杏MAP导航

Beata Zaj?czkowska – Turcja

Naukowcy wskazuj?, ?e ratowanie chrze?cijańskiego dziedzictwa Turcji jest czym? wi?cej ni? dzia?aniami stricte religijnymi. Chodzi bowiem o zachowanie to?samo?ci tych terenów i ich kultury. St?d te? wzywaj? tureckie w?adze do wsparcia tych dzia?ań. O niszczeniu chrze?cijańskich zabytków sta?o si? ostatnio g?o?no po tym, gdy w sieci opublikowano nagranie jak miejscowi muzu?manie urz?dzaj? sobie grilla na ruinach niszczej?cej ormiańskiej ?wi?tyni pw. Maryi Panny w miasteczku Germu? ko?o Urfy na po?udniowym wschodzie tego kraju. Zacz??y pojawia? si? informacje o innych chrze?cijańskich ko?cio?ach i klasztorach, które uleg?y ruinie i zacz??y znika? z krajobrazu Turcji. Materia? z wielu z nich zosta? wykorzystany przez mieszkańców do wznoszenia domów, a nawet lokalnych meczetów. Wiele obiektów sta?o si? magazynami, stajniami, sklepami czy sk?adami tytoniu.

Po zag?adzie w 1915 roku katolickich Ormian ziemie te wyludni?y si? z chrze?cijan, a ?wi?tynie przej??a wi?kszo?? muzu?mańska. Status wielu budynków jest skomplikowany. Dyrektor Dominikańskiego Centrum Dialogu Mi?dzyreligijnego w Stambule wyznaje, ?e trwaj? prace maj?ce na celu sporz?dzenie rejestru niszczej?cego dziedzictwa chrze?cijańskiego. Ojciec Claudio Monge wskazuje zarazem, ?e wspó?czesnych wspólnot nie sta? na rewitalizacj? tych budynków, tym bardziej, ?e liczba chrze?cijan w tym kraju ca?y czas si? kurczy i nie odbudowa? jej nawet nap?yw uchod?ców z Iraku. Dominikanin wskazuje, ?e jednym ze sposobów na ratowanie tego dziedzictwa mog?aby by? turystyka. By tak si? sta?o w Turcji musia?yby zaistnie? odpowiednie warunki polityczne. Tymczasem ostatnie lata to wzrost nacjonalistycznego populizmu i traktowanie mniejszo?ci niemuzu?mańskich jako wspó?pracowników obcych si?, których celem jest os?abienie tureckiej to?samo?ci.

O trudnej sytuacji miejsc chrze?cijańskich w tym kraju przypomnia?a te? historia zabytkowego ko?cio?a ormiańskokatolickiego pod wezwaniem ?w. Grzegorza O?wieciciela, który od wielu lat by? w r?kach prywatnych i w?a?nie zosta? wystawiony na sprzeda? na rynku nieruchomo?ci. Ormiański Patriarchat Konstantynopola zwraca uwag?, ?e w przesz?o?ci miejsca kultu chrze?cijańskiego by?y wznoszone lub odnawiane dzi?ki ?dekretom su?tańskim”. Przypomina zarazem, ?e ochrona budynków ko?cielnych, które przyczyni?y si? do bogactwa kulturalnego kraju Turcji, a z których nie korzystaj? ju? dane wspólnoty, jest powszechnym obowi?zkiem odpowiednich instytucji państwa, czego w Turcji niestety nie wida?.