杏MAP导航

Andrea Tornielli

Osiemdziesi?t lat temu, 26 czerwca 1945 r., w San Francisco podpisano Kart? Narodów Zjednoczonych. W jej preambule zosta? wskazany cel: ?uchroni? przysz?e pokolenia od kl?ski wojny” oraz ?popiera? post?p spo?eczny i popraw? warunków ?ycia w wi?kszej wolno?ci”. Podpisali j? przedstawiciele 50 państw, które wychodzi?y z najbardziej katastrofalnej – i jeszcze niezakończonej – wojny ?wiatowej w dziejach ludzko?ci. Wojny, która przynios?a makabryczny rekord oko?o 50 milionów ofiar, g?ównie cywilnych.

Po osiemdziesi?ciu latach ta instytucja – ?wi?tynia multilateralizmu, opieraj?ca si? na prymacie negocjacji nad u?yciem si?y, na utrzymywaniu pokoju i poszanowaniu prawa mi?dzynarodowego – ukazuje dzi? wszystkie swoje niedoskona?o?ci. A jednak jej powstanie by?o prawdziwym cudem, który wydarzy? si? w amerykańskim mie?cie nosz?cym imi? ?wi?tego z Asy?u. Cudem kruchym jak szk?o ?szklanego wie?owca” – gmachu, w którym znajduje si? siedziba ONZ – cudem, który przyniós? znacz?ce rezultaty: kodyfikacj? i rozwój prawa mi?dzynarodowego, stworzenie norm dotycz?cych praw cz?owieka, udoskonalenie prawa humanitarnego, rozwi?zanie wielu konfliktów oraz liczne operacje pokojowe i pojednawcze.

Dzi? bardziej ni? kiedykolwiek potrzebujemy tego kruchego cudu. Musimy uczyni? go mniej kruchym, uwierzy? w niego tak, jak wierzyli w niego Nast?pcy Piotra, którzy od 1965 do 2015 r. odwiedzali siedzib? ONZ, uznaj?c, ?e Narody Zjednoczone by?y i nadal pozostaj? adekwatn? odpowiedzi? prawn? i polityczn? na czasy, w których ?yjemy – czasy, w których pot?ga technologiczna w r?kach ideologii mo?e prowadzi? do przera?aj?cych okrucieństw.

Kilka dni temu, przemawiaj?c na konferencji na Uniwersytecie w Padwie, w?oski minister obrony Guido Crosetto stwierdzi? z realistyczn? przenikliwo?ci?: ?Musimy broni? osi?gni?? lat, które doprowadzi?y nas do kodyfikacji prawa mi?dzynarodowego – prawa, które jest ca?kowicie odmienne od porz?dku mi?dzynarodowego, i bardzo cz?sto jest z nim sprzeczne. Poniewa? porz?dek mi?dzynarodowy – doda? minister – zazwyczaj narzucany jest przez kogo?, przez silniejszego, który mo?e zdecydowa?, ?e w pewnych przypadkach to prawo nie ma znaczenia. I to w?a?nie teraz prze?ywamy... Dzieje si? tak, poniewa? multilateralizm umar?, a ONZ liczy si? dzi? tyle, co Europa na ?wiecie – czyli nic!”.

Nie trzeba wielkiej wyobra?ni, aby zrozumie?, do czego odnosz? si? jego s?owa: wystarczy spojrze? na to, co wydarzy?o si? w ostatnich trzech latach – od rosyjskiej agresji na Ukrain?, przez nieludzki atak Hamasu na Izrael 7 pa?dziernika; od wojny, która zrówna?a Gaz? z ziemi?, zamieniaj?c j? w upiorny stos gruzu i cia?, a? po niepokoj?cy konflikt mi?dzy Izraelem a Iranem, w który interweniowa?y równie? Stany Zjednoczone. Niestety, to prawda, ?e porz?dek mi?dzynarodowy jest narzucany przez najsilniejszych, którzy decyduj?, kiedy g?osi? i kiedy zapomina? o prawie mi?dzynarodowym i humanitarnym – zale?nie od w?asnych interesów.

Dlatego te?, osiemdziesi?t lat po rozpocz?ciu tego kruchego cudu, powtarzamy g?osem Leona XIV, ?pilniej ni? kiedykolwiek”, s?owa proroka Izajasza: ?Naród przeciw narodowi nie podniesie miecza, nie b?d? si? wi?cej zaprawia? do wojny”. ?Niech ten g?os, pochodz?cy od Najwy?szego, zostanie us?yszany! Niech zostan? uleczone rany zadane przez krwawe dzia?ania w ostatnich dniach. Niech zostanie odrzucona wszelka logika przemocy i odwetu, a z determinacj? niech zostanie obrana droga dialogu, dyplomacji i pokoju” – powiedzia? Papie?. Drogi multilateralizmu i negocjacji. Drogi, które obrano osiemdziesi?t lat temu, i które pozostaje jedyn? alternatyw? dla naszego ?wiata, stoj?cego tak blisko przepa?ci samozniszczenia.