杏MAP导航

??mier? bliskiej osoby dotyka nas wszystkich, bez wzgl?du na wiek” – mówi ekspert KUL. ??a?oba i rozpacz po stracie bliskiej osoby, szczególnie dziecka, s? naturaln? reakcj? organizmu. Zaprzeczanie, z?o?? czy wycofanie to próby poradzenia sobie z zaistnia?? sytuacj?”.

?mier? kogo? bliskiego jest wstrz?sem dla rodziny. Zdaniem Agnieszki Jarz?bek-Cudo, aby poradzi? sobie z traum? po stracie, nale?y przede wszystkim rozmawia? i towarzyszy? sobie. ?W pierwszym etapie ?a?oby i cierpienia mamy tendencj? do zamykania si? i wycofywania z wszelkich aktywno?ci. Zaprzeczenie przechodzi w faz? buntu i z?o?ci. A emocje zwi?zane ze ?mierci? dziecka, mamy, ojca s? tak poch?aniaj?ce i tak intensywne, ?e bardzo cz?sto wybijaj? nas z ról spo?ecznych” – przestrzega psychiatra.

Kiedy uda? si? po pomoc?
W naszej kulturze okres prze?ywania ?mierci bliskiej osoby trwa od 6 do 12 miesi?cy. W jednej z medycznych klasyfikacji chorób i zaburzeń, wyró?niono przed?u?aj?c? si? ?a?ob? jako jeden ze stanów wymagaj?cych konsultacji. ?Je?li prze?ywaniu ?a?oby przez wiele miesi?cy towarzysz? trudne emocje, my?li autoagresywne lub my?li o w?asnej ?mierci, brak si? i utrzymuj?ca si? niezdolno?? do pe?nienia ról ?yciowych, wtedy warto szuka? specjalistycznej pomocy” – uwa?a lek. Jarz?bek-Cudo. Jak dodaje, ?a?oba ?a?obie nie jest równa. Najtrudniej jest si? pogodzi? ze strat? dziecka. Wtedy pomoc specjalistyczna powinna by? natychmiastowa. ?Istotne jest dotarcie do grup wsparcia rodziców w podobnej sytuacji. Cz?sto te? tak? pierwsz? lini? wsparcia s? duchowni. Czynnikiem o bardzo istotnym znaczeniu ochronnym jest religia i wiara, ?e kiedy? si? spotkamy i ?e tam jest lepiej ni? tutaj” – mówi lek. Agnieszka Jarz?bek-Cudo.

Jak dodaje, w przypadku ?mierci w rodzinie czy rówie?ników, nale?y o tym rozmawia? z dzie?mi, poniewa? dzieci maj? pewne my?lenie egocentryczne. ?Bardzo cz?sto obwiniaj? si? za rzeczy, na które nie maj? wp?ywu, a poniewa? nie rozumiej? sytuacji i nikt z nimi o tym nie mówi, to czuj? si? winne” – podkre?la specjalistka. W rozmowie nale?y jednak mie? wzgl?d na wiek dziecka. ?Do ósmego roku ?ycia dzieci nie maj? poczucia nieodwracalno?ci. Je?eli m?odszemu dziecku przeka?emy, ?e jego «siostra zasn??a», to ono mo?e mie? nadziej?, ?e jak «zasn??a» to si? «obudzi»” – mówi specjalistka KUL.

Pierwsza jest obecno??
Jak zachowywa? si? przy rodzicach, którzy stracili dziecko? ?Pierwsza rzecz to by? z nimi, mie? gotowo?? do odwiedzin i zapytania co im potrzeba” – mówi specjalistka. Chodzi o drobne gesty: pomoc w codziennych zaj?ciach jak umycie naczyń, odkurzenie domu czy zrobienie herbaty. Wa?ne, ?eby nie stara? si? pociesza?. Nie wolno mówi? takich rzeczy jak ?we? si? w gar??, przecie? zosta? Ci jeszcze drugi rodzic albo inni maj? gorzej albo jako? sobie poradzisz, tyle przesz?a? w ?yciu”. To mo?e umniejsza? zaistnia?? sytuacj?. Specjali?ci przestrzegaj? te? przed mówieniem rodzicom w ?a?obie s?ów ?wiem co czujesz”.

?Zawsze warto mówi?: «jestem z Tob?, mo?esz na mnie liczy?, mo?e dzisiaj nie masz ochoty, ale jakby? zmieni? zdanie to si? odezwij, mo?e jutro zadzwoni? do Ciebie, nie opuszcz? Ci? w tej sytuacji, masz moje wsparcie, nie oszala?e?, nie szalejesz, to co prze?ywasz ma swoje znaczenie i dobrze, ?e to czujesz i to jest normalne»” – wymienia psychiatra. Szczególnie bolesna jest chwila, kiedy towarzyszymy komu? bliskiemu w ostatniej drodze. Wtedy trudne emocje i czas ?a?oby uruchamiaj? si? du?o wcze?niej.  ?I je?li w tym momencie zamkniemy si? na innych, mo?emy zaprzepa?ci? co? najcenniejszego w ?yciu. Relacje i to poczucie bycia kochanym”.

Katolicki Uniwersytet Lubelski