Watyka¨½ski dokument o Laudato si: wszyscy s? odpowiedzialni
Krzysztof O?dakowski SJ ¨C Watykan
Pierwsza cz??? dokumentu podkre?la potrzeb? zmiany mentalno?ci, która znajdzie odzwierciedlenie w trosce o stworzenie, w dialogu z innymi oraz w ?wiadomo?ci g??bokiego powi?zania pomi?dzy problemami ?wiata. Sugeruje si? dowarto?ciowanie ró?nych inicjatyw takich np. ?Czas dla Stworzenia¡±, ale tak?e tradycji monastycznych, które ucz? kontemplacji, modlitwy, pracy oraz s?u?by. Dokument wskazuje na centralne miejsce osoby ludzkiej, poniewa? ?nie mo?na broni? natury, je?li nie broni si? ka?dego ludzkiego istnienia¡±. Mocno podkre?lone jest znaczenie rodziny jako ?g?ównego podmiotu procesu ekologii integralnej¡±: opartego na podstawowej zasadzie ?komunii i p?odno?ci¡±. Rodzina jest podstawowym miejscem edukacji, w którym uczymy si? szacunku dla ludzkich istnie¨½ oraz ca?ego stworzenia. Tekst sugeruje szukanie dróg wspó?pracy pomi?dzy domem, szko?? oraz parafi?, aby wspólnie doj?? do opracowania projektów formacyjnych sprzyjaj?cych ?obywatelsko?ci ekologicznej¡±. Chodzi o promowanie w?ród m?odych ?nowych modeli relacji¡±, które przezwyci??? indywidualizm na rzecz solidarno?ci, odpowiedzialno?ci i troski. Potrójna misja uniwersytetów: nauczanie, badania oraz s?u?ba spo?ecze¨½stwu powinna obejmowa? równie? ekologi? integraln?, zach?caj?c studentów do zaanga?owania w dziedzinach, które u?atwi? pozytywne zmiany ?rodowiskowe. Zaanga?owanie na rzecz troski o wspólny dom jest integraln? cz??ci? ?ycia chrze?cija¨½skiego, a nie tylko jak?? opcj? drugorz?dn?. Ale nie tylko to, to znakomita p?aszczyzna do dialogu oraz wspó?pracy ekumenicznej i mi?dzyreligijnej. Religie mog? skutecznie zach?ca? do stylu ?ycia bardziej kontemplacyjnego i umiarkowanego, aby powstrzyma? dalsze niszczenie planety.
Na pocz?tku drugiego rozdzia?u dokument podejmuje temat wy?ywienia oraz przywo?uje s?owa Papie?a Franciszka: ?Jedzenie, które si? wyrzuca jest jakby ukradzione ubogim¡± (LS, 50). Podkre?la si?, ?e marnowanie ?ywno?ci jest wielkim aktem niesprawiedliwo?ci oraz zaproszeniem do promocji zró?nicowanego oraz zrównowa?onego rolnictwa. Nale?y wzi?? w obron? drobnych producentów i zasoby naturalne oraz podja? edukacj? zdrowego ?ywienia zarówno w zakresie jako?ci, jak i ilo?ci. Mocne jest równie? wezwanie do przeciwstawienia si? wielkim projektom rolno-przemys?owym zatruwaj?cym ?rodowisko. Dost?p do wody jest uznawany w dokumencie jako podstawowe ludzkie prawo. Znajdujemy tak?e apel o redukcj? zanieczyszcze¨½, dekarbonizacj? w sektorze energetycznym na rzecz inwestowania w ?ród?a czyste i odnawialne, dost?pne dla wszystkich. Równie? morza i oceany znajduj? si? w samym centrum ekologii integralnej. S? ?b??kitnymi p?ucami planety¡±. Tekst podkre?la równie? potrzeb? przestawiania si? na ?ekonomi? obrotow?¡±, która nie skupia si? jedynie na bie??cej eksploatacji zasobów, ale d??y do zachowania ich na d?u?szy okres, aby mog?y by? ponownie wykorzystywane. W ?wiecie pracowniczym postuluje si? promocj? zrównowa?onego rozwoju spo?eczno-ekonomicznego, aby ograniczy? ubóstwo; wzywa si? do podejmowania dzia?a¨½ na rzecz osób wykluczonych poprzez godn? prac?, sprawiedliwy zarobek, walk? z prac? m?odocianych i szar? stref?. Trzeba stawia? na ekonomi? w??czaj?c?, na promocj? warto?ci rodziny i macierzy¨½stwa. Wskazuje si? na potrzeb? przeciwdzia?ania i zwalczania nowych form niewolnictwa, zw?aszcza handlu lud?mi. W ?wiecie finansów nale?y przestrzega? zasady prymatu dobra wspólnego d???c do po?o?enia kresu ubóstwa. Dokument podkre?la tak?e prymat spo?ecze¨½stwa obywatelskiego, któremu powinny s?u?y?: polityka, rz?dy oraz administracja. Przypomina si?, ?e globalizacja powinna mie? oblicze demokratyczne, spo?eczne i daj?ce poczucie uczestnictwa wszystkim. Powinna opiera? si? na sprawiedliwo?ci i moralno?ci oraz na przeciwstawieniu si? wszelkim formom korupcji. Tekst zatrzymuje si? równie? na temacie zdrowia opowiadaj?c si? za równo?ci? i sprawiedliwo?ci? spo?eczn? oraz wskazuj?c na wa?no?? prawa dost?pu do opieki sanitarnej dla wszystkich.
Na zako¨½czenie watyka¨½ski dokument o wprowadzaniu w ?ycie encykliki Laudato si pochyla si? nad tematem zmian klimatycznych, ze ?wiadomo?ci?, ?e maj? one kluczowe znaczenie w wymiarze ?rodowiskowym, etycznym, ekonomicznym, politycznym oraz spo?ecznym, oddzia?ywuj?c szczególnie na najbiedniejszych. Potrzebny jest zatem model rozwoju, który ujmie razem walk? ze zmianami klimatycznymi oraz walk? z ubóstwem.
Dzi?kujemy, ?e przeczyta?a?/e? ten artyku?. Je?li chcesz by? na bie??co zapraszamy do zapisania si? na newsletter klikaj?c tutaj.