Abp Fisichella: Evangelii gaudium ma prowokacyjn? i porywaj?c? wymow?
Tiziana Campisi - Watykan
Abp Fisichella zaznacza, ?e Franciszek pragnie Ko?cio?a wychodz?cego, misyjnego, wzywa do odnowy eklezjalnej i do zaanga?owania na rzecz w??czenia spo?ecznego ubogich oraz zach?ca do dialogu na wielu p?aszczyznach, b?d?cego wk?adem na rzecz pokoju.
W ?wiecie wspó?czesnym, gdzie coraz bardziej rozpowszechnia si? kultura cyfrowa, która odwo?uje si? do sztucznej inteligencji i gdzie stawk? w grze s? kwestie wolno?ci i prawdy, g?oszenie Ewangelii jest najbardziej istotnym priorytetem ¨C mówi abp. Rino Fisichella. Dodaje, ?e potrzebujemy jednak nowego j?zyka, zdolnego nauczy? rozumie? jej pi?kno.
Publikujemy wywiad:
Evangelii gaudium to pierwszy dokument papie?a Franciszka wskazuj?cy na priorytety jego pontyfikatu: Ko?ció? wychodz?cy, uwaga zwrócona na peryferie, inkulturacja wiary, wymiar spo?eczny Ewangelii. Co mo?na powiedzie? o recepcji tego tekstu?
Evangelii gaudium jest nie tylko pierwszym dokumentem obecnego pontyfikatu, ale to równie? dokument programowy Papie?a Franciszka. On sam pisze to ju? na pierwszych stronach Adhortacji, której tekst dzi? ma równie? szczególne znaczenie. Chodzi nie tylko o to, co zosta?o wdro?one przez minione dziesi?ciolecie, ale przede wszystkim o to, co jeszcze pozostaje do wdro?enia w najbli?szej przysz?o?ci. Kwestie poruszone w Evangelii gaudium s? w wielu aspektach owocem dyskusji Synodu z 2012 roku, po?wi?conego w?a?nie nowej ewangelizacji i przekazywaniu wiary. Papie? podejmuje szereg argumentów, rozwa?a¨½ i spraw dyskutowanych na Synodzie, w??czaj?c je do swojego tekstu. Znalaz?o si? tam jednak tak?e wiele nowo?ci: na przyk?ad w odniesieniu do spo?ecznego wymiaru ewangelizacji, wymogu Ko?cio?a ubogiego, nacisku na przemiany kulturowe przy podejmowaniu szeregu tematów. Mamy do czynienia z dokumentem programowym, który do dzisiaj zachowa? swoj? prowokacyjn? i porywaj?c? wymow?.
A w jakiej fazie obecnie znajduje si? Ko?ció?, je?li spojrze? na¨½ przez pryzmat Evangelii gaudium?
Kiedy Papie? Franciszek mówi o ewangelizacji w drodze ¨C poniewa? Jezus w taki w?a?nie sposób naucza? ¨C nie mówi nic innego jak to, by k?a?? nacisk na osobiste spotkanie, które powinno by? trosk? Ko?cio?a i które powinno dotyczy? wszystkich wiernych. Pierwszym momentem ewangelizacji jest bowiem wyruszy? w drog?. W Evangelii gaudium u?yto wyra?enia ?Ko?ció? wyruszaj?cy w drog?¡±, wielokrotnie potem powtarzanego przez Papie?a Franciszka. Chodzi o Ko?ció?, który ma ?wiadomo?? swojego misyjnego powo?ania, Ko?ció?, który uprzytamnia sobie swoj? odpowiedzialno?? za ewangelizacj?, a wi?c za to, ?e niesie moc Ewangelii, a tak?e jej pi?kno, bez wyj?tku dla wszystkich.
W jaki sposób Ko?ció? i chrze?cijanie staraj? si? dzisiaj by? w ?wiecie, kieruj?c si? s?owami zach?ty Evangelii gaudium o przekazywaniu rado?ci Ewangelii?
