju? poprzez Wcielenie do ka?dego cz?owieka. Tajemnica ta owocuje w czysto?ci na sposób szczególnego zobowi?zania — a wi?c na sposób etyczny. To, ?e ?zostali?my nabyci za wielk? cen?” (por. 1 Kor 6,20), tj. w?a?nie za cen? odkupienia Chrystusowego, rodzi bowiem szczególne zobowi?zanie, czyli powinno??, a?eby ?utrzymywa? cia?o w ?wi?to?ci i we czci”. ?wiadomo?? odkupienia cia?a pracuje w woli ludzkiej na rzecz ?powstrzymywania si? od rozpusty” (por. 1 Tes 4,3-5), owszem, na rzecz urobienia potrzebnej ku temu umiej?tno?ci, czyli sprawno?ci zwanej cnot? czysto?ci.

To, co dla zrozumienia Paw?owej nauki o czysto?ci jako cnoty chrze?cijańskiej, która jest realizacj? ??ycia wed?ug Ducha”, wynika z przytoczonych tutaj s?ów z 1 Listu do Koryntian (6,15-17), posiada szczególn? g??bi? i moc nadprzyrodzonego realizmu wiary. Trzeba, aby?my nieraz si? nad tym zastanawiali.

(11.2.1981)