杏MAP导航

1 Od pewnego czasu s? w toku przygotowania do najbli?szego zwyczajnego zebrania Biskupów, które si? odb?dzie w Rzymie jesieni? przysz?ego roku. Temat Synodu: De muneribus familiae christianae (Zadania rodziny chrze?cijańskiej) skupia nasz? uwag? na tej wspólnocie ?ycia ludzkiego i chrze?cijańskiego, która jest podstawowa od pocz?tku. W?a?nie tym wyra?eniem ?od pocz?tku” pos?u?y? si? Pan Jezus w rozmowie o ma??eństwie, przytoczonej w ewangelii ?w. Mateusza i ?w. Marka. Chcemy postawi? sobie pytanie, co oznacza to s?owo ?pocz?tek”. Chcemy oprócz tego wyja?ni?, dlaczego Chrystus odwo?uje si? do ?pocz?tku” w?a?nie w tych okoliczno?ciach i dlatego postanawiamy przeprowadzi? dok?adniejsz? analiz? odno?nego tekstu Pisma ?wi?tego.

2 W czasie rozmowy z faryzeuszami, którzy postawili pytanie o nierozerwalno?? ma??eństwa, Jezus Chrystus dwukrotnie odwo?a? si? do ?pocz?tku”. Rozmowa przebiega?a w sposób nast?puj?cy: ?przyst?pili do Niego faryzeusze, chc?c Go wystawi? na prób?, i zadali Mu pytanie: «Czy wolno oddali? swoj? ?on? z jakiegokolwiek powodu?» On odpowiedzia?: «Czy nie czytali?cie, ?e Stwórca od pocz?tku stworzy? ich jako m??czyzn? i kobiet??» I rzek?: «Dlatego opu?ci cz?owiek ojca i matk? i z??czy si? ze swoj? ?on?, i b?d? oboje jednym cia?em. A tak ju? nie s? dwoje, lecz jedno cia?o. Co wi?c Bóg z??czy?, niech cz?owiek nie rozdziela». Odparli Mu: «Czemu wi?c Moj?esz poleci? da? jej list rozwodowy i odprawi? j??» Odpowiedzia? im: «Przez wzgl?d na zatwardzia?o?? serc waszych pozwoli? wam Moj?esz oddala? wasze ?ony, lecz od pocz?tku tak nie by?o…»” (Mt 19,3-8; por. Mk 10,2 nn.).

Chrystus nie podejmuje dyskusji na poziomie, na jaki staraj? si? j? wprowadzi? rozmówcy, w pewnym sensie nie aprobuje wymiaru, jaki oni staraj? si? nada? problemowi. Unika wik?ania si? w spory prawno-kazuistyczne, natomiast odwo?uje si? dwukrotnie do ?pocz?tku”. Post?puj?c w ten sposób nawi?zuje jasno do s?ów Ksi?gi Rodzaju, które znaj? na pami?? tak?e Jego rozmówcy. Z tych s?ów najdawniejszego objawienia Chrystus wyci?ga wniosek i rozmowa si? kończy.

3 ?Pocz?tek” oznacza wi?c to, o czym mówi Ksi?ga Rodzaju. Chrystus zatem przytacza w skrócie Rdz 1,27: ?Stwórca od pocz?tku stworzy? ich jako m??czyzn? i kobiet?”, podczas gdy w ca?o?ci pierwotny urywek brzmi dos?ownie tak: ?Stworzy? wi?c Bóg cz?owieka na swój obraz, na obraz Bo?y go stworzy?: stworzy? m??czyzn? i niewiast?”. Nast?pnie nauczyciel odwo?uje si? do Rdz 2,24: ?Dlatego to m??czyzna opuszcza ojca swego i matk? swoj? i ??czy si? ze sw? ?on? tak ?ci?le, ?e staj? si? jednym cia?em”. Przytaczaj?c te s?owa prawie in extenso, Chrystus nadaje im jeszcze bardziej wyra?ne znaczenie normatywne (mo?na by bowiem przypuszcza?, ?e w Ksi?dze Rodzaju brzmi? one jako stwierdzenie faktu: ?opuszcza […], ??czy si? […], staj? si? jednym cia?em”). Znaczenie normatywne jest logiczne o tyle, ?e Chrystus nie ogranicza si? tylko do samego przytoczenia, lecz dodaje: ?A tak ju? nie s? dwoje, lecz jedno cia?o. Co wi?c Bóg z??czy?, niech cz?owiek nie rozdziela”. Owo ?niech nie rozdziela” jest rozstrzygaj?ce. W ?wietle tych s?ów Chrystusa Rdz 2,24 wypowiada zasad? jedno?ci i nierozerwalno?ci ma??eństwa jako tre?? s?owa Bo?ego, wyra?onego w najdawniejszym objawieniu.

4 Mo?na by w tym punkcie utrzymywa?, ?e problem zosta? wyczerpany, ?e s?owa Jezusa Chrystusa potwierdzaj? prawo wieczne sformu?owane i ustanowione przez Boga od ?pocz?tku” wraz ze stworzeniem cz?owieka. Mog?oby si? te? zdawa?, ?e Nauczyciel potwierdzaj?c to pierwotne prawo Stwórcy, ustala jedynie i wy??cznie jego w?a?ciwy sens normatywny, odwo?uj?c si? do samego autorytetu pierwszego Prawodawcy. Jednak?e to znamienne wyra?enie: ?od pocz?tku”, dwukrotnie powtórzone, wyra?nie sk?ania rozmówców do zastanowienia si? nad sposobem, w jaki w tajemnicy stworzenia zosta? ukszta?towany cz?owiek, w?a?nie jako ?m??czyzna i kobieta”, aby poprawnie zrozumie? normatywne znaczenie s?ów Ksi?gi Rodzaju. I oto jest nie mniej wa?ne dla dzisiejszych rozmówców ni? by?o dla ówczesnych. Dlatego w niniejszym studium, zastanawiaj?c si? nad tym wszystkim, powinni?my stan?? w?a?nie na pozycji dzisiejszych rozmówców Chrystusa.

5 W ci?gu kolejnych rozwa?ań ?rodowych, podczas audiencji generalnych, b?dziemy si? starali, jako dzisiejsi rozmówcy Chrystusa, zatrzyma? si? d?u?ej nad s?owami ?w. Mateusza (Mt 19,3-8). Aby odpowiedzie? wskazaniu, jakie Chrystus w nich zawar?, b?dziemy starali si? zg??bi? znaczenie owego ?pocz?tku”, do którego On si? odwo?a? w sposób tak znamienny; w ten sposób b?dziemy ?z dala” pod??ali za wielk? prac?, któr? na ten temat podejmuj? w?a?nie teraz uczestnicy najbli?szego Synodu Biskupów. Razem z nimi uczestnicz? w niej liczne grupy pasterzy i ?wieckich, którzy czuj? si? szczególnie odpowiedzialni w odniesieniu do zadań, jakie Chrystus stawia ma??eństwu i rodzinie chrze?cijańskiej: zadań, jakie On stawia? zawsze i stawia tak?e w naszej epoce, w ?wiecie wspó?czesnym.

Cykl rozwa?ań, który dzisiaj rozpoczynamy z zamiarem dalszego prowadzenia go w czasie kolejnych spotkań ?rodowych, ma na celu mi?dzy innymi tak?e towarzyszenie, ?e tak powiem, z dala, pracom przygotowawczym do Synodu, nie dotykaj?c jednak bezpo?rednio tematu, lecz zwracaj?c uwag? na g??bokie korzenie, z których ten temat bierze pocz?tek.

(5.9.1979)