W Evangelii gaudium Papie? Franciszek podkre?la, ?e ewangelizacja przenika ró?ne kultury i wobec tego pierwsz? rzecz? jest je pozna?, stara? si? zrozumie? to, co jest w nich pozytywnego, okre?li? ?semina Verbi¡±, a wi?c ziarna S?owa, odkry? obecno?? chrze?cija¨½skiej prawdy ukrytej w szeregu elementów. Dzi? stoimy przed wielkim wyzwaniem o charakterze globalnym, poniewa? kultura, za po?rednictwem internetu, ma charakter coraz bardziej globalny. Internet posiada wiele niezwykle pozytywnych aspektów, ale równie? szereg takich, które stanowi? wa?ne znaki zapytania. Jedno z takich pyta¨½ dotyczy zmiany zachowa¨½, wynikaj?cych z kultury cyfrowej. Pojawi?a si?, niestety, bardzo szczególna forma indywidualizmu, która prowadzi do zamkni?cia si? w sobie. Taki indywidualizm jest jednym z najwi?kszych niebezpiecze¨½stw zagra?aj?cych ewangelizacji, która mówi o spotkaniu, o relacji mi?dzy lud?mi, o przepowiadaniu i mi?o?ci. Zamkni?cie si? w sobie natomiast stanowi tego ca?kowite przeciwie¨½stwo i nie pozwala jednostce osi?gn?? pe?ni to?samo?ci oraz dojrza?o?ci osobistej. Kultura cyfrowa jest dzi? kultur? globaln? i wobec tego ¨C bardziej ni? kiedykolwiek ¨C jawi si? jako wyzwanie dla ca?ego Ko?cio?a. Moim zdaniem musimy przede wszystkim zrozumie?, na czym polega kultura cyfrowa. Nie mo?emy przy tym ogranicza? si? tylko do wykorzystywanych w niej narz?dzi: do komputera, telefonu komórkowego i rozmaitych form komunikacji, Facebooka, Instagramu itd. Kultura internetu, kultura cyfrowa odwo?uje si? do sztucznej inteligencji i powinni?my stara? si? zrozumie?, na czym ona polega i jakie konsekwencje mo?e spowodowa? nie tylko w p?aszczy?nie antropologicznej ¨C w wymiarze osoby ¨C ale równie? w p?aszczy?nie spo?ecznej. Musimy zrozumie?, czemu grozi kryzys. My?l? tu na przyk?ad o kwestii wolno?ci, o prawdzie i jej poszukiwaniu, o d??eniu do prawdy istotnie prawdziwej, a nie spreparowanej przez rozmaite algorytmy; my?l? o umiej?tno?ci bycia prawdziwie wolnym, a nie zdeterminowanym w sposób ukryty, w jaki funkcjonuje kultura cyfrowa. My pos?ugujemy si? jeszcze bardzo klerykalnym j?zykiem, który nie jest ju? zrozumia?y w swej warstwie semantycznej. Potrzebujemy wi?c nowego j?zyka, pozwalaj?cego nam zabiera? g?os w tej nowej kulturze, aby stara? si? umo?liwi? rozumienie pi?kna Ewangelii.
W?ród tragedii wojen i kryzysów, w jaki sposób sprawi?, by wzi??a gór? rado?? Ewangelii?
Jako chrze?cijanie powinni?my raczej u?ywa? s?owa dramat, a nie tragedia. Tragedia nie pozostawia miejsca na nadziej? i by?aby to kl?ska naszej ewangelizacyjnej obecno?ci w ?wiecie. Je?li natomiast u?yjemy s?owa dramatyczny to oznacza ono, ?e mamy do czynienia z jakim? niezwykle silnym dzia?aniem, które dotyczy nas wszystkich. W dramatycznej sytuacji, w któr? wszyscy jeste?my zaanga?owani istnieje natomiast nadzieja. W dramatycznej sytuacji, w której ?yjemy, w sytuacji, któr? Papie? Franciszek okre?la jako trzeci? wojn? ?wiatow? w kawa?kach, potrzeba g?oszenia nadziei b?d?cej charakterystyczn? i g??boko chrze?cija¨½sk?. Cz?owiek wspó?czesny w kulturze cyfrowej ?yje wieloma nadziejami. Naszym obowi?zkiem jest g?osi? tak? ?nadziej?¡±, która je wszystkie jednoczy, przenosi w przysz?o??, i która pomaga zrozumie? oraz ?y? tera?niejszo?ci?, nadaj?c jej sens. Dramaty wojen, stanowi?ce rzeczywisto??, nie powinny jednak sprawi?, ?e zapomnimy o dramacie przemocy, której jeste?my ?wiadkami na co dzie¨½ w naszym ?yciu. Nie wolno zapomina?, ?e w kraju, takim jak W?ochy, tylko w tym roku zamordowane zosta?y 103 kobiety. Dla mnie taka sytuacja jest dramatyczna i jeszcze raz wskazuje na brak kultury, mi?o?ci, odpowiedzialno?ci i szacunku, o których uczy Ewangelia. Mi?o?? to respekt i odpowiedzialno??. Dostrzeganie dramatu wojen jest konieczno?ci?, poniewa? wszyscy powinni?my pracowa? dla pokoju, ale pokój buduje si? w rodzinach, w miastach, w osiedlach, we wspólnotach, gdzie musimy przywróci? wzajemny szacunek i poczucie odpowiedzialno?ci za tego, kim dla mnie jest druga osoba.
Czy, zdaniem Ekscelencji, dziesi?? lat po og?oszeniu Evangelii gaudium, zgodnie z pragnieniem Papie?a Franciszka, Ko?ció? sta? si? bardziej misyjny i zdecentralizowany?
S? blaski i cienie. My?l?, ?e trwaj?cy Synod o synodalno?ci przypomina nam o tym podstawowym poczuciu odpowiedzialno?ci za g?oszenie Ewangelii, którego potrzebujemy wszyscy, pomimo zró?nicowanych pos?ug, jakie pe?nimy w naszych wspólnotach. Równie? Synod pragnie, by wszyscy ochrzczeni, w imi? otrzymanego sakramentu, na nowo nabrali przekonania o koniecznym i pilnym dziele ewangelizacji. Blask Evangelii gaudium, w której zawarta zosta?a ca?o?? nauczania Paw?a VI z Evangelii nuntiandi, rzeczywisto?? Synodu i ca?e magisterium ostatnich dziesi?cioleci, przy?miewa zm?czenie w naszych wspólnotach i oboj?tno?? ?wiata. Wydaje mi si?, ?e ewangelizacja ¨C jak przypomina to mi?dzy innymi Papie? Franciszek w Evangelii gaudium ¨C jest bardziej skuteczna, kiedy pod??a szlakiem pi?kna, a wi?c via pulchritudinis, b?d?c? przecie? uprzywilejowan? drog? g?oszenia Ewangelii, poniewa? pozwala i?? ?cie?kami bardziej zgodnymi z pragnieniem m??czyzn i kobiet, a tak?e wspó?czesnej m?odzie?y. Tak wi?c nauczanie Evangelii gaudium o drodze pi?kna, która przez literatur? i sztuk?, muzyk? i kino prowadzi nas do kontemplacji tego, co pi?kne, a wi?c przyrody, liturgii, spotkania z drugim cz?owiekiem, mo?e okaza? si? rzeczywi?cie skuteczne i p?odne.
Dzi?kujemy, ?e przeczyta?a?/e? ten artyku?. Je?li chcesz by? na bie??co zapraszamy do zapisania si? na newsletter klikaj?c tutaj